Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları

Şiir Tekke - Tasavvuf Şiiri Test 4. İnsan olmak konuşmayı, kendini bilmek ise kalp kırmadan söz söylemeyi gerektirir . Aksi hâlde ne insan olmanın ne de söylenen sözün bir değeri kalır. Kültürümüzde de "Tatlı söz can azığı, acı söz baş kazığı.", "Kiyafetinle karşılar, söz- lerinle ağırlarlar." gibi doğru ve güzel konuşmanın insan ol- manın gereği olduğunu anlatan pek çok deyiş vardır. Bu anlam, en güzel hâliyle Yunus'un şiirlerinde görülmektedir. Nitekim o, şiirlerinde sürekli sevgiyi ve hoşgörüyü dile ge- tirmiş; böylece savunduğu düşünceyi bizzat kendi yaşa- mina uygulamak suretiyle çevresindekilere örnek olmuş bir gönül insanıdır. Bu parçadan hareketle aşağıdaki dörtlüklerden hangisinin Yunus Emre'ye ait olduğu söylenebilir? A) Bayramlarda, dügünlerde Toplantıda, yığınlarda Sıkılınca, dar günlerde Türk'üz, Türkü çağırırız B) Söz ola kese savaşı Söz ola bitire başı Söz ola ağulu aşı Bal ile yağ ide bir söz C) Bizim köyün meteliksiz Memiş'i Yoksulluktan yiyemezdi yemişi Kader ile ters giderdi her işi Adamcağız çekti çekti ölmedi D) Ârifler durur sözüne Gayrı görünmez gözüne Eşrefoğlu yâr yüzüne Baka geldi baka gider E) Koyup kuru taklidi Candan eyle tevhidi Bulmağa her ümidi Tevhide gel tevhide 5. Türkçe ve Arapça mensur ve manzum on ciltten fazla eseri bulunmaktadır. O, edebiyatımızda daha çok mutasavvıf bir şair olarak tanınır. Aruzla yazdığı şiirlerde genellikle Nesimi ve Fuzuli, hece ile yazdıklarında ise Yunus Emre'nin etkisi cikca görülür

21. Aşağıdakilerden hangisi Birinci Yeni (Garip) ve İkinci Yeni şiirinin ortak özelliklerinden biri değildir? TOP ya Y1 A) Sürrealizm akımından etkilenme B) Alışılmamış bağdaştırmalara yer verme Siyaset dışı kalmaya özen gösterme Dy Uyak ve redifle ahenk oluşturmaktan kaçınma E Serbest ölçüyle eser verme

8. Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak Ve bir zaman bakacaksın semâya ağlayarak Sular sarardı... Yüzün perde perde solmakta Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta Eğilmiş arza, kanar, muttasil kanar güller Durur alev gibi dallarda kanlı bülbüller Sular mı yandı? Neden tunca benziyor mermer Bu bir lisân-1 hafîdir ki ruha dolmakta Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta HIZ YE RENK YAYINLARI Bu şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Fecriâti temsilcisi Ahmet Haşim'in şiiridir. B) Şiirde akşam vakti renk bildiren sıfatlarla resmedilmiştir. c) Şiirde, ölüm teması sembolik bir anlatımla ele alınmıştır. D) İki farklı nazım birimi kullanılarak anlatıma canlılık kazan- dırılmıştır E) Ahenk sağlamak için kafiye, redif ve hece ölçüsünden faydalanılmıştır.

Batı edebiyatının etkisiyle gelişen yeni edebiyata geçişin yavaş ve doğal bir süreçte gerçekleşmesinden yanadır. Eski ede- biyatın tamamen reddedilmesine karşı çıkmış, iyi yönlerinin korunmasından yana olmuştur. Eski edebiyat ile yeni edebiyat birleştirmeyi, onlardan bir sentez oluşturmayı amaçlamıştır. Bu metinde sözü edilen ve eski -yeni çatışmasında “ilimli kabul edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Abdülhak Hamit Tarhan B) Recaizâde Mahmut Ekrem C) Muallim Naci D) Hacı İbrahim Efendi E) Ziya Paşa

Bir gizli sırrımı demedim yata Her şeyden habersiz canın sevdiğin Çark-i âlem beni düşürdü dara o Nefes nefes biter günün sevdiğim b Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- Demez? A) Il ve W. dizeler arasında yarım uyak vardır. BYSarma uyak örgüsüyle oluşturulmuştur. C) I ve III. dizeler arasında tam uyak vardır. DJ Hem ek hem sözcük biçiminde redif vardır. EY 11'li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.

Ve be Birt Yuk . II. III. sö :0 0 11. 7 I. Anlatır özlemini baha derinden II. Yanan alnınla, terleyen avudlarn III. Alevler taşarken gözbebeklerinden IV. Yakar değdiği yeri parmak giann IV. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? ye A) Hece ölçüsüyle yazılmıştır 7 i 8,149) ru X B) II. ve IV. dizelerde redif kullanıchlanhlstur. St Duraklarda belli bir kurala uyulmamıştı A BATII. dizede ulama yoktury e En 1. ve III. ile Il ve IV. dizelerde çapraz uyak vardır.

25 23. Bir şiiri anlamanın en iyi yollarından biri de şairin başka bir şiirin- den faydalanmaktır. Sezai karakoç'un Masal başlıklı şiirinde bir baba vardır ve babanın oğulları Batı gelmeden Batı'ya varırlar. Kendi vatanından, yani kendi beninden dışarı doğru çıkan bu çocukların sonu hep ölüm olur. Balkon şiirinde de evinden yani kendi beninden dışarı çıkış ve ölüm söz konusudur. Masal şiirin- de geride kalan, bir baba; Balkon şiirinde ise annedir. Bu parçaya göre Sezai Karakoç'un sözü edilen şiirlerindeki örtük ileti aşağıdakilerden hangisidir? A) Ayakta kalmanın yolu, kendine ait özellikleri korumaktan ge- çer. B) Korku, bireyi kendi sınırları içinde tutmayı sağladığından ge- reklidir C) Öz benliğini korumak koşuluyla dışarıya doğru açılımlar yap- mak tehlikeli değildir. D) Çocuklarda özgürlük içgüdüsü gelişmişken ebeveynlerde koruma dürtüsü baskındır. E) Çocuklarına kendi kültürünü aşılayamayan ebeveynler, bu- nun bedelini onları yitirerek öderler.

karekök 23 21. Gaiplerden bir ses geldi: Bu adam Gezdirsin boşluğu ense kökünde Ve uçtu tepemden birdenbire dam Gök devrildi, künde üstüne künde Pencereye koştum: Kızıl kıyamet Dediklerin çıktı, ihtiyar bacı Sonsuzluk, elinde bir mavi tülbent Ok çekti yukardan, üstüme avcı Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Mecazlı söyleyişe ve hayalî ögelere yer verilerek so- yat bir anlatım oluşturulmuştur. B) Biçim güzelliginin ve ahengin önemsendiği bir şiir an- Jayışıyla yazılmıştır. Dış gerçeklikten çok, insanın iç dünyasına seslenilmiştir. D) \çerik ve biçim özellikleri, II. Yeni şiir anlayışıyla örtüş- mektedir. E) Şiirin, nazım birimi, ölçü ve kafiye gibi şekilsel unsur- Janina bağlı kalınmıştır. 8

9. Cahilin rüyası hayra yorulmaz Tecellinin cilvesinden sorulmaz Eğri okla doğru nişan vurulmaz Doğru ok atılmaz eğri kemansız Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? AM 11'li hece ölçüsüyle yazıldığı B) Didaktik şiire örnek olduğu C) Düz kafiye düzeninde olduğu D) Kinaye sanatından yararlanıldığı E) Zengin kafiyeye yer verildiği Diğer sayfaya geçiniz.

4. Daha çok şiirde kendini gösterir. Sanatsal biçim ve sa- natsal içerik kaygısı ön plandadır. Bunun için de bu aki- min sanatçılan toplumsal sorunlara sırt çevirmiş, biçim ustalığına yönelmişlerdir . Bu akımda ölçülü ve nesnel bir anlatım, teknik kusursuzluk ve kesin betimlemeler kul- lanılır. Akimin sanatçılan özellikle salt güzele ulaşmayı amaçlamış, güzelliğin de ancak güzel biçimlerle elde edileceğini savunmuşlardır. Daha çok toplumu ilgilen- dirmeyen konuları işlemeyi amaçlamışlar, zengin bir dil yani günlük hayatta kullanılmayan dili kullanmışlardır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen akımın Türk edebiyatındaki en ünlü temsilcisidir? A) Ziya Gökalp C) Namik Kemal E) Sezai karakoç B) Tevfik Fikret D) Mehmet Rauf

b a 3. Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder. Dante gibi ortasındayız ömrün. Delikanlı çağımızdaki cevher, Yalvarmak, yakarmak nafile bugün, Gözünün yaşına bakmadan gider. Bu dizelerin ahenk özellikleri ile ilgili aşağıdakilerde hangisi söylenemez? A) Kafiye örgüsü ababa şeklindedir. B) Hece ölçüsüyle yazılmıştır. C) Tam kafiye kullanılmıştır. X D) Durak düzeni 4+4+3'tür. E) Kelime tekrarına yer verilmemiştin el Müdürlüğü

15. Aşağıdaki dizelerin hangisi ötekilerden farklı bir koş- ma türünden alınmıştır? Düşman geldi tabur tabur dizildi Alnimiza kara yazı yazıldı B) Benden selam olsun Bolu Beyi'ne Çıkıp şu dağlara yaslanmahdır C) Hakkımızda devlet etmiş fermani Ferman padişahın dağlar bizimdir D) Nice koçyiğitler yere serilir Olen ölür kalan sağlar bizimdir E) Kirik çanağı yok ayran içecek Kahvede fağfuri fincan beğenmez

A A A A 11. Sınıf/Türk Dili ve Edebiyatı 33. Memleket bitti yine bitmedi hala sen ben Bize bu hâl ile bizden büyük olmaz düşmen Dest-i a'dâdayız Allah için ey ehl-i vatan Yetişir terk edelim gayri heva vi hevesi Bu dizeler özellikle aşağıdaki edebi dönemlerin hangisine özgü nitelikler taşımaktadır? A) Fecriati B) Tanzimat C) Servetifünun D) Milli Edebiyat E) Cumhuriyet

143. Nefes almak, içten içe, derin derin, Taze, ilik, serin, Ziya Osman Saba Duymak havayı bağrında. Nefes almak, her sabah uyanık Ağaran güne penceren açık Bir ağaç gölgesinde, bir su kenarında Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? Saf şiir anlayışıyla oluşturulmuştur. vor Ziya Osman Saba'nın şiir anlayışına uygundur. C) Sade bir dille yazılmıştır. D) İmgeye dayalı bir anlatımla oluşturulmuştur. Serbest nazımla oluşturulmasına rağmen kafiyeden yararlanılmıştır. 1

328. (1) Bedri Rahmi Eyüboğlu, folklorik malzemeye yasla- nan, bu malzemede halkın yüksek zevkini, öz sanatını bulan ve onu yücelten bir şair olarak değer görür. (11) Cumhuriyet Dönemi'nde Ece Ayhan ve Cemal Süreya gibi şairlerde des tansi söyleyiş ve duygusal milli bilinç öne çıkar. (III) Garip Hareketi ve Orhan Vell, kendisinden önceki bütün şiir biri- kimine, anlayışına itiraz ederek var olur. (IV) Türk şiirinde olgusal ve pratik şiirin öncüsü Ahmet Hamdi Tanpınar, felse- fi alanda Bergson sezgiciliğinin, poetik olarak da Bre- mond'un izah ettiği saf şiir anlayışının izlerini taşıyan ente- lektüel bir şiir ortamı kurmaya çalışır. (V) Asaf Halet Çelebi, şiirlerini tasavvuf ve doğu mistisizmine yaslayarak iki kültür arasında yeni bir şiir çıkarır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? B) H. D) IV. A) 1. C) III. E) V.

Başaklar arasından sarı saçlarını seçemedim Sana bir bayırdan ünlendiğim vakit Elimde bir demet gelincik vardı Ve ağaçlarda yapraklar Ümitler gibi yeşeriyordu Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine ait özellikler ağır basmaktadır? A) Epik B) Pastoral C Satirik D) Didaktik E) Dramatik