Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları

6 - seninle taam edersem, aynuk Ol yiğit gel taam yiyelim. Danişmend Gazi ceng etmek olmıya zira tuz ekmek yemiş oluruz. - sen ayru yegil. olmaz, veliyyi nimetim olursun, yarın seninle vuruşursam küfrani nimet olurum. Yiğit yedi içti, tamburesin aldı, çalarken zari zar ağladı: Medet ki bîdil ü bîmâre kaldım Medet ki aşk elinden zâre kaldım Eğer cana erişmeden ölürsem Kıyamet hasretiyle nâre kaldım Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Öyküleyici anlatım biçimi kullanılmıştır. no B) İslam diniyle ilgili motifler bulunmaktadır. C) Nazım ve nesirden oluşan bölümler iç içedir. D) Müzik eşliğinde söylenmeye uygun bir yapıdadır. E) Anlatım kahraman bakış açısıyla yapılmıştır. M

13. Dize ortasında iç uyağı bulunan, dizenin ortası ile sonu ken- di arasında uyaklı olan gazellere "musammat gazel" denir. Bu tip gazellerde beyitler ortadan bölünüp alt alta dörtlük oluşturacak biçimde yazılacak olursa (abab / cccb / dddb) şeklinde uyaklı kıtalar meydana gelir. Aşağıdaki dizelerden hangisi bu tür bir gazelden alın- mış olabilir? A) Bir kadehle bizi sâkî gamdan âzâd eyledi Şad olsun gönlü anın gönlümü şâd eyledi B) Bende idi bunca yıllar kaddine serv-i revan Doğrulukla kulluk ettiğiyçün âzâd eyledi C) Fuzuli rind-ü şeydâdır hemişe halka rusyâdır Sorun kim, bu ne sevdadır bu sevdadan usanmaz mu D) Sabreyle gönül derdine dermân ere umma Can atma oda bi-hüda cânân ere umma Eh Yusuf gibi izzette sen Yakub veş mihnette ben Dil sakin-i beytül hazen tenhalara saldın beni Diğer sayfaya geçiniz

debiyat To Deneme - 1 8. Gönül ne gök ne elâ ne lâciverd arıyor 10 Ah bu gönül bu gönül kendine derd arıyor Ne tende cân ile sensiz ümmîd-i sıhhat olur le Ne cân bedende gam-ı firkatinle rahat olur < II Görüp ahkâm-i asrı münharif sidk u selametten Çekildik izzet ù ikbal ile bâb-ı hükûmetten Usanmaz kendini insan bilenler halka hizmetten Köpektir zevk alan, sayyâd-ı bi-insâfa hizmetten Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış dizelerin or- tak özelliklerinden biri değildir? A) Aruz ölçüsüyle yazılması B) Ek ve sözcük hâlinde redif kullanılması C) Zengin uyağın kullanması D) Beyit nazım birimiyle yazılması E) Düz uyak düzeniyle yazılması Bir kücük ocak

8. Beni candan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mi Felekler yandı âhımdan murâdım şem'i yanmaz mi Kamû bîmârinâ cânan devâ-yî derd eder ihsan Niçin kılmaz manâ derman menî bîmâr sanmaz mi Fuzûlî rind-i şeydâdır hemişe halka rüsvâdir Sorun kim bu ne sevdâdir bu sevdâdan usanmaz mi Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? ? A) Musammat gazele örnektir. B) Uyak düzeni “aa-xa-xa..." biçimindedir. C) İstifham sanatına başvurulmuştur. D) Zengin uyak kullanılmıştır. E) Aruz ölçüsünün uzun kalıbıyla yazılmıştır.

4. Dedim inci nedir dedi dişimdir Dedim kalem nedir dedi kaşımdır Dedim on beş nedir dedi yaşımdır Dedim daha var mi söyledi yok yok II Köroğlu'yum medhim merde yiğide Koç yiğit değişmez cengi düğüne Sere serpe gider düşman önüne Ölümü karşılar meydan içinde Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış parçala- rin ortak özelliklerinden biri değildir? A) Ölçüleri B) Gelenekleri C) Nazım türleri D) Nazım birimleri E) Nazım biçimleri

8. kalem olsun eli ol kâtib-i bed-tahrîrin Ki fesâd-ı rakami surumuzu şûr eyler Gâh bir harf sükûtiyle eder nâdiri nâr X Gâh bir nokta kusûriyle gözü kûr eyler a Bu parçanın nazım şekli aşağıdakilerden hang A) Nazım B) Rubai C D) Kita E) Müstezat

B B AYT / EDEBİYAT - SOSYAL BİLİMLER - 1 4. Şiirde şairin kurguladığı, sesini ve söyleyişini teslim ettiği varlığa söyleyici" denir. Aşağıdaki dizelerin hangisinde düş dünyasında ölümü ve olüyü tasvir eden bir söyleyic;"nin varlığından söz edilebilir? A) Çocukların uçurtmalarına benziyorsun Biliyor musun Rüzgârı hiç dinmeyen bir mavilikte Güneşli sular gibi gülümsüyor yüzün Ve ben çok aşağılarda Katı ülkesinde toprağın Tutulmuş heyecanına Titreyerek izliyorum süzülüşünü B) Bir hitit çanağıyım Toprağa gömülü Ve sen ilk kazısını yapan Bir arkeolog ürkekliğiyle Ellerinin arasına Al beni C) Toprağı rüzgârı denizi göğü O her zaman bir insanla anlamlı Tükenmez bir hazine gibi kendini sunan doğayr Unuttunuz, gomülüp günlük çıkarların Ve ucuz korkuların kör kuyularına Daraldikça daraldr dünyaya açılan pencereniz D) Ellerim saçlarında ve başım dizlerinde Her şeyden, her insandan, bütün dünyadan irak Ta içimizden gelen bir ahenge uyarak Ve bu ahenkle sarhoş, ister misin sevgilim Hiç sonu gelmeyecek bir ömür geçirelim E) Gün o gün değildir ki Boylu boyunca uzanmış Sağlığında yatmayacağı yere Rüzgârmış, yağmurmuş haberi yok Farksız bir ağaç kütüğünden Beyhudedir seslenmek ona Boş bir evin kapısı çalınmaz

3. KELEBEK Mavi bir gölge uçtu pencereden Baktım: âvâre bir küçük kelebek Yaramaz geldi kim bilir nereden Belli yorgundu; bir veremli çiçek Gibi serpildi lâmbanın yanına Bir duman uçtu, gitti titreyerek Anladım kıydı yavrucuk canına Söyle ey mavi gölge, söyle eğer Bir ölümden de çok fenaysa bana Şu karanlık, şu kimsesiz geceler Ali Canip YÖNTEM Milli edebiyat ürünlerinden olan bu şiirin nazım b aşağıdakilerin hangisidir? A) Serbest müstezat B) Sone C) Balad D) Triyole E) Terzarima ört

6. n fay- Bu şehr-i Sitanbûl ki bî-misl u behâdir Bir sengine yekpare Acem mülkü fedâdır HIZ VE RENK YAYINLARI i var- Bir gevher-i-yekpâre iki bahr arasında b Hurşid-i cihân-tâb ile tartılsa sezâdır ume- Altında mı üstünde midir cennet-i a'lâ Elhak bu ne hâlet bu ne hoş âb u hevâdır ede Bu dizeler aşağıdaki nazım şekillerinden hangisiyle yazıl- EDEBİYAT - UNIVERSITE HAZIRLIK mış olabilir? an- C) Mesnevi B) Muhammes ile- A) Murabba ESarki D) Kaside

10. Bilirim sevdiğim kusurun yoktu Sana karşı benim gayetten çoktu Felek bulut oldu üstüme yağdı Yaşları gözüme dolan dünyada EDEBİYAT - ÜNİVERSİTE HAZIRLIK Bu şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Teması pişmanlıktır. obnova B) Nazım birimi dörtlüktür. C) Modern şiir geleneğine aittir. D) Lirik şiir türündedir . E) Soyleyicinin ruhsal durumunu yansıtmaktadır. 84

29. Kulak verdim dört bir yanı dinledim Arkam sira gıybet eden çoğimiş Çok yaşayıp mihnet ile ölmeden Az yaşayıp devran sürmek yeğ imiş Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır. B Didaktik bir anlatıma yer verilmiştir. xaxa" şeklinde uyaklanmıştır. D) Güzelleme türünde yazılmıştır. E) Kişisel deneyimler anlatılmıştır.

7. Ne mümkün zulm ile bî-dâd ile imhâ-yı hürriyet Çalış idraki kaldır muktedirsen âdemiyetten “Zulm ile işkence ile hürriyeti ortadan kaldırmak mümkün değildir; eğer gücün varsa insanoğlundan idraki kaldırmaya çalış." Bu dizelerde görülen 1. ölçü II. tema III. birim IV. uyak özelliklerinden hangileri bu şiirin bir divan şairi- ne ait olmadığını gösterir? A) Yalnız! B) Yalnız II C) I ve IV D) II ve III E) II ve IV email you

7. 11 Ağaç veryansın etmiş pembeyi yeşili Donanma sanki mübarek Deliye dönmüş çayır çimen Halı gibi toprağın üstü Fadik kız Fadik kız Fırlat çarığı çorabi Yürü (Oktay Rifat Horozcu) Bu dizeler, I. Yeni şiirinin aşağıdaki özelliklerinden hangisine örnek oluşturmaz? A) Günlük konuşma dilini kullanmal B) Serbest vezinle şiirler yazma C) Söz sanatlarına yer vermeme Somut konuları işleme E) Uyak ve redife önem vermeme 2 3. I. Basitlik ve alaladelik II. Serbest ve sıradan şiirler III. Nükteli, esprili, yergici anlatım IV. Günlük konuşma dili V.) İmgeye dayalı söyleyiş

4. Bölüm 9. Gane Ahmet Haşim ve Orhan Veli'nin şiir anlayışlarına dair çalışma yapan bir öğrenci, iki şair arasında kurgusal bir karşılaşma tasarlar. Bu karşılaşma- da iki şair, şiir üzerine hayali bir tartışmaya girişir. Aşağıdakilerden hangisi bu tartışmada geçe- bilecek bir diyalogdan alınmıştır? A) A. Haşim: Azizim nazımdan ritim ve şekli atarsanız geriye bir şey kalmaz! 0. Veli: Anlam kalır, doğal bir söyleyiş kalır ki mirim, gerçek şiir de budur! B) O. Veli: Mana kadar müzikaliteye önem ver- seydiniz şiiriniz daha iyi olurdu! A. Haşim: Şiirde yalınlık aradım ben; süs ve gösteriş değil efendim! C) O. Veli: Divan nazmının şekillerini, serbest müstezata kurban edemezsiniz! A. Haşim: Halk şiirinin imkânları ve hece iyi bir şiir yaratmak için yeterlidir! D) O. Veli: Şiirimi parnasyen biçimcilikle değil sembollerle ördüm bendeniz! A. Haşim: Saf şiirin peşinde koşarken şiir ku- şunu öldürdünüz siz! E) A. Haşim: Muhterem, nazmi belirsizliğe ve anlaşılmazlığa hapsettiniz! O. Veli: Hayır efendim, söz dizimini değiştirir- ken şiiri yeniden icat ettik! (2020 - AYT) . . .

TEST 23 4. 1. Evet, benim her şiirimde yılan dişli diken var; Sizler gidin bal verecek yeni açmış gül bulun. II. Bırak beni haykırayım, susarsam sen matem et; Unutma ki şairleri haykırmayan bir millet, Sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk gibidir III. Dönmek mi? Ne mümkün geri dönmek Düştüyse gönüller bu melâle Bir eldir ufuklardan uzanmış Zulmet bizi çekmekte visale IV. Belki benim acı sesim kulaklan tırmalar, Sizler gidin, genç kızların türküsüyle şen olun. V. Zavallı ben, elimdeki şu üç telli saz ile Milletimin felaketli hayatını söyleyim; Dertlilerin gözyaşını çevrem ile sileyim Yukarıdaki şiirlerden hangisi "hedef kitlesi" yö- nüyle diğerlerinden farklıdır? EV A C) D) IV IN D B) II A)!

noteLook - Senikss Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler - 1 Ok atilir kalasından Hak saklasın belasından Köroğlu'nun narasından Her yan gümbür gümbürlenir Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Bir semaiden alıntıştır. B) Duraklı birlpárdir. C) Düz uyak biçiminde uyaklanmıştır . D) Ahenk, tam uyak te redifle sağlanmıştır. E) Mübalağa sanatına başvurulmuştur. 10. Aşağıdakilerden hangisi Divanu Lügat'it-Türk için söylenemez? A) Ansiklopedik bir eserdir