Paragrafta Yapı Soruları

_r- n- UŞ de he ni- e, m- si- ağı sel er- ma eş- an- va- ra- SUPARA 24. Kapağında öykü yazan bir kitabı deneme olarak okumak pekâlâ mümkün. Bütün bu sisler bulvarında "deneme" diye bir türün varlığını belirgin kılmanın zorluğu ortada. Ro- man, bütün bir edebiyatı kuşatmış ve sindirmiş durum- da. Hem üretim hem pazarlama hem de okura ulaşma açısından durum böyle. Edebiyat denilince artık roman, yazar denilince de romancı anlaşılıyor. Edebiyat sadece romandan ibaret değildir. Diğer türlerin sesini kısmamak gerek. Sadece deneme yazan ve bunu yüksek sesle söyleyen beş on ustanın varlığı; denemeyi fark edilir ki- lacak, bu türün alanını büyük ölçüde genişletecektir. Bu sözler aşağıdaki soruların hangisine karşılık söylenmiş olabilir? A) Türler arasındaki sınırların giderek belirsizleştiği gü- nümüzde, denemenin alanı sizce daraltiliyor mu? Roman türünün bu kadar ön plana çıkması, diğer tür- leri ortadan kaldırabilir mi? Denemeyle diğer türler arasında doğrudan bir bağ kurmak mümkün müdür? 4 Günümüz yazın dünyasının gidişatını olumlu buluyor musunuz? Güncel edebiyatımız; niçin güçlü bir gelenek ilişkisi kurmuyor, kurma ihtiyacı duymuyor?

21. (1) Bir öykücünün neyi anlatması gerektiğini kuşkusuz en iyi kendisi bilir. (II) Dolayısıyla bir yazar kendisini, duygularını en iyi ifade edecek temayı, konuyu en iyi biçimde metne yansıtmaya çalışır. (III) Kendi yolunda ilerlemek, özgün ve yeni olmak pek çok yazarın ortak arzusudur. (IV) Çünkü yazar her durumda biçem ve içerikle kendi olmak, esere kendi anlayışını yansıtmak ister. (V) Ancak bu kendi olma sürecinde bile birikimi bilme, öncüleri tanıma ve anlamlan- dırma yaşamsal bir gerekliliktir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Bunu yaparken de her sanatçı, deneyimlerini sanat katına yükseltecek estetik arayışı içerisinde olur." cümlesi getiri- lebilir? A) I B) I C) III D) IV E) V

HIN; uy ha 16. Her hayranlık gibi Batı hayranlığı da bir hayat hamlesidir. 18. KL Her tesir gibi Batı tesiri de imkânlarla dolu bir yağmurdur. Fakat bize kendimizi unutturacak bir hayranlıktır bu. Susa- mış bir tarlanın sesle boğulması gibi. Kökler için fazla yağ- mur da kuraklık gibi zararlıdır. Bunun bilincine varmak için gecikmiş olmamayı diliyorum. Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur? A) İşaret sıfatı B) Belgisiz sifat C) Niteleme sıfatı D) Türemiş sifat Basit sifat R E N K O Ö E I

TYT/Türkçe 32. 1. Toplumların bu başkalıkları ayırıcı özellik sayıp herke- si inancında, dilinde, düşüncesinde, gelenek ve göre- neklerinde, yaşayışında, yapma ve yaratma yöntemnin- de özgür bırakması gerekir. 4 II. Yıllardır sünmez bir lastik top gibi çekiştirilip duran te- rimlerin başında geliyor "çokkültürlülük". III. Oysa çokkültürlülüğün etnik boyutu bir yana, bugün Batı'da bu kavram "kendi kültürünü bırak, benim kül- türüm içinde kendini erit" anlamına geliyor. IV. Bununla anlatılmak istenen şudur: Her toplumun inan- cı, yaşayışı, gelenekleri görenekleri, alışkanlıkları, yapma ve yaratma yöntemi başka başkadır. V. Bu noktada çatışmaların, kültürlerin birbirleri üzerinde yarattıkları baskıdan doğduğu sanılıyor. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle anlamlı bir pa- ragraf bütünlüğü oluşturulduğunda hangisi baştan dördüncü olur? B) II C) III D) IV EV

tatlandırmak 18. Tarih bilimi, tarihi insanlardan soyutlayarak anlatır. İçinde bulunduğumuz yüzyıla kadar tarih yazıcılığına egemen olan anlayış, olayları kronolojik biçimde betimlemek ve bu olaylardan belirli ders çıkarmak olarak özetlenebilir. Bu yaklaşımda değişmeler olduğunun farkındayız elbette. --- Bu parçanın sonuna anlam akışına göre aşağıdakiler- den hangisi getirilebilir? A Tarihçilerin bugerçekliğe yaklaşımının onları da rahat- $ız ettiğini söylemek çok yanlış olmayacaktır B) Eskiden anlattığı bu hikayemsi olayların gerçek yüzü- nü toplumumuzun önüne en saf haliyle sermeyi amaç- laması gereklidir tarihin C Tarihi romanların sıkıntılı tarafı gerçekliği yolundan çı kararak esere yansıtıyor olmasıdır D) Artık tarihi olaylar arasındaki neden-sonuç ilişkile irdelenmeye, gelişmeleri neden-sonuç çerçevesin açıklanmaya başlanmıştır E) Değişen anlayışlar sonucunda romancı da, ne olum olsun, yazmak için başının çaresine bakmak zorun dir Congres alok & yeu

19. Japon yazar Dazai, bu eserinde Shakespeare'in Hamlet inden hareketle bir yorumlamaya girişmiş gibi görünse de söz konusu yakıştırmalara karşı çıkarak bir "yaratma oyunu" kaleme aldığı notunu düşüyor. Şüpheci karakterlerin yer aldığı Yeni Bir Hamlet'te yazar, absürtlüğü ve yavanlığı beklenmedik anlarda getiriyor okurun önüne. Beri yandan, 1900'lerin başından itibaren yüzünü Batı'ya dönen Japon yazarların bu işi nasıl süratle ve çeşitli yanlışlarla yaptığını da anlatıyor satır aralarında. Okuduğu Hamlet çevirilerine atıflar yapan ve satır aralarında bunlara değinen yazar, Yeni Bir Hamlet'in biçimsel yanıyla ilgili söyledikleriyle metne dair karanlık bir nokta kalmamasını istiyor. Bu eserin biçimi, biraz tiyatroya benzese de onun tiyatro niyetiyle yazılmadığı açık. Bu romanı, "okuma tiyatrosu" olarak değerlendirebiliriz. Bu parçadan sözü edilen yazar ve eseriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Sürpriz bir anlatımı olduğu B) Farklı yazınsal türlerin özelliklerini barındırdığı C) Japon edebiyatıyla ebiyatıyla ilgili eleştirilere yer verildiği D) Etkisinde kalınan eserden üslup bakımından ayrıştığı E) Eserin yapısal özellikleriyle ilgili bilgilendirmeler içerdiği 21.

1. Günler boyu umut dolu bir bekleyiş içindeydim. İlham perisinin ziyaretini bekliyordum. Ah, kalemimi oynatamıyordum bile! Oysa kısır bir yazar olduğumu hiçmi hiç düşünmemiştim. Hem şimdiye değin çıkarmış olduğum yirminin üzerinde ki şiir kitabı, üretken bir yazar olduğumu ortaya koymalıydı değil mi... Dile kolay. On beş yıllık şairlik yaşantımda yirminin üzerinde kitap yazabilmişim. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Ses olayına uymamaktan kaynaklanan yazım yanlışı vardır. B Kaynaştırma ünsüzü alan sözcük vardır. Noktalama yanlışı yapılmıştır. Birden çok yazım yanlışı görülmektedir. E) Ünlü daralması görülmektedir.

→7 Yer Kobyjunu olan kayoctoras ayrimeyle meydan Y TYT/Türkçe 6. Uzun zamandan bu yana öyküleri üç aşamada kuyorum, bu da yazmanın getirdiği sorumlulukla il- gili olmal. (1) Önce sade bir okurun haz duygusuyla sanlıyorum, daha ilk cümlelerden kendini sevdiren bir metinse ikinci üçüncü okumalara girişebiliyorum. (I) Bu süreç, temayı algılama ve yazarın sezdirme becerisini, imgelerin bütünlük içindeki dengesini, öyküdeki ses ve sessizlik anlarını, okurda oluşturu- lan duygudaki derinliği anlama çabalarıyla dopdolu. (IV) Peş peşe okumalar sayesinde öykülerde yer alan simgelerin neleri temsil edebildiklerini -hep- sini yakalamak zor da olsa- fark ediyorum. (V) Ne de olsa gerçek anlamlarından daha derinde ya da yüzeyde kullanılan kelimeler, işaretler, soyut fikirler üzerinde düşündükçe ilk bakışta tanımsız görünen her kavram kendini açabiliyor. (VI) Bunun için yaza- nın tarzını, metnin içine doğduğu geleneği, ortamı, dilin inceliklerini, öykünün yazıldığı dildeki deyimleri, atasözlerini bile araştırmak lazım. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede yazar, okuma deneyimine yönelik bir tahminini dile getirmiştir. B) II. cümlede yazar, okuma sürecinin başlangıcına yönelik açıklamada bulunmuştur. C) III. cümlede yazar, okuma sürecinde gerçekleş- tirdiği bir dizi uğraştan soz etmiştir. D) V. cümlede yazar, okuduğu öykülerdeki sembol- leri anlamlandırmanın güç olduğunu açıklamıştır. E) VI. cümlede yazar simgeset soylemleri yorumla- ma sürecine yönelik bir gereklilikten bahsetmiştir. J 7. Ernest Hemingway'in öykü hayvanları karakterlerin I psikolojik durumlarının arul 8. Epil yeri me rad de dar Bu Ankara Yayıncılık B C) D) 9. B E li

9. Öncelikle empati yapmak gerekiyor. Zaten içine giremediğiniz bir karakteri sayfalarca yazmak okura eziyet olur. Hele bir çocuğun hikâyesini yazıyorsan ona uzun ve karmaşık cümleler kurduramazsın, çocuğun saflığını da ön planda tutmak gerekir. Tabii, gözlem yapmak da önemli. Çocukların davranışlarını ve tepkilerini uzun uzun incelemek gerekiyor. Yoksa inandırıcı olmuyorsunuz ve okur bunu hemen fark ediyor. Yani dört sayfalık bir öykü bile uzun araştırmalar istiyor. Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık olarak söylenmiş olabilir? A) Eserlerinizdeki çocuk kahramanların bu kadar çok sevilmesinin nedeni nedir? B) Hikâyelerinizde bazı kişi ve karakterleri ön plana çıkararak neyi amaçladınız? 11.0) C) Çocukların dünyasına hitap edebilecek eser yazma fikri nasıl doğdu? D) Çocuklara yönelik öykülerinizde okurlarınıza hangi mesajlar veriyorsunuz? E) Öykü kitaplarınızdaki çocuk karakterleri nasıl oluşturuyorsunuz? (1

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "için" sözcüğü cüm- leye "uğruna" anlamı katmıştır? oldu A) Nice genç, vatan için canından oldu Yazar, karakterleri başarılı yansıttığı için eserlen beğe- niliyor. Şiir, etkileyici bir üslupla yazıldığı için insanları coştu- ruyor. D) Yazar, öykülerinde gerçekleri yansıtmak için uğraş- mış. Servetifünuncular ağır ve süslü bir dil kullandıkları için eleştirilmiş.

TYT / Türkçe 19. (1) Şiirlerimde ölçü kullanmadım, basmakalıp sözlerle benzetmelere yer vermedim. (II) Daha çok halk söyleyiş- lerini, deyimleri kullandım. (III) Konularımı günlük hayatla ilgili gözlemlerimden seçtim, özelliklede toplumun aksa- yan yönlerini alaycı bir biçimde işledim. (IV) Herkesin ba- sit ve kaba dediği sözleri ustalıkla şiirlerimde kullandım. (V) Birim, uyak düzeni, ölçü gibi unsurlara yer yoktu.) Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? Cevap E 1. cümlede bağlaç vardır. II. cümlede miktar zarfı kullanılmıştır. III. cümlede birinci tekil iyelik eki almış sözcük vardır. IV. cümlede tamlayan durumunda belgisiz zamir kul- lanılmıştır. V. cümlede etken çatılı fiil vardır. Y A R G 21. E C E E E C 22. G F ra B

22. Çoğu kişi dünyamız varken başka gezegenleri keşif için Başka para harcamayı boş bir macera gibi görüyor. gezegenleri keşif ya da yaşanabilir hale getirme çabaları son derece yüksek kaynak gerektiriyor ve bunun çok daha azıyla biricik evimiz dünyayı daha yaşanabilir kila- biliriz. Bu, mantıklı gibi gelse de burada önemli bir iki noktayı atlamamak gerekiyor. Öncelikle yaşanabilecek başka yerler aramak doğamızda var aslında. Buna ister B planı deyin isterse sırtını sağlama alma isteği. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre 1. Aslında haksız da sayılmazlar 11. Ancak bu yanlış bir düşüncedir III. Bunun doğruluk payı yoktur numaralanmış cümlelerden hangileri getirilmelidir? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III gileridir. Hem doğal hem de la zincirin önemli bir halkası olan yaban mersini ve kızıl yonca g için yaşamsal rol üstleniyor. oldukları için bir çiçekten diğeri etkililer. E) Uzun ömürlü olan bal aplarının lonileri her yıl tek bir kraliçenir ar içeren bir kovan kurmasıyla iklimsel ve çevresel değişiklikle ğunu inceleyen birçok bilim ins

23. (1) Klasik ölçülerdeki sanat eserleri, oluşturuldukları çağ- ları aşıp gelecek çağlara da ışık tutar. (II) Bir okur, okudu- ğu öyküden kendince bir anlam çıkarabiliyorsa yazar, amacına ulaşmış demektir.(III) O eserlerde her toplum- dan, her çağdan insanlara hitap edecek edebi nitelikler vardır. (IV) Böyle olmasa çok farklı coğrafyalarda oluşturu- lan bu klasik yapıtları bu kadar sevebilir miydik? (V) Bir de zamanın modasına uyularak oluşturulan eserler vardır ki küçük bir rüzgâr onları alıp götürür. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden düşüncenin akısını bozmaktadır? hangisi BYll C) III DHV E)

I Her biri 4000 ila 6000 arası iyi eğitimli askerden olu- şan bu lejyonlar, hem savunma hem de saldırı savaş- larında muazzam taktikleri neredeyse hatasız uygu- Jardi. Çünkü sürekli yeni yerler fetheden Roma, bu toprakla- ra ordu personelinin inşa ettiği yol, tünel ve köprülerle ulaşırdı. . En küçük birimine kadar son derece organize hareket eden bu ordunun temel birimi lejyondu. W. Roma'yı tarihin en güçlü imparatorluklarından biri ya- pan, disiplinli bir orduya sahip olmasıydı. Bunca askerî becerisine rağmen Roma ordusu için "Kazma ve küreklerini kılıçlarından çok kullanıyorlar." denirdi. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan dördüncü qur A)1 B) II CXIII D) IX E) V --- dö on ta: or

10. (1) Sait Faik ve Sabahattin Ali'nin öykü dünyamızda kendilerine özgü bir kanal açtıkları söylenir. (II) Orhan Kemal'in ise hangi yol üzerinden gittiğinden pek bah- sedilmez. (III) Bunun nedeni nedir? (IV) Oysa bizim edebiyatımızda Orhan Kemal de birilerine öykünerek çıkmamıştır yola. (V) Belki toplumcu eğilimlerinden et- kilendiği Batılı yazarlar girmiştir yaşamına. C 1. Bu parça ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, yan cümlecik nesne görevindedir. B) II. cümlede, yan cümlecik dolaylı tümleçtir. C) III. cümlede, birden fazla zamir vardır. D) IV. cümlede, yan cümlecik zarf tümlecidir. E) V. cümlede, yan cümlecik özne görevindedir. N L A R 13

A Ku &(1) Çocuğun dilsel gelişiminde annenin payı oldukça bü- yüktür. (II) Bunu göz önüne alan dil bilimciler, çocuğun annesinden öğrendiği dile ana dili adını vermişlerdir. (III) Ancak, kimi dil bilimciler, konuyu farklı bir açıdan ele al- başında gelir. (V) Onlara göre ana dili, salt anneye değil, mışlardır. (IV) Ana dili, insan kişiliğini oluşturan etkenlerin çevreye de bağlıdır. (VI) Bu bakımdan ana dilin tanımını genişletmişler, onu "İnsanın içinde doğup büyüdüğü aile- de ya da toplumsal ortamda ilk öğrendiği dil." diye tanım- lamışlardır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi dü- şüncenin akışını bozmaktadır? A) II. BYM Paragraf C) IV. D) V. E) VI. (2012/TODAIE) 11.