Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarŞiir
E DE B Y A T
1.
Kaldırımlar çilekeş yalnızların annesi a
Kaldırımlar içimde yaşamış bir insandır b
Kaldırımlar duyulur ses kesilince sesi a
Kaldırımlar içimde kıvrılan bir lisandır b
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
A) Çapraz uyak düzenine sahiptir.
B) I. ve III. dize arasında redif vardır.
C) II. ve IV. dize arasında zengin uyak vardır.
D) I. ve III. dize arasında yarım uyak vardır.
E) II. ve IV. dize arasında redif vardır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarvezir, molla, ağa, bey takım takım
Güneşli bir nisan günü!ok attı
Kimi yayı öptü, kimi firlattı
En er kemankeşe yetu üç atim
Bu dizelerle ilgili aasrak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Sarma uyak düzeniyle yazılmıştır.
B) Redif vardır.
C) Teması vatan sevgisidir.
D) Tam kafiye vardu
E) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
10
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlaruyak
Tunç uyak
B) Zengin uyak
D) Yarım uyak
E) Cinaslı uyak
24. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde "iç uyak" kullanılmıştır?
A) Şeb-i hicran yanar canım, döker kan çeşm-i giryânım
Uyarır halkı efganım, kara bahtım uyanmaz mı?
B) İşbu dünyaya gelenler bir dem eğlenmediler
Hânümânın döktü gitti yağıdan kaçmış gibi
C) Ol şeh-i hâbân ki iklim-i dilin sultânıdır
Her ne der cân üstüne fermân anun fermânıdır
D) Ne yüz ağardasun Ahmed reh-i aşkından
Ki rakîbe uyar ol yüzü karadan geçmez
E) Hamide kadlerine rişte-i eşki takup bunlar
Atarlar tir-i maksudu nedendir yayi
bilmezler
TIK
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarpelikankit
Dinle sana bir nasihat edeyim
Hatırdan gönülden geçici olma
Yiğidin başına bir iş gelince
Onu yad ellere açıcı olma
Mecliste arif ol kelami dinle
El iki söylerse sen
birin söyle
Elinden geldikçe sen eylik eyle
Hatıra dokunup yıkıcı olma
Dokunur hatıra kendisin bilmez
Asilzadelerden hiç kemlik olmaz
Sen eyilik et de o zayi olmaz
Darılıp da başa kakıcı olma
Karacaoğlan'a ait bu dörtlüklerle ilgili olarak aşa-
ğıdakilerden hangisi söylenemez?
A Hece ölçüsünü tutturmak için hece düşmesine yer
verilmiştir.
brin
B Didaktik şiir türünde yazılmış bir şiirdir.
C Redif her dörtlükte kullanılmıştır.
D karşılaştırma yapılmıştır.
Semai türünün özelliklerini bulundurmaktadır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar3.
haliç'te bir vapuru vurdular dört kişi
polis katilleri arıyordu
deli cafer ismail tayfur ve şaşı
üzerime yüklediler bu işi
sarhoştum kasımpaşa'daydım
vapuru onlar vurdu ben vurmadım
cinayeti kör bir balıkçı gördü
ben vursam kendimi vuracaktım
Biçim, içerik ve üslup özellikleri dikkate alındığında bu
şiirin aşağıdaki şairlerden hangisine ait olduğu söyle-
nebilir?
A) Faruk Nafiz Çamlıbel
B) Attila İlhan
C) Ziya Gökalp
D) Orhan Veli Kanık
E) Ahmet Kutsi Tecer
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarNLATIM
18. Bize kâfir demiş Müfti Efendi
Tutalım ben diyem ana Müselman
Varıldıkta yarın rûz-i cezaya
( ikimiz de çıkarız anda yalan
Nef'i'nin bu dörtlüğüyle ilgili aşağıdaki
belirlemelerin hangisi yanlıştır?
A) Aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
LBY
By Divan şiirine ait bir dörtlüktür.
Loliki
C) ikinci ve dördüncü dizelerde tam uyak vardır.
D'ikinci
Vikinci dizede "ulama" vardır.
E) Birinci ve üçüncü dizelerde redif vardır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar54. Aşağıdaki dizelerden hangisi, tümüyle Divan
Edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?
A) Şarkı-ağıt-rubai-müstezat-mani
B) Müstezat-mersiye-gazel-naat-münacat
C) Tuyuğ-kaside-murabba-türkü-gazel
D) Rubai-muhammes-destan-tuyuğ-masal
E) Gazel-şarkı-murabba-mani-mesnevi
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2.
Deniz karşıki sahilin kumları üstünde dalgin dalgin nefes alıyor,
manzara mahmur bir sükûn-1 tâm içinde tulů-1 kameri bekliyor,
yavaş yavaş tekasüf eden zill-1 arz Beykoz'un üstünden nebeân
eden sabah nurlarına benzer billûrîn iltimâlarla gecenin eşbâha
verdiği kışr-ı muzlim-i lerzân üzerine bir sath-1 envâr çekiyor;
deniz zî-baki bir rüküd ile hâmûş, pür-hâb u sükûn; yalnız dalga-
lar, uzaklarda derin derin inleyen dalgalar...
Ân bana bu ketum mehtap dokunuyor, sırf nûr ve cevherden
mehtaplar istiyorum; yahut yok, zulmetler olsun, hiçbir nigâh-
ziyâ ile titrememiş bakir, saf zulmetler olsun; hiçbir enîn-i beşerle
sizlamamış ezelî sükûnetler olsun; gideyim, enîn-i amalimi orada
dinleyim, mürdezâd ümitlerimi oraya gömeyim.
Bu dizeler Mehmet Rauf'un aşağıdaki özelliklerinden hangi-
sine örnek gösterilebilir?
A) Mensur şiir türüne önem vermiştir.
B) Toplumsal konulara öncelik vermiştir.
C) Hece ölçüsüyle yazmıştır.
D) Konuşma dilinin canlılığını yansıtmıştır.
E) Sade Türkçe kullanılmasına önem vermiştir.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar1.
Ömrün gecesinde sükûn aydınlık
Boşanan bir seldi avuçlarından
Bir masal meyvesi gibi paylaştık a
Mehtabı kırılmış dal uçlarından la
Bu dörtlükle ilgili olarak
Tung
q
P
I. ve III. ile II. ve IV. dizelerde çapraz uyak
görülmektedir.
II.
Ek hâlinde redif kullanılmıştır.
IH. 11'li hece vezniyle yazılmıştır.
IV. Yarım uyak vardır.
yargılarından hangileri söylenemez?
Anivell
B) III ve IV
D) Yalnız IV
E) Yalnız!
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar7.
Aceb insaf eder mi
Söylesem yâre derdim
Bir münasip yâr olsa
Kendime yâr ederdim
Yukarıdaki dörtlükte görülen söz sanatı aşağıdakilerin
hangisinde açıklanmıştır?
AXİnsan dışındaki varlığı konuşturma
BY Bir sözcüğü benzetme amacı gütmeden başka bir
sözcüğün yerine kullanma
Dize sonlarında okunuşları aynı ama anlamları farklı
sözcüklerle uyum oluşturma
D) Bir sözü hem gerçek hem mecaz anlama gelecek
şekilde kullanma
E) Birden çok gerçek anlamı olan bir sözcüğün yakın
anlamını gösterip uzak anlamını kastetme
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarELHÂN-I ŞİTÂ
4.
Ne Bir beyaz lerze, bir dumanlı uçuş
Eşini gaib eyleyen bir kuş gibi kar
Geçen eyyâm-i nev-bahârı arar
Ey kulûbun sürûd-i şeydâsı
Ey kebûterlerin neşîdeleri
O bahârın bu işte ferdâsı
Kapladı bir derin sükûta yeri karlar
elhân-ı şitâ: kış ezgileri, lerze: titreyiş, gaib eyle-
mek: kaybetmek, eyyâm-I nev-bahâr: ilkbahar gün-
leri, kulûbun sürûd-ı şeydâsı: kalplerin çılgın ezgi-
leri, kebûterlerin neşîdeleri: güvercinlerin şarkıları,
ferdâ: yarın
9
Bu şiirle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) İmgeye dayalı bir anlatım kullanılmıştır.
B) Anlam geri plana itilmiştir.
C) Ele alınan konu, gerçek hayattan uzak ve soyuttur.
D) Divan şiiri nazım şekli kullanılmıştır.
E) Tam uyak kullanılmıştır.
5. Aşağıdakilerden hangisinde Servetifünun şiiri
un ilgili hilai yanlışı yapılmıştır?
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarİki elim gitmez oldu yüzümden
Ah ettikçe yaşlar gelir gözümden
Kusurumu gördüm kendi özümden
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
6. Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
B) Hece ölçüsüyle söylenmiştir.
C) Redif ve kafiye birlikte kullanılmıştır.
D) Kafiye düzeni çapraz kafiye şeklindedir.
E) Halk şiiri geleneğinin etkisi görülmektedir.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar9.
Sen kubbesinde ince bir mozaik arar da
Gezersin kırk asırlık mabedin içini
Bizi sarsar bir sülüs yazı görsek duvarda,
Bize heyecan verir bir parça yeşil çini
II. Dinle, yeni şair eski ozani,
Okuyor yürekten Altın Destan'ı...
Deme: Kopuz kırık, yoktur çalanı,
Çalgı gönül sesi, kopuz bir ağaç
III. Uçun Kuşlar uçun, doğduğum yere
Şimdi dağlarında mor sümbül vardır
Ormanlar koynunda bir serin dere
Dikenler içinde sarı gül vardır.
Yukarıdaki numaralandırılmış şiirlerden hangileri biçim
ve içeriği dikkate alındığında Milli Edebiyat Dönemi'ne ait
olduğu söylenebilir?
A) Yalnız
B) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
C) I ve III
202
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar4. Sembolist şiir bir şey söylemez, sadece olasılıklar içe-
rir. Bütün kapıları açar. Sen, kendine yakın bulduğun
herhangi birinden geçersin.
Bu sözlerden, sembolist şiirle ilgili olarak aşağı-
dakilerin hangisine ulaşılamaz?
endemik
A) Soyut olduğu
-B) Sınırlarının olmadığı
CI Eleştirel bir yanının olduğu
DY Herkesin kendinden bir şeyler bulabileceği
E) Anlamının kişiden kişiye göre değişebileceği
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarce se
Bu parça
A Gults
B) Feth
asuki
er niy
El Hos
Kasnağından fırlayan kayışa
kaptırdın mı kolunu Alişim
Daha dün öğle paydosundan önce
Zilelinin gitti ayakları
Yazıldı onun da raporu
"ihmalden!"
Gidenler gitti Alişim
Boş kaldı ceketin sağ kolu
Hadi köyüne döndün diyelim
tek elle sabanı kavrasan bile
Sarı öküz gün görmüştür
Anlar işin iç yüzünü
üzülme Alişim, sabana geçmezse hükmün
Ağanın davarlarına geçer
Aş
7.
Ç
E
4.
Hingese
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
AV Ölçü ve uyağa bağlı kalınmamıştır.
B) Imgesellik ve soyut bir içerik yoktur.
c) Söyleve kaçan bir söyleyişle geleceğe umutla bakan
bir yaklaşım benimsenmiştir.
D) Ses ve ritim önemsenmiştir.
E) işçiler, köylüler ve toplumun ezilen kesimleri konu
edinilmiştir.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar5.
Bülbüle gül yarar deveye diken
Çiledir âşıkın boynunu büken
Tarlasına haram tohumu eken
Helâl mahsulünü biçer mi bilmem
Bu dizeler, biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıda-
kilerin hangisinden alınmış olabilir?
C) Türkü
A) Taşlama
B) Koçaklama
D) Ağit
E) Güzelleme