Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar1. Kadı Burhaneddin ile aynı yüzyılda yaşayan Seyyid Nesimi
önemli bir tuyuğ şairidir.
il. Rubailer, rubai vezinleri denilen, tamamıyla bu şiire özgü ve-
zinlerle söylenir.
III. Divan edebiyatında şarkı nazım şekline en yakın özellikler
taşıyan ilk şiirleri XVII. yüzyılda Naili'nin yazdığı kabul edil-
mektedir.
IV. Türk edebiyatında ilk murabba Şeyhî tarafından yazılmış,
XVI. yüzyılda Türk şairleri arasında murabba yazma moda
hâline gelmiştir.
V. Muhammes, bir gazelin her beytinin önüne aynı vezinde üç
misra ilâve edilerek yazılan bir nazım şeklidir. X
Yukarıdaki numaralı cümlelerin hangilerinde bilgi yanlışı
vardır?
A) I. ile II.
1.
D) II. ile V.
B) II. ijé III.
E IV. ile V.
C) Xile IV.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarullanılma-
(0
nelons
3. Şans atını sürdüm yola gitmedi
"Deh" demekten başka ne diyebildim
Aklım yetse ne ki gücüm yetmedi
"Ah" demekten başka ne diyebildim
Bu dizeler ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden
hangisi yanlıştır?
10
A Yarım uyak kullanılmıştır.
BYDörtlük nazım birimiyle yazılmıştır.
Redif kullanılmıştır.
Sarmal uyak düzeniyle yazılmıştır.
E Kaderden şikâyet dile getirilmiştir.
09EDESB22-027
113
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarABBAB
Ahenk-III
L
4.
TEST-5
Altın çeşme akmasın
Yüreğimi yakmasın
Gözlerine tembih et
Öyle çapkın bakmasın
Bu dizelerin ortak özelliği;
I. 4 + 3 duraklı olma,
II. aynı nazım birimiyle oluşturulma,
III. 8'li hece ölçüsüyle yazılma,
IV. aaxa biçiminde kafiyelenme,
V. zengin uyak kullanılma
ifadelerinin hangisinde verilmiştir?
A) I
B) II
C) III D) IV
Bahçemizde nar ağacı
Kimi tatlı kimi acı
Gönüldeki dert ilacı
Ya bulunur ya bulunmaz
Duroun
Her sey yerli yerinde, havuz başında servi
E) V
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarD Avrupa'dan dışa olan göçler mutsuzlukla
sonuçlanmıştır.
E) Arjantin, göç edilen ülkelerin başında gelmektedir.
7. Paris'in en ünlü kültür sanat mekânlarından Centre
Georges Pompidou tarafından özellikle 5-10 yaş
arası çocuklara yönelik olarak düzenlenen Frida ve
Ben adlı sergi, Mart ayının 17'sine kadar devam
ediyor.
A) Frida ve Ben adlı sergi sadece belli bir yaş
grubundaki çocuklara hitap etmektedir.
B) Centre Georges Pompidou, Paris'teki diğer sanat
merkezlerinden farklı özelliklere sahiptir.
C) Frida ve Ben adlı sergi Paris'te tek bir yerde
düzenlenmektedir.
D) Çocukların resim sanatına olan ilgisini artırmak için
ünlü ressamların eserlerinden faydalanılmaktadır.
E) Frida ve Ben adlı sergi, önemli sanat merkezlerine
sahip olan Paris'te belli bir süreliğine
düzenlenmektedir.
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar8.
Memleket edebiyatı olarak da anılan dönemde, halk
edebiyatı ve folklorik ögelerden faydalanılmıştır.
Şairlerin Anadolu'ya yaklaşımı gözlemci gerçekçidir,
tarihi konu edinen lirik-epik şiirler yazılmıştır. Arif
Nihat Asya, Kemalettin Kamu, Ahmet Kutsi Tecer,
Necmettin Onan, Orhan Şaik Gökyay ve Zeki Ömer
Defne, bu anlayışla eser veren şairlerdir.
Bu açıklamaya göre,
1. Bana aynadan bir suret göründü
benden başkası
bilmem memleket-i çînden midir
ya mâçînden mi
II. Açlık ordusu yürüyor
utk adımları gök gürültüsü
türküleri ateşten
bayrağında umut
umutların umudu bayrağında
III. Torunlarım dört yana, kol kol, gitsin;
Malazgirt'ten İstanbul'a yol gitsin!
Gelip sana çarpan gücü, yavaştan
Anlamazsa haritadan sil, gitsin!
A) Yalnız I
D) I've l
dizelerinden hangileri bu parçada adı geçen
sanatçılardan birine ait olamaz?
B) Yalnız t
TOstokul
AS
ya
E) ve H
11
C) Yalnız III
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarYanıt Yayınları
9.
Aşağıda verilen dizelerin hangisinde halk şiirine özgü bir
terim kullanılmıştır?
A) Yine bahar oldu açıldı güller
Figana başladı yine bülbüller
B) Havalanma deli gönül düşersin
Âşıklarda kibir olmaz can olur
CDüştüm ateşlere durmaz yanarım
İçip aşkın dolusundan kanarım
D) Taşkın sular gibi akıp çağlarım
Didarım görerek gönül eylerim
E) (Ala gözlerine kurban olduğum
Sır verip âleme bildirme beni
Msiz
Aronin halk
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar8.
HOT
DİVAN ŞAİRLERİ VE ESERLERİ
(Genel)
Anadolu'da özellikle 18 ve 19. yüzyıllardan kalma cönk-
lerde Fuzuli, Bâki gibi şairlerin şiirlerine rastlanması
aşağıdaki yaygın görüşlerden hangisiyle çelişmektedir?
A) Divan şiirinde yalnızca aruz ölçüsünden yararlanıldığı
B) Divan şairlerinin İstanbul dışına çıkmadığı
C) Divan şiirinde Arapça ve Farsça sözcüklerle yüklü, sanatlı
bir dilin kullanıldığı
D) Divan edebiyatının, saray çevresinde gelişen seçkin
tabakaya hitap ettiği
E) Divan edebiyatında mazmun adı verilen kalıplaşmış
sözlerin kullanıldığı
9. Çağatay edebiyatının en ünlü şairidir.
11
Farsçanın etkin olduğu bir çağ ve coğrafyada Türkçenin
üstünlüğünü ortaya koymuştur.
olunda büyük emekler ver-
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar●
●
f
Halk şairlerinin atışmalarda dudak ünsüzlerini kullanma-
dan şiir söylemeleridir.
Şarkıda her bendin üçüncü dizesidir.
Sözcük, düşünce ve hayallerin aralarında benzerlik kar-
şıtlık gibi bağlantılarla birbirlerini anımsatmasıdır.
Şiirde üç ya da daha çok dizeden oluşan birimdir.
12
Verilen açıklamalar arasında aşağıdakilerden hangisiyle
ilgili bir bilgi yoktur?
A) Bent
C) Leb-değmez
E) Çağrışım
B) Söyleyici
D) Meyan
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar12. Yürü yiğit yürü yolundan kalma
Her yüze güleni dost olur sanma
Ölümden korkup da sen geri durma
Yiğidin alnına yazılan gelir
Bu dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerden hangisid
A) Koşma
B) Varsağı
C) Mani
D) Şarkı
E) Semai
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarALTIN ANAHTAR
15. I. Beni gördükte yüzün döndürüben bakmadugun
Ney ki şîve mi ki cevr mi ki nâz mi ki
Yavuz Sultan Selim
only
II. Meltem mi ki bu esen, renk mi ki şarkı mı ki?
Düşler mi ki şu burcu burcu kokan havada
Ahmet Muhip Dıranas
III. Ne ki? Ağaç mı allı pullu
Yoksa ayrık mı başak mı ki?
Melih Cevdet Anday
Yukarıdaki numaralanmış dizelerden aşağıdaki
lerden hangisine varılabilir?
198 18
A) Üçü de modern şiir geleneğine aittir.
B) Söyleyiş, ses ve ahenk bakımından yakınlık
vardır.
C) Üçü de halk şiiri geleneğine aittir.
D) Ortak bir tema vardır.
E) Üçü de serbest şiir geleneğine aittir.
12
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar1
1
1
1
22.
Üryan geldim gene üryan giderim
Ölmemeye elde fermanım mı var
Azrail gelmiş de can talep eyler
Benim can vermeye dermanım mı var
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Anlamca olumsuz cümle
B) Iç içe birleşik cümle
C) Girişik birleşik cümle
D) Isim cümlesi
E) Kurallı cümle
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarel
el-
bi
en
ki
a-
il-
en
ere
ik-
Pekiştirme
7. 1. Edebiyatımızda çok kullanılmış nazım biçimlerin-
dendir.
II.
Tema olarak, didaktik ve satirik bir hava vardır.
III. Çoğunlukla dinî, tasavvufi, felsefi düşünceler; ta-
lihten, hayattan ve toplumdan şikâyet gibi temalar
işlenmiştir.
IV. 16. yüzyıl sanatçısı Bağdatlı Ruhî en ünlü şairidir.
Numaralanmış cümlelerde hakkında bilgi verilen
divan edebiyatı nazım biçimi aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Mesnevi
Murabba
D) Terkibibent
C) Kaside
E) Müstezat
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarMİLLÎ EDEBİYAT DÖ
men tom
Bırak beni haykırayım, susarsam sen matem et
Unutma ki şairleri haykırmayan bir millet
Sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk gibidir,
tam
al
a
b
Zaman ona kan damlayan dişlerini gösterir,
Bu zavallı sürü için ne merhamet, ne hukuk
b
u tom C
Yalnız bir sert bakışlı göz, yalnız ağır bir yumruk..
Mehmet Emin Yurdakul'un Bırak Beni Haykırayım adlı
şiirinden alınan bu parça için aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Şairler, toplumun sesi olması açısından önemli sayıl-
mıştır.
B) Ahengi için kafiye ve sözcük tekrarlarına başvurulmuş-
tur.
C) Şiirin hece ölçüsüyle yazılması, halk şiiri geleneğinden
yararlanıldığını göstermektedir.
D) Eski edebiyatın imgeleri kullanılarak gelenekçi bir yak-
laşım sergilenmiştir.
E) Şiirin yazıldığı dönem ile tema arasında ilişki vardır.
Milli ed. sulliği yerel kaynaklına
dönmek?
Palme Yayınevi
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarB) II. şiirde ne kafiye ne redif ne de ölçü vardır.
III. şiirde ölçü ve kafiye vardır, redif yoktur..
D) IV. şiirde ölçü vardır, kafiye ve redif yoktur.
E) V. şiir hem ölçülü hem kafiyeli hem de rediflidir.
6. I. Andırırsın beni bana, bana beni, 10
Dediklerinde duyduklarında,
Yazdıklarımda seni bana, bana seni,
Söylemesem bile saklamadıklarımda.
(Aliterasyon)
II. Adam aman kuzusu
Çay kuru çeşme kuru
Nerden içsin kuzu su
Beni yakıp yandıran
Bir ananın kuzusu
(Cinas)
III. Kalbim yine üzgün seni andım da derinden;
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden!
Üzgün ve kırılmış gibi en ince yerinden,
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden
(Nakarat)
IV. Nfku tutuşturmadan fecrin ilk alevleri
Arkamızda kalıyor şehrin kenar evleri
(Tunç uyak)
V. Sana bir karşılık vereceğim
toprağı deşen boğuk sesimle
sana bir karşılık vereceğim
amansız kum fırtınası altında
(Hece ölçüsü)
Numaralanmış şiir parçalarının hangisinde ayraç için-
deki ahenk unsuru yoktur
A) I
B) II
C) II D) IV
Hocar
for blive
res
(
Red
for y
avelle
levleri
t
be five
Asc
Kest
(E) V
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Gene
MEB
24
8.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2. Ey yar, şu nevbahar sensin;
Ben anlıyorum ki yâr sensin!
Ettikçe nigâh bahr ü berre
Birden sanırım ki bazı kerre
Meşcerdeki rüzgâr sensin
VEYSEL
-
Ağlar derim, eşkbâr sensin;
Türben görününce, anlarım ki,
Öldüm, bana türbedâr sensin...
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Kelime hâlinde rediften yararlanılmıştır.
B) Nida sanatına başvurulmuştur. V
C) Ağır ve sanatlı bir dil kullanılmıştır.
neve
0.07
D) Tanzimat I. Dönem'de yazılmış bir şiirdir.
menulud
E) Zengin kafiyeden faydalanılmıştır.Quisine ina
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarŞimdilerde geleceğin sinemasından söz etmek geleceğin tek-
nolojisinden bahsetmekle aynı anlama geliyor. Oysa "sanat
olarak sinema'da tekniğin payı bu meseleye haddinden faz-
la önem verenlerin cehaletine nispeten daha azdır. Mukaye-
se etmenin anlamsızlığını hatırlatarak Antionioni'nin 1961'de
tamamladığı La Notte (Gece) filmi, Alfonso Cuarón'un 2018
yapımı olan Roma filminden daha yakındır geleceğe; tıpkı
Hamlet'in dört yüz yıldır aramızda yaşıyor olmasına rağmen
Joker'in birkaç ay içinde ölmüş olması gibi.
Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakiler-
den hangisidir?
A)
Geçmiş tarihli eserler her zaman daha çekici gelmiştir in-
sanlara.
B)
Sanat değeri taşıyan filmler her dönemde izleyici tarafın-
dan rağbet görür.
C)
Usta sanatçıların filmlerinde de yeni tekniklerin kullanılma-
si gerekir.
D) Gelecekten söz eden sinemanın sanatsal kaygı gütmesi
hatadır.
E) Sinema sektörünün gelişimi teknolojinin gelişimiyle para-
lellik gösterir.