Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları

A kut PEMBE SERİ BURSLU 18. Oklar uçup gider şahanlar gibi Merd de aşıp gider aslanlar gibi Kılıçlar oynaşır ceylanlar gibi Kesilir ne başlar meydan içinde Yukarıdaki şiirin nazım türü aşağıdakilerden hangisi- dir? CARE Koçaklama B) Taşlama C) Ağit E) Sathiye ulünden sonra ilk 4 yazılı ir Bu D) Güzelteme

11. "Gazel" ve "koşma" için yapılan 1. İkisi de İslamiyet etkisindeki Türk edebiyatının ürünüdür. II. İkisinin de şairi bellidir. III. Gazel aruzla yazılır, koşma heceyle söylenir. IV. Gazelin konusu soyut aşk, sevgilinin güzelliği, vefasızlığı iken; koşmada gerçek aşk, gurbet, ayrılık acısı, doğa güzelliğidir. V. Gazelin nazım birimi beyit, koşmanın dörtlüktür. VI. Gazel divan şiiri geleneğinin koşma âşık şiiri ge- leneğinin ürünüdür. VII. Gazelde mahlas, koşmada tapşırma vardır. VIII. Gazel en az 15 beyit, koşma en az 5 dörtlükten oluşur. IX) Gazel Türk edebiyatında gelişmiş bir nazım biçi- miyken koşma Fars şiirinden geçmiştir. değerlendirmelerinden hangileri yanlıştır? B) III ve IV ev A) I ve II D) VII ve VIII V ve VI E), VIII ve IX

ne- ür. 3. Tahammül mülkünü yıktın Hülagü Han misin kâfir Aman dünyayı yaktın ateş-i suzan mısın kâfir Tahammül ülkesini yıktın, Hülagü Han misin kâfir? Aman! Dünyayı yaktın yakıcı ateş misin kâfir? Günümüz Türkçesiyle de verilen bu beyit için yapılan aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır? A Alındığı şiirin mahlas kullanılan son beytidir. B) "Tahammül mülkü (ülkesi)" alışılmamış bağdaş- tırmadır.✓ Tam uyaklı ve rediflidir. D) Şiir söyleyicisi, sevgilisinin dünyayı yakan bir ateş olamayacağını bilmekte ama bilmezden gelmektedir. E) Bir gazelin/matla beytidir.

6. Hayran olarak bakarsınız da Hülyanızı fetheder bu hali Yukarıdaki dizelerde, I. sonra karşınızda II. fethinin hayali III. beş yüz sene IV. İstanbul sözlerinin tümü kullanılarak çapraz kafiye dü- zeninde anlamlı bir dörtlük kurulmak istenirse aşağıdaki kullanımlardan hangisi son iki dizeyi oluşturur? A) III. ve I. IV. ve II. istanbul besy 12 sene Some kesinde fethinin hayal, B) III. ve IV. 1. ve II. D) II. ve III. I. ve IV. C) I. ve III. II. ve IV. E) II. ve I. IV. ve III.

Dize sonlarında ikiden çok sesin benzerliğine "zengin uyak" denir. Tabii bu seslerin görev ve anlamca farklı olması gerekir. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zengin uyak vardır? A) Ådem vardır cismi semiz Alır abdest olmaz temiz B) Yollarda kalan gözlerimin nurunu yordum Kimdir o, nasıldır diye rüzgârlara sordum C) Benim çektiğim kimler çeker Gözlerim kanlı yaş döker D) Kervan yürür peşi sıra düşemem Yıldız akar uçsam da yetişemem E) Kardır yağan üstümüze geceden Yağmurlu, karanlık bir düşünceden

6. Duymaz bu anda taş gibi kalbinde bir sızı Fark etmez anne toprak ölüm maceramızı Y. Kemal Beyatlı Bu dizelerde; 1. ree redif, Mavi (0 Minibys nus oynuz ebriano II. tam kafiye, III. "aa" kafiye düzeni özelliklerinden hangileri görülür? A) Yalnız I 16nighet ibmeH Vi ev ill 11 (3 D) I ve II B) Yalnız II 118 miny Ill E) I ve Ill Vi ev 1 1 (0 C) Yalnız III

yoru meys 2. Ömrümde görmedim böyle bir gün Yarım dilim ekmek önümde düşünüyorum alevden ülkeleri Boğazında kalsın yedikleri ve zehir zıkkım olsun bu anda düşünmeyen varsa eğer Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan han- gisine ulaşılamaz? A) Şairi toplumcu bir anlayışa sahiptic B) Halkın konuşma dilinden yararlanılmıştır. Geleneksel şiirin yapı özelliklerinden yararlanılmıştır. D) Dönemin şartları söyleyicinin gözünden aktarılmıştır. E) Evrensel bir yakınma dile getirilmiştir. Prf Yayınları

10 GÜN 17. ---- Yapıtları eleştirmenlerce beğenilmeyen, yaratıcılıktan yoksun, vasat yazar ve şairlerin kanısıdır bu. Haksız öv- güler karşısında gösterdikleri tavrı, haklı yergiler karşısın- da gösteremezler ne yazık ki. Oysa herkes, en yatkın ol- duğu türde başlar yazmaya. Başlangıçta genellikle şiirdir bu. Zamanla şiiri bırakıp başka türe yönelen de olur, ömür boyu şiir yazıp başarılı tek şiiri olmayan da. Kimi tek türde yazar, kimi bütün türleri dener. Farklı türlerde yazmasına karşın her edebiyat adamı yine de bir türde öne çıkar. Bu durum, öykücüler, şairler, romancılar olduğu kadar eleş- tirmenler için de geçerlidir. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıda- kilerden hangisi getirilmelidir? A) Edebiyat dünyasında şiir eleştirilerinin şairlerin yaratı- cılıklarını engellediği yönünde yaygın bir kanı vardır B) Şiir eleştirisinin diğer türlerdeki yapıtları eleştirmekten farklı olduğu, herkesin şiir eleştirisi yapamayacağı söy- lenir C) Şairlik geçmişi olmayanların şiir eleştirisi yapamayaca- ğına; söylediklerinin şiire, okura ve şaire bir yarar sağ- lamayacağına inanılır D) Bazıları eleştirmenliğin yazarlık ya da şairlik gibi doğuş- tan gelen yetenekle değil, çabayla kazanılan bir sifat olduğunu savunur www. E) Eleştirmenlerin başlangıçta şiir, öykü, roman yazmaya koyuldukları; bu türlerde başarı gösteremeyince eleş- tiriye yöneldikleri söylenir

2. ek- or- yde e si- ok- ta- ün ke- di. en 16. Küf mantarlarının yaklaşık 300.000 üyesi vardır. İçerisinde küf mantarlanı bulunan bazı peynir türleri ile soya sosu gibi gıdalar, sağlık tehdidi olmaksızın tüketilmektedir. Hatta küf- lü kaşar, kimilerine göre makbul kaşardır. Küflü kısım atılıp kalan kısım yenir. Aynı durumun ekmek için de geçerli ol- duğu, ekmeğin üzerindeki küflü kısım atıldıktan sonra ka- lan bölümün tıpkı kaşar gibi yeneceği düşünülür. Ne var ki ürün ve mantar değişmiştir. Ekmekte attığımız küf sporla- ri buz dağının sadece görünen kısmıdır. Küf mantarları, hif adındaki kök benzeri yapılarıyla hızlıca büyüyerek ekmeği içeriden kuşatır. İçeride oluşan o mantarın 300.000 man- tardan hangisi olduğunu çıplak gözle anlamak imkânsız- dır. Bu mantar Cladosporium türü mantarsa bazen alerji- ye neden olsa da genelde zararlıdır. Mikotoksin adlı zehirli metabolizma ürününü üreten 400 mantardan biri olan Peni- cillium crustosum ise kas krampları gibi sağlık sorunlarına yol açabilir. Siyah ekmek küfü olarak da bilinen Rhizopus stolonifer mantarları özellikle bağışıklığı zayıf bireylerde zi- gomikoz adlı bir enfeksiyona sebep olur. Bu enfeksiyon, kişilerde yaşam boyu süren hasarlar bırakmakta, zaman zaman da can kaybına neden olmaktadır. Bu parçadan Zararlı mantarlar ancak mikroskopla görülebilmekte- dir. 1. II. Aynı mantar türü, farklı yiyeceklerde farklı sonuçlara neden olmaktadır. III. Bazı mantarlar kalıcı sağlık sorunlarına hatta ölümcül enfeksiyonlara neden olmaktadır. 10 GUN IV. Bazı mantar türlerinin zararsız olması, insanlarda küf- lü ekmeğin de zararsız olduğu yanılgısına yol açmak- tadır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I vel D) II ve IV B) I ve III E) IIl ve IV e) II ve III

12. Aslında neslinde giymemiş hâre İş gelmez elinden, gitmez bir kâre Sandığı gömleksiz duran mekkâre Bedestene gelir kaftan beğenmez Bu dörtlük konularına göre şiir türlerinden hangisine ait bir örnekten alınmıştır? A) Pastoral şiir C) Lirik şiir E) Didaktik şiir B) Satirik şiir D) Epik şiir

B da VAYTO3QOTITYA 10. Sevgili seninle ben pergel gibiyiz U Iki başımız var, tek bir bedenimiz Ne kadar dönersem döneyim çevrende Er geç baş başa verecek değil miyiz? B Ömer Hayyam'a ait bu şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Tek dörtlükten oluşan bir şirdir. B) Az sözle çok şeyin ifade edildiği bu biçim, anlam yoğunluğuyla bilinir. C) Mahlas kullanılmamıştır. Uyak düzeni aaba biçimindedir. E)-Dini ve tasavvufi konulann işlenmediği bu türün örnekleri lirik aşk şiirleri olarak kabul edilir. NO

4. YOLCU brieignen givelssibblebe Suroy tar arling nige Sen gidersin, cihan kalır, Ten toprağın, can benim, Cümle canlılar bunu bilir. DELİ DUMRUL Yanarım, Yapamadığım iyilikler için, Yanarım, Doyamadığım güzellikler için. Yanarım, Gün ortasında sönen güneşim için. Bu parça aşağıdaki anlatılardan hangisinin tiyatro uyarlamasıdır? A) Oğuz Kağan Destanı B) Kutadgu Bilig C) Battalname D) Mantıku't-Tayr E) Dede Korkut Hikâyeleri

köye arak elliği şka 1 13. Koşma, Türk halk edebiyatının en çok kullanılan nazım şeklidir. Genellikle hece ölçüsünün on birli kalıbıyla üç veya beş dörtlük arasında söylenir. Koşmada genellikle; doğal güzellikler, sevgi, aşk, özlem, kahramanlık, eleştiri, acı, yakınma, hayata ait görüşler konu olabilir. Aşk, has- ret, ayrılık, doğa sevgisi gibi lirik konuları işleyen koşma- lar güzelleme; bir kişi, olay ya da durumu eleştiren || koşmalar koçaklama; coşkun ve yiğitçe bir üslupla savaş ||| ve kahramanlık konularını anlatan, savaşları tasvir eden koşmalar taşlama; bir kimsenin ölümü üzerine duyulan IV acıları anlatmak amacıyla söylenen koşmalar da ağıt V adını alır. Bu parçada altı çizili sözcüklerden hangileri yer değiştirdiğinde parçadaki bilgi yanlışı düzeltilmiş olur? A) I ve II B) I ve III D) III ve IV C) II ve III E) IV ve V

AYT/ EDEBİYAT-SOSYAL BİLİMLER - 1 5. Yükseklerde uçar alçağa inmez Yiğit olan yiğit yayını vermez Arkasın çevirip yüzünü dönmez Yaralanır sıfatından döşünden und Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Epik bir üsluba sahiptir. B) Karşıt sözcükler kullanılmıştır. C) 11'li hece ölçüsü ile söylenmiştir. D) Ek hâlinde redif vardır. E) Zengin kafiye kullanılmıştır.

an of meho d ürlerinden hangi- C) Ağit 9 Çalış dedikçe şeriat, çalışmadın durdung Onun hesabına birçok hurafe uydurdun Bir baksana gökler uyanık, yer uyanıktır Dünya uyanıkken uyumak maskaralıktır Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Kafiye düzeni aabb" şeklindedir. B) Konusuna göre didaktik şiirdir. C) 3 ve 4. dizelerde "tir" sesleri rediftir. D) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır. E ve 2. dizelerde "dur" sesleri kafiyedir. Lare yazma bir yandan da başka b öyküymüş gibi davranıyorum. So ri dönüp dönüp okuyorum. Benim runlan nasıl çözmüşler, anlatica geçişler nasıl yapılmiş diye. Bu düşüncelere sahip bir lerden hangisi söyleneme Gredif A) Oz eleştiri yapabilmek B) Oykülerini okuyucula da yazmaktadır. Uyanık Hir C) Içeriği üsluptan da LD) Sadık öykü okur farkındadır. E) iyi öykücüleri b maktadır.

9. Ela gözlerine kurban olduğum Yüzüne bakmaya doyamadım ben İbret için gelmiş derler cihana Noktadir benlerin sayamadım ben y youm kariye Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi şöylenemez? 100: A Bir koşmanın son dörtlüğüdür.log I'li hoce hne abielçungileo sys enug ud nebn C) Son dizede mecazlı bir söylem vardır. BY Söyleyicisi "ben"dir. d'lant ano barlor nokteya berilis moccall bil suylovid D) Yarım kafiye ve kelime biçiminde redif vardır. Joyemeelim se E) Bir güzellemeden alınmıştır. 1618