Ses Bilgisi Soruları
Lise Türkçe
Ses Bilgisi9. Bazı sözcükler yapım eki aldığında sözcük kökünde ses
düşmesi görülür.
Buna göre,
1. Tavuklar soğuktan yumurtlamıyormuş.
II. Sararmış yapraklar sonbaharın habercisi.
III. Bu çevrede herkes onu tanırmış.
IV. Benzemez kimse sana diyorum da inanmıyor.
V. Sonra göğsünde çiçekten mi dökülmüş o yürek?
cümlelerindeki altı çizili sözcüklerden hangisi bu kuralı
örneklemez?
A) I.
F
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
CD YAYINLARI
Lise Türkçe
Ses BilgisiHangi birini sayalım
Camda, kundurada çalıştı
eay wi
İşi sevdi, alıştı
Ekmeğini herkes ile
Güle oynaya bölüştü
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisine
örnek yoktur?
A) Ünlü değişimi
C) Ünsüz benzeşmesi
1
oyun
B) Ünsüz yumuşaması
üzsüz yum
D) Ünlü düşmesi
E) Kaynaştırma harfi
Finiz
Lise Türkçe
Ses Bilgisi7. Aşağıdakilerin-hengieinde ünlü daralması yok-
tur?
A) Gazze'deki masum yavrulara bu zulmü yapanla-
Tmn-ve buna göz yumanların gözleri kara toprakla
dolsun istiyorum.
B) Gidiyorum bütün aşklar yüreğimde / Gidiyorum
kokun hâlâ üzerimde / Sana korkular bıraktım bir
de yeni başlangıçlar
C) Bilmiyorum seninle sonumuz ne olacak / Belki bu
aşk ölümsüz, belki yarım kalacak
BAy damlıyordu avuçlarımıza bu temmuz gece-
sinde mavi yapraklı sedir ağacının dalları arasın-
dan.
E) "Bekliyorum, öyle bir havada gel ki vazgeçmek
mümkün olmasın." diyordu şair.
Lise Türkçe
Ses BilgisiYazım Kuralları (Ses Olaylarına Dayalı Yazım
Yanlışları)
9.
Ünlü daralması kuralına uyulmaması, yazım yanlışına
neden olur.
Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir
yazım yanlışı yapılmıştır?
A) Bizim derdimizi anlıyacak, bize destek çıkacak bir
dost gerekiyor.
B) Akarsuyun çıkardığı ses bize huzur veriyor, bizi
gayet mutlu ediyordu.
C) Şiir okumayan bir toplumun, sanata değer vermesi
beklenemez.
D) Görkemli bir sanat anlayışından bahsetmek, bu
aşamada yanlış olur.
E) Kulak tırmalayan bu ses tonunu kullandıkça
insanlara hitap edemezsin.
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı
vardır?
A) Garip akımı özellikle 1940'da edebiyatımızda etkili
olmuş.
B) Psikolojik romanın öncülerinden Peyami Safa,
12.
Lise Türkçe
Ses BilgisiSes Bilgisi
1. Bütün ihtiyaçlarını babası karşılıyordu.
II. Ne sinemaya ne tiyatroya gidiyoruz.
III. Bu sözleri yalnız o söyleyebilir.
IV. Yolların üstünü duman bürüyor.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde görülen
V. Evini arabasını elinden çıkarmıştı.
olaylarıyla ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi
A cümlede ünlü daralmasına uğrayan bir sözcük
yanlıştır?
ki şiirler
hangisi
vardır.
1940-
B) cümlede ünsüz yumuşaması vardır.
e) III. cümlede ünlü düşmesine uğrayan bir sözcük ve
kaynaştırma ünsüzü vardır.
D) IV. cümlede, ünlü türemesine uğrayan iki sözcük
vardır.
E) V. cümlede ünsüz benzeşmesi son sözcüktedir.
Lise Türkçe
Ses Bilgisik
Yüreğindeki hüznü hangi dizeler anlatmıştı ki şiirler
susmuştu... Ne diye?
Bu cümlede aşağıdaki ses olaylarından hangisi
yoktur?
A) Ünsüz yumuşaması
B) Ünlü düşmesi
C) Ünlü daralması
D) Ünsüz benzeşmesi
E) Ünlü türemesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisi2.
D
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili
sözcükte ünlü düşmesi yoktur?
A) Bilip bilmeden her konuda fikrim bildirme-
ye kalkışan insanlara hep sinir olmuşum-
dur?
Bİki yıldır üst üste havalar kurak gidince
çiftçiler oldukça zor durumda kaldı.
C) Hastalandıktan sonra kısa bir süre içinde
yanakları sararıp soldu. sarf-ar
D) Bahçenin kenarına diktiği iğde ağaçları üç
beş yıl içinde bahçenin kenarlarını kapa-
tacak kadar büyüdüler.
E) Hastalığı ilerledikçe ağrıları dayanılmaya-
cak bir hâl almiştı.
iled-te
Lise Türkçe
Ses Bilgisi6. çünkü ayrılmanın da vahşi bir tadı var
çünkü aynılık da sevdaya dâhil
çünkü ayrilanlar hálá sevgili
hiçbir anı tek başına yaşayamazlar
her an ötekisiyle birlikte
her şey onunla ilgili
Attila İlhan
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz benzeşmesi
B) Ünsüz değişimi
C) Kaynaştırma ünsüzü
D) Ünlü düşmesi
E) Ünsüz düşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisi1. Sert ünsüzle biten sözcükler, ünlüyle başlayan bir ek aldığında
sert ünsüz yumuşar fakat bazı kelimelerde bu gerçekleşmez.
Bu duruma "ünsüz yumuşamasına aykınlık" denir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte böyle
bir kullanım yoktur?
A) Böyle bir hareket, milletlerarası hukuka taban tabana zitti,
B) Kristof Kolomb'un Amerika'yı keşfetmesi, merakından kay-
naklanmıştır.
C) Milletin oluşumuna dair tezler kabaca iki ana yaklaşım al-
tında toplanır.
D) Yunan mitolojisi, Avrupa mitolojilerinden etkilenerek oluş-
turulmuşur.
E) Geceleri güneş olmadığından Antik Mısırlılar kum saatini
icat ettiler.
Lise Türkçe
Ses BilgisiHubble Teleskobu, Nisan 1990'da STS-31 görevi es-
nasında, uzay mekiği Discovery tarafından Dünya et-
rafındaki yörüngesine taşınmış bir uzay teleskobudur;
ilk uzay teleskobu değildir ama bugüne kadarkilerin en
büyüğüdür ve birçok üstün özelliğe sahiptir.
Bu cümlede aşağıdakilerin hangisinde verilen ses
olayları görülmektedir?
A) Ünsüz benzeşmesi - ünsüz yumuşaması
B) Ünsüz benzeşmesi - ünlü düşmesi
C) Ünsüz yumuşaması - ünlü düşmesi
D) Ünlü daralması - ünsüz düşmesi
E) Ünsüz yumuşaması - ünsüz düşmesi
5.
Lise Türkçe
Ses Bilgisi4.
5.
TEST TYT
47
Edebiyat eski çağlarda düşüncenin mitos hâliydi ki bu mitos
felsefeyi de en az edebiyat kadar beslemiş ve sonunda evrilerek
11
günümüze kadar gelmiştir. Dünya düşünce tarihi bu nedenle
edebiyat, felsefe ve sanat kavşağında durur. Bu nedenledir ki
|||
"nesir yazarı insanoğlunun portresini çizer, şiirse onun "myt
IV
hos'unu" yaratmaktır" der, Sartre.
Bu parçada altı çizili sözcüklerden hangileri türetilirken
ünlü kaybına uğramamıştır?
A) I ve II
B) II ve IV
D) I ve III
Bir gün gelir başka yerler gezersen
Gönlünde bir yabancılık sezersen
C) Yalnız IV
E) III ve IV
Lise Türkçe
Ses Bilgisiİ
12. Bir şehirde yaşıyor olmak, size o şehri düşünmeyi ve
korumayı mecbur kılar. Eğer orada yaşamakla bir
başka yerde yaşamak arasında fark görmüyorsanız
veya nerede ve niçin yaşadığınızın farkında değilseniz
şehir sizin için hiçbir anlam taşımıyor demektir.
Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi
yoktur?
A) Ünlü daralması
C) Ünsüz benzeşmesi
B) Ünsüz yumuşaması
D) Ünlü değişimi
E) Ünlü düşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisi3. Türkçede iki ünlü yan yana gelmez, araya bir ünsüz
girer ki bu ünsüze kaynaştırma harfi denir
Aşağıdakilerin hangisinde "kaynaştırma ünsüzü"
yoktur?
A) Alaçatı'nın mavi beyaz sokakları film platosu gibiydi.
BY Mutlu bir ailenin göstergesi sohbettir.
Cami duvarına ilan astırmadılar.
DISenin söylediğin her şey benim için emirdir.
E) Arabayla çıkmayın şehir dışına.
Lise Türkçe
Ses Bilgisi8. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde "ünsüz
yumuşaması"na aykırılık vardır?
A) Bana kırgın olduğunu biliyorum.
B) Verimli bir işe atılacağını söylemişti.
C) Acıktığını anlayınca ağlamaya başlıyor.
D) İşe başladığını söyledi herkese.
E) Hırsızın saklanacağını düşünerek her yeri aradık.
Lise Türkçe
Ses BilgisiTÜRK
10. Başka türlü bir şey benim istediğim,
Ne ağaca benzer ne de buluta;
Burası gibi değil gideceğim memleket,
Denizi ayrı deniz, havası ayrı hava.
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Unlü daralması
B) Ünsüz yumuşaması
C) Ünlü düşmesi
DKaynaştırma ünsüzü
E) Yumuşamaya aykırı sözcük
4385
Lise Türkçe
Ses Bilgisi8. Bakıp o şûh ile nâzû niyâza meşk ederiz
Gülün tebessümüne bülbülün terânesine
Ayağın sakınarak basma aman sultânım
Dökülen mey kırılan şişe-î rîndân olsun
Bu dizelerde kaç yerde ulama yapılabilir?
A) 1
B) 2
C) 3
rilpnes
D) 4
E) 5