Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar23. Ruhumda emel bir sarı kandil gibi yandı
Maziyi bugünden yaşamak hissim uyandı
Bir çare, dedim, bulmak için kendimi yordum
Hicranlarımın yok mu tesellisi, diyordum
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Sarmal uyak düzeniyle oluşturulmuştur.
B) Tunç uyak vardır.
C) Redife yer verilmiştir.
D) Benzetme sanatından yaralanılmıştır.
E) Ulama vardır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar20. Söylersin de söz içinde şaşmazsın
Helali haramı yersin seçmezsin
Nasibin kesilir de sular içmezsin
Akar çaylar senin olsa ne fayda
Pir Sultan Abdal'a ait olan bu dörtlükte aşağıdaki şiir türlerin-
den hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A) Didaktik
B) Satirik
D) Epik
C) Lirik
E) Pastoral
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar1. Apansız uyanırsan gecenin bir yerinde
Gözlerin uzun uzun karanlığa dalarsa
L
f
Bir sıcaklık duyarsan üşüyen ellerinde
Ve saatler gecikmiş zamanları çalarsa
Bu dörtlüğün uyak türü ve örgüsü aşağıdakilerin
hangisinde verilmiştir?
A) Zengin uyak - çapraz
Cinaslı uyak-düz
Yarım uyak - sarma
Tunç uyak - düz
Tam uyak - çapraz
7
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarYukarıdaki numaralanmış bilgilerden hangileri v
len şiirlerin ortak özelliği değildir?
CYll ve
I ve V
l
A) I ve II
E) IV ve V
D) III ve W
11. Aşağıdakilerin hangisinde ayraç içinde ver
ahenk unsuru yoktur?
A) Ne şair yaş döker ne âşık ağlar
Tarihe karıştı eski sevdalar
(Zengin kafiye)
B) Gözlerime çökerken ağır uyku sisleri
Çiçekliyor duvarı ocağın akisleri
(Ulama)
C) Ne zaman yolda bir hana rastlasam irkilirim)
Çünkü sizde gizlenen dertleri ben bilirim
(Tam kafiye)
D) Bulutların ardında gün doğmadan sönüyor
Höyükler bir dağ gibi uzaktan görünüyor
ste
-yordmer in (Yarım kafiye)
E) Alaca bir karanlık sarmadayken her yeri))
Atlarımız çözüldü girdik handan içeri
(Redif)
X ekve bole bruntion
DAS
yording
iseri (isto-dy, ene
2. Savrulur aklım başımdan, sen esersin her fasit
Âsığım bila
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar10
16. Dörtnala haberci ilk yazdan
Aşağdan inceden beyazdan
Dumanı tüten sicak tohum
g
Dolan kara toprağı dolan
Ulaş yeryüzüne çık tohum
Bu dizeler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
naplet
A) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) Ahenkli bir üslubu vardır.
L
C) Halk şiiri geleneğiyle oluşturulmuştur.
yers
D) Yinelemelere başvurulmuştur.
E) Dörtlük nazım birimiyle oluşturulmuştur.
s dife
Lite
Swee
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarKalbim yine uzgun seni andım da derinden,
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden!
Üzgün ve kırılmış gibi en ince yerinden,
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden!
Bu dizelerin şairiyle ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Öz (saf) şiir anlayışını benimsemiştir.
B) Bireysel konularda lirik şiirler yazmıştır.
C) Biçim yönünden klasik şiirden etkilenmiştir.
D) Ahengi sağlamada redif, uyak gibi geleneksel ögeler-
den yararlanmıştır.
E) İçeriği söyleyişten daha çok önemseyerek şiiri araç
olarak görmüştür.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarAYDIN YAY
4. Necip Fazıl Kısakürek'le ilgili olarak;
1. İlk şiirlerini topladığı "Kaldırımlar" ve "Han Du-
varları" kitaplarıyla genç yaşta ünlenmiştir.
II. İkinci dönem şiirlerinde tasavvufî konulara yö-
nelmiş, dinî ve mistik bir anlayışla yer yer is-
lami söylemlerle kendine özgü bir şiir oluştur-
muştur.
(19
III. Halk şiirinin şekil ve öz yapısından yararlanmış
ancak aruz ölçüsüyle şiirler yazmıştır.
IV. "Çile" adlı şiir kitabının sonuna eklediği "poeti-
ka” bölümünde şiir anlayışını açıklamıştır.
V. "Örümcek Ağı", "Sonsuzluk Kervanı" şiir; "Ay-
nadaki Yalan", "Kafa Kağıdı" roman; “Tohum”,
-1618 "Künye" tiyatrolarına örnek gösterilebilir.
Yukarıda numaralanmış özelliklerden hangi iki-
sinde bilgi yanlışı vardır?
A) I ve II.
B) I ve III.
C) ve V.
D) III ve V.
39
E) IV ve V.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarE) Sempozyum
4. Sarı yeşil ve mavi fanuslar iç içedir
Ve hepsinin içinde kıpkızıl bir portakal
Ufuk yol yol kızardı engin tutuştu dal dal
Ve işte karşımızda akşam böylece erir
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy
A) Sarma uyak düzeni vardır.
B) Tam uyak vardır.
C) Pastoral şiir özellikleri vardır,
D) Redif vardır.
E) 14'lü hece ölçüsü kullanılmıştır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar20. Ey uçarken düşüp ölen kelebek
Bir beyaz rîşe-i cenâh-ı melek
Gibi kar
Seni solgun hadîkalarda arar
Sen açarken çiçekler üstünde
Ufacık bir çiçekli yelpaze
Nâ'şun üstünde şimdi ey mürde
Başladı parça parça pervâze
Karlar
Ki semâdan düşer düşer ağlar
Uçtunuz gittiniz siz ey kuşlar
Küçücük, ser-sefîd baykuşlar
Bu şiirin biçim, içerik ve anlatım özellikleri dikkate
alındığında aşağıdaki şairlerden hangisine ait
olduğu söylenebilir?
A) Ali Canip Yöntem
B) Cenap Şahabettin
C) Ibrahim Şinasi
D) Ziya Paşa
E) Namık Kemal
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2. Dün gece parçaladı bir aslan kafesini, C
Bir gönül sonsuz ufka yol aldı kartal gibi
Firtinam! Baş ucunda duyunca nefesini
Otuz yıllık bir ağaç eğildi bir dal gibi
Bu parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 14'lü hece ölçüsüyle yazılmıştır.
anoa.
Düz kafiye örgüsü kullanılmıştır. X-
CSözcük hâlinde redife yer verilmiştir.
✓
Hem tam hem zengin uyak bulunmaktadır.
E) Benzetme sanatına başvurulmuştur.
-AL
ZENGIN UYAK
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarek olu
7.
id
I. Grup
II. Grup
Nedim
Taşlama
Seyranî
Nutuk
Hacı Bayram Veli
Tuyuğ
Nesimî
Şarkı
●
Nefî
As d
1. gruptaki sanatçılarla II. gruptaki şiir türleri
eşleştirilirse hangi sanatçı dışarıda kalır?
A) Nedim
B) Seyranî
VaR
C) Hacı Bayram Veli
D) Nesimi
E) Neff
●
●
●
Ucl
Bes
●
ses
(8
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar25. Yağız atlar kişnedi, meşin kırbaç şakladı,
Bir dakika araba yerinde durakladı.
Neden sonra sarsıldı altımda demir yaylar,
Gözlerimin önünden geçti kervansaraylar..
Gidiyordum, gurbeti gönlümde duya duya
Ulukışla yolundan Orta Anadolu'ya.
C
Bu dizelerle ilgili olarak
I., Hecenin 7+7 kalıbıyla yazılmıştır.
11. Didaktik bir üslup söz konusudur.
III. Yarım uyak kullanılmıştır.
IV. Mesnevi biçiminde uyaklanmıştır.
V. Ana izlek(tema) Anadolu ve gurbettir.
yargılarından hangileri vanlıştır?
A) I. ve II.
B) I. vo V.
D) III. ve IV.
C) II. ve III.
E) IV. ve v.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2.
Kalbim yine üzgün seni andım da derinden
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden
Üzgün ve kırılmış gibi en ince yerinden
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden
Bu şiir ile aşağıdakilerden hangisi arasında bir ilişki
yoktur?
A) Şarkı
B) Yahya Kemal
i
(C)) Aruz ölçüsü
D) Nakarat biçiminde redif
E) Mehmet Akif Ersoy
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarTürk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler - 1
11. Tasavvuf, Allah'ın niteliğini ve evrenin oluşumunu, varlığın
birliği ile açıklayan dinî ve felsefi bir akımdır. Tasavvuf
düşüncesini benimsemiş insanlara mutasavvıf denir.
Mutasavvıfların dayanağı Kur'an-ı Kerim'dir. Tasavvufta
amaç, Allah'a ulaşmaktır. Bütün kâinat, Allah'ın sıfatlarının
tecellisidir. Kendi isteği ve çabasıyla uzun bir tasavvuf
eğitiminin sonunda varlığını ilahi bir aşkta şekillendiren kişi
---- yani Allah'ta yok olma mertebesine erişir. Bu mertebeye
erişen kişi ---- yani Allah'tan başka varlık olmadığının
bilincine sahip olma niteliğine ulaşır ve ---- olarak
adlandırılır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) tevhid- vahdetivücut - masiva
B) hikemi tarz-fenâfillah-tecelli
C) enelhak mistisizm-marifet
D) sufilik- tecelli- masiva
(E) fenafillah-vahdetivücut- insanıkâmil
12. Gölge oyunu olan Karagöz, bir perdede ışık kaynağı önünde
1
11
oynatılır. Bu beyaz perdeye "ayna" adı verilir. Perdeye yansı-
|||
tilan görüntülere ise "tasvir" adı verilir. Kamıstan u
düdükl
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar8. Benim şiirim ne tüfektir
Ne kelebek
Ne de hayal ülkesinin narin bir kızıdır;
O, gözlüklü ve siyah kolluklu
Bir tapu sicil muhafızıdır ki,
Eski günler ve anıların
Tapularını saklar.
Bu dizelerde şair, şiiriyle ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisini vurgulamaktadır?
A) Birikimi temel aldığını
neb B) Geçmişe bağlı olduğunu
C) Güncel olandan beslendiğini
D) Gerçekçilik taşıdığını
E) Kişisel yaşantıya dayandığını
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarE) Ali Şir Nevai - Ferhat ile Şirin
1. Bir zafer müjdesi burda her isim.
Yekpare bir anda, gün, saat, mevsim
II. Gün doğarken bir ölüm rüyasıyla uyandım,
Başucumda gördüğüm şu satırlarla yandım
III. Ruhumu eritip de kalıpta dondurmuşlar
Onu İstanbul diye toprağa kondurmuşlar
IV. Geçince başlayacak bitmeyen sükûnlu gece
Guruba karşı bu son bahçelerde, keyfince
V. Konuş, sana sohbet olam, dil olam
Değmen bana yana yana kül olam
Numaralanmış bu dizeler, uyak çeşitlerine göre iki-
şerli eşleştirildiğinde hangisi dışta kalır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
11.
Tom