Ses Bilgisine Giriş Soruları

7. Sanat eleştirileri ve teorileriyle 1920'lerden itibaren Avrupa'da tanınmaya başlayan fakat eser ve fikirleri ölümünden sonra geniş kitlelere yayılan Walter Benja- min'in kurmacaya dair çokça ve önemli düşüncelerinin yanında, kaleme aldığı hikâyeler de epey sonra keşfe- dildi. Bu cümlede aşağıdaki ses olaylarından hangisinin örneği yoktur? A) Ünlü düşmesi C) Ünsüz düşmesi B) Ünsüz değişmesi D) Yardımcı ses E) Unsüz benzeşmesi

1. "Yayılır karanlık sisler engine Korkarım, bakamam sana ben yine Yıllarca dalarım solgun rengine Güneşten nur uman gözler yanmasın" Bu dörtlükteki uyak türü, aşağıdakilerden han- gisidir? A) Cinasli D) Yarım B) Tam C) Zengin E) Aliterasyon

4. Türkçede "a - e" geniş ünlüleri ile biten fiillere "-yor" eki getirildiğinde, fiilin sonundaki geniş ünlüler daralarak " - i - u - ü" dar ünlülerine dönüşür. Bu kurala ünlü daralması denir. Bu kurala göre aşağıdakilerin hangisinde ünlü daralması yoktur? A) İşte gidiyorum bir şey demeden Arkamı dönmeden şikayet etmeden B) Bilmiyorum işte biraz hüzün, Biraz ağlama sancısı, biraz baş ağrısı C) Epeyce yaklaşmışım, duyuyorum; Anlatamıyorum. D) İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı Önce hafiften bir rüzgar esiyor E) Yüreğimin coşan alevleri arasında, Seni özlüyorum

14. Kitabın kapağından ve adından da anlaşıldığı gibi 1 hissiz ve yaşadığı acılar ve ihanetler ile acımasız 11 bir adamın aşka direnişi anlatılıyor. Yalnız kitabın ||| IV ilk yarısına kadar çok fazla yetişkin içerikleri bence V gereksiz olmuş. Yukarıdaki numaralanmış sözcüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) 1. sözcükte ünsüz benzeşmesi vardır. B) II. sözcükte ünsüz türemesi vardır. C) III. sözcükte ünsüz değişimine aykırılık vardır. D) IV. sözcükte ünsüz düşmesi olmuştur. E) V. sözcükte herhangi bir ses olayı yoktur. TYT TÜRKÇE SORU BANKASI

10. Dilimizde "-cık, -cik" eki alan bazı sözcüklerde ek ile sözcüğün arasında "-a, -e, -i, -i" ünlülerinin türediği görülür. Bu ses olayına ünlü türemesi denir. Bazı sözcükler pekiştirilirken de ünlü türemesi olabilir. Aşağıdakilerin hangisinde ünlü türemesine örnek vardır? A) Yemyeşil çimenlere uzanıp gökyüzünün maviliğini içime çektim. B) Kocacığını başkası kapacak diye elinden sıkıca tutmuşsun yine. C) D) Adam bize düpedüz yalan söylüyor, biz de onu saf saf dinliyoruz. Minicik kuşun ağzındaki dal parçası, kendi bedeninden daha büyüktü. E) Çat Baraj Göleti üzerinde binlerce yılda meydana gelen yüzen adacıklar, sürekli yer değiştiriyor. PARA

ALGISI Ünlü daralması kimi sözcüklerde -yor eki kullanılmadığında da meydana gelir. Aşağıdakilerin hangisinde yukarıdaki açıklamaya uygun bir ünlü daralması vardır? A) Suya sabuna dokunmayan bir yapısı vardı. B) Ormanda kaldığı süre boyunca yabani meyve yiyerek açlığını gidermiş. Uzun zamandır bu inadını sürdürüyor. C) D) Giyilebilecek kıyafetlerinin hepsini kirletmiş. E) Neyin iyi, neyin kötü olduğuna karar vermek için henüz erken.

12. Çivit gibi mavi göğün sarı toprağa değen uçlarından gü- neşin benzersiz ve etrafı sarartan ışıkları köyü sarmış. Gökyüzünde hiç bulut yok... Hava sıcak ve yapış yapış; bu ağırlığın indiği daracık, gübreli sokaklardan keskin bir ahir kokusu çıkıyor; evlere dönen inekler çıngıraklarını sallayarak kuyruklarını duvara vuruyor. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisinin ör- neği yoktur? A) Ünlü daralması Ünsüz yumuşaması E) Ünsüz benzeşmesi B) Ünlü türemesi D) Ünlü düşmesi 14.

Test L 7. 3 NOKTALAMA İŞARETLERİ Öğretmenimiz Şiirler içinde Kaldırımlar Otuz Beş Yaş gibisi var mı dedi. Bu cümlede ayraçlarla gösterilen yerlere aşağıdaki nok- talama işaretlerinden hangisi getirilemez? A) Soru işareti B) Tırnak işareti Tek tırnak √√. D) Virgül E) İki nokta ✓ 8

2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ünsüz benzeşme- sini örneklendiren birden çok sözcük vardır? A) Komşulardan bazıları öğlenleyin bize uğramışlardı. B) Hatırladığıma göre yol, bir buçuk saat çekiyordu. C) Arkadaşıyla birlikte, aldığı kitapları raflara yerleştirdi. D) Toplumda hâlâ insanlıktan nasibini almamışlar var. E) Sözümü dinlemediği gibi bana karşılık da veriyor.

9. K Güzelin, hoşumuza gittiği için güzel olduğunu düşünü- rüz. Hoşluk da aklımız ile ilgili değil; güzellik gibi, duygu- larımızla ilgilidir. Hazzı ve hoşluğu güzel üzerinde yoğun- laşmış gibi görürüz. Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur? A) Ünsüz benzeşmesi C) Ünsüz yumuşaması E) Ünlü düşmesi D B) Ünlü türemesi D) Ünsüz türemesi

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcükte ünsüz türemesi yoktur? A) Kendine yaptığı bütün kötülüklere rağmen arkadaşını affetti. B) Çocuğu için tıbbın bütün olanaklarını seferber etmişti. C) Hakkında konuşulanları duyunca çılgına döndü. DYSabahın erken saatinde seyyar satıcıdan aldığı simitle karnını doyurdu. E) Çoğumuzun zannettiği gibi yurt dışına hiç çıkmamıştı. e Yon

4. Aşağıdakilerden hangisinde türetilirken ünlü kaybına uğramış bir sözcük vardır? A) Geçen yüzyılın başında Türk aydını umutsuz bir kahro- luşu yaşadı. B) Okumaya başladıktan sonra Türkçesindeki ilerleme açıkça belli oluyordu. C) Havai fişek gösterisini seyretmek için halk, balkonlara çıkmıştı. D) Bizim bu işte en büyük kaybımız güvenirliğimizi yitir- mek oldu. E) Genç kadın karnını doyurmak için köşedeki büfeye doğru yürüdü.

20. Niçin küçülüyor eşya uzakta, Gözsüz görüyorum, rüyada nasıl? Zamanın raksı ne bu yuvarlakta? Sonum varmış, onu öğrensem asıl Bu-dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? B) Unlü daralması A) Ünlü düşmesi GÜnsüz benzeşmesi D) Ünsüz düşmesi E) Kaynaştırma ünsüzü MEZUN DBS (A SERİSİ)

bes 4. Gam elinden benim zülfü siyahım Peykan değdi sinem yaralandı gel Suna başın için ağlatma beni Bugün sevda candan aralandı gel Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 11'li hece ölçüsüyle söylenmiştir. B) Örüşük uyak örneklenmiştir. C) Hem ek hem de sözcük hâlinde redif kullanılmıştır. D) Zengin uyak vardır. E) Redif ve uyak bilgisine sadece iki dizeden ulaşılabilir. 7

10. Aşağıdakilerden hangisinde çekim eki aldığında ünsüz yumuşaması görülmediği hâlde yapım eki alınca ünsüz yumuşaması oluşan bir sözcük kullanılmıştır? A) Yapacaklarınızdan haberim olsun, yoksa külahları değişi- riz; diyerek çocukları uyardı. B) Bu işte dengini bulamadığı için tek başına çalışmak zorun- da kalıyor, yoruluyordu. C) Her şey yoluna girecek, lütfen gayretli olun, sakın ola sakın umudunuzu yitirmeyin. D) İşten yorgun argin gelen ablam, "Çok acıktım, bana yiye- cek bir şeyler hazırlar misin?" dedi. E) Bu akıl almaz olaydan sonra herkes olan biteni kabullen- miş, hiç kimse olayın sebebini araştırmamıştı.

4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ünlü düşmesi"ne uğ- ramış bir sözcük vardır? kendim. Ole kendimle A Ben de kendi kendimle konuşuyorum B) Ne kendi ruhunu korur, ne kayırır başkalarını C) Bir dert anlayan düşmeyegörsün önlerine D) Gökyüzünü başımın üstünde görmek yasak E) Toprağın nabzı başlar atmaya baharda