Paragrafta Yapı Soruları

TYTITOrkçe 30 29 Ron olm bült ka bir ve tar re ola dc m Bazı tarihçiler, Nizamiye Medreselerinin Islam tarihindeki ilk medreseler olduğunu iddia etselerde bu doğru bir bilgi değildir. Tuğrul bey döneminde de medreselerin varlığı biliniyordu. Özellikle Bağdat Nizamiye Medresesi'nin dünyadaki yaygın şöhreti ve öncekilerden farklı olarak devlet himayesinde kurulmuş olması bu fikrin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu konuyla ilgili kaynaklar incelendiğinde söz konusu durum gün yüzüne çıkacaktır. Vezir Nizâmülmülk, medrese yaptırma konusunda Sultan Alp Arslan'dan genel bir izin alır ve Bağdat Amîdi Ebu Sa'd el-Kâşi'yi medresenin plana uygun ve sağlam bir şekilde yapılması için görevlendirir. Medrese; hocaların ve öğrencilerin ders, kitap okuma, yeme-içme ve barınma ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde planlanmıştır. Kasım 1065'de başlayan inşaat iki sene sonra 1067'de tamamlanır. 22 eylül 1067 tarihinde Bağdat Halifesi'nin de katıldığı göz alıcı bir törenle Bağdat Nizamiye Medresesi'nin açılışı yapılır. B h Aşağıdakilerden hangisi, yukarıdaki parçaların ortak özelliği olarak gösterilemez? A) Birden fazla yazım yanlışının bulunması B) Dolaylı aktarmalara yer verilmesi C) Bilgi verme amacıyla oluşturulması D) Kalıplaşmış söze yer verilmesi E) Farklı yapıda cümlelerin kullanılması

5. Tam otların sarardığı zamanlar Yere yüzükoyun uzanıyorum Toprakta bir telaş, bir telaş Karıncalar öteden beri dostum Ellerime hanım böcekleri konuyor Bu dizelerle ilgili olarak, Öbek hâlinde niteleme sıfatı vardır. Belgisiz sifata yer verilmiştir. H. Bir sözcük hem niteleme hem belirtme sıfatı almıştır. yargılarından hangileri söylenemez? A) Yalnız! B) Yalniz II alnız III D) I ve I E) I ve II

A Türkiye Geneli - 1 A figürlerinde degiko A TYT Türkçe 33. Bu parçada seramikle ilgili olarak Loker, kullandıklan hayvan renk benslordir. 22. - 33. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevaplay Diger uygarlıklara oranla Türk seramiklerinde zenginliği göze saramaktadır Seramikler Türklerin yaşama biçimi ve zihniyeti C) Yalnız 11 hakkında bilgi vermektedir. yargılarından hangileri çıkanlamaz? B) Yalnız 11 A) Yalnız D) I ve III Birpox araştırma gösteriyor ki mitolojiler ve wygarriage Onemi Degilere ulaşmada serangin yeri paranemisdir. Kullanım eşyalarında voy a mimande seramik yüzeylerde kullanan hayvan figürierinin anlamlan da E) II ve II 19geriklenn inanclanan ve geleneklerinin annmasında yara me olmustur. Yunan, Roma, Iskandinav mitolojilerinde olduğu gibi Çin, Iran, Hint ve Türk mitolojilerinde de hayvan figürlerine rastlanmaktadır. Türk sanatında, özellikle Istambet sonrasında bu hayvan figürleri anlap değişikliğine uğramış ve birçoğu kullanılmamaya başlanmıştır. Geniş bir coğrafyaya yayılmış olan Türkler, hem dini inançlan hem de etkilendikleri diğer uygarliklar doğrultusunda hayvan figürlerine kendi yorumlarını katmışlardır. Omeğin ejderna, Uzak Doğu mitolojisinde dünyayı koruyan bir hayvan olarak betimlenirken Türkler için tehlikeli olan ejderhayı yenen kahraman sayesinde dünya kurtulmustur. Göktürk, Anadolu Selçuklu ve Büyük Selçuklu Devletleri dönemlerinde seramiklerde fantastik hayvan figürlerine yer veriliyorken daha sonraki Türk devletlerinde güç, iktidar gibi anlamlan gerçek hayvanlardan yola çıkarak kullanmaya başlamışlardır. Türk seramik sanatı içinde yer alan "çini"nin en güzel örneklerine Kubadabad Sarayı, Karatay Medresesi ve Büyük Saray'da rastlanmaktadır. Özbekistan, Iran gibi ülkelerde de çini ömekleri bulunmaktadır. 34. Bir yapıtı eleştirmek kolay değildir. Eleştirmenin, 2. Bu parçada söz edilen araştırmanın sonucundan edebiyat eserine karşı tutumu, ruhsal bir olgudur. Sar Palme Yayınevi hevesini öldürmemek, ikici değil yapıcı olmak isteği donda cekingenliğe götürebilir. Öte yanda

Y A 17. N A R 1 15. (1) Uygar kayıtsızlık, kişinin diğeriyle göz göze gel- mekten kaçınması veya onu hiç fark etmemiş gibi L davranmasıdır. (II) Kişi; bakmadığı, işitmediği ve hepsinden önce çevredekilerin yaptıklarıyla ilgilen- mediği havasını verecek bir tavır takınır. (III) Göz- lemlemekten kendini alikoyamayan bakışların kar- şılaşması ise iletişim kurmaya davettir, insanların gözünde görünmez kalma kararlılığından feragat etmeyi gerektirir. (IV) Çoğu zaman kalabalık olan sokaklarda sırf bir yerden başka bir yere gitmek bile her şeye dikkatle bakmayı, gözlemlemeyi gerektirir. (V) Bu nedenle göz teması kurulan insanları rahat- Siz ve tedirgin etmeden gözlemlemek gerekir, uygar kayıtsızlığın özü de budur. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I B) II C) IN D) IN EV

01 SÖZCÜK TÜ (İsimler ( 6. Miğferli boynuzgaga, Afrika ve Asya'da bulunan 57 boynuzgaga türünden biri ve ona yalnızca Brunei, 1 Endonezya, Malezya, Myanmar ve Tayland'ın güneyinde 11 bulunan alçak düzlüklerdeki ormanlarda rastlanıyor. III Miğferli boynuzgagaların keratinden -yani tırnak, saç ve gergedan boynuzu ile aynı maddeden- kalın bir IV tabakaya sahip, büyük ölçüde sert yapıdaki boynuzu V onları diğer boynuzgagalardan ayırıyor. Bu parçadaki altı çizili sözcükler ve işlevleriyle ilgill olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? AV 1. sözcük, iyelik ekinden sonra tamlayan eki almış bir addır. B) II. sözcük, tamlanan ekinden sonra bulunma hâl eki almış addır. CH III. sözcük, bulunma ekinden sonra sifatlaştıran bir ek almıştır. D) IV. sözcük, belirtme eki almış somut bir addır. E V. sözcük, yaklaşma eki almış tekil bir addır. Yayinlari Limit

8. Yaşamda “ilk”ler unutulmaz. Gerçek müzikle benim ilk tanışmam, karşılaşmamdi o. Ama adı neydi? Sormakla, ansiklopediler karıştırmakla öğrenilmesi olanaksız olan, sanatın o yüce yapıtının adı neydi? On yıl bu soru takılı kaldı usumda. Neden bilmek is- tiyordum adını? Duygularímın senfonisi miydi aca- ba? Yalnızlık dolu yaşamımın bir bütünleyicisi miy- di? Candan, gönülden istenen bir dost, içten bir şiir miydi? Neydi beni büyüleyen? Adını neden bilmek istiyordum? Belki de O'ydum da ondan mı? Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangi- si yoktur? A Senli benli bir anlatım benimsenmiştir. BY Duygusal çağrışımlara yer verilmiştir. C) Benzetmelerden yararlanılmıştır. + D) Soyut kavramlar ön plana çıkarılmıştır. E) Birden fazla duyusal özelliğe yer verilmiştir.

10. (1) Bozkırlardan mahsul tırnakla kazınarak alınır. (II) Sapan işlemez topraklar deve dikeninden ve iki santimlik otlardan başka bir şeyi üzerlerinde yaşatmak istemezler. (III) Su- suzluktan yanan göğüslerini, çırçıplak gökyüzüne açmak isterler. (IV) Insan ellerinin açtığı kanal, bu ovaların yalnız susuzluğunu artırır. (V) Bulanık ve tembel, sanki buraya geldiklerine kızıyorlarmış gibi yüzlerini buruşturarak ağır ağır akan sular, biraz ötede çatlaklarını "Sul" diye bir karış açan toprakları doyurmak değil, buğuları ve serinlikleriyle olsun avutmazlar. Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A I. cümlede, ayrılma hâli eki almış birleşik isim kullanıl- mıştır. 2 BHI. cümlede, kuralli birleşik sifat kullanılmıştır. C III. cümlede, sifat grubu vardır. D IV. cümlede, zincirleme isim tamlaması vardır.L EX V. cümlede, ikileme durum zarfı göreviyle kullanılmıştır

be 17. Din, ferdi ve içtimai yanı bulunan, fikir ve uygulama açısından sistemleşmiş olan, inananlara bir yaşam tarzı sunan, onları belli bir dünya görüşü etrafında toplayan bir kurumdur. O, bir değer koyma, değer biçme ve yaşama tarzıdır. Yüce ve askin bir varlığa isteyerek bağlanma ve ona teslim olmadir. gubimog V Bu tanımdan hareketle dinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? desa A) Birey ve topluma yön verdiğine bölüm sonrası ebedi bir hayat vadettiğine C) Teorik ve pratik yönü olduğuna D) Insanın anlam arayışına cevap verdiğine E) Bilinçli bir tercih olduğuna ar

11. Yüzyıllar boyu edebî eserlerde temel ölçüt, aynı konu ve kalıpları kullanarak benzerlerin içinde en iyisini ortaya koy- mak olmuştur. Ancak özgünlük, yüzyıllar boyu ne Doğu'da ne Batı'da önemli bir meziyet sayılmıştır. Hür düşüncenin ortaya çıkışıyla birlikte durum değişmiş, insanlar kendile- rini bağlayan zincirleri kırıp atmıştır. Bireyin önem kazan- ması sonucu sıradan insanların kendilerine özgü yaşamla- ni öne çıkmış; bu durum, yazarları yeni konular ve değişik olay örgüleri aramaya itmiştir. Sanatçıların eserlerde kişi- liğini ortaya koymasıyla birlikte özgünlük bir değer olçütü olarak kabul edilmeye başlanmıştır. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Edebiyatta kalıcılığı yakalamanın koşulları zaman için- de değişmiştir. B) Bireylerin özgürleşmesinde edebiyat eserleri önemli rol oynamıştır. a) Edebiyatçılar özgün yapıtlar vererek hür düşüncenin doğmasını sağlamıştır. D) Biçim arayışları edebiyat dünyasında özgün yapıtlar verilmesinin yolunu açmıştır. E) Edebiyattaki özgünlük arayışı, bireyin özgürleşmesiy- Je ortaya çıkmış bir kavramdır. meziyet

18. O Altmışlı yıllardan beri uluslararası turizm, pek çok ülke tarafından modernleşme stratejileri ve ekonomik kalkın- manın önemli bir unsuru olarak teşvik edilmiştir. Hükû- metler çoğu zaman turizmi ekonomik kalkınma için bir araç olarak kullanmaktadırlar. Çünkü turizm, küresel eko- nominin en hızlı ve en büyük gelişme gösteren sektör- lerinden biridir. Hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerin turizmden beklentileri vardır. Turizm sezonuyla birlikte yabancı turistlerin alım gücü- nün yerli halka oranla daha fazla olması nedeniyle turist- lerin fiyatı yüksek mal ve hizmetleri satın almaya ve da- ha fazla fiyat ödemeye razı oldukları görülür. Bu durum- da ortaya çıkan fiyat artışları beraberinde maliyet artışı- ni da gündeme getirir ve sonuçta enflasyon oranı böl- gesel de olsa artma eğilimine girer. Ayrıca gayrimenkul ve arsa fiyatları da buna paralel olarak artar. Bu durum- da yerliler daha fazla kira ile vergi öder ve böylece enf- lasyon baskısı da artar. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenebilir? A) Aynı konuya birbirine zıt açılardan yaklaşılmaktadır. B) Farklı görüşler birbirini desteklemektedir. C) İki konunun yararlı olan yanları öne çıkarılmıştır. DI Farklı konular, birbirini pekiştirmektedir. E) Aynı düşünce farklı üsluplarla dile getirilmiştir.

8. (1) Necati Cumalı'nın 1967'den sonra şiir verimi iyice sey- rekleşmiş, daha çok hikâye, oyun ve roman türlerinde eserleri çıkmıştır. (II) Şiirlerinde aşk, sevinç, tabiat terim- lerini kullanan, toplumun dert ve meselelerini, sanat ağır- lığını bozmadan kurcalayan bir şairdir. (III) Nalinlar oyu- nunda sosyal meseleler karışığı bir köy komedyası ver- meye çalışan yazar, Susuz Yaz adlı hikâyesinde sosyal gerçekçilerin üslup ve mücadele tarzlarını benimsemiştir. (IV) Hikâye ve bilhassa oyunlarında ise toplumun dertle- rini belli açılardan gören ve daha çatışmacı bir yol izle- miştir. (W) Son yıllarda bu tarzdaki eserleri oldukça art- mıştır. hry Bu parçanın anlam akışındaki bozukluğu gidermek için aşağıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır? bry bry AV I. ve III. yer değiştirmelidir. BY II. ve III. cümle yer değiştirmelidir. III. ve IV. cümle yer değiştirmelidir. DI IV. cümle II. cümleden önce gelmelidir. V. cümle II. cümleden sonra gelmelidir. bry bry

una, in- ol- Ü- 40. fürküler, Türk toplumunun özelliklerini, tarihini, ge- Aenek ve göreneklerini en güzel şekilde yansıtan unsurlardandır. Insana ait tüm duyguları içeren tür- küler, aynı zamanda Türk toplumunun kültürel ve sosyo-ekonomik yaşamını yansıtan değerlerdir. Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin-örneği yoktur? A) Çekimli fiil B) Sifat-fiil at 2 C) Ad tamlaması D) Ek filin geniş zaman çekimi E) Miktar zarfi 14 niñor cauan angini

3. Yaşadığım yerde olanları anlamakta güçlük çekiyorum Anlam veremediğim o kadar çok şey var ki... Artık bir tu- haflık bile hakkıyla gerçekleşmiyor. Sahte oldukları derhal anlaşılmayan mucizeler doğmuyor. Belliydi. Dengesiz bir yerdi burası. Giderek daha da dengesizleşti. İşte ben bun- dan dolayı gidecektim buradan. Her şey zehirlendi işte. Hiçbir şey akmıyor, çok uzun bir zamandır. Kıyamet bile tam kopamiyor. Belki de kıyamet aslında böyle bir şeydir: Bir seferlik, devasa ve kimseyi kayırmayan felaket değil de gündelik hayatın içinde devam eden, garip, minik dü- zensizlikler olarak çalışan, her gün yeni bir yere sinip ora- yı hâlleden bir şeydir. Bu parçanın yazarı aşağıdakilerden hangisiyle nite- lendirilemez? Karamsar B) Mutsuz A) ) Kafası karışık D) Mucize bekleyen E) Kendine söz geçiremeyen

1. Anılar izdırap verse de insana Andre Gide'in dediği gibi hatıra yazmak, elinden bir şey kurtarmaktır; SŰZŰ- lüp içinizi acıtan yahut sizi anlar bir şehrin kokusunda, tinılarında, taşlı yollarında biçimlenir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han- gisi sırasıyla getirilmelidir? A) yaşamın - düşüncelerinizden - düşündüren B) belleğin - içinizden - oyalayan C) geçmişin - gönlünüzden - meraklandıran D) geleceğin - kafanızdan - ağlatan E) ölümün - belleğinizden - gülümseten

1. Burası dışarıdan bakıldığında ufacık bir mekân iz- lenimi verir. Kapısı alçak ve dardır. İnsan, içeri adım attığında ise geniş ve yüksek tavanlı bir salonda bulur kendini. Duvarlar açık mavidir, salonun tam ortasında yer alan taş havuzdan yükselen fiskiye- nin suyu çevreye serinlik yayar. Burada göze ilk çarpan, temizlik olur; sabun ve lavanta kokusu sarmıştır çevreyi. Ahşap masaların çevresinde otu- ranlar gazete okurlar. Hemen herkes, cam bar- daklardan çay içmektedir . niyla ilgili Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi doğrudur? A) Öyküleme tekniği ağır basmaktadır. B) Anlatılanlar gözleme dayandırılmıştır. C) Dolaylı anlatıma başvurulmuştur. D) Karşılaştırmalara yer verilmiştir. E) Tanımlamalar yapılmıştır.

5 5 . 2. Şairin yapacağı en önemli iş, herhangi bir sözcük ve ses yığınına sihirli bir değnek dokundurmaktır. Bu cümle ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? Y ay into A) Olumlu bir cümledir. B) Birleşik yapılı isim cümlesidir. C) Yan cümlecik özne görevindedir. D) Yüklem ek fiil almıştır. E) Sadece bir fiilimsi kullanılmıştır. Limit