Ses Bilgisine Giriş Soruları
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş26. Yaprak nasıl düşerse akıp kaybolan suya,
Ruh öyle yollanır uyanılmaz bir uykuya,
Duymaz bu anda taş gibi kalbinde bir sızı,
Fark etmez anne toprak ölüm maceramızı.
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünlü düşmesi
B) Ünsüz yumuşaması
Ulama
L
D) Kaynaştırma ünsüzü
Ünsüz benzeşmesi
e
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş9.
Acıyla geçtiğim yoldan geçiyorsun
izlerime rastlıyorsun, bıraktıklarıma
orada, o yolda çekmiştim ruhumu patlatan fitili
benden savrulan parçalar kurusa da
izleri var hâlâ yolun kenarında
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisinin
örneği yoktur?
A) Ses düşmesi
Co
Ünlü daralması
E) Ulama
B) Ünsüz sertleşmesi
DYSert ünsüz yumuşaması
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Girişyoktur?
LA Türeme sırasında ünlü düşmesi
Büyük ünlü uyumuna aykırı sözcük
Ünsüz yumuşaması
3.
DV Ünlü daralması
VE) Ünsüz ikizleşmesi (ünsüz türemesi)
kopar
titret-i-yor
koky-ladik-
Parkta rastladığım adamın
Bir kolu kesikti bileğinden
Çiftçiymiş
-y-mis
Tekirdağ'ın köylüklerinden
·dık-
-
-
dat
Palme
Bu parçada yer alan ses olayları, aşağı-
dakilerin hangisinde doğru olarak veril-
miştir?
A) Ünsüz benzeşmesi ünsüz yumuşa-
ması
B) Ünsüz türemesi - ünlü düşmesi
C) Ünlü daralması - kaynaştırma ünsüzü
D) Ünsüz yumuşaması - ünlü türemesi
E) Ulama-ünsüz ikizleşmesi
6.
ha
A)
C)
A
ic
A
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişDurduktan sonra ilerledik ama yine de küçümsenme-
1
11
yecek bir başarı elde ettik. Kurak bölgelerde böyle
III
IV
ilerleyişleri yapabilmek zordur. Tasarladığımız durum-
V
lar iklime yenik düşmedi.
Bu parçadaki numaralı sözcüklerle ilgili aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
ALI. sözcükte ünsüz benzeşmesi (sertleşme) vardır.
B) II. sözcükte sadece ünsüz düşmesi vardır.
Gl. sözcükte ünlü düşmesi vardır.
D) IV. sözcükte birleşik sözcük olurken ünlü düşmesi
olmuştur.
E) V. sözcükte hem ünsüz yumuşaması hem ünlü
düşmesi olmuştur.
los
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişParmaklarımın ucunu yakardın
Kirpiklerini eğerdin, bakardın
Üşürdüm, içim ürperirdi
Felaketim olurdu ağlardım
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi vardır?
A) Ünsüz benzeşmesi
B) Ünsüz ikizleşmesi
C) Ünsüz yumuşaması
D) Ünlü daralması
E) Ünsüz düşmesi
4
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş4.
Bastığın yerleri "toprak" diyerek geçme, tanı
Düşün altında binlerce kefensiz yatanı
Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı
Verme, dünyaları alsan da bu cennet vatanı
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?
A) Ünsüz yumuşaması
B) Ünlü daralması
C) Hece düşmesi
D) Ünsüz benzeşmesi
E) Ünsüz düşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş3. Dışarıda haziran güneşi... Okul kapılarında tenhalık... Uzak-
ça bir bahçede leylakların açtığın burnumuz haber verir.
Sahil yolunda dolaşanlar geleceğe gülerek bakarlar. Martı
çığlık atar. Sezen Aksu'nun buğulu şarkıları duyulur. Kar-
puz sergilerinde büyülü lambalar yanar. Akşamın hüznünü
içimizde duyarız. Uyku bizi bekler. Sonra duman, gri deniz,
ay ışığı, yakamoz... Denizden ıslak, serin bir esinti başlar.
Bu parçada kaç tane kaynaştırma harfi (koruyucu ün-
süz) kullanılmıştır?
A) 3
B) 4
C) 5
20 Dil Bilgisi Soru Bankası
D) 6
| 1.D 2.C | 3.D | 4.A 5.A | 6.D |
E) 7
6.
Fecr
Çıkt
Gör
Du
Bu pa
A) Un
B) Ü
GÜ
DL
EF
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş13. L. O da çevresindeki insanlara imrenerek bakarak
büyümüştü benim gibi.
II. Çocuk söylene söylene ilerliyor ardından da ar-
kadaşı gidiyordu.
III. Arkadaşının yazdığını zannettiği kitabı elinden
düşürmüyordu.
IV. O yıllarda geçmişin sesi olan yanık türküler din-
lerdik.
Bu cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Birden çok ünlü düşmesi örneklenmiştir.
B) Unle daralması vardır.
-C) Birden çok ünsüz yumuşaması vardır.
D) Ünlü türemesi örneklenmiştir.
E) Ünsüz türemesi vardır.
Bindalen bir
14. 1960'tan sonra ülkemizin siyasal ortamında yeni bir
değişiklik ortaya çıkan 27 Mayıs Devrimi, düşünsel
esintilerin doğmasına yol açan Ülke ve yurt sorun-
18.
19.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişKarma Test-IL
(Ses Yazım - Noktalama -
1.
(1) Sevgi sadece insana vergi olmasa da insanın gene
en ulu duygusudur. (II) Anamızı, babamızı, akraba-
larımızı, çoluğumuzu çocuğumuzu görünce içimizin
titremesi, onları andığımızda yüreğimizin ya kaygılı bir
sevinç ya bir üzüntü ile çarpması dünyamızı genişle-
tiverir. (III) Bir kendimiz için yaşamaktan, öz tasaları-
mızın çemberinden kurtuluruz. (IV) Bir de gönülden
kimseye bağlı olmayan, kimseyi aramayan, özlemeyen
bir kişi düşünün; akıllı olsun, doğru olsun, acımak nedir,
onu da bilsin, siz gene bir ürpermez misiniz? (V) Bütün
üstünlükleri o yalnızlığı ile sanki yok oluvermez mi?
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde
ünlü (hece) düşmesine örnek vardır?
A) I
B) II
D) IV
C) III
Yalnı
E) V
2.
(1) Severim gerçekçi edebiyatı. (Bu yaşa değin
en çok onun ürünlerini, o yolda yazılmış hikâyeleri,
romanları, hep o çığırı öven denemeleri okudum.
(III) Bir hikâyede, bir romanda anlatılanların, gerçekte
olanlara benzememesi, çok kimse gibi benim için de
büyük bir suçtur. (IV) Peri ve dev masallarından çocuk-
Olmayacak şeyler,
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişCE TESTI
8. Yanık bir kaval sesi geliyordu uzaktan
Derdi dağlardan aşkın ak abalı bir çobandan
Önünde sürüleri ardında sürüleri
İniyordu yemyeşil dumanlı bir yamaçtan
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünlü daralması
B) Kaynaştırma ünsüzü
Ünsüz yumuşaması
DY Ünsüz benzeşmesi
E) Ulama
pocitli olabilir (1) Sanatcı doğayı
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Girişeki
Sz
1
177
15 Teslim olunca va'desi gelmiş zevaline
Benzer cihana gelmeden evvelki hâline
1
Yaprak nasıl düşerse akıp kaybolan suya
||
Ruh öyle yollanır uyanılmaz uykuya
IV
V
Bu dörtlükte numaralanmış sözcüklerin hangisinde
ünlü düşmesi yoktur?
A) I
B) II
Doğru
C) III
D) IV
Yanlış
E) V
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş2.
Yok ettim ömrümü yollara baktım
Kül ettim gönlümü, uğruna yaktım
Günlü düstü
Bu benim kaderim, bu benim bahtim
Mihnetim kimlere edeyim gönül
Bu yarayla nere gideyim gönül
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği
yoktur?
A) Ünsüz benzeşmesi
B) Ünsüz yumuşaması
Ünsüz türemesi
DY Kaynaştırma ünsüzü
E Hece düşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş3. 1. Biricik oğlunu çok özlemişti.
Azıcık yolumuz kaldı, sabret.
Daracık sokaklardan geçerek geldik.
II.
III.
IV. Güpegündüz soygun yaptılar.
V. Alçacık boyuyla ağaca uzanmaya çalışıyordu.
Numaralanmış cümlelerin hangisindeki altı çizili
sözcükte farklı bir ses olayı vardır?
A) I.
B) II.
C) III.
O
IV.
E) V.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş1. Yabancı kökenli bazı sözcüklerle tek heceli bazı Türk-
çe sözcüklerde ünsüz değişimi (yumuşama) olmaz.
Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamanın örneği
yoktur?
A) O haylazlar sınıfındaki öğrencilerimden birkaçı
hayata atılınca adam oldu.
B) Yurt dışındaki oğlundan ilk kartı alınca ne kadar
sevinmişti.
C) Sokağın sağındaki evlerden ilki öğretmenimizin,
yanındaki de dayımlarındı.
Garibin yurdu yuvası mı var ki gidip sığınsın.
(E) Tapusu sende de olsa mülkün asıl sahibi milletin
kendisidir, unutma.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş7.
O
Denedim denedim kaç kere
Ayrılıklar bozdu rüyamı
Bilirsin, bu şehir aydınlık değil
Bir de sen terk edince dünyamı
Kapandı üstüme bütün pencereler
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi örneklenme-
miştir?
Ünsüz değişimi
B) Ünlü düşmesi
Kaynaştırma ünsüzü
Ulama
EÜnsüz yumuşamasına aykırılık
10
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişKoparıp öpmek için, basacağı toprağı
Bütün şehir bekliyor onu dizler üstünde.
Bu dizelerde benzetme ilgisi olmadan, yer-yaşayan ilgisi
kurularak "şehir" sözcüğü "insanlar" sözünün yerine kulla-
nılarak mecazımürsel (ad aktarması) yapılmıştır.
Aşağıdakilerin hangisinde böyle bir durum yoktur?
Depremden sonra İstanbul, geceyi sokakta geçirdi.
BTiyatroda oynamam konusunda bütün mahalle beni
destekledi.
Ülkeye bahar gelince kumrular neşemize neşe katmak
için pencereme gelirdi.
Bu yıl da Azerbaycan aldığı kararlarla yanımızda durdu.
Türkiye, Tanzimat'la yüzünü Batı'ya çevirdi ama Batı'ya
tam uyum sağlayamadı.