İmge ve Söz Sanatları Soruları

1. (1) Divan edebiyatında, tuyuğ ve şarkı dışındaki bü- tün nazım şekil ve türleri Fars edebiyatından ya da Fars edebiyatı aracılığıyla Arap edebiyatından alın- mıştır. (II) Kelime ve kelime grupları yönünden Arap- ça ve Farsçadan oldukça çok etkilenmiştir (III)Süs- lu, sanatlı ve ağır bir dil kullanmışlardır. (V) Redif ve kafiyeye önem verilmiştir. (V) Kulak için kafiyeye önem verilmiş, tam ve zengin kafiye kullanılmıştır. Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangisin- de divan edebiyatıyla ilgili bir bilgi yanlışlığı söz konusudur? All Bl C) III D) IV E) V

anlatan şiir, Teria. E-a-Gökyüzünün kandilleri yanmıştı. ( b-Bir med zamanı gökyüzü kurşunla örtülü.(. c-Havada bir dost eli okşuyor tenimizi. (..... d-Doya doya sevemedim kuzumu. ( Yukarıdaki şiirde geçen edebi sanatları bularak bu edebi sanatları bu sanat ya da sanatlar hakkında kısa bilgis

al e 43, si Şimşek gibi atıldık bir semte yedi koldan Şimşek gibi Türk atlarının geçtiği yoldan Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerin han- gisinde vardır? A) Kalbim yine üzgün, seni andım da derinden Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden B) Bir hayalet gibi dünya güzeli Girdiğinden beri rüyalarına C) Rıhtımda kalanlar bu seyahatten elemli Günlerce siyah ufka bahar gözleri nemli D) Var olan bir sen, bir ben, bir de bu bahar Elden ne gelir ki güzelsin, gençliğin var E) İnan ki bir daha geri gelmez bu günler Alemde bu andır, bize dost eser rüzgâr

2. Kumdan ayın on dördü bir öksüz çıkıverdi Lakin o ne hüsrandı ki hissetmedi gözler Bu dizelerdeki söz sanatına aşağıdakilerin hangisin- de başvurulmuştur? A) Koca Mustafa Paşa! Ücra ve fakir İstanbul Ta fetihten beri mümin, mütevekkil, yoksul B) Alınır kala mı göğsündeki kat kat iman Hangi kuvvet onu haşa edecek kahrına nam C) Ferman-ı aşka can ile var inkıyadumuz Hükm-i kazaya zerre kadar yok inadumuz D) Bu delikanlı haramidir diye diyu afv itdiler Asmadan kurtuldu amma çok sıkılmıştır şarap E) Suya virsün bağban gülzarı zahmet çekmesün Bir gül açılmaz yüzün tek virse bin gülzara su iv T KO

1. • Kat: Sözün etkisini artırmak için gerisi kendiliğinden anlaşılacağı ve susmanın söylemekten etkili olacağı bir noktada sonlandırmaktır. . Akis: Bir dizedeki sözcük ya da sözcük gruplarının yeri değiştirilerek yapılan söz sanatıdır. • Tedriç: Bir düşünceyi, duyguyu, hayali, heyecanı... derece derece yükselterek veya alçaltarak ifade et- medir. Terdit: Sözü hiç beklenmedik çarpıcı bir sonuçla bi- tirme sanatıdır. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu açıklamalara uy- gun bir söz sanatı kullanılmamıştır? A) Dehrde alamayıp bilmediği ola meğer Tama u buğz u nifak u hased ü gadr ü sitem B) Ey kimsesiz çocuklar... Hele sizler, Hele sizler... Sende nazarı daim daim nazarı sende Âlem yüzüne meftun meftun yüzüne âlem D) Ne efsunkâr imişsin ah ey didar-ı hürriyet Esir-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esaretten E) Heş şey araya giriyor, aradan çıkıyor Arada çocuklar doğuyor, büyüyor, yürüyor 3.

A. Sözün bilmez bazı nadan elinden Erkân ağlar usul ağlar yol ağlar Bülbülün feryadı gonca gülünden Gülşen ağlar bülbül ağlar gül ağlar Bu parçada aşağıdaki söz sanatlarından hangisi var- dır? A) Teşbih-tezat DY Tecahülüarif telmih B) Teşhis-tenasüp C) Telmih - mübalağa E) Tekrir - mecazımürsel

5. Yüce dağ yeşil çimen yol olsa Acem bahçeleri gonca gül olsa Saçı sırma gül dudağı bal olsa Gönül istemezse dile daş gelir. Bu dörtlükte altı çizili söz grubunda görülen edebî sa- nat aşağıdakilerden hangisinde doğru açıklanmıştır? Anlamca birbiriyle ilgili kelimeler bir arada kullanılmıştır. B) Insan dışındaki bir varlığa, insana ait bir özellik veril- miştir. CAynı varlığa ait birbirine zıt kavramlar, bir arada kulla- milmiştir. D) Bir olayın gerçek sebebi, farklı ve güzel bir nedene bağlanmıştır. E Birbiriyle ilgili iki şeyden zayıf olan, kuvvetli olana Benzetilmiştir. r

Bizim mahalle de İstanbul'un kenarı demek: Sokaklarında gezilmez ki yüzme bilmeyerek! Bu dizelerdeki edebî sanat aşağıdakilerden hangisidir? A) Mubalağa B) Tevriye 17. C) Hüsnütalil D) Kinaye E) Tesbih

15, Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç () içindeki söz sanatına yer verilmemiştir? A) Yeter yüreğime düşen ateş İbrahim'de güle çevrilen ateş (Telmih) B) Şimşek gibi atıldık bir semte yedi koldan Şimşek gibi Türk atlarının geçtiği yoldan (Teşbih) C) Dadaloğlu'm der ki belim büküldü Gözümün cevheri yere döküldü (Kinaye) D) Gülen çehremi görüp sanmayın beni bahtiyârdır Her kahkahanın içinde bir damla gözyaşı vardır (Tezat) E) Artık demir almak günü gelmişse zamandan Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan (Tecahülüarif)

na A PALME YAYINEV C laha (2.) AVT/ Türkiye Genell - 1 A Güldürmez Ademi dehr akıtmayınca göz yaş Oğlana süt verilmez ağlamayınca kardaş Bu gözü kaş u gamze vü hål ü hat ile yar Aşüb-i dehr ü fitne-i devr-i kamer geçer lilere mihr üvefası hos gelür Bendeye cevr ü cefası boş gelür Aş-yan-ı murg-ı dil zülf-i perişânındadır Kanda olsam ey peri gönlüm senin yanındadır Bu dizelerdeki altı çizili sözlerle yapılan-söz sanatları aşağıdakilerden hangisiyle eşleştirilemez? A) Tenasup B) Tezat D) Mecazımürsel C) Istiare E) Irsalimesel ly vefâsuz háin û bî-emn û bî-emán felek

deyim 24. Aşağıdaki dizelerin hangisinde irsalimesel sanatı yoktur? Ulular kim senün gussan yimişler Su uyur uyumaz düşman dimişler B) Ey güzellik göğüne hurşid olan yakma bizi Yerde kalmaz çün bilirsin dûd-1 âhı kimsenin Allah'a şığın şahs-ı halimin gazabından Zirâ yumuşak huylu atın çiftesi pektir dayim D) Gül gülse dâim ağlasa bülbül acep değil Zîrâ kimine ağla demişler kimine gül -E-Tok olanlar bilmez çektiğini aç kalanın Sırtı pek kimseye ahvâl-i şitâ yaz görünür deyim Dia

Bu akşam ışık olduk, renk olduk, ses olduk Yeniden kışla olduk, asker olduk, tüfek olduk Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi ağır basmaktadır? A) Tenasüp B) Kinaye DY Tezat C) Intak E) Tevriye

1. Bilir misin köylerde akşam olunca Çekilir el ayak ortalıktan... Bir hüzünlü ay doğar karanlığa sapsarı. Başlar bir ağıt gibi sulardan, kapılardan Kurbağa feryatları, köpek ulumaları... Bu dizelerdeki altı çizili sözde aşağıdaki söz sa- natlarından hangisi yapılmıştır? A) Teşhis B) Telmih C) Hüsnütalil D) Mecazımürsel E) Istiare

TYT/Türkçe 13. Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur. • Birbiri ardınca sıralanan eş görevli sözcük ve sözcük gruplarının arasına konur. • Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra konur. Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, virgülün kullanımıyla il- gili bu bilgilerden birine örnek gösterilemez? A) Sarp, kurşuni kayalıkların üstünde durup bir zümrüt gibi parlayan denize bakıyorum. B) Ben en çok İskoç yazar James Robertson'ın bakışını sevdim diyordu mektubun kahramanı. C) Bahçeye doğru yürüyüp kitabımı orada bitireyim dedim ama tuhaf bir biçimde, belki ağrım yüzünden, yerimden kalkamadım. D) Erguvan gelip geçicidir ama değerlidir, biriciktir, süstür nihayetinde, bir fasıldır E) Küçük bir kıpır, gelecekte defalarca hatırlayacağım o kımıltısız ve yosun kokulu anı parçalayabilirdi. endemik

Konya ovasının ufukları mavi değil, sapsarıdır. Siz bunun, rüzgârın kaldırdığı tozlardan böyle olduğunu söyleyeceksiniz; ben Konya hapishanesinde yatan Zağar Mehmet'in benzinin sarılığından diyeceğim. Bu parçada aşağıdaki söz sanatlarından hangisiyle ilişkilendirebilecek bir kullanım vardır? A) Temsili istiare B) Tecahüliarif C) Hüsnitalil D) İrsalimesel E) Tevriye

6. Gel etme karınca kardeş Ağustos böceğine acı ? Kabahat onun mu sanki Şarkı söylediyse bütün yaz C alapoya Ee Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu dörtlükte gö- rülen söz sanatlarından herhangi birine örnek gösterilebilir? Hiç şaşmayan bir saat gibi işler durur kader Bir gün saat çalar... Çok uzaktan gelir haber B) Çıldırmış olmalı bu rüzgargülü Dans ederek yanıtlıyor beni pusulam C) Yamaçtaki sürüden birkaç çelimsiz kuzu Haykırıyor "Ya bizi kimler kurban edecek?" D) Mor menekşe boynun burdu Gül kızardı utancından E) Bir balık ağlıyordu havuzda Başını yaslamış yosun parçasına