Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarbir
ine
k
6
a
****
21. XIX. yüzyılın sonlarına doğru Türk şiiri millî kaygıların
öne çıktığı yeni bir zeminde yol alır. Aynı süreçte
milliyetçi bir çıkış yaparak döneminin bireyci ve
biçimci şiir anlayışına tarihî ve romantik bir alternatif
geliştirir. Hemen sonrasında Genç Kalemler hareketi
içerisinde şiir ve millî şuuru birleştiren, II. Meşrutiyet
Dönemi boyunca egemen olacak biçim ve içerik
anlayışının temellerini Türkçü bir düşünsel tutumla atan
- kendini gösterir. Bu arada Servetifünun şiirinin
öncülerinden biri olan ve parnasizmden etkilenerek
yazdığı bireysel şiirlerin ardından sosyal konulara ilgi
duyan ---- başlangıçtaki sanat anlayışından oldukça
uzaklaşarak toplumsal faydacı bir çizgiye varır. Bu
dönemde kendine özgü bireysel tutumuyla ortaya çıkan
dışındaki Fecriaticiler de millî zemine geçip
toplumcu bir hassasiyetin ağır bastığı, şiirselliğin millî
şuur ve kaygıların gerisinde
Bu parçada boş bırakılan
___
ruluş tarafından kullanamaz.
ttir. Sorular ÖSYM'nin yazılı iznena
şairlerden hangisi getiri
görüş benimser.
A) Tevfik Fikret
C) Ziya
Gökalp
aşağıdaki
B) Mehmet Emin Yurdakul
D) Mehmet Akif Ersoy
Haşim
nek
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlaril-
da-
HIN
REN
18
8. Aşağıda jeolojik zamanlarda yaşanan bazı önemli olaylar
verilmiş ancak tabloda bazı hatalar yapılmıştır.
Jeolojik
Zaman
Kuaterner
Tersiyer
Mezozoik
Peleozoik
Prekambrien
DENEME-2
Yaşanan Olay
İstanbul ve Çanakkale
boğazlarının oluşması
Taş kömürü yatakları oluşmuştur. II
Pangea kıtası ikiye ayrılmıştır.
|||
IV
Alp-Himalaya kıvrım sistemi
oluşmuştur.
İlk tek hücreli canlılar ortaya
çıkmıştır.(Algler, bakteriler)
B) I ve III
Buna göre, Jeolojik zamanalarda meydana gelen olay-
lardan hangileri yer değiştirirse tablo doğru bir şekilde
tamamlanmış olur?
A) I vel
D) II ve IV
C) II ve III
V
E) III ve V
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar12. Hümanizme tepki olarak doğan klasisizmin kuramcISI
Boileau "Şiir Sanatı adlı eserinde akımın kurallarını ortaya
IV
koymuştur. Edebiyat alanında özellikle de trajedi ve ko-
V
medi türündeki oyunlarda etkili olan bir akımdır.
Bu parçada altı çizili bölümlerden hangisi bilgi yanlış-
lığına neden olmuştur?
B) II
C)
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarEDEBİYAT SORU BANKASI
Ölçü - İmge - Şiir Türleri - I
1. Aşağıdaki dizelerin hangisinde şiirsellik diğer dizelere
göre daha sınırlıdır?
A) İlk sevgiye benzeyen ilk acı, ilk ayrılık
Yüreğimin yaktığı ateşle hava ılık
B) Kafdağı'na assalar belki çeker de bir kıl
Bu ifritten sualin kılını çekemez akıl
Ne
Ne güzel ellerin var incecik
Ne güzel saçların var sapsarı
D) Eğilmiş arza, kanar, muttasil kanar güller
Durur alev gibi dallarda kanlı bülbüller
E) Yüreğim bozuk bir saattir
Her zaman sende durur
4.
efnislesib Mehdeek It
hov toy albar sini
2. İstanbul'dan ayva da gelir, nar gelir,
Döndüm baktım, bir edalı yâr gelir
Gelir desen dar gelir
Günaşırı alacaklılar gelir.
Anam anam,
Dovo
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar3.
ifadelere yer verildiği
DY Yalın bir anlatımının olduğu
E) Konuşma dilinin söz değerleriyle oluşturulduğu
Millete ver canını
Ocağını, şanını
Bir âşık olsan bile
Feda et cananını
Bu dörtlükte aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü
nitelikler ağır basmaktadır?
A Lirik
tüm sir türlerini
zalkter
misiniz?
D) Pastoral
Keskin Color
B) Satirik
C) Dramatik
E) Epik
0-1
C
51
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar3. Ahmet Haşim'in şiiri bir yandan Verlaine müziğine yak-
1
laşırken bir yandan da Nabi'nin didaktik tarzını barın-
||
dırır. İki şiir kitabı yayımladı. İlkini 1921'de Göl Saat-
III
leri adıyla okuruyla buluşturan şair, ikinci şiir kitabı Pi-
yale'de şiirle ilgili görüşlerine de yer verdi. Şiir Hakkın-
IV
V
da Bazı Mülahazalar adlı bu yazı, onun şiir dünyasını
bütün açıklığıyla ortaya koyar.
Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde
bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
193
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarPrf Yayınları
10.
1.
11.
III.
Nazım Biçimi Nazım Birimi
Bent
Beyit
Dörtlük
Rubai
Kaside
Kita
Kökeni
İran
Torte
Türk
Yukarıdaki numaralanmış yerlere aşağıdakilerin
hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
Dörtlük - İran - mani
BY Beyit - Arap - tuyuğ
C) börtlük-İran - şarkı
D) Bent - Türk - kıt'a
EX Dörtlük - Arap - tuyuğ
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarşiirdena
ığında na
ebilir?
Tuyug
dan b
ullann
sevgs
yans
uke
bizle
7.
Bu memlekette de bir gün sabah olursa Haluk
Eğer bu memleketin sislenen şu nâsiye-i
Mukadderâtı, kavî bir elin kavi, muhyi
Bir ihtizâz-ı temasıyla silkinip şu donuk,
Şu paslı çehre-i millet biraz gülerse... O gün
Ben ölmemiş bile olsam, hayatla pek ölgün
Bir irtibâtım olur şüphesiz: - O gün benden
Ümidi kes, beni kötürüm ve boş muhitimde
Merâretimle unut çünkü leng ü pejmürde
Nazarlarım seni mâziye çekmek ister; sen
Bütün hüvviyet ü uzviyyetinle âtisin:
Terennüm eyliyor el'an kulaklarımda sesin!
Tevfik Fikret'e ait bu dizelerle ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Şair, geleceğe umutla bakmakta, bu kanuda gençlere
güvenmektedir.
BSiirde, sembolizm akımının etkileri görülmektedir.
nC Şiirin düzyazıya yaklaşan bir biçimi söz konusudur.
D) Şiirsellik, kafiye ve ses özellikleriyle sağlanmıştır.
E) Yabancı sözcüklerle yüklü bir dille yazılmıştır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarMEILLE gi
temasını oluşturabilir.
Örnek
Beni bir dağ başında böyle yapayalnız kodular
Rüzgarlara, kuşlara, bulutlara yakın
Senin etinden, tırnağından ayrı
Senin kokundan uzak
78
Bu parçada en belirgin duygu, aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Vefasızlık
C) Çaresizlik
E) Şaşırma
B) Yalnızlık
D) Özlem
Yardımcı
örneklem
yi geliştirm
YGS v
kökleri şu
• Aşağıd
●
●
●
Bu par
verilme
Bu par
varılam
Parçad
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar11. Ben bir Türk'üm dinim, cinsim uludur
Sinem, özüm ateş ile doludur
İnsan olan vatanının
Türk evlâdı evde durmaz, giderim.
kuludur
kuludur
Bu topraklar ecdâdımın ocağy (
Evim köyüm hep bu yurdun bucağ
İşte vatan! İşte Tanrı kucağı!
Ata yurdun evlât bulmaz, giderim.
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
E
A 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
BY Dörtlükler koşma tipi uyaklanmıştır.
C) Tam uyak kullanılmıştır.
D) Redif vardır
E) Imgesel bir anlatımı vardır.
3
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar1, 2 ve 3. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
Kalbim yine üzgün seni andım da derinden:
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden!
Üzgün ve kırılmış gibi en ince yerinden,
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden!
Senden boşalan bağrıma gözyaşları dolmuş!
Gördüm ki yazın bastığımız otlar solmuş.
Son demde bu mevsim gibi benzim de kül
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden!
1. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
A Aliterasyon ve asonans vardır.
B) Benzetme yapılmıştır.
Redif ve uyak kullanılmıştır.
O) Sade bir ili vardır.
E) Didaktik şire örnektir.
2. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
B) Ek halinde redif
D Tapşırma
A) Imge
C) Tam yak
yak
E Nakarat
(A) Koşma
Şarkı
olmuş.
3. Bu şiirin nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
X
Murabba
G
B) Sone
Gazel
1.
4.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar5.
İçime bir kurt düştü
Hiç durmadan yer beni
Ben bu dertten ölürsem
Kabul etmez yer beni
Bu dizelerdeki altı çizili sözlerle yapılan
söz sanatı, aşağıdakilerden hangisinde
vardır?
A) Pencerem her zaman rüzgâra açık
Hayat bir bilmece, gel içinden çık
B) Ayın Şavkı vurur sazım üstüne
Söz söyleyen yoktur sözüm üstüne
C) Vurdu beni zalim kanlı yaramaz
Gayet çoktur değil benim yaram az
D) Yine bahar geldi
Aşkım hiç bitmeyen seldi
OMAN
E) Bir bulut gözlerim, dolu mu dolu
Çıkmaza gidiyor, sevdanın yolu
Sebepe bağland
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar1.
1.
Yürü bire yalan dünya
Yalan dünya değil misin
Hasan ile Hüseyin'i
Alan dünya değil misin
II.
Pir Sultan Abdal'ım dervişler gezer
Aradım bulamadım derdimi yazar
Şimdi benim dostum cennette gezer
Kalma benim için yolundan güzel
Aşağıdakilerden hangisi, numaralanmış bu dörtlük-
terle ilgili olarak söylenebilir?
A) Aynı şiir geleneğine aittirler.
B) Aynı ölçüyle söylenmişlerdir.
Her ikisi de alındıkları şiirin son dörtlüğüdür.
D) 1. dörtlük, bir varsağıdan, II. dörtlükse bir semaiden
alınmıştır.
E) Anlaşılması güç, sanatlı bir dil kullanılmıştır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar€ 4.
4.
Kimlerin çeşmine ol sine bu şeb nûr oldu
Nereye gitdi o her-câyi o meh-pâre aceb
Kimlerün yâresine merhem-i kâfür oldu
Kandedür kande o zâlim o sitem-kâre aceb
Bu dörtlük aşağıdakilerin hangisine örnektir?
b
A) Kaside
B) Murabba
D) Şarkı
a
b
E) Rubai
C) Koşma
41
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarNazım Biçimleri, Türleri
7. Benim bahtı yârim
Gönlümün tahtı yarim
Yüzünde göz izi var
Sana kim bahti (baktı) yârim
Kapıdan bahti (baktı) yârim
Su gibi ahti yârim
Yüzüme göz değmedi
Güneşler yahtı yârim
Bu dizeler aşağıdaki mani türlerinin hangisin-
den alınmıştır?
A) Artık mani
C) Deyiş mani
AN
B) Cinasli mani.
D) Kesik mani
E) Yedekli mani
9. Yücel
Erbab
Alim
Sen c
enor
Screuk cines
AYDIN YAYINLARI
Kilda
Gels
Hele
Yiği
Bu
gisi
A)
10.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar0
8.
--- : En küçük nazım birimidir. Düzyazıdaki satırın şiirdeki
karşılığıdır.
----: İki dizeden meydana gelen birimdir. Genellikle divan
şiirinde kullanılır.
----: Dört dizeden oluşan birimdir. Genellikle halk edebiya-
tında kullanılır.
Üç veya daha fazla dizeden oluşan birimdir. Dize sayı-
si değişebilir.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada boş bırakılan yer-
lerden birine getirilemez?
A) Dörtlük
B) Beyit
Dite
Dykita
Kubidin qüllori hitor
Ex Dize
C) Bent
11. Şanlı
meyfa
toplul
ğini g
Bu c
tır?
A) M
B)