İmge ve Söz Sanatları Soruları

12. C Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor tevhidi Bedr'in arslanları ancak bu kadar şanlı idi Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın Gömelim gel seni tarihe desem sığmazsın Mehmet Akif'in "Çanakkale Şehitleri" adlı şiirinden all- nan bu iki beyit için aşağıdaki açıklamalardan hangisi uygun değildir? A) "Bedr" sözü ile telmih sanatı örneklendirilmiştir. B) "Tevhit" sözü hem "birlik, beraberlik" hem de "tevhit kelimesi ile ifade edilen inanç" anlamında kullanılarak tevriye yapılmıştır. C) "Arslanlar" benzetme amacı gütmeden "asker" yerine kullanılarak mecazımürsel oluşturulmuştur. D) İkinci beytin ilk dizesinde sözde soru cümlesiyle istif- ham oluşturulmuştur. E) Son dizede tarih", benzeyen olarak söylenmiş, ken- disine benzetilen söylenmemiş ve kapalı istiare oluş- turulmuştur.

AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 13. Aşağıdaki dizelerin özellikle hangisinde bir abartma var- dır? A) Bir ses duydum, dönüp baktım, bir kadın Gözler dönük, kaşlar çatık, yüz dargın O Haliç'te bir vapuru vurdular dört kişi Demirlemişti eli kolu bağlıydı ağlıyordu? C) Dinle ak bakışlı çeşme söylüyor Kaç yıldır akarım bilmem pazar yerini D Birçok gidenin her biri memnun ki yerinden Birçok seneler geçti, dönen yok seferinden E) Yaram var, havanlar dövemez merhem Yüküm var, bulamaz pazarlar dirhem

10. Artık demir almak günü gelmişse zamandan, Mechule giden bir gemi kalkar bu limandan (Yahya Kemal) Yukarıdaki beyitte altı çizili sözcükler arasında kurulan sanat aşağıdakilerden hangisidir? A) Leff ü neşr C) Hüsn-i talit -E) İstifham B) Tezat D) Tenasüp

6 15. Martıların gözlerinden dinledim İstanbul'un boğazı yanmış dün gece || Yıldızlar şahitlik etmiş Güya suçlusu benmişim Oysa can, Yemin olsun yanağımdan süzülen denize IV Ben bu şehre yüreğimi içirmedim V Bu parçadaki numaralanmış söz-öbekleriyle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. de insandan doğaya aktarma yapılmıştır. X B) II. de sözcükler gerçek anlamıyla kullanılmıştır. C) III. de kişileştirme yoluyla mecaz oluşturulmuştur. D) IV. de mübalağalı anlatım söz konusuduk E) V. de yer - insan ilişkisi kurulmuştur. Diğer sayfaya geçiniz.

10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde teghis sanatı yoktur? A) Bana çarptıkça anlar yagmur Yağmur olduğunu Rüzgar, rüzgar B) Hicretlerin bakiyyesi hicrani duygular Mahzun hudutların ötesinden akan sular C) Perdelerin çiçeklerini topluyordu elma ağacı Saçındaki gülü koparmıştı bahçe D) Trenin penceresinden çekilmiş Bir resimden bakar gibi bakıyorsun dünyaya E) Bu bir ressam oğlu ressam işidir Sağ yanimda usul usul Moria turuncu konuşur

4 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 13. Bir sözü benzetme amacı gütmeden, bir ilgiden dolayı baş- ka bir sözün yerine kullanma sanatına mecazımürsel denir. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, bu sanat örneklendiril- miştir? A) Acı çeken gönüller, beklemeye başladı baharı B) Artık bu viran bahçede bülbüllere yer yok C) Boğucu bir sessizlikte ateşten goncalar var D) Kuzular bize söyler yılların geçtiğini E) Kulağının dibinde haykırıyor fırtına Divan odab

8. Güneş kaybolunca tepelerin ardından Yalnız kalmasın diye bu zavallı âşık Akşam, gelir odama kapımı vurmadan Kolları zifiri karanlığa bulaşık Bu dizelerle ilgili, 1. Zıtlığı çağrıştıran ifadeler kullanıldığı için tezat sana- ti vardır. II. Bilinen bir olay, gerçek nedene değil de şairce güzel bir nedene bağlandığı için hüsnütalil sanatı yapıl- mıştır. III. Bilinen bir gerçeğe, nükte amacıyla bilmiyormuş ha- vası verilerek tecahülüarif sanatına başvurulmuştur. yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) II ve III C) Yalnız III 10.

sape silibe ludex analo Fies uyud noe 1st eivhelless autumlo inves nem vid xüyüd arisb nab'baday 8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört ögesi de bulu- nan bir teşbih vardır? A) Billurlaşan vücuduna baktıkça gitgide Bulmaktayım hayalime hülyalarımla yol B) Parlarsa bir güzel su nasıl bir sürahide Ruhun, gümüş bir ay gibi, cismimde parlıyor C) Yalnız yaşadın mevsimi tenha odalarda Bir gün de gezin kumların üstünde kenarda ( D) Hülyalı yaz akşamları göller seni bekler Omzunda ipek maşlahın, alnında çiçekler E) Solgun gibisin gölde açan bir su gülünden Bir zehr akıtır kalbine her gölge veren dal (A

LAL PEGEM M YAYINLARI R 12. Siyah zülfü mah yüzüne kıvrışır Ayrılanlar elbet bir gün kavuşur A) Kapalı istiare B) Teşbihibeliğ sidir? Bu dizelerde görülen edebî sanat aşağıdakilerden ha gisidir? A) Teşhis D) Leffüneşir E) İrsalmesel C) Tevriye 20 Serve

6. 1. İstanbul bugün yorgun Üzgün ve yaşlanmış Biraz kilo almış Ağlamış yine Rimelleri akıyor II. Can kafeste durmaz uçar Dünya bir han konan göçer Aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yukarıdaki numara- lanmış dizelerin ikisinde de vardır? A) İstiare B) Teşhis D) Hüsnütalil E) Telmih PEGEM YAYINLARI C) Teşbih

8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört ögesi de olan bir benzetme vardır? A) Boğaz gümüş bir mangal, kaynatır serinliği Çamlıca'da, yerdedir göklerin derinliği Bakin kalacak doğduğumuz toprağa bizden Şimşek gibi bir hatıra nal seslerimizden Yolcuyum bir kuru yaprak misali Rüzgârın önüne katılmışım ben D) Gözlerime çökerken ağır uyku sisleri Çiçekliyor duvarı ocağın akisleri E) Yanakları benzer kudret balina Sırmadan saç bağı asmış dalına VL hgssy 10.

Yani Nesil Öğreten Edebiyat Fasikülleri Şiir Dili (Söz Sanatları) 7. beşiktaş'a yakın hanesi yerle yeksan oldu nedim'in baki o enis-i dilden bir yahya kemal kaldı hal-i hazırda ayıptır efendim iç bade güzel sev demek var ise akl u şuurun ayıptır bu zamanda yar deyip yar işitmek Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Başka bir şairin şiirinden alıntı yapılarak iktibas sa- natı oluşturulmuştur. ✔ B) Devrik cümlelerden yararlanılarak üslup zenginliği sağlanmıştır. V C) Yinelemelere başvurulmuştur. D) Sözcükler genellikle ilk anlamlarında kullanılmıştır. E) Benzetme ve kişileştirmeye başvurulmuştur. 10 YAYIN DENİZİ

6. I. Söyle ey bâd-ı sabâ cânănima Yaktı yandırdı beni når-ı firåk II. Hey ne müşkil derd olur bu iştiyak Söyle ey bâd-ı sabâ cânànima III. Olmasın Yahyâ gibi mahzun u zár Söyle ey bâd-ı sabâ cânânima IV. Bi-vefâlıktan ferågat eylesin Söyle ey bâd-ı sabâ cânânima V. Gül ü lâleyle zeyn olmış çemenler Oyuna girdi gönlekcek semenler Yukarıdaki beyitlerden hangisi bir "mesneviden alın- mış olabilir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

21. Soru Oklarun kim tende zahm-1 hûn-feşâna girdiler Öldürüp ben hasteyi yok yire kana girdiler Bu beyitte altı çizili kelimelerde yapılan sanatlar aşağıdakilerden hangisidir? A) Kapalı istiare - Mecazımürsel B) Telmih - Teşbihibeliğ C) Açık istiare - Kinaye D) Hüsnitalil - Tevriye E) Teşbihibeliğ-Mecazımürsel

6. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde ayraç içinde verilen edebi sanat yoktur? A Görüp endişe-i katlümde ol måhi budur derdûm Ki bu endişeden ol mâh peşiman olmasun ya Rab (istiare) B) Bizimle bir nefes insanlık et soruşalım Gel ey peri nicesin hoş musun sefaca misin (istifham) CLaul hasretinle yollara dutsun kulağını Nergis gibi kıyâmete dek çeksin intizâr (Teşhis): D) Cay itmiş idi Leyliye Mecnun dil içinde Bir sûret idi cilve kılan mahmil içinde. (Telmih) EXardan cevr û cefà lutf u kerem gibi gelür Gaynidan mihr ü vefâ derd û elem gibi gelür (İrsalimesel)

M L S i 6 12. Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor tevhidi Bedr'in arslanları ancak bu kadar şanlı idi Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın Gömelim gel seni tarihe desem sığmazsın Mehmet Akif'in "Çanakkale Şehitleri" adlı şiirinden all- nan bu iki beyit için aşağıdaki açıklamalardan hangisi uygun değildir? A) "Bedr" sözü ile telmih sanatı örneklendirilmiştir. B) "Tevhit" sözü hem "birlik, beraberlik" hem de "tevhit kelimesi ile ifade edilen inanç" anlamında kullanılarak tevriye yapılmıştır. C) "Arslanlar" benzetme amacı gütmeden "asker" yerine kullanılarak mecazımürsel oluşturulmuştur. D) Ikinci beytin ilk dizesinde sözde soru cümlesiyle istif- ham oluşturulmuştur. Son dizede "tarih", benzeyen olarak söylenmiş, ken- disine benzetilen söylenmemiş ve kapalı istiare oluş- turulmuştur. a