Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar10
Yene bir kereglig sözüm bar sana.
Ayayin men ani, kulak tut mana;
Söz oldur: Tekebbürni baştan salip
Tevazu'ni berk tut, yapuş ked ana.
Günümüz Türkçesiyle
(Yine bir gerekli sözüm var sana,
Söyleyeyim ben onu, kulak ver bana;
Söz şudur: Kendini beğenmişliği baştan atip
tevazuyu siki tut, ona iyice sarıl.)
Atabetü'l Hakayık'tan alınmış bu dörtlükte işlenen
tema aşağıdakilerden hangisidir?
A)Alçak gönüllülük
B) kibin
ClAyrilik
D) Allah aşkı
E) Hayatın geçiciliği
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2.
Elbisem gündelik, pabucum delik
Haberin olsa da sobayı yaksan
Yağmur iliğime geçti üstelik
İçim ürperiyor, ya evde yoksan
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) 11'li hece ölçüsü ile yazılmıştır.
B) Uyak düzeni "çapraz uyak" şeklindedir.
C) Zengin kafiye kullanılmıştır.
D) Koşmanın ilk dörtlüğü biçimindedir.
E) Konusuna göre pastoral şiire örnektir.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarTEST
1. Evlerinin önü yonca
Yonca büyür koca koca
Bu dizelerdeki uyak türü aşağıdaki beyitlerin
hangisinde yoktur?
A) Sensizlik aşılmaz bir duvar
Aşkın her dem sinem yakar
B) Bir o yana bir bu yana
o
Rabbim yazsın seni bana
C) Ne görkemli yüce dağlar
Dereler, irmaklar, bağlar
D) Rüyaların kadar sade güzeldin
Bir yaz sabahı gülüşünle geldin.
E) Hareli gözlerin ve al dudakların islak
Yüreğim kor ateşler kadar sıcak
2. Aşağıdaki dörtlüklerin uyak düzenleri ikişerli
eşleştirildiğinde hangisi dışta kalır?
A) Bir görüşte sevdim seni a
Etti deli Mecnun beni a
Göreyim o gül sineni a
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarGÜZEL SANATLAR VE
Sonbahar geliyor serçe
Yuvanı ne yapacaksın
Ayva çiçek açmadan önce
Meyvelerin içi geçecek
Rüzgâr başka çeşit esecek
Yağmurla islanacaksın
Bu edebî metinle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan
hangisi yanlıştır?
A) Cosku ve heyecanı dile getirmek amacıyla yazılmıştır.
B) Duygular, bir söyleyici aracılığıyla dile getirilmiştir.
C) Yerel söyleyişten yararlanılmıştır.
D) Düşsel ögelere yer verilmiştir.
E) Gözlem ve izlenimlerden yararlanılmıştır.
1. Kurtuluş Savaşı'nı anlatan bir tiyatro metni
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarBiliyorum gölgede senin uyuduğunu
Bir deniz mağarası kadar kuytu ve serin
10. Yukarıdaki dizelerle,
1.
yumulmuş kirpiklerin
II.
hazların âleminde
yüzünde bir tebessüm
IV. bu ağır öğle sonu
bu parçalar kullanılarak sarmal uyak düzeni oluşturulmak istense son iki
dizenin sıralanışı aşağıdakilerden hangisi olur? A) I-IV. ve II - III.
B)IV - 1. ve II - III. C) HI- I. ve II - IV. D) III - IV. ve II - I. E) || - I. ve III - IV.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2. Alçaktan alçak yürüye, toprak içinde çürüye
Aşk ateşinde eriye, altın gibi sızmak gerek
Eyven kişi yol alamaz, maksudunu tez bulamaz
Yok olmayan var olamaz, varını dağıtmak gerek
Dervişlerin en alçağı, buğday içinde burçağı
Bu Misri gibi balçığı, her bir ayak basmak gerek
(eyven: oyalanarak giden)
Niyazi Misri'ye ait bu beyitlerde vurgulanmak istenen
temel düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
A kişinin kendini beğenmesi bir kişilik sorunudur.
Bl insan başkalarını değil daima kendini eleştirmelidir.
c) Insan kibri terk etmeli, her zaman alçak gönüllü olmalıdır.
D) İnsan, hırslarını terk ederek ruhunu özgürleştirir.
E) İnsanın kendini bir hiç görmesi tasavvufun yoludur.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar30 ) Edebiyat ürünlerinde her şey insan açısından dile getirilir.
Di, günlük konuşma dilinin sınırları dışına çıkılarak estetik
tat ve yaşantı verecek biçimde kullanılır. İnsan, hayat ve top-
lum gerçeğinin turlu yönleri bir seçme, bir ayıklamadan ge-
çinilerek yansıtılır. Bütün bunlar, doğrudan, öğretici bir yolla
deği; sezdirici, yaşatıcı bir yaklaşımla gerçekleştirilir."
Aşağıdakilerden hangisi, bu paragrafta savunulan gö-
rüşle bağdaşmaz?
A) Edebiyat ve sanat, bir topluma ve onun yaşama biçimi-
ne tutuimus bir ayna demektir.
B) Yaşam, edebiyatın bire bir kendisi değildir ama edebiya-
i besleyen önemli bir kaynaktır.
C) Edebi yazılatda genellikle didaktik bir üslup, tepeden bir
bakış ve terimsel bir dil kullanılmaz.
D) Edebi yazılarda dil, kullananın kişiliğinden ve yeteneğin-
den kaynaklanan nitelikler barındırır.
E) Sanat ve edebiyat yapıtlarının çizdiği dünya, gerçekliğin
körü körüne bir kopyası olmaktan uzaktır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarŞey!
We
3. Kardır yağan üstümüze geceden,
Yağmurlu, karanlık bir düşünceden,
(Na!
ates
II.
Ormanın uğultusuyla birlikte
Ate
Ve dörtnala dümdüz bir mavilikte
Sa
Kar yağıyor üstümüze, inceden.
BE
Y
Yukarıdaki şiiri yazan şairin aşağıdaki sözlerden hangi-
sini söylemesi beklenmez?
AT İyi şiir, okuyana haz veren hatta bu hazzı bir şölene
döndüren şiirdir.
B) Şiir, bir dile tasarruf etme anlamına gelir.
gengek
C) Gelenekle ilişkisi olmayan şiir sahih bir şiir değildir.
D) şair, kendini şiire adayan ve yeni tarzlar deneyen
adamdır.
EV Şiir, imgesel ve kapalı olmamalı yalın ve ilk okunuşta
kendini ele vermelidir.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar8.
I. Yer, zaman ve kişi unsurları, bir olay örgüsü içinde
ele alınır.
II. Sözcükler daha çok gerçek anlamları dışında kulla-
nılır.
III. Şiirde olduğu gibi redif ve uyaktan yararlanılır.
IV. Eğitici ve öğretici amacın öne çıktığı metinlerdir.
V. Anlamın bir dizede tamamlanması kuralına uvalur.
Manzum hikâye ile ilgili olarak yukarıda verilen bil-
gilerden hangileri yanlıştır?
B) II ve III
C) II ve V
A) I ve II
EVIV ve V
D) III ve IV
35
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar10. Türk halkının yaşamında ayrı bir yeri olan türküler, ezgilerine
ya da bölgelerine göre farklı isimler alabilir.
Aşağıdakilerden hangisi türkülerin aldığı isimlerden biri
değildir?
A) Oturak
B) Kirik
C) Hoyrat
D) Ayak
E) Bozlak
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar5. Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizelerde redif yoktur? (1995)
A) Ey, genç kanı kaynayan pinar
Ey, altında yatıp kaldığım çinar
B) Uzaktan görenler yine aldanır
Gözlerde bir hayal gibi canlanır
C) Ey, kumrulu bahçem, sümbüllü bağım
Ey, bülbüllü derem mineli dağım
D) Yatıyor can evimde hep o sonsuz emeller
Gönlüme dokunmadı göğsümü yırtan eller
E) Akşam, sanki boşluk içime dolar
Dağların cilası gittikçe solar
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar91. Aşağıdaki dizelerin hangisine "Koymayıp intikam aldım düşmanda" dizesi getirilirse dizeler
birbiriyle uyaklı olur?
A) Körpe maral idin sen dağlarmızda
B) Bir güzel gördüm yürürken yolda
C) Akil yaşta değil baştadır başta
D) Nice kahramanlik edip meydanda
E) Dedim öz vebalim dedi boynumda
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar7.
En ummadığın keşfeder esrâr- derûnun
Sen herkesi kör, âlemi sersem mi sanırsın
Bu beyit için aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
A) Açık, anlaşılır, didaktik bir söyleyiş tercih edilmiştir.
B) Beklenmedik kişilerde üstün meziyetler olabileceği be-
lirtilmiştir
.
C) Siyasal bir hiciv, sanatsal düzlemde ele alınmıştır.
D) Büyüklenmenin insan için yakışıksız bir duygu olduğu
vurgulanmıştır.
E) Tecahülüarif sanatından yararlanılmıştır.
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarç
6.
r
Sevdiklerim göçüp gidiyorlar birer birer
Ay geçmiyor ki almayayım gamlı bir haber
Aşağıdakilerden hangisi uyak türü bakı--
mindan bu dizelere benzemektedir?
9.
Yaşa
Zafe
Ba
Gö
BU
ya
A) Üsküp ki Şar-dağ'ında devamıydı Bursa'nın
Bir lâle bahçesiydi dökülmüş temiz kanin
B) Ben girmeden hayatı şafaklandıran çağa
Bir sonbaharda annemi gömdük o toprağa
Vaktiyle öz vatanda bizimken, bugün niçin
Üsküp bizim değil? Bunu duydum için için
Çok sürse ayrılık, aradan geçse çok sene
Biz sende olmasak bile, sen bizdesin gene
A
E
E) Som gümüşten sular üstünde, giderken ileri
Ta uzaklarda şafak bir bir açar perdeleri
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2.1. Gördü geçen bu kızıl bulutu gözleriniz
II. Demek bunların hepsi doğru! Cevap veriniz
III. Yok, hayır söylemeyin acısını bu yasın
IV. Zavallı kulaklarım iki defa duymasın
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) I ve II. dizelerde "-iniz"ler rediftir.
B) III ve IV. dizelerde zengin uyak vardır.
C) III ve IV. dizelerde ulama vardır.
D) Mesnevi tipi uyak örgüsü kullanılmıştır.
E) 14'lü hece ölçüsüyle yazılmıştır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar4. Bütün sevgileri atıp içimden
Varlığımı yalnız ona verdim ben
Elverir ki bir gün bana derinden
Ta derinden bir gün bana "Gel" desin
Bu şiirdeki gibi konuşma biçiminde yazılan ve
tiyatro metinlerinde görülen şiir türü aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Lirik şiir
B) Satirik şiir
C) Epik şiir
D) Pastoral şiir
E)
Dramatik şiir