Şiirde Ahenk Unsurları Soruları

A Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler 1 Pir Sultan Abdal şâhımız Hakk'a ulaşır rahımız On ik'imam katanımız Uyamazsın demedim mi 5. 1. II. Çağır Karac'oğlan çağır Taş düştüğü yerde ağır Yiğit sevdiğinden soğur Sanılmayı sarılmayı A PALME YAYINEVİ 7. Numaralanmış bu dörtlüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Birinci dörtlük nefes, ikinci dörtlük semaiye örnektir. B) Her iki dörtlük de 8'li hece ölçüsüyle söylenmiştir. C) Birinci dörtlükte kafiye, ikinci dörtlükte redif yoktur. D) İki dörtlükte de irsalimesel sanatından yararlanılmıştır. E) İki dörtlük de düz kafiye şemasıyla yazılmıştır. 1. 11. G III PALME YAYINEVI

7 21. Gül ruhluların misali yoktur Hurşidin o rengi âli yoktur (Hurşit: Güneş, ál: renk olarak al) Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) "-âli yoktur" redif olarak kullanılmıştır. "yoktur" cinaslı uyaktır. C) -âl" zengin uyak, “-i yoktur” redif olarak kullanılmıştır. DY "-li yoktur" zengin uyak olarak kullanılmıştır. É) "-âli yoktur" tunç uyak olarak kullanılmıştır.

8. 1. Dertli'nin "Divan" tertip etmesi II. Nedim ve Şeyh Galip'in hece ölçüsüyle şiir yazması III. Karacaoğlan'ın son dörtlüklerinde "tapşırma" kullanması IV. Âşıkların zaman zaman "mazmunlar” kullanması 1 V. Seyrani'nin aruz ölçüsüyle şiirler yazması Yukarıda verilenlerden hangisi halk şiirinin, divan şii- rinden; divan şiirinin de halk şiirinden etkilendiğini gös- termez? A) I B) II C) III D) IV E) V 000000000000000 0000000000000000000000000000000 000000000000

13. I. Bahçe için yapılan sulama sistemi çokça ürün al- mamızı sağladı. II. Üst kata çıkarılacak ağır kömür çuvallarını beraber taşıyalım. III. Ticaret alanında tuttuğunu koparan bu genç, kısa sürede iş dünyasına girdi. IV. Doktorlar asrın vebasına çözüm bulabilmek için ça- lışmalarına devam ediyor. V. Ormanlık alanda kesilen ağaçların yerine daha faz- lası dikilecekmiş. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde "Hiç görmediğim bu ülkeyi çok merak ediyordum." cümle- sindekiyle aynı türden bir eylemsi kullanılmamıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

IV. Belli bir ölçü kalıbının dışına çıkılmıştır. yargılarından hangileri söylenemez? -Alt vett B) Ive || I 6. Ağacın eyisi özünden olur Yiğidin eyisi sözünden olur İl için ağlayan gözünden olur Ağlama hey gözü yaşın sevdiğim C) I ve III Et ve LV Yavrı keklik gibi kaynar eğlenir a Mis kokulu yağlar ile yağlanır d Sabah akşam türlü yazma bağlanır Eğip geçer yeşil başın sevdiğim Bu dörtlüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? AYTÜD20214-3 A) Birbirinden farklı kafiye türüne yer verildiği B) Lirik şiire özgü nitelikler taşıdığı C) 11-hece ölçüsüyle kaleme alındığı DÇapraz kafiye düzeniyle yazıldığı Teşbih sanatından yararlanıldığı 2 58

izel- en da öz 3. Kul Âdem'i balçıktan yoğurdun yaptın b ea Yapıp da neylersin bundan sana ne Halk ettin insanı saldın cihane C Kulun günahını tartıp neylersin b I. Devriye örneğidir. II. Nazım türü şathiyedir. III. Sarmal uyak düzeniyle yazılmıştır. Yukarıdaki dörtlük için bu öncüllerden hangileri söylenebilir? A) Yalnız I C) Yalnız II B) I ve II D) II ve III E) I ve III BENİM HOCAM BENİM BAŞARIM BENİM HOCAM 25

20. Sabahleyin gökyüzü parlak ufuk açıktı Güneşli bir havada yaylımız yola çıktı Bu dizelerdeki uyağın benzeri aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki fedâ Şüheda fışkıracak toprağı sıksan Şühedâ ( B) Birin bilir birin bilmez Bu dünya kimseye kalmaz C) Çiçek ülkesinden girerken yaza Örer her doğan gün bir altun koza D) Dönülmez akşamın ufkundayız vakit çok geç Bu son fasıldır ey ömrüm nasıl geçersen geç E) Her şey akar su, talih, yıldız, insan ve fikir Oluklar çift birinden nur akar birinden kir

Epik şiir: Lirik şiir: Adalet kalmadı hep zulüm doldy Geçti şu baharın gülleri soldu Dünyamın gidişi acayip oldu Koyun belli değil, kurt belli değil 3. Yukarıdaki şiirin ahenk öğelerini bulunuz. (10P) Diz kafiye Q 0 Kafiye düzeni: Redifi: 1. dub Ölçüsü: {{ Kafiye şeması: Nazım birimi: Dorli lik hece classi

5. Gökyüzünde İsa ile Tur dağında Musa ile Elindeki asa ile Çağırayım Mevla'm seni Yunus okur diller ile Ol kumru bülbüller ile Hakk'ı seven kullar ile Çağırayım Mevla'm seni Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında yukarıdaki di- zelerin, aşağıdakilerin hangisinden alındığı söylenebilir? C) Varşağı A) Kosma D Nutuk B) İlahi DVN (E) Şathiye

24. Güle naz Bülbül eyler güle náz náz Girdim bir dost bağına Ağlayan çok gülen az Bu dizelerin uyak türü aşağıdakilerden hangisidir? K AY Tunç uyak B) Cinasli uyak C) Zengin uyak D) Tam uyak E) Yarım uyak C X 2'li tam uyak

5 son tanı- 3. Ne hasta bekler sabahı Ne taze ölüyü mezar Ne de şeytan bir günahı Seni beklediğim kadar Bu dörtlüğün teması aşağıdakilerden hangisidir? A) Sevgiliye özlem B) Aşk acısı C) Yalnızlık Çaresizlik E) Yiğitlik 4. Mert dayanır namert kaçar

6. Aşağıdakilerden hangisi "mesnevi"nin bir özelliği değildir? A) Din, tasavvuf, kahramanlık, aşk... konularını işler. B) Divan edebiyatının hikâyeleri, romanlarıdır. C) Divan edebiyatının en uzun nazım şeklidir. D) Uyak dizilişi aa, ba, ca, da... biçimindedir. E) Aruz ölçüsünün kısa kalıplarıyla yazılır.

LEYLA İLE MECNUN Hem ilm feninde nükte - dânlar Hem söz revişinde dür - feşânlar Lutf ile didiler ey suhan - senc Fâş eyle cihâna bir nihan genc FUZULI 8. Yukarıdaki metnin ahenk unsurları için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Aruz ölçüsüyle ritim sağlanmıştır. B) "z" sesiyle aliterasyon yapılmıştır. C) Redif vardır. D) Zengin uyak yapılmıştır. E) "feninde-revişinde" kelimeleriyle ahenk oluşturulmuştur. 9. Aşağıdakilerden hangisi m değildir?

8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zengin uyak vardır? A) Dolaşarak iklim iklim Doğru yolu soran bendim B Bendim kapındaki bayrak Bendim bahçendeki toprak C) Bendim semada dolanan Bendim orada ney çalan D) Doru atları tımar etti Giyinip kuşanıp gitti E) Seni buldum şahım seni Koma karanlıkta beni B

doğru bilir. onun nasına irliği ile ları suz in disinin ilişkin " olarak mlarıyla ndilerine zitif bir ni durum ir. maz? onların inin gular IZ 4 8. Nerde o eski zarif istanbul efendisi Adı kaldı yadigâr yok olunca kendisi Nereye bakarsanız şimdi bir tip adam var Kaldırımsız şehirde kaldırım mühendisi II. Sanatsever de kimmiş sanatçı neyin nesi Bize daha gerekli apartıman severler Birini diktiler mi ikincisi yükselir Demokrasi içinde kalkınma buna derler Sleksid. Aşağıdakilerden hangisi bu dörtlüklerin ortak özelliklerinden biri değildir? A Ahengi sağlamak için uyağa yer vermiş olma B) İmgeye, edebî sanatlara yer verilmiş olma C) Aynı dönemde yazılmış olma DYSatirik şiir türüne örnek olma 14'lü hece ölçüsüyle yazılmış olma DE Diğer sayfaya geçiniz.

6. ansy HI Sen hiç korkma serçe kuşu Suyunu rahat rahat iç Sıhhat afiyetle uç İnsanoğlu çeşit çeşit Beş parmağın beşi bir mi Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Modern şiire özgü nitelikler taşımaktadır. B) Dizeler arasında ölçü birliği yoktur. ✓ C) İnsan dışındaki bir varlık insan gibi düşünülmüştür. ✔ D) Son dizede bir atasözü çağrıştırılarak irsalimesel sana- ti yapılmıştır. nent E) Birden fazla uyak çeşidi içermektedir. sovelo ieemnel Tğıllaso nigail -Biglioli (öillsgob ab suhos inabrizemligey ninhesne8