Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları

36. Yeryüzünde yalnız benim serseri Herkesin dünyada varsa bir yeri Bu dizelerdeki uyak türü aşağıdaki dizelerin hangi- sinde kullanılmıştır? meeking A) Sanma bir gün geçer bu karanlıklar Hıçkırır anneler babalar C) B) Bakışları şimşek gibi çakardı Yarını görürdü düne bakardı Derdimin yangını sardı gölgeni Deniz ölesiye severken seni Elbet bir ömre tek sözdür kaderin Mutlu kıyıları kapıp cennetlerin Bedirlendin doğduğun yüce felekten Cemalin seçilmez ruhun melekten D) E)

25. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tam kafiye kullanıl- mamıştır? A) Yalan sözlerine inandık Riyakâr yüzüne aldandık B) Ilimsiz insanın şöhreti zahir Cahilden iyilik beklenmez ahir C) Lavanta çiçeği kokan kederler Ona en ölümsüz güzelliği ver D) Yeşil pencereden bir gül at bize Yeni ufuklar aç hayalimize Aldanma cahilin kuru lafına Hükmetse dünyanın her tarafına E)

24. Arılar bal için petekler Alır öz çiçekten verip emekler Mecnun Leyla için pınarı bekler Ben de bir yâr için olmuşum deli Yukarıdaki dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kafiye örgüsü "koşma tipi kafiye" şeklindedir. B) Redif kullanılmıştır. C) Konusuna göre lirik unsurlara sahiptir. D) Şiirin son dörtlüğüdür. E) 11'li hece ölçüsü ile yazılmıştır.

23. Dize sonlarında yinelenen aynı anlamda ve görevde kullanılan sözcük ve eklere-, şiirde iç ahengi pekiştir- mek için aynı harflerin sıkça kullanılmasına denir. Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki- lerden hangileri getirilmelidir? A) kafiye - redif B) redif- aliterasyon C) kafiye-cinas D) redif-ölçü E) aliterasyon - kapalı hece

KEŞFETTİREN TEST 4 Bilgiye Giden Test 1. 1. Eyvah!.. Ne yer, ne yâr kaldı Gönlüm dolu âh ü zâr kaldı Şimdi buradaydı gitti elden Gitti ebede gelip ezelden Ben gittim o hâksâr kaldı Bir kûşede târumâr kaldı Bâkî o, enîs-i dilden eyvâh Beyrut'ta bir mezâr kaldı II. Kan ile kılıçtır görünen bayrağımızda Can korkusu geçmez ovamızda, dağımızda Her gûşede bir şîr yatar toprağımızda Gavgâda şehâdetle bütün kâm alırız biz Osmanlılarız, cân veririz, nâm alırız biz Yukarıdaki dizeler için aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) I. şiir "Sanat sanat içindir", II. şiir "Sanat top- lum içindir" anlayışıyla yazılmıştır. B Siirlerin içeriği dikkate alındığında 1. şiirin Tanzimat'ın ikinci dönemine, II. şiirin Tanzimat'ın birinci dönemine ait olduğu anla- şılabilir. C) I. şiirin uyak örgüsü "aabbaaca" şeklinde iken T. şiirin uyak örgüsü "aaabb" şeklindedir. D) I. şiirde tema ölüm iken II. şiirde tema vatan ve bayrak sevgisidir. E) şiirde aruz ölçüsü kullanılmışken II. şiirde hece ölçüsü kullanılmıştır. V TA

7 V 11. Dörtlük Etil suvi aka turur Kaya tübi kaka turur Balık telim baka turur Kölün takı küşerür Günümüz Türkçesi İdil suyu aka durur Kaya dibi(ni) kaka durur Balık çoktur, baka durur Gölü dahi taşırır İslamiyet Öncesi Türk edebiyatına ait bir şiirden alınan bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Divânu Lugâti't-Türk'ten alınmıştır. B) Hece ölçüsüyle oluşturulmuştur. C) Kafiye ve redif kullanılmıştır. D) Nazım biçimi sagudur. E) Nazım birimi dörtlüktür.

9 13. Aşağıdaki dizelerden hangisi bir "koçaklama"dan alınmış olabilir? A) Kalkan paralana zırhlar deline Kanlı gömlek kaç yiğide don olur B) Köyden şehre gelse bir köylü kızı Inci yakut ister mercan beğenmez C) Mecnun oldum dağ başında gezerim Senin için seyyah oldum gezerim D) Ucurdum,şahini konmaz koluma g Cümle âlem bakar benim hâlime Q E) İki bülbül hiç bir dala konar mi Bülbülün konduğu dallar yanar mi doal Doğru taloma ili grellene sill Yanlış X

rleri / Test 5 4. Ruhun mu ateş yoksa o gözler mi alevden Bilmem bu yanardağ ne biçim korla tutuştu Pervâne olan kendini hiç gizler mi alevden Sen istedin, ondan bu gönül zorla tutuştu (Hüseyin Nihal Atsız) Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur? A) I. ve III. dizelerde "alevden" sözleri rediftir. B) II. ve IV. dizelerde yarım kafiye kullanılmıştır. C) II. ve IV. dizelerde "-la tutuştu" sesleri rediftir. D) I. ve III. dizelerde "-ler mi alevden" sesleri rediftir. E) 1. ve III. dizelerde "alevden" sözleri cinaslı kafiye oluşturmuştur.

uyaklar m türler liplan lur. 2. Âşık tarzı halk edebiyatının en uzun nazım şeklidir. Genellikle 11'li hece ölçüsüyle yazılır. Dörtlüklerle oluşturulan bu nazım şeklinde dörtlük sayısı konu- nun uzunluğuna bağlıdır. Son dörtlükte şairin mah- lası yer alır. Savaş, kahramanlık gibi konuların yanı sıra doğal afetler, göç, hastalık, aşk gibi konular bu nazım şeklinde ele alınan başlıca konulardır. Bu parçada sözü edilen nazım şekli aşağıdakiler- den hangisidir? A) Destan B) Semai D) Koşma C) Varsağı EYGüzelleme A 5.

üzere lokun- sahip ğıdaki ir? ns 6.ll 5 Uzak, çok uzağız şimdi ışıktan, Çocuk sesinden, gül ve sarmaşıktan, Dönmeyen gemiler olduk açıktan, @ Adımızı soran, arayan var mı? Bu dörtlüğün teması aşağıdakilerden han- gisidir? A) Ölüm D) Barış B) Sitem C) Sevgi E) Hasret

onar güller -ülbüller makta almakta bi yüksek bir köpek r solelde ur tâ belde emidir bu emidir bu Ⓡ.illl Deryadan dökülen sehere döndüm Vakitsiz açılan güllere döndüm Bu dizelerdeki uyak türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Cinasli uyak B) Zengin uyak C) Tam uyak D) Yarım uyak E) Tunç uyak C SINAV 611 Aşağ oluş B) Z D) S E)

hangi- E) V. zik eşli- ti ürün- ü koş- e eser larak nlışı bilgi A) I. B) II. A) Şathiye 5. Sürmeler çekmiş gözüne Kirpiğin dökmüş yüzüne Korkarım rakip sözüne Inana da uya Fatma Bu dizelerin nazım şekli aşağıdakilerden hangisi ol bilir? D) Varsağı C) III. bre B) Semai D) IV. hey S'U E) Koşma C) Tün IG Beh Vakti Hara Bell Bu alu A

Ben en hakîr bir insanı Bende esîr yaratmayan bir Tanrıya iman var; baş les tuniz Paçavralar altındaki yoksul beni yaralar; Mazlumların intikamı olmak için doğmuşum. Volkan söner, lâkin benim alevlerim eksilmez; Bora geçer, lâkin benim köpüklerim kesilmez. Bırak beni haykırayım, susarsam sen mâtem et; Unutma ki şairleri haykırmayan bir millet, Sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk gibidir; Zaman ona kan damlayan dişlerini gösterir, Bu zavallı sürü için ne merhamet, ne hukuk; Yalnız bir sert bakışlı göz, yalnız ağır bir yumruk!.. Mehmet Emin Yurdakul a. İlk üçlüğe göre şair, nasıl bir Tanrı'ya inanıyor? b. Şair ne gibi erdemlere sahiptir? c. Şairin mazlumlara karşı beslediği duyguları belirtiniz. Şair mazlumlar için neler yapmak istiyor? d. Mehmet Emin Yurdakul'a göre şair ile millet arasında nasıl hir ilgi vardır? Belirtiniz.

9. Herhangi bir halk şairinden doğrudan etkilenmese de halk şiirini çok iyi bildiği, halkın gönlünden de dilinden de çok iyi anladığı bilinen bir şair "ciğerparesi, el vermek, kan oturmak" gibi yaygın halk deyişlerini şiirinde kullanıyorsa bu şairin aşağıdaki beyitlerden hangisini yazdığı düşünülemez? A) Söz açma hizr ile âb-ı bekâdan Efendim sevdiğim ben bildiğim ben B) Dahi küçücüksün yalnız yatma üşürsün... Serd oldu havâ çıkma koyundan kuzucağım P C) Sana kimisi cânım kimi cânânım deyü söyler Nesin sen doğru söyle can misin cânan misin kâfir in kafir D) Dânesin tiz dükedir murg-ı harîs ehl-i fenâ Telef-i nakd-i hayât etmede imsâk edemez E) Eiraz-1 Üsküdârın bu'dı vardır gerçi kim ammâ Yine inkâr olunmaz Hak bu kim anun da seyrâni Hesk topidsb3 rovid zouideba

a Doktrin Yayınları Insanın incelenecek bir nesne gibi görüldüğü bu yararlanır. Toplumun labo- akımda kişilere ve olaylara bir bilim adamı nesnelliğiyle yaklaşılır. Natüralizme göre aynı nedenler aynı sonuçları doğurur, kişinin davranışlarını iradesi değil soya çekim ve sosyal çevre belirler. Toplum için sanat anlayışının hâkim olduğu bu akım çevresinde yazılan eserlerde toplumdan dışlanan kişilere yer verilir. Kahramanlar ait olduğu çevre- nin diliyle konuşturulur, sokak dili edebiyata girer. Fransız edebiyatından Émile Zola (Emil Zola), Alphonse Daudet (Alfons Dode), Guy de Maupassant (Giy dö Mopasan) na- türalizmin dünya edebiyatındaki önde gelen temsilcilerin- dendir. Türk edebiyatında Beşir Fuat, Nabizade Nazım ve Hüseyin Rahmi Gürpınar'da bu akımın etkileri görülür. Bu açıklamaya göre aşağıdaki metinlerden hangisi natüralizm akımının özelliklerini en iyi yansıtır? A Bu sizin için önemli değil, on dokuz yıl zindanda kal- mış. Beş yıl hırsızlıktan, on dört yıl dört kez kaçmayı denediği için. Bu şahıs çok tehlikelidir. İşte hepsi bu. Herkes beni kapı dışarı etti. Siz beni kabul ediyor musunuz? Burası han mı? Bana yiyecek bir şeyler veya yatacak bir yer verir misiniz? Ahırınız var mı? BHiç şüphe etmem, madam, kocanızdır mutlaka, Bu mucizeyi yapan Hektor'dur ruhunuzda. İster ki, varlığıyla Troya tekrar doğrulsun, Size saklattığı bu uğurlu çocuğunun. C Kapıya gitti, açıp dışarıyı dinledi. Ama yapacağı şey bu değildi. Birden duvar kâğıdının delik olduğu köşeye atıldı, elini delikten sokup yokladı, kâğıdı gözden geçirdi. Hayır, bu da değildi yapacağı. Sobaya gitti, kapağını açıp külleri karıştırmaya başladı. D) galiba kötü yola sapmış, yoksul ailelere göre suçla- in en büyüğünü işlemiş, yani birkaç para yemişti. Zenginler için eğlence peşinde koşan adam yalnızca budalalık etmektedir. Yoksullardaysa ana babayı ser- mayeden yemek zorunda bırakan bir oğul kötü kişidir, serseridir, haylazdır! Bu ayırt edişte iş aynı olmakla birlikte, yerindedir. Çünkü davranışların önemini ancak sonuçları belirtir. E) Şakaklarıma kar mi yağdı ne var? Benim mi Allahım bu çizgili yüz? Ya gözler altındaki mor halkalar? Neden böyle düşman görünürsünüz, Yıllar yılı dost bildi VEKTİR

3. I. Serapa hüsn ü ansin dil-sitansın nâz-perversin Civân-ı mihribânsın şuhsun nâzende dilbersin Nazîrin yok cihanda hüsn ile mihr-i münevversin Bahâ olmaz sana cânâ aceb pâkîze gevhersin II. Zalim aşk elinden içmişim ağı Senin için dolanırım bu dağı Alam beliğine altın saç bağı Tak saçına, ince bele as gelin Yukarıda numaralanmış dizelerde 1. Nazım şekli II. Tema III Dil ve üslup IV. Nazım birimi N. Kafiye çeşidi özelliklerinden hangileri ortak değildir? A) Yalnız I III ve IV B) I ve III E) IV ve V C) II ve III