Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarS.9) Trajedi türü ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Acıklı yönü ağır basan bir tiyatro türüdür.
B) Ana karakterlerin halktan olması en önemli özelliğidir.
Konuları mitolojiden veya tarihten alınır.
D) Zaman, yer ve olay birliği kuralına uyulur.
E) Klasik bir dil ve üslûp anlayışıyla yazılır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarAYT/TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
18. Sanatın her alanında, "ne olduğundan çok, nasıl olması
gerektiği sorusuna" yanıt arayan bu akım, serbest nazım
özellikleri taşır. Şairler, toplumun bir parçası olduğu için
şiirlerini toplumsal bir kaygıyla yazmış ve sanat toplum
ve onları harekete geçirmek için şiir yazılmıştır. Toplumdaki
içindir anlayışını benimsemiştir. Geniş kitlelere hitap etmek
aksaklıkların yansıtılması ve bunlara çözüm yolları aran-
ması amaçlanmıştır. Fütürist, Marksist, sosyalist ve başkal-
dırıcıdırlar.
Bu düşüncelerle serbest nazım ve toplumcu şiiri tanım-
layan yazara göre aşağıdakilerden hangisi serbest
nazım ve toplumcu anlayışla yazılmış olamaz?
A Tuna'nın üstünde güneş batarken
Sevgili yurdumu andırır bana
Bir hayal isterim Boğaziçi'nden
Bakarım İstanbul diye her yana
gelief
B) Eli değnek tutar tutmaz
Çoban oldu
Sardilar sırtına bazlamayı
On altı yıl güne verdi karnını
On altı yıl koyun güttü kavalsız
C) Önce şiirde sevdim kavgayı
Hürriyeti kelime kelime şiirde
Misra misra sevdim yaşamayı
Öfkeyi de sevinci de
D) Kafamızda
güneş
ateş
bir sarık
Arık toprak
çıplak ayaklarımıza çarık
İhtiyar katırından daha ölü bir köylü yanımızda
E) Açlık ordusu yürüyor
yürüyor ekmeğe doymak için
ete doymak için
kitaba doymak için
hürriyete doymak için
19. Aşağıdaki bi
A) Sosyal s
Karartma
B) Ankara
Ertuğrul
leriyle ta
Necati
sosyal
D) Osmar
adlı öv
Meşal
E) Yusuf
tanno
20. Bu me
İnan)
yapıy
veriy
özel
kara
Bütü
mi b
Şim
run
his
S
Se
ola
B
le
A
F
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar10. Gün bitti, ağaçta neş'e söndü
Yaprak ateş oldu, kuş da yakut
Yaprakla kuşun parıltısından
Havuzun suyu erguvana döndü
Bu dörtlükte aşağıdaki şiir türlerinden hangisine
özgü nitelikler ağır basmıştır?
A) Lirik
B) Epik
Pastoral
D) Didaktik
E) Satirik
SOR
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar. Seherden seyre vardum murgzâra
Hezârân murg gördüm geldi zâra
Gülü lâleyle zeyn olmış çemenler
Oyuna girdi gönlekcek semenler
(murg-zâr: kuşun çok olduğu yer; hezârân: binlerce; zâr:
inleme; zeyn olmış: süslenmiş)
Bu dizelerin ahenk unsurlarıyla ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
Ulama yapılmıştır.
&
B) Kelime tekrarına yer verilmiştir.
Aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
Co Redif kullanılmıştır.
EX Tunç uyak vardır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarAşağıdakilerin hangisinde zengin uyak düzeyinde
tunç uyak kullanılmıştır?
A) Bu bir lisan-ı hâfidir ki ruha dolmakta
Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta
B) Oy dağlar zalim dağlar
Ayrılık ciğerimi dağlar
C) Hem okudum hem yazdım
Yalan dünya senden bezdim
D) Niçin kondun a bülbül
Kapımdaki asmaya
Ben yârimden vazgeçmem
Götürseler asmaya
E) Deli rüzgâr gibi bağrımda esen
Sabrımı savuran hasretinle sen
Çektiğim dertleri bilmek dilersen
Saçının telini sayıver de gel
7.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar5. 1.
Yara sızlar
Ok değmiş yara sızlar
Yaralının hâlinden
Ne bilsin yarasızlar)
II. Dedim dilber naz eyleme
Dedi cilve sataram men
Dedim gaşın teherlenir
Dedi müjgan ataram men
III. Bizde yok şöhret ve şan
Yiğitlik bize nişan
Nefsin dağını aşan
Dosta giden yol bizim
IV. Evlerinin önü söğüt
Atalardan almış öğüt
V. Yeşil kurbağalar
göllerde
Kanadım kırıldı kaldım yollarda
Yukarıdaki alıntıların uyak türü aşağıdakilerden han-
gisinde sırasıyla verilmiştir?
A) Tunç-tam-tunç - cinas - yarım
B) Cinas-tam-tunç - tunç - yarım
C) Zengin-tam-zengin - tunç - tam
D) Cinas-zengin - tunç - tunç - zengin
E) Tam-zengin - zengin - tunç - yarım-
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarAYT/Türk Dili ve Edebiyatı
23. Hiç dönmemek ölüm gecesinden bu sahile
Bitmez bir özleyiştir, ölümden beter bile
Aşağıdakilerden hangisinde kullanılan uyak türü yukarıda
verilen beyittekiyle aynıdır?
A) Durgunlaşıp bir ayna kadar parlayan suda
Dünya güzel göründü resimleşmiş uykuda
B) Hiç şaşmayan saat gibi işler durur kader
Bir gün saat çalar, çok uzaktan gelir haber
C) Çok sürse ayrılık, aradan geçse çok sene
Biz sende olmasak bile, sen bizdesin gene
D) Rabbim isterse sular büklüm büklüm burulur,
Sırtına Sakarya'nın Türk tarihi vurulur.
E) Ey bu topraklar için toprağa düşmüş asker
Gökten ecdâd inerek öpse o pâk alnı değer
tan
70
aşağıdakiler-
e Ayhan
an Berk
-iir dışında ro-
lerde de eser
eni'yi bir yoz-
1
2
3
4
5
set
7
8
C
12
13
14
15
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar39. Ne gurbet ne sila şimdi
Dalga dalga yüzüme çarpan gece
Yeni bir coğrafya geliyor
Insan bakışlarıyla sıcak gizlice
Bu dizelerle ilgili, aşağıdakilerden hangi-
şi söylenemez?
A Karşıt anlamlı kelimeler bir arada kulla-
nılmıştır
B) Yinelemelerden yararlanılmıştır
Herkesçe bilinen tarihi bir olaya gön-
dermede bulunulmuştur.
D) Dış dünyadaki varlıkların özellikleri bir-
birine aktarılmıştır.
E) Bazı sözcüklere günlük anlamlarının
dışında anlam yüklenmiştir.
Aşağıdakilerin hangisinde, divan şiiriyle
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar5. Aşağıdaki dizilerin hangisinde konularına göre adlandırılan şiirler
birlikte verilmiştir?
A) Kaside- gazel - rubai - mersiye
B
B) Terkib-i bent kaside- naat - güzelleme
C) Müstezat - ağıt - mesnevi - hicviye
-
D) Şarkı nefes - taşlama - terci-i bent
E) Mersiye - koçaklama - tevhit - ilahi
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2.
Sadece kendisi için var olan, her türlü ideolojik söylem
ve sosyal kaygıdan uzak duran şiir, arındırılmış bir
zeminde güzellik duygusunun oluşturulması için ortaya
çıkacaktır. Türk edebiyatında saf şiir anlayışı özellikle
gibi şairlerin ileri sürdüğü
Fransız edebiyatından
görüşler üzerine inşa edilmiştir. Şiirde şekil, mısra,
kelime seçimindeki titizlik ve anlam gibi konularda
ortaya konulan fikirlerin zamanla olgunlaşması saf şiiri
şekillendirmiştir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki sanatçılar-
dan hangisi getirilemez?
Paul Valery
B) Stephan Mallarme
C) Paul Verlaine
D) Arthur Rimbaud
E) Vladimir Mayakovski
göre, sanata yüklenen görev ve anlam, sana
hinti dışına çıkmamalıdır. Toplumun yapısını s
hir söylem geliştirmek, şiiri
doğas
3.
Cem
D) Abt
E) Ca
Jo
5. Bu
ke
S
karekök
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarDeneme Sınavı 2
bolez
18. I. Aruz sizin olsun, hece bizimdir
Halkın söylediği Türkçe bizim
Leyl sizin, şeb sizin gece bizimdir
Değildir bir mana üç ada muhtaç
II. Başka sanat bilmeyiz, karşımızda dururken,
Söylenmemiş bir masal gibi Anadolu'muz
Arkadaş! Biz bu yolda türküler tuttururken
Sana uğurlar olsun...Ayrılıyor yolumuz.
Ziya Gökalp ve Faruk Nafız Çamlıbel'den alınan " Sanat"
adlı numaralanmış şiirlerden yola çıkılarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
(A) Şiirler oluşturulurken hece ölçüsü tercih edilmiştir.
B) Şiirler, sade ve duru bir dil anlayışıyla kaleme alınmıştır.
C) Memleket sevgisi, Anadolu ve kahramanlık gibi temalar ele
alınmıştır.
D) Folklor geleneğine uygun dörtlük nazım birimi kullanılmıştır.
E) Konuşma diliyle yazı dili arasındaki fark ortadan kalkmıştır.
19. Romancılığıyla ön plana çıkan Yakup Kadri Karaosmanoğlu
yazdığı romanlarında Tanzimat yıllarından 1950'li yıllara kadar
Türk toplumunda görülen sosyal değişimleri, nesiller arasındaki
farkı işler; Hep O Sarkı romanında bir aşkı konu edinen
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarLaleyi sümbülü gülü har almış
Zevk u şevk ehlini ah u zar almış
Süleyman tahtını sanki mar almış
Gama tebdil olmuş ülfetin çağı
Zihnî dert elinden her zaman ağlar
Vardım ki bağı ağlar bağban ağlar
Sümbüller perişan güller kan ağlar
Şeyda bülbül terk edeli bu bağı
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Şairin tapşırma kullandığı
B) Ek biçiminde redife yer verildiği
C) 11'li hece ölçüsü ile kaleme alındığı
D) Düz kafiye düzeniyle yazıldığı
E) Telmih sanatına yer verildiği
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarS.14)
*maslahat: iş
"Ecel büke belimizi
Söyletmeye dilimizi
Hasta iken halimizi
Gevheri der işler hata
Katırlar baskındır hata
Olur olmaz maslahata
Çocuklar karışır oldu
(Gevheri)
Soranlara selam olsun"
(Yunus Emre)
Yukarıdaki dizelerin kafiyesini, redifini, kafiye şemasını ve hangi ölçüyle yazıldığını bulunuz.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar- "Hak dostum hak...
Sühensaz-ı gülistan-ı nezaket
Nihal-i gonce-i bağ-ı zerafet...
Söyledikçe sergüzeşti, verir bezme letafet...
Dinle imdi bende-i acizden hoş bir hikâyet."
whe
diye başlarmış ustalarımız. Ama dönemler değişti.
Zaman günümüze erişti.
...
İşte bu yüzden sevgili seyirciler... Ben de ustalarım
gibi,
Edeyim meclise kıssa beyân...
Kıssadan hisse ala ârif olan...
Bildiğimi bildirmek isterim âyân...
Bağışlayın eğer sürçerse lisan...
diyerek hikâyeme başlıyorum.
Bu parçada yer alan "ustalar" sözcüğüyle
aşağıdakilerden hangisi kastedilmektedir?
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar25.
Bağdat'ın kapısın Genç Osman açtı.
Gören kâfirlerin tedbiri şaştı.
Kelle koltukta üç gün savaştı.
Cenneti alaya göçtü Genç Osman
Yukarıdaki şiirin türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Lirik şiir
B) Epik şiir
C) Satirik şiir
D) Pastoral şiir
E) Didaktik şiir
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarKaranlıklar dağılırken sükûn ürperdi.
Her vagonda coştu yanık yanık türküler.
Masum yüzlü nefercikler bakıp gülerdi
Ellerinde, parıldayan keskin süngüler!
Tiren kalktı yavaş yavaş bir gelin gibi.
Yeşil kırlar arasından akıp giderken
Ağaçların helecanla çırpındı kalbi!
Yusuf Ziya Ortaç, Yabancı Ellerde
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri şiirden hareketle uygun ifadelerle doldurunuz. (10 puan)
a. Şiirde
..........
..KIT'A............. nazım birimi kullanılmıştır.
b. Şiir ..............
.13........ ölçüsüyle yazılmıştır.
c. Şiirde .............
Ç. Şiirde
başvurulmuştur
.ÇAPRAZ.... kafiye düzeni kullanılmıştır.
.BENZETME............
ve .............KİŞİLEŞTİRME........... söz sanatlarına
Al mendiller sallanarak her pencereden