Ses Bilgisine Giriş Soruları
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş11. Gittikçe oradakiler (1)çoğaldı, alan (II)hincahinç dol-
du (III)taştı. (IV)insanların içinden uğultu geliyordu.
Ortalık (V)oldukça yoğundu.
Yukarıdaki numaralanmış sözcükler ses olaylan
bakımından eşleştirilirse hangisi bu eşleştirme-
nin dışında kalır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV. E) V.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişAşağıdaki dizelerin hangisinde ulama yoktur?
A) Ellerindekini yere bırakıp konuşmak için bana
yaklaştı.
B) Test çözerken o turlama tekniğini kullanması şa-
şırtıcıydı.
C) Akşam ona geçerken bir çikolata alsan çok sevi-
nirdi.
D) Gecenin bir köründe elinde notlarla çıkagelmesi
beni etkiledi.
E) Okul notlarını düzenli bir şekilde yazması dinledi-
ğinin işaretiydi.
207
6.
@M
SCHL
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş5.
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin han-
gisinde kaynaştırma harfi yoktur?
A) Senin dolabındaki notları görünce hemen ona ha-
ber verdim ki yararlansın.
B) Onun elindeki kalemleri etraftaki çocuklara beşer
beşer dağıttı.
C) Tiyatronun büyüsünü oyuncuların hâl ve tavırları
belirler.
D) Yeni aldığı arabayı günlerdir aynı yere park edi-
yordu.
E) Suyu yarısına kadar içti ve yanındaki arkadaşına
uzattı.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişO bir acı (1)hissederken bir başka iş yapmaya
(II)daldığınızda ya da heyecanlı bir şey olduğunda,
(III)düşündüğünüz şeyi (IV)değiştirdiğinizde artık acı
hissetmediğinizi (V)hatırlamıyor musunuz?
Yukarıdaki cümlede numaralanmış sözcüklerden
hangi ikisinde, birden fazla ses olayı vardır?
A) II. ve V.
B) II. ve III.
D) I. ve IV.
C) III. ve IV.
E) IV. ve V.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ses olaylarının
gösterilmemesiyle ilgili bir yazım yanlışı yapılma-
mıştır?
A) Bu konularda susgun kaldığını biliyorduk ama
yine de bir şeyler duymak istedik.
B) Elindekileri çantasına katdıkça çantanın ağırlaş-
ması oradakileri şaşırttı.
Son yazdığı kitabı, kitapevlerinde okuyuculara su-
nuluyor.
D) Oraya gelmiyeceğini söyledi ama kendisi de gel-
mek istiyordu.
E) Nehirlerin en yoğun çağladığı günler onun evde
olmadığı günlerdi.
3.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Girişen
4.
Sert ünsüzle biten sözcükler ünlü ile başlayan bir ek
aldıklarında sözcük sonundaki sert ünsüz yumuşar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uy-
mayan bir sözcük kullanılmıştır?
A) Kaynağını nereden aldığı bilinmeyen bu su bir
süre sonra akmaktan vazgeçecekti.
B) Gidenlerin geride bıraktıklarını konuşmanın za-
manı değildi.
C) Koşuyorum gurbeti gönlümde en derin şekilde du-
yarak.
D) Şarkı sözlerinin manası onun en önemli ilgi alan-
larından biriydi.
E) Çoğu bu haberi duyunca yaptıklarının doğru oldu-
ğunu düşündü.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişHalı (1)kalbin aynasıdır (II)ömrün sesidir
Her (III)nakışı bir duygunun ifadesidir
Kilim sevgiliye (IV)çağrı aşka davettir
Kimi renkler şikâyettir kimi (V)hasrettir
Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden
hangi ikisinde ünlü düşmesi vardır?
A) I. ve II.
B) II. ve III.
D) II. ve IV.
C) III. ve IV.
E) IV. ve V.
4.
Se
al
A
n
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş€ 15. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinde ünsüz
türemesi yoktur?
Peigner ninstoimissbige A
A) Sorunun cevap şıkkı ÖSYM tarafından değiştirildi.
BSiirin sessiz bir şarkı olduğunu söylüyor ünlü şair.
Senin hakkın burada kalıp bize destek olmaktır.
D) Ona karşı olan hissini bir türlü açıklayamıyordu.
E) Telefon hattı dağlık bölgelerde pek çekmiyordu.
binmy
a msinsanl noxeu2 (3
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş4. Bazı sözcükler küçültme eki alırken ünlü türemesi
görülebilir.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu kurala örnek
bir kullanım vardır?
A) Sapasağlam duruşu etrafındakilere güven veri-
yordu.
B) Elindeki boncuk sanki dün kaybettiğim boncuktu.
C) Maymuncukla kapıyı bir çırpıda açıverdi, herkes
şaşırdı.
D) Onun gencecik yaşında bu başarıları herkesi mut-
lu etti.
E) Kurtçuk yavaş yavaş ilerliyordu midemde, çaresiz
kaldım.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş6.
Oysa sen (1)yalnız bir ağaçsın
(11)Ölgün hâlde (III)kavrulmuşsun
Sürekli ezilmiş, (IV)kaybetmiş
Gizlice (V)vurulmuşsun
Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden
hangi ikisinde herhangi bir ses olayı yoktur?
B) II. ve III.
A) I. ve II.
D) II. ve V.
C) III. ve IV.
E) IV. ve V.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş7.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik sözcük
olurken ünlü kaybına uğramış bir sözcük kulla-
nılmamıştır?
A) Önümüzdeki cumartesi yaptıklarını disiplin kurulu-
na ileteceğim.
B) Karnım sabahtan beri o kadar çok ağrıyor ki ne
yapacağımı bilemedim.
C) Hepsi boynu bükük bir şekilde bekliyordu, niçin
diye soramadım.
D) Çevremi öyle bir sardılar ki kahvaltıda bunları an-
latacağım.
E) Nasıl bir yaklaşımı olduğunu kestiremese de bilir-
di.
10.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişSüreksiz sert ünsüzlerle (p, ç, t, k) biten sözcükler
ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında son sesteki sert
ünsüz yumuşar.
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bu kurala ay-
kırı bir kullanım vardır?
A) Onun adımları gittikçe sıklaşmış, nefes alıp ver-
mekte zorlanmış ve eskisi gibi dinç duramamıştı.
B) Bilmediği her şeyi önce küçük küçük not eder, ar-
dından sormak için hocasının yolunu beklerdi.
C) Söylenecek söz kalmadıysa eğer artık yapılması
gereken, bittiğini birbirine söylemektir.
D) Dün gece o köşedeki kitapçıyla bu kitap üzerine
bir hayli konuştuk ve hayatı değerlendirdik.
E) Gidenlerin böyle anılması oradakileri "Biz de mi
böyle anılırız?" sorusuyla muhatap etmeye yetti.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Girişgisal
r
plum
e,
asi
pilirse
ans
tur?
3. Ünlü düşmesi kuralı ikilemelerde
L
kullanım vardır?
5
uygulanmaz.
S
Aşağıdakilerin hangisinde bu bilgiyi örneklendiren bir
A) İzmir'e geldiğinde sık sık bize de misafir olurdu.
B) Askerler omuz omuza vermiş, kahramanca
çarpışıyordu.
C) Bizim futbolcular her maçta takır takır oynuyor.
D) Derste anlatılan konuları zihnime bir bir
yerleştiriyordum.
Sabahtan beri haber beklediğimiz hâlde ses seda
yoktu.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş9.
Üfleme bana anneciğim korkuyorum,
1
Dua edip geceleri.
11
Hastayım ama ne kadar güzel
Gidiyor yüzer gibi, vücudumun bir yeri.
Niçin böyle örtmüşler üstümü
Çok muntazam, ki bana hüzün verir.
IV
Ağarırken uzak rüzgârlar içinde
V
Oyuncaklar gibi şehir.
Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerle ilgili aşağıda-
kilerden hangisi yanlıştır?
(A) 1. sözcükte, ünlü daralması vardır.
B) II. sözcükte, ünsüz yumuşaması vardır.
e) III. sözcükte, ünlü düşmesi vardır. e
pí IV. sözcükte, ünlü değişimi vardır.
E) V. sözcük, yapım eki alırken ses değişmesi olmuştur.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişÖSYM TADINDA 1
Günümüz toplumlarının sosyolojik, teknolojik ve algisal
açıdan bir dönüşüm süreci içinde olduğunu
düşündüğümüzde topluma dönük hizmetlerde de bir
değişim ve gelişim süreci olduğunu söyleyebiliriz. Toplum
hizmetinde bulunan kurumlar olarak müzeler; iletişime,
iletişimin temel ögelerine ve bu kavramları çıkış noktası
olarak kullanan halkla diyaloglar olgusuna hâkim olabilirse
toplumsal ve bireysel dönüşüme yön veren veya referans
noktası olabilen bir yapı kazanırlar.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?
1.
A) Ünsüz benzeşmesi
B) Kaynaştırma ünsüzü
Ulama
D) Ünsüz değişimi
E) Ünsüz yumuşamasına aykırı sözcük
3.
Ünlü
Aşa
kull
A)
B
[
4.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş6.
Dumanlı bir hâtira titriyor gözyaşımda
Haykırıyor gönlüme engin denizler, dağlar
Gidip de gelmemek var, gelip de görememek var
Bu dizelerdeki ses olayları aşağıdakilerin hangisinde
doğru verilmiştir?
Hepb
A) Ünlü düşmesi
Ünsüz düşmesi
Ünsüz yumuşaması
Jen0 C
Ünsüz benzeşmesi
Ünsüz düşmesi
Kaynaştırma
B) Ünsüz yumuşaması
Ünlü düşmesi
Ünlü daralması
Ünsüz türemesi
Ünlü türemesi
Ünlü daralması
Ünlü daralması
Ünlü değişmesi
Ünsüz benzeşmesi