Ses Bilgisine Giriş Soruları
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Girişal)
7. "Sırrımı kimselere söylemezdim." cümlesinde
altı çizili sözcüğün, ek alırken uğradığı ses
olayının benzeri, aşağıdakilerden hangisinde
vardır?
A) Bu dünyada biricik dostum sensin.
B) Sizden affimi rica edecektim.
C) Bu evde yapayalnız kaldı kadıncağız!
D) Saçlarını gene kısacık kestirmiş.
E) Oraya daracık yollardan gittik.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişKafa Dengi
18. Kiminiz Tahtakale'de çaycılık eder
Biz inceleyeduralım aç tavuk hesabı
Tereyağındaki vitamini
Kalorisini taze yumurtanın
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi
vardır?
A) Ünlü daralması
B) Ünsüz düşmesi
C) Ünsüz yumuşaması
D) Ünsüz benzeşmesin
E) Ünsüz türemesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde "ünlü darlaşması"
söz konusudur?
A) Seni bulmak için günlerce gezdik.
B) Geç geldiğinden azar işitti.
C) Kapı kapanmadan içeri giriyoruz.
D) Oraya niye gittiğimi anlatayım.
E) Evin önünde yığılan insanlar dağılıyor.
dağılay or
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde türetilirken ünlü
kaybına uğramış bir sözcük vardır?
A) Ömrüm oldukça bu iyiliğinizi unutmayacağım.
BAkşam olunca sokaklara bir ıssızlık çöküyordu.
CUykusuzluk, pek çok zaman insanın dengesini bozar.
D) Bu konuda sizin de fikrinizi almak isteriz.
E) Doktor olmayı aklımın ucundan bile geçirmedim.
10
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Girişan
önce,
Test
7.
TEST
1. "-a/-e" ile biten bir sözcük şimdiki zaman eki (-
yor) aldığında sözcüğün sonundaki geniş ünlü da-
ralır."
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü daralma-
si gerçekleşmiştir?
A) Sabah kalktığında sütünü içiyor.
B) Ağaçların arasından köyümüz görünüyor.
C) Domates ne de güzel kokuyordu.
D) Her gün iki sayfa şiir okuyordu.
E) Gerçekleri görmediği için beni suçluyordu.
2. "-k" ile biten kimi sözcükler, küçültme eki (-cik) al-
dıklarında sözcüğün sonundaki ünsüz düşer. Buna
ünsüz düşmesi adı verilir.
4.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş"Türkçede ekler, büyük ünlü uyumu bakımından
köklere uyar."
Aşağıdakilerin hangisinde, bu kurala uymayan
sözcük vardır?
A) Karadeniz Bölgesi iliman bir iklim yapısına sahiptir.
B) Çocuklarla birlikte çamurlara bata çıka yürüdük.
C) Matematik defterimin nerede olduğunu acaba
bilen var mı?
D) İkiniz de bu olaya çok değişik açılardan
bakmaktasınız.
E) Ondaki zekâ bende olsaydı, neler yapmazdım.
nub valget
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yay ayraç içinde belir-
tilen ses olayı yoktur?
A) Haydi Abbas, vakit tamam;
Abbas
Akşam diyordun, işte oldu akşam.
(Ünlü daralması)
BY Yaş ilerliyor... Artık geçti bizden,
Kişi ev bark edinmeli vakitken.
ileri
yapmal
(Ünlü düşmesi)
C) Sana öyle bir saray yaptırmak isterim ki
Bir eşi henüz daha yapılmamıştır belki.
(Ünlü türemesi)
D) Kuşlar gelir konar pencereme;
Penceremden kuşlar uçar gider.
(Ünsüz yumuşaması)
Kırılan dal, düşen yaprak, şaşkın uçan kuşlar
Eskiden sonbaharın bir güzelliği vardı.
(Ünsüz benzeşmesi)
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişFEY
istisna
die
are
Fle
bay
Se
in edi
Beşiktaş, 2016'nın şampiyonu oldu.
Galatasaray, yeni bir oyuncu aldı.
Fenerbahçe taraftarı çok heyecanlıydı.
Kadıköy, fuara ev sahipliği yaptı.
kadi+ksy
Bakırköy sahilinde onunla oturduk.
Buzin + tay
Ceylanpınar'da öğretmenlik yapıyormuş.
ceylon+proda
you
ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde ünlü düşmesine uğrayan sözcükleri bulup
boş kutucuğa yazınız.
kadikoy
Butinkay
dişmesi okn
YGS-LYS
TÜRKÇE
ceyko prende
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş50.
Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili söz-
cükte bir ses olayı meydana gelmiştir?
A) Bir gün gelecek ne hayalim ne de gölgem ka-
B) Bir gün gelecek kalmayacak sıkıntımız.
C) Son yaklaşıyor; eksiliyor kuvvetimiz.
Bir parça ümit, bir yığın özlem kalacak.
Sanmam ki bilinsin giderek kıymetimiz
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş2.
Sözcük
Yükseldi
Yiyecek
Azıcık
Üretken
İlerledi
Ses Olayı
Ünsüz değişimi
Ünlü daralması
Ünlü türemesi
Ünsüz benzeşmesi
Ünlü-düşmesi
Bu tabloda verilen sözcüklerin hangisinde karşısın-
da belirtilen ses olayı yoktur?
A) Yükseldi
C) Azteik
E) Üretken
B) llerledi
D) Yiyecek
40
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş14. (1) Otobüslerden iner inmez bambaşka bir dünyaya gel-
miş olduğumuzu anladık. (II) Burası küçücük bir yeryüzü
cennetiydi gerçekten. (III) Farklı büyüklükte dört, şelale,
zümrüt yeşili ağaçlar arasından kocaman bir gölete
dökülüyordu. (IV) Su sesi ve rüzgârın etkisiyle uçuşan
damlacıklar, masalsı bir atmosfer oluşturuyordu. (V)
Burada birkaç saat kalmak, bu güzelliğe doymaya yetme-
yecekti.
Numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerin
hangisi yanlış bir bilgi içermektedir?
A). cümlede, kaynaştırma sesi almış bir sözcük vardır.
B) IL Cümlede, ünsüz düşmesi görülmektedir.
III. cümlenin yükleminde, ünlü daralması olmuştur.
DIV cümlede, birden fazla sözcükte ünsüz benzeşmesi
vardır.
???
EV. cümlede, bir sözcükte birden fazla ses olayı görül-
mektedir.
ek
Qissn
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz benzeşme-
si kuralına uyulmadığı için yazım yanlışı yapılmış-
tır?
luosoa Hisig dis obnicignari nhslelmüo isbigaçA
A) Öndeki yolcunun koluna hafifce dokundu.ee
B) Salondakiler dışarıdaki sesten rahatsız oldu.
2013
C) Yol gittikçe virajlı bir hâl alıyordu.
Biveb
05/0 BinsluncX (8
D) İkinci beyitteki söz sanatlarını bulmamı istedi.
E) Onu tanıdıkça sizler de çok seveceksiniz.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş2019 TYT
Tüm hayvanların vücudu dokulardan ve dokuların birleşme-
siyle meydana gelen organlardan oluşur. Dokular vücudun
çeşitli kısımlarını ve organlarını oluştururken küçücük, kıv-1)
rimli ve karmaşık yapılara dönüşür. Epitel hücreler bu yapı-
ların oluşmasında temel bir işleve sahiptir) Bu hücreler sıkı
bir şekilde istiflenerek derinin, kan damarlarının ve organların
dış tabakalarını meydana getirir.
5.
kıvrımlı
(1)
Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz yumuşaması
C) Ünlü düşmesi
B)Ünsüz benzeşmesi
D) Ünsüz düşmesi ✔
E) Ünlü daralması
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş1. Türkçede "b"den önce "n" sesi bulunmaz, bulunduğu
takdirde "n" sesi "m"ye dönüşür.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya
aykırı bir kullanım vardır?
A) Her teneffüs bahçede saklambaçla zaman geçi-
rirdik.
B) Onu bulmak için âdeta köşe kapmaca oynadık.
C) Sonbahar aylarında İstanbul'da olmayı planlıyo-
ruz.
D) Yunuslar, balıkları çember içine aldı.
E) Tombul bir kuğu göle iniş yaptı.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde aynı sözcükte hem
ünlü türemesi hem de ünlü düşmesi vardır?
A) Beykoz, Boğaziçi'nin sondan bir önceki iskelesidir.
B) Oldukça şirin yemyeşil bir İstanbul semtidir.
C) Cevizi, paçası ve lezzetli balıklarıyla ünlüdür.
D Ahalisi semti çepeçevre saran tepelerinin
betonlaşmasına gücünün yettiğince karşı koymuş.
E) Tepelerinde bir zamanlar padişahların ava çıktığı
koruların ancak bir kısmı kurtarılabilmiş.
SINAV YAYINLAR
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş8.
TYT/Türkçe
Sivas'ta Ulu Cami avlusunda çocuklar
Yalvaran gözlerle etrafa baka baka
Açarlar küçücük, esmer avuçlarını
Emmilerim sadaka! Emmilerim sadaka!..
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangileri
görülmektedir?
A) Ünsüz benzeşmesi - ünsüz düşmesi
B) Ünlü daralması - ünsüz yumuşaması
C) Ünsüz benzeşmesi - ünlü türemesi
D) Ünsüz türemesi - ünlü düşmesi
Ünsüz yumuşaması - ünsüz düşmesi