Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar21221249
27. Bazı şiirler birden gelir. Yoğun bir yaşantı birikimi so-
nucunda neredeyse fışkırır. Böyle durumlar için "şiiri
hazırlamak" sözü anlamsız kalıyor. Çünkü şiir hazırlan-
mış olarak geliyor zaten; yaşamların, okumaların, dü-
şünmelerin, söz konusu şiirle doğrudan ilgisi olmayan
çeşitli biçim denemelerinin, bilinçli ya da bilinçaltı sü-
reçlerin sonunda.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki düşünceyi
destekler niteliktedir?
A) Kaliteli şiir, abartı ya da sıra dışı anlam yüklediği-
miz şiirler değil; cismin var olan özelliğinin yanı sı-
ra ona yeni bir anlam katarak ortaya çıkar.
B) Her uğraşta olduğu gibi şiir yazmada da çalışmak,
ilham ve düşünceden daha önemlidir.
C) İlham bekleyen şairlerin eline kâğıt kalem alıp ya-
şadıklarından yola çıkarak, gece gündüz çalışarak
hislerini kâğıda dökmesi gerekir.
DŞiir, şairin görüp geçirdiklerinin etkisiyle şairin ru-
hunda yıllarca birikir, demlenir, olgunlaşır ve bir gün
kendiliğinden satırlara dökülür.
E) Emeksiz şiir, okuyucunun zihninde şairin bekledi-
ği etkiyi yaratamayacağı için bir kelime için bile şa-
irlerin çok çalışması lazımdır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlara
n
8.
Asmaya
Niçin kondun a bülbül
Kapımdaki asmaya
Ben yârimden ayrılmam
Götürseler asmaya
Bu dizeler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
Á) Kesik mani örneğidir.
B) Her dizesi yedili hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.
C) Cinasli kafiyeye yer verilmiştir.
D) Aşk ve sevgi konusu işlenmiştir.
E) Sade ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlaryitlerden
uk istidadı var
ancak adı var
n özge
dan gayrı
ar usanmaz
sem'i yan.
di
1.
EDEBİYAT
TEST
02
Aşağıdakilerin hangisinde zengin uyak kulla-
nılmıştır?
A) Sanma bir gün geçer bu karanlıklar
Gecenin ardında yine gece var
B) Dünyada sevilmiş ve seven nafile bekler
Bilmezler ki giden sevgililer dönmeyecekler
C) Yatıyor can evimde hep o sonsuz emeller
Gönlüme dokunmadı göğsümü yırtan eller
D) Bizim mahalle de İstanbul'un kenarı demek
Sokaklarında yürünmez ki yüzme bilmeyerek
E) Artık bu haftadan beri yetmiş yaşındayım
Güçlükle çıktığım tepenin ta başındayım
4.
in Edeb
SHIRDE AHENY
Ünlü ile biten heceye
ile ya da uzun ünlü ile biten hec
hece denir. Dizeyi kaliplarına ays
ile gösterilir. Kaliplan
ile gösterilir.
Bu parçada boş bırakılan ye
den hangileri getirilmelidir
A) kapalı-açık-nokta -
B) açık-kapalı-kısa çiz
C) açık-kapalı - nokta
D) kapalı-açık-kisa
E) açık-kapali-ne
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar9.
A
Ey Fuzuli ol sanem efganuma rahm eylemez
Daşa benzer bağrı tesir eylemez efgân ona
Bir gazelden alınan bu beyitle ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Alındığı gazelin makta beytidir.
B) "Sanem" sözüyle sevgili kastedilmiştir.
Sevgilinin, âşığa karşı acımasızlığı konu edilmiştir.
DY Sevgilinin kalbi taşa benzetilerek teşbih sanatı yapıl-
miştir.
Sevgili, nida sanatına başvurarak şiirin söyleyicisi
şaire seslenmiştir.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar5.
I. Metin
Rüyan, pınarlarda buğulanan nur
Sevgin, sırma sırma dökülen şafak
Senin için ekin öpüyor yağmur
Senin'çin tarlada büyüyor başak
13
II. Metin
Ak çiçekler domur domur göz verir
Sallandıkça birbirine söz verir 4
d
Gökler yere nenni çalar naz verir
Ala şafak söktü uyanın dağlar
Bu metinlerle ilgili
1. Aynı nazım birimi ve aynı vezniyle yazılmıştır.
II. Çapraz uyak düzeni söz konusudur.
III. Tam uyak kullanılmıştır.
IV. Doğaya özgü ögelere yer verilmiştir.
V. Söz sanatlarından yararlanılmıştır.
hangisi ortak olarak söylenemez?
A) I
B) I
V !!!
D) IV
1
L
G
E) V
7.
S
A
R
M
1.
46
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2. Aşağıdakilerin hangisinde yarım uyak kullanılmamıştır?
A) Geçti bu devranın devri, bozuldu
Gülistan bezminin gülleri soldu
B) Uçun kuşlar uçun burda vefa yok
Öyle akarsular, öyle hava yok
C) Vatan bizim, ülke bizim, el bizim
Emin ol ki her çalışan kol bizim
D) Kaşına çektirmiş kudret kalemi
Görmemiş dünyada derdi elemi
E) Benim yârim bana küsmüş
Muhabbeti benden kesmiş
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarTevfik Fikret ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi
yanlıştır?
Balıkçılar, Nesrin gibi şiirleri manzum hikâye şek-
lindedir.
B) Doksan Beşe Doğru adlı şiirinde İttihat ve Terak-
ki'nin Meclis-i Mebusan'ı kapatmasına gösterdiği
tepkiyi dile getirir.
d) Servetifünun topluluğu dağıldıktan sonra toplum-
sal konuları işlemiştir.
D) Aveng-i Tasvir adlı şiirinde on iki sanatçımızın tas-
vir ve tahlilini yapmıştır.
E) Aruzu Türkçeye başarıyla uyarlayıp tüm şiirlerini
aruzla yazmıştır.
Cu
Vel
kür
Fal
şiir
gü
na
Bu
bil
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarpunsa da artık yeter olsun;
Artık yeter olsun bu denî zulmü cehâlet...
Millet yoludur, hak yoludur tuttuğumuz yol
Ey hak, yaşa; ey sevgili millet! Yaşa, var ol!
Servetifünun şiirini, biçim ve tema anlamında tek başına
temsil edebilecek olan ----, kendi devrindeki değerler ça-
tışmasını yansıttığı "Süha ve Pervin" adlı şiirine; klasik do
ğu öykülerine benzer bir ad bulmuş, sembolik bir aşk by-
küsünü ele almıştır bu şiirinde. Süha ve Pervin adlı iki sev-
gili, konuştukça birbirinden farklı olduklarını hatta sevgili
bile olmadıklarını anlarlar ve ayrılırlar.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangi-
si getirilmelidir?
A) Cenap Şahabettin
BY Tevfik Fikret
C) Süleyman Nazif
Dj Halit Ziya
E) Mehmet Rauf
Küçük, muttarid, muhteriz darbeler
Kafeslerde, camlarda pür ihtizaz
Olur dem-be-dem nevha-ger, nağme-sâz
Kafeslerde, camlarda pür-ihtizaz
Küçük, muttarid, muhteriz darbeler...
Bu dizelerde ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yan-
lıştır?
A) Anjambman örneği vardır.
B) Aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
C) Yabancı sözcük ve tamlamalara yer verilmiştir.
D) Sone nazım biçimiyle oluşturulmuştur.
E) Yinelemelerle ahenk sağlanmıştır.
dopp Do
q
DC
2.
3.
n
YAYINLAR
LIWIT
Bütün
Söylü
D) Yüks
Doy
Uğr
Bir
5.
Bir
Bir
Aşağ
dil a
A)
B)
6.
179
D
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarAYT
8.
Çark bozulmuş dünya islah olmuyor
Ehl-i fukaranın yüzü gülmüyor
Âşık Ruhsat dediğini bilmiyor
Yazı belli değil hat belli değil
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
A) Uyak dizilişi "aaab" biçimindedir.
B) Satirik nitelikler taşımaktadır.
C) Yarım uyak kullanılmıştır.
D) Hece ölçüsünün 11'li kalıbıyla yazılmıştır.
Telmih sanatından yararlanılmıştır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarSINMA TESTİ - 6
Bâki çemende hayli perişân imiş varak
Benzer ki bir şikayeti var rüzgârdan
Baki'ye ait bir gazelden alınan bu beyit ile ilgili
olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A Zengin uyak kullanılmıştır.
B) Tevriye ve tenasüp sanatlarına yer verilmiştir.
C Gazelin matla beyitidir.
D) Ayrılık konusu işlenmiştir.
E) Halk şiiri geleneğinden yararlanılmıştır.
[.
Ma
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar(200
Yâr başın böyle bağlar
Gül açmaz bülbül ötmez
Yıkılsın böyle bağlar
Bu maniyle ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Cinaslı uyak kullanılmıştır.
B) Benzetmelere yer verilmiştir.
C) İlk dize uyak oluşturma amacıyla kullanılmıştır.
D) Uyak düzeni aaba biçimindedir.
E Kesik mani olarak adlandırılır.
(2009 - ÖSS)
6. Böyle bağlar
8.
1. Rüyan,
II. Sevgin,
III. Senin i
IV. Senin'c
Bu dörtlü
lerden h:
A) Ive
B) 1. ve
çap
C) Diz
D) Öla
ru
E) D
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar12. Oy birliğiyle koyunlar
keçiyi seçer
kendilerine başkan
oysa sürünün başına
kurdun akrabası
köpeği koyar
çoban
Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
A) Kendine özgü bir biçimi vardır.
B) Satirik şiirdir.
C) Belli bir uyak-düzeniyle oluşturulmamıştır.
D) Açık ve yalın bir anlatımı vardır.
E) Halk edebiyatı şiir geleneğindendir.
118
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarbeimlog oll
a
"Ben şiirlerimde düşsel ve duygusal ögelere yer vermek-
ten özellikle kaçınırım." diyen bir şair, aşağıdaki dizeler-
den hangisini yazmış olabilir?
A) Desem ki vakitlerden bir nisan akşamıdır
18
(0
Rüzgârların en ferahlatıcısı senden esiyor
B) Hüznü kendi sahibine teslim eder gideriz
suamplo
pels (0
Bizden sonra hayalimiz yerleşir şehirlere
C) Benim aşkım uymaz öyle her saza
3
En garip şarkıyı bir kurşun söyler
D) Gurbetten gelmişim yorgunum hancı
Şuraya bir yatak ser yavaş yavaş
E) Oysa bilmediğin bir şey vardı sevgilim
Ben sende bütün aşklarımı temize çektim
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarKim görecek kepenek altında eksiğini
Kapanırsın boğaz tokluğuna
Varsın duvarda asılı kalsın bağlaman
Beklesin mizrabını
Sağ yanın yastık ister Alişim
Sol yanın sevdiğini
Kızlar da emektar sazın gibi
Çifte kol ister saracak
29. Bu şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
sövlenemez?
AYAçık ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
BY Şiirin teması garibanlık, çaresizlik, ekmek pa-
rası için çekilen çilelerdir.
C) Düzenli kafiye ve redife yer verilmese de alite-
rasyon ve asonanslara yer verilmiştir.
DY Sözcükler gerçek anlamlarıyla kullanılmıştır.
E) Şiir serbest müstezat nazım şekliyle yazılmıştır.
PER
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2.
Gülelim oynayalım kâm alalım dünyâdan
Mâ-i tesnîm içelim çeşme-i nev-peydâdan
Görelim âb-ı hayât akdığın ejderhâdan
Gidelim serv-i revânım yürü Sa'd-âbâd'a
Gah varıp havz kenârında hirâmân olalım
Gah varıp Kasr-ı Cinân seyrine hayrân olalım
dno Gah şarkı okuyup gâh gazel-hân olalım
Gidelim serv-i revânım yürü Sa'd-âbâd'a
Bu dizelerde divan şiiri geleneğinin hangi
özelliği örneklendirilmemiştir?
A) Mazmun ve imgelere başvurma
Bİslam kültüründen gelen dil özelliklerini
kullanma
Ahenk unsurlarından aruz ölçüsü ve
zengin uyağa yer verme
D
Sosyal yaşamdan uzak, hayalî ve so-
yut konulara yer verme
E)
Aşk, şarap, kadın üçgeninde lirik konu-
ları işleme
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar1.
ADIM
dir?
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
6.
Söyleyici; şiirde konuşan, şairin sesini ve söyleyişini emanet
ettiği kişi veya varlıktır. Şair, her şiirde bir söyleyici belirler. Bu
söyleyici, şairin kendisi değil yalnızca o şiire özgü kurgusal
bir kişi ya da varlıktır. Söyleyici, şiirin içeriğine ve aksettirdiği
ruh durumuna göre karakter ve ses kazanır; bu durum, şiiri
okuma tonuna / tarzına etkide bulunur ve okuma faaliyetinde
okuyucu bu söyleyici ile özdeşleşir.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde söyleyicide diğerlerinden
farklı bir duygu hâkimdir?
A) Böyle sessiz ayrılıklarda,
her şey önceden belli olur.
en güzel zamanında, aşkın ve hayatın
insan deli olur...
B) sanmıştık ki ikimiz
yeryüzünde ancak
birbirimiz için varız
ikimiz sanmıştık ki
tek kişilik bir yalnızlığa bile
rahatça sığarız
C) potinlerime ve paltoma
teşekkür etmeliyim
teşekkür etmeliyim yağan kara
bu güne bu sevince
kara bastığım için şükür
Ⓒ
D) Ne hasta bekler sabahı,
Ne taze ölüyü mezar.
Ne de şeytan, bir günahı,
Seni beklediğim kadar.
E) Ayrılık, demir çubuk gibi sallanıyor havada
Çarpıyor yüzüme yüzüme
Sersemledim
8.
Zülf-ü käküllerin
Buy-erguvand
Kızarmış gonca
Sah-ı gülistanda
Yüzünde yeşil E
Çekilmiş kaşlar
Gözlerin åleme
Mühr-ü Süleym
Bu şiirle ilgili
A) Her iki dörtlü
B) Hece ölçüsü
C) Telmih sana
D) "abcb, dddb
der iki dört
1. Ana başa
Her derde
Bir evlat p
Anaya mu
II. Arzular ba
Hatıralar
Güneşi g
Söyle na
III. Beni can
Felekler
Numaralam
aşağıdakil
A) Serbest