Paragrafta Yapı Soruları

7. Bir melodi duyduğumuzda beynimizde farklı işlevleri olan birçok bölge etkinleşir. Bir müzik aleti çaldığımızda ise bu etki çok daha belirgindir. Örneğin müzikle ilgilenen kişilerin işitsel yetenekleri gelişmiştir. Ayrıca bir müzik aleti çala- bilmek için kas hareketlerinin kontrollü ve koordinasyon halinde olması gerekir. Yani beyindeki motor, işitsel ve görsel işlevlerden sorumlu bölgeler, birlikte ve uyumlu bir şekilde çalışmalıdır. Araştırmalar, müzisyenlerin beyinle- rinin müzikle ilgilenmeyenlerinkinden farklı olduğunu gös teriyor. Beyin görüntüleme yöntemleri kullanılarak yapılan araştırmalarda müzik eğitimi alan kişilerin beyinlerindeki gri madde hacminin müzikle ilgisi olmayan insanlara kıyas la daha fazla olduğu anlaşıldı. Gri madde; beyinde kasların kontrolü, bilişsel etkinlikler, görsel ve işitsel algı, hafıza düşünce oluşumu, otokontrol gibi işlevlerle ilişkisi olan bir dokudur. Bilim insanları, erken yaşlardan itibaren muzikle ilgilenmenin kas ve hareket yeteneklerini geliştirdiğini, görsel-konumsal koordinasyonu sağladığını, odaklanmaya yardımcı olduğunu, depresyon ve kaygı durumunu azaltti- ğını, duyguları kontrol etme imkânı verdiğini düşünüyor. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ula- şılabilir? Müzikle ilgilenmenin sağlayacağı çeşitli faydalar, sade- ce erken yaşlarda müzikle uğraşanlarda görülmekte; bu etkilere ileriki yaş dönemlerinde rastlanılmamakta- dır. 3) Müzik aleti çalabilmek için kas hareketlerinin kontrollü ve koordinasyon hâlinde olması gerektiğinden fiziksel yeterliliklerin eksiksiz olması önemlidir. Müzik eğitimi alanlar; beyinde kasların kontrolü, bilişsel etkinlikler, düşünce oluşumu, hafıza gibi işlevler yönün- den bu eğitimi almayanlardan daha öndedir. Gri madde adı verilen doku, müzikle ilgilenenlerin beyinlerinde daha hacimli olduğu için bu kişilerin zekâ seviyeleri diğer insanlarınkinden daha yüksektir. Beyin görüntüleme yöntemleri kullanılarak yapılan araş- tırmalarda müzik eğitimi alanların beyinlerindeki dokular, almayanlarınkine göre sayıca daha fazladır.

20. (1) Bütün televizyonlar, iki gündür Sibirya soğuklarının baş- layacağını söylüyor. (II) Bu soğuklar yüzünden evlere mah- kûm olsak da ailece bir arada olmak için bir fırsat doğuyor. (III) Bu soğuk günlerde çok sıcak sohbetler ederiz; ailemi- zin üyelerinin tasarılarından haberdar oluruz varsa bir fikri olan, o tasarıya destek olur. (IV) Her kıştan sonra baha- rin geldiğini bilen bilge insanların tavrıyla sabırla bekleriz, soğukların çekip gitmesini. (V) Sonra güneş olanca güler yüzlülüğüyle tepelerin ardından çıkıverir; bu, bizim yeniden hayata karışacağımızın habercisidir ve hep beraber temize çekilmiş sevgilerle "Merhaba!" deriz hayata. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle ilgili yapılan değerlendirmelerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, ad aktarmasının örneği vardır. B) II. cümlede, aynı durumun karşıt özellikleri birlikte veril- miştir. C) III. cümlede, duyu aktarımından yararlanılmıştır. D) IV. cümlede, hem gerçek hem de mecaz anlam taşıyan söze yer verilmiştir. P E S E) IV ve V. cümleler, birbirine neden-sonuç ilgisiyle bağlı- dır.

6. "Roman, anlatılmış ve tabiattan çıkartılmış belgelerle vücuda getirilmelidir. Tarihçiler; mazinin hikâyecileri, romancılar da hâlin hikâyecileridir. 'Sokak dili' ede- biyatın hizmetindedir. Her eserin savunduğu bir tez vardır." diyen bir sanatçı, aşağıdaki edebî akım- ların hangisinin temsilcisidir? A) Romantizm C) Klasisizm B) Natüralizm D) Parnasizm E) Modernizm Ankara Yayıncılık 9

rden haf ümle yapı bakın cümle yükleminin tür III. cümle eksiltili cümledir. IV. cümle yükleminin yerine göre E) V. cümle sözde soru cümlesidir. C) İsir CAP D) S MODE 8. I. Bu şehirlerden biri, Asurlulara başkentlik yapmıştır. II. Şehir, gittikçe artan yoğun bir nüfusa sahiptir. III. Bölgenin geçim kaynağı tarımdır. mnie IV. Ülkenin kralı şehre yollar yaptırmıştır. V. Asurlular, Mezopotamya'nın nimetlerinden yararlanmıştır. Numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. de, "-den" eki tanımlayan eki göreviyle kullanılmıştır. B) II. de, birden çok sifat almış sifat tamlaması vardır. C) III. de, zincirleme isim tamlaması vardır. D) IV. de, belirtisiz isim tamlaması vardır. E) V. de, belirtili isim tamlaması vardır. karşımızda d i Anads

13. (1) "Seyahatin önündeki tek engel kapının eşiğidir." PRO der bir Boşnak atasözü. (II) O eşiği bir kez aştınız mı gerisi kendiliğinden geliyor) (III) Bence çantamıza ha- yallerimizi doldurabildiğimiz sürece çıkamayacağımız herhangi bir yolculuk yok. (IV) Sanırım biraz da bu yüzden yolculuğa sırt çantasıyla çıkmanın daha keyifli olduğunu düşünüyorum. (V) Bırakın, sırtınızda taşıdık- larınız bu yapay düzenin getirdiği sıkıcı sorumluluklar değil de hayalleriniz olsun. CLASS Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştı? A). cümle, devrik ve olumlu bir cümledir. B) H. cumle, yer yön zarfı olan basit cümledir. C). cümle birleşik yapılı, isim cumlesidir. D) IV. cümle, miktar zarfı olan eylem cümlesidir. LEV. cümlede, emir kipiyle çekimlenmiş eylemler vardır.

10. Kafamın bir kısmının sürekli olarak Füsun'a takılmış oldu- ğunu, Berrin ile konuşurken sırtım yönünde, arkalarda bir yerde Füsun'un oturduğunu içimde hep hissettiğimi, hep onu düşündüğümü, yalnız okurlardan değil kendimden de utançla saklamaya çalıştım ama yeter! Zaten görüyor- sunuz, başaramadım. Bari bundan sonra okura dürüst olayım. Bu parça, postmodern romanın aşağıdaki özelliklerin- den hangisini örneklendirmez? A) Okura, bir kurmaca okuduğunun hissettirilmesi B) Anlatıcının romanın içinde etkin olarak yer alması C) Doğrudan veya dolaylı biçimde okura seslenilmesi D) Kurmaca ve gerçeklik arasındaki sınının silikleşthesi E) Roman kişilerinin iç dünyalarının bilinç akışı yonte- miyle okura sunulmas

31. Samanta Schweblin, 2015 Ribera del Duero Öykü Ödülü'nü kazanan Yedi Boş Ev'deki öykülerde akıl sağlığı pamuk ipliğine bağlı bir insanlığa ayna tutuyor. Yedi Boş Ev, en genel anlamıyla insan-ev-eşya üçgenini açımlayarak sıra- dan görünene mercek tutan metinlerden oluşan bir kitap. Bu bağlamda inşa edilen metinlerde dil ve kurgu ilişkisi de yazarın ince işçiliğiyle kurulmuş. Ayrıntılara eğilen, okuru her anlamda şaşırtan ve görünenin ardındaki görünmeyeni sorgulamaya iten bir eser. Schweblin'in çağdaş yazarlar arasında yakın zamanda Türkçeye kazandırılan en vurucu kalem olduğunu düşünmemek elde değil. Bu parçadan hareketle Yedi Boş Ev ile ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yazarının etkileyici bir üsluba sahip olduğu B) Anlatımıyla çağdaş yazarlarca takdir edildiği C) Dil ve kurgunun titiz bir dil işçiliğiyle örüldüğü D) Olay ve durumların perde arkasını irdelemeye yönlen- OV dirdiği E) Sorgulayıcı bir yaklaşıma sahip olduğu bneblomöop

4. Her şeyi söylemiş, konuşacak hiçbir şeyi kalmamış olanların suskunluğu ne kadar acı ve korkunçtur. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Olumsuz isim cümlesidir. B) Öznesi bir söz öbeğinden oluşmuştur. C) Belgisiz sıfatlara yer verilmiştir. D) Tamlayanı adlaşmış sifat olan bir isim tamlaması kulla- nılmıştır. E) Bir sözcükte birden fazla ses olayı vardır.

Söz gönülden çıkmalıdır. İnanmadan ileri sürdüğü- üz bir düşünceye başkalarını inandırmanız çok zordur. Bunu sağlamak için rol yapmak ve doğallık- tan uzaklaşmak gerekir ki bunlar, doğru ve etkili an latımın düşmanlarıdır. ? Bu parçada numaralanmış sözcüklerin türü aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla doğru ola- rak verilmiştir? A) Zarf B) Sat Sifat D) Sifat E İsim || Zamir Zamir Zarf Zamir Sifat ||| İsim Fiil Zamir İsim Zarf IV Sifat Zarf Edat Sifat Zamir 14. Bu zamana kadar edindiğimiz bilgilere göre (1) Ye- ni Türk Edebiyatı alanında sınıflama yapmaya ihti- yacımız var (II) Birincisi (III) bilimsel araştırmalarda kullanılacak metotlar (IV) ikincisi ise (V) edebi eleş- tiri ve metin inceleme metotlarıdır. Yukarıdaki parçada numaralanmış yerlerden hangisine r

15. (1) Mısırlılarda sembollerin yer aldığı kitaplar, yaşamın her alanına hâkim olan doğaüstü güçlerin bir seçkisi niteliğindeydi. (II) Kitaplardaki bu sembolleri çözebilen ve yorumlayabilen okuyuculara, ermiş veya kararcı denirdi. (III) Özellikle doğumun ardından ebeveynler, bebeğin kaderini okuması için bir kararcıyı ziyaret ederdi. (IV) Gidilen bu kişi, bebeğin büyüyünce alacağı tüm önemli kararlar hakkında rehberliğini sunardı. (V) Bu yol gösterme işi, o bebeğin büyüyüp gelişmesi ve ergenliğe ulaşmasına kadar sürerdi. Bu parçada düşüncenin akışına göre numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Bu kişiler; her gün, her hafta ve her yıla ait yorumlarıyla, yollarını çizmeleri için insanlara yardım ederdi." cümlesi getirilebilir? A) I B) II C) III D) IV E) V konuşmaya yeni başlamış Lepng S Bu parçada getirilmelid A) Daha ik gerçekle B) Bu yönü olduğu C) Mekan kolayla D) Bu nem zorlas E) Paral aliko 18.) Hal güldü

Deneme 7 12. Yenikapı'da yapılan arkeolojik kazılarda ortaya çıkan bulgular, İstanbul'un tarihinin 8 bin 500 yıl öncesine dayandığını ortaya koymuştur. Kuruluşundan itibaren İstanbul, tarihte birçok devletin egemenliği altında gelişmiş ve çeşitli kültürlerin merkezi olmuştur. Şüphesiz, İstanbul'un tarihi ile ilgili en göze çarpan özelliği, Roma, Bizans ve Osmanlı İmparatorluğu gibi üç evrensel imparatorluğa başkentlik yapmış olmasıdır. İstanbul, 1453 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından fethinden sonra 1923 yılına kada 470 sene boyunca Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti olmuştur. Osmanlı döneminde bilimin, kültürün ve sanatın merkezi haline gelen İstanbul; cami, sinagog ve kiliselerin yan yana yaşadığı muhteşem bir hoşgörüye kavuşmuştur. Bu parçayla ilgili olarak 1. Bağlı cümleye yer verilmiştir. II. Anlamca kaynaşmış birleşik fiil vardır. III Yapım eki almış birleşik isme yer verilmiştir. IV. Dilek kipiyle çekimlenmiş eylemler bulunmaktadır. V. "Yan yana" ikilemesi sifat görevinde kullanılmıştır. numaralanmış yargılardan hangileri yanlıştır? A) IV ve V B) Yalnız IV C) III ve IV D) II ve III E) I ve II 1. B 2. T 1. K E

(9. Deposu A) I G YAYINLARI 1. Kum, çakıl, kaya veya bazen diğer doğal unsurları içeren sığ bir kum bahçesi olan zen bahçelerinin dinginlik ve huzur verdiğine inanılmaktadır. II. Zen bahçesi bir çeşit Japon kayalık bahçesidir. III. Zamanla filozofik düşüncenin odak noktası hâline gelen zen bahçeleri, sadeliği ve sahip olduğu simgesel anlatımı ile ruhları dinlendirme fırsatı sunar. Deneme 20 IV. Zen bahçesi bünyesinde bulunan her bir kayanın fiziksel özelliklerine göre farklı bir anlamı vardır ve kayalar; yeryüzünü, gökyüzünü, dağları, adaları hatta bazen bir hayvanı bile simgelemektedir. V. Son yıllarda zen bahçeleri üzerine yapılan araştırmalar bu bahçelerin stres azaltıcı ve rahatlatıcı etkileriyle akıl hastalıklarının ve özellikle "alzheimer'in tedavisine yardımcı olmak amacıyla, hastane ve huzurevlerinin bahçelerinde uygulanabileceğini göstermektedir. Yukarıda numaralanmış cümlelerden bir paragraf oluşturulduğunda hangisi baştan üçüncü olur? C) III D) IV B) II 4 E) V

35.-36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Abidin Dino, "Yüzyıllar boyunca ressamlar yeryüzün- den baktılar dünyaya. 20. yüzyılda ise dünyayı kuş bakışı seyretmeyi öğrendiler hatta kuşlardan daha yükseklere çıkarak. Yepyeni deneyler, duygulardır bunlar." diyor, bu yüzyılı neredeyse bir ucundan öte- kine yaşamış Abidin Dino. İki dünya savaşı, sürgün- ler, nice kentler sığmış yaşamına. Ama o, dünü ko- nuşmaktan hoşlanmıyor. "Geçiniz efendim!" diyor. Bugünü, yarını konuşmak istiyor. Zaten hep zamanın bir adım önünde olmuş Dino. "Dünyayı yükseklerden seyretme deneyinin etkisiyle hiç resim yaptınız mı?" sorusunu şöyle yanıtlıyor örneğin: "Yaptım. Hatta Ga- garin ilk kez uzay uçuşunu başarmadan önce, yanıl- mıyorsam altı ay kadar önce, Paris'te uzay resimleri sergiledim. Bunları yaparken elbette uçaklardan edin- diğim deneylerden faydalandım. Bir de hayal gücü... Uçmak, insanoğlunun çok eski bir özlemi. Mitolojide İkar, yapay kanatlarla bir süre yükselir düşmeden önce. Evliya Çelebi yapay kanatlarla Galata Kulesi' nden Üsküdar'a uçan bir yiğitten söz eder. Leonardo da Vinci çeşitli uçuş makineleri çizip durmuştur. İnsa- nın bilinçaltında hep uçmak özlemi var. Zaman zaman düşlerimde uçtuğum oluyor ama kanatsız, salt içimden gelen bir güçle, tuhaf bir duygu!" Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi "Abidin Dino'nun" özelliklerinden değildir? A) Hayal gücünün yüksek olması landb BY Yabancı ülkelerde sergiler açması Yaşamına birçok şey sığdırması D) Farklı şehirlerde yaşaması Geçmiş ve geleceği önemsemest Anug

25. (1) Değişen dünyada yayıncılık da çok değişti, artık okuyucuların çoğu kitabevine gidip almıyor kitaplarını, internette inceleyip sipariş ediyor. (II) Önceden bir kitaptan 5-10 bin basardınız, 500 tanesi satılırsa geriye kalanı depolarınızda beklerdi. (III) Depolama maliyeti kitabın maliyetinden fazlaydı. (IV) Şimdi bu ön ödemeli sistemle ve gelişen baskı teknolojisi sayesinde okuyucu internetten sipariş veriyor, bilgiler baskı yapan firmaya gidiyor, kitap basılıyor, kargoya veriliyor ve kullanıcının kitabın konumunu takip edebileceği bir takip sistemi devreye giriyor. (V) Yayınevi sipariş adedi kadarını çoğaltıp yolluyor. "Önce sat, sonra bas" dediğimiz bu yönteme ben, "alan memnun, satan memnun" modeli diyorum. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Ön Ödemeli sistem adı verilen bir satış tarzı yaygınlaşıyor giderek." cümlesi getirilirse parçada anlam ve anlatım akışı sağlanmış olur? A) I B) II C) I D) IV E) V 190

AYDIN YAYINLARI C 19. Rüyayı yazıyla, şiirle birlikte gören ve okuyana da göster- mek isteyen bir adamdı çünkü Sait Faik. Bu yüzden onunla ilgili her şeye rüyasının içinden bakılmalı ve her şey onun rüyasından görülmeli. Rüyasının içinde kalmış bir adam Sait Faik, dışarı hiç çıkamamış. Rüya mekânları belli, rüya zamanları biliniyor ve rüya insanları da kimi adlı adınca kimi adsız adınca kayıtlı bu rüyaya. Bu parçada aşağıdakilerin hangisi yoktur? A) Ek fiil B) Xer-yön zarfı C) Basit fiil D) Kişi zamiri E) Adlaşmış sifat

11, Kasideler çeşitli bölümlerden oluşur. Bunlardan biri, Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi yanlış olur? A) doğa betimlemelerinin yapıldığı teşbib ya da nesib bölümüdür B) asıl konuya geçiş için yazılan girizgah bölümüdür kasidenin sunulduğu kişinin övüldüğü ya da bir kişinin anlatıldığı mersiye bölümüdür DY şairin kendisini ve şiirini övdüğü fahriye bölümüdür E) kasidenin içine yerleştirilen gazelin yer aldığı tegazzül bölümüdür