Şiirde Ahenk Unsurları Soruları
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk Unsurları1. Vara vara vardım ol kara taşa
Hasret ettin beni kavim kardaşa
Sebep ne gözden akan kanlı yaşa
Bir ayrılık bir yoksulluk bir ölüm
(Karacaoğlan)
Yukarıdaki dizelerle ilgili olarak
I. Şiirin nazım birimi dörtlüktür.
II. 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
III. Nazım biçimi koşmadır.
IV. Nazım türü güzellemedir.
V. Zengin uyak kullanılmıştır.
numaralanmış bilgilerden hangileri yanlıştır?
A) I ve II
B) I ve IV
C) III ve IV
D) III ve Vin
E) IV ve V
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk Unsurları9.
E) Katar mani
Başı bölük bölük dumanlı dağlar
Duman eylenir mi kar olmayınca
Bana derler güzel gönlünü eyle
Gönül eylenir mi yar olmayınca
Dağlar yakışığı kar olmayınca
Eller yakışığı yar olmayınca
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A Sade bir Türkçe ile söylenmiştir.
B) Bir türküden alınmıştır.
CIstifham sanatına başvurulmuştur.
DY Yarım kafiyelidir.
EX 11'li hece ölçüsüyle söylenmiştir.
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk Unsurları8.
Uzak çok uzağız şimdi ışıktan a
Çocuk sesinden, gül ve sarmaşıktan a
Dönmeyen gemiler olduk açıktan
Adımızı soran, arayan var mi
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
telo poho
A) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) Ek hâlinde redif vardır.
C) Uyak düzeni "aaab"dir.
D) Tam uyak kullanılmıştı
E) Dramatik şiir örneğidir. V
E
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk Unsurları6.
Bir zafer müjdesi burda her isim.
Sanki tek bir anda gün, saat, mevsim,
Yaşıyor sihrini geçmiş zamanın,
Hâlâ bu taşlarda gülen rü'yanın.b
Güvercin bakışlı sessizlik bile d
Çınlıyor bir sonsuz devam vehmiyle..d
Gümüşlü: Bir fecrin zafer aynası,
Muradiye: Sabrin acı meyvası,
Ömrünün timsali beyaz Nilüfer,
Türbeler, camiler, eski bahçeler,
Bu şiir parçasıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
Belli bir durak düzeni yoktur.
B) İlk iki dizede zengin kafiye kullanılmıştır.
CDüz uyak düzeniyle yazılmıştır.
D) Ritim, on birli hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.
E) Tam uyaklara ve rediflere yer verilmiştir.
SAHİNKAYA
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk Unsurlarınobislenmi
Alles
egively
elsi
2.
og va
ignont
pism (3
Bu şiirin nazım biçimi nedir?
t
D) Bu şiirin söz sanatları nelerdir?
E) Bu şiir gerçeklikle ilgili midir?
qiries
Böyle bir dersi alan ruha vatan dar görünür
Daima başka sefer, başka ufuklar görünür
O nesil duymuş akın zevkini rüzgârda bile
Bu duyuş varmış akınlardaki atlarda bile
Bu şiirin yapı özelliklerini bulmak için sorula-
cak en uygun sorulardan biri hangisi olabilir?
A) Bu şiiri kim yazmıştır?
B) Bu şiir neyi anlatıyor?
B
L
G
i
S
A
R
M
A
S
C
B
WD
yarg
A)
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk UnsurlarıSpürür
ar
söyle-
4.
Denize dalan bilir
Gurbeti kalan bilir
Sevda ateşten gömlek
Giymeyen yalan bilir
Bu dörtlük ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) 7'li hece ölçüsüyle söylenmiştir.
B) Zengin kafiye ve redif kullanılmıştır.
C) Üçüncü dize serbest, diğer dizeler kendi içinde kafiyelidir.
D) Aşk teması ele alınmıştır.
E) Kişileştirme ve benzetme yapılmıştır.
(9
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk UnsurlarıHer gün aynı manzara sıkıyor bizi niçin?
Önünde yapayalnız dursan bile şimdilik,
Yukarıdaki dizelerle
Cevdet Kudret Solok, Seyahat
I. için seni çekecek
II. yollar seni bir sabah
III. saracak iplik iplik,
IV. bir gün seyahat için
H-IV
bu parçalar kullanılarak sarmal uyak düzeni
A) I-IV ve II-III B) II-III ve I-IV
Soru 9 Aşağıdaki dizelerin hangisinde ahenk unsurlarından ölcü kofiu
4
oluşturulmak istense son iki dizenin sıralanışı aşağıdakilerden hangisi olur?
C) III-I ve II-IV D) III-I ve IV-II E) IV-I ve II-III
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk UnsurlarıA
Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1
1. Bağdat'ın kapısın Genç Osman açtı
Düşmanın cümlesi önünden kaçtı
Kelle koltuğunda üç gün savaştı
Allah Allah deyip geçer Genç Osman
5.
II. Dağda dolaşırken yakma kandili
Fersiz gözlerimi dağlama gurbet
Ne söylemez, akan suların dili
Sessizlik içinde çağlama gurbet!
Bu dörtlüklerle ilgili olarak
1. Koşma biçiminde bir şiirden alındığı
II. Benzer temaların işlendiği
III. 6 + 5 = 11'li ölçüyle oluşturulduğu
IV. Aynı uyak düzeniyle söylendiği
belirlemelerinden hangilerine ulaşılamaz?
A) I ve II
B) I ve IV
D) II ve IV
C) II ve III
E) III ve IV
A
PALME
YAYINEVİ
7.
Kiz C
parla
ikinc
Som
ki...
ve c
Tür
Ka
Be
Ala
Ni
Ba
D
A
C
G
C
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk Unsurları17. Seni görüyorum yine İstanbul a
Gözlerimle kucaklar gibi uzaktan
Minare minare, ev ev,
Yol, meydan.
Geliyor Boğaziçi'nden doğru
Bir iskeleden kalkan vapurun sesi,
Mavi sular üstünde yine
Bembeyaz Kızkulesi.
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Lirik bir şiir türünden alındığı
B) Serbest şiirin örneklendiği
C) Ahenk unsurlarına yer verildiği
D) Kişileştirme sanatına başvurulduğu
E) Görsel ögelerin kullanıldığı
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk Unsurları7
Bir Ölüm, Çözülme, Denize Açılan Kapı adlı hikâye
kitaplarını kaleme almıştır.
20. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde veri-
len terimle uyuşmamaktadır?
A) Şiirin dizelerindeki hecelerin sayısal eşitliğinin ya da
hecelerin ses değerinin göz önünde bulundurulması
ile elde edilen ahenk unsurudur.
(Ölçü)
B) Hece ölçüsünde yazılmış dizelerin okunurken belli
bölümlere ayrılmasıdır.
(Durak)
C) İki veya daha fazla dize arasında, yazılışlarıyla be-
raber anlamları da görevleri de aynı olan ek, kelime
ya da kelime gruplarının tekrar edilmesiyle sağlanan
ahenk unsurudur.
(Redif)
D) Dinleyici ya da okuyucunun zihninde oluşturulan, üre-
tilen, çizilen görüntü ve duygulardır.
(İmge)
E) Düzyazıda, sözcüklerin uyaklı olacak biçimde sıra-
lanmasıdır.
(Cinas)
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk Unsurları6. I. Bağın duvarından aştim
Kırmızı gülüne koştum
Optüm sardım helallaştım
Ne bağ duydu ne bağbancı
II. Bahçenin kapısın açtım
Sanırsın cennete düştüm
Yar ile tenha konuştum
Bir gül aldım yanağından
Aşağıdakilerden hangisi, numaralanmış bu
dörtlüklerin ortak özelliği değildir?
A) Nazım türünün güzelleme olması
B) 8'li hece ölçüsüyle söylenmesi
C) Teşhis sanatına başvurulması
D) Yarım uyak ve redife yer verilmesi
E) Düz uyak şemasından yararlanılması
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk Unsurlarıdığı
biya-
vgin-
Criati
intimaty
enine
4.
I. Hicrânımı duydum, seni
tomuyak
redif
11.
II.
(Tunç uyak)
11. Kenâr-ı âba dizilmiş, sükûn ile bekler
Firkatzede bülbül gibi yandım
na pag
2
Füsûn-i mâha dalan pür-hayâl leylekler
(Zengin uyak)
Annemle karanlık geceler bazı çıkardık Hon uyak
Boşlukta denizler gibi yokluk ve karanlık
(Tam uyak)
V. Äheste çek kürekleri, (mehtab uyanmasın
Bir âlem-i hayâle dalan âb uyanmasın
(Cinasli uyak)
you ek-Bil
Geldikleri yol, ömrün ışıktan yoludur-fil
Âlemde bir akşam ne semavi kosudur
(Yarım uyak)
- anlamlaring
bak
Collor aliniyorig
SOR
Numaralanmış dizelerin hangisinde yay ayraç içinde
verilen uyak türü bulunmamaktadır?
B) II
C) III D) IV
E) V
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk Unsurları.
Elimi beş yerinden dağladı beş parmağın,
Bağrımda da yanmadık bir yer bırakmadan
Bir yerin göçtüğünü, çöktüğünü bir dağın,
Görmemek istiyorsan ardına bakmadan git!
(Faruk Nafiz C
c) Sarma (Sarmal) Kafiye
Dört dizeli bentlerle kurulur, dörtlük sayısı sınırlı değildir.
.
Her dörtlüğün birinci ve dördüncü, ikinci ve üçüncü dizeleri ker
düzeni şöyle olur: abba - cddc - effe...
Biliyorum gölgede senin uyuduğunu
Bir deniz mağarası kadar kuytu ve serin
Hazların âleminde yumulmuş kirpiklerin
Yüzünde bir tebessüm bu ağır öğle sonu.
(Ahmet Hamdi Tanp
EK BİLGİ
Örüşük Kafiye: Örüşük kafiye, "terzarima" nazım biçiminin uya
dizeli bentlerden oluşur, en sonda tek bir dize bulunur. Uyak dü
-ded... x Türk edebiyatında az kullanılmıştır.
• Mani Tipi Kafiye: Maniler, tek dörtlükten oluşur. Kafiye düzen
Koşma Tipi Kafiye: Şiirin kafiye düzeni halk şiirindeki koşm
ölçüsünün genellikle 6+5 ve 4+4+4 duraklı biçimleri kullanılır.
dddb, eeeb...
81
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk UnsurlarıE) Bayburtlu Zihni
10.Tasavvuf edebiyatının en önemli sanatçısıdır.
13.yüzyılda yaşadığı bilinmektedir. Konya'ya gelip
belli bir süre burada kalmıştır. Farsça yazdığı
"Mesnevi" adlı eseriyle tanınmıştır. Engin görüşüy-
le ve insan sevgisiyle tüm insanlığı etkileyen şairi-
mizin en önemli eserleri: Fihi Ma Fih. Mektubât,
Mecalis-i Seba
Yukarıda bahsedilen şairimiz aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Mevlana
B) Yunus Emre
C) Kaygusuz Abdal
D) Pir Sultan Abdal
E) Hacı Bayram-1 Veli
111 1
)
incon sevgisini iceri-
edebiyatokulu.com
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk UnsurlarıUYAK REDIF BULMA 1
Aşağıdaki beyitlerde ve dörtlüklerde bulunan
kafiyeleri bularak kafiye çeşitlerini belirtiniz,
rediflerini bulunuz, beyit ve dörtlüklerin kafiye
şemasını çıkarınız.
1.Sümmani'yem ya Rab gönlüm hoş eyle
Ya sabır ver ya bağrımı taş eyle
Ya bir çift kanat ver ya bir kuş eyle
Tez varayım yar bağında talan var
2.Ne zaman geleceksin, yıllar yorduğunda mı?
Seni bekleyen kalbim bir gün durduğunda
mi?
3.Gel bakma kimseye hor
Halkı yorma kendin yor
Yıkmak için çok düşün
Yıkmak kolay yapmak zor
4.Sana meftun olalı sevdalandım belaya
Mecnun bile bu kadar tutulmadı Leyla'ya
5.Sabrum alup felek bana yüz bin belâ virür
Az olsa bir meta ona el çok bahâ virür
6.Garibim namima Kerem diyorlar
Aslı'mı el almış harem diyorlar
Hastayım derdime verem diyorlar
Maraşlı Şeyhoğlu Satılmış'ım ben
7.Gel, kurudu köklerim, bir damla su ver zalim
Gel, dindir bu acıyı, kalmadı benim halim
8.Bir gün dedim ki "İstemem artık ne yer ne
yâr!"
Çıktım sürekli gurbete, gezdim diyâr diyâr
9.Şah verdi, filiz sürdü sinemde yara dali
Şu cihanda gülmedim yaradan yaradali
10.Ben aldandım karanfilin alına
Selam, tomurcuklu defne dalina
11.Gözyaşım coşkun nehir selidir
İçimi coşturan bahar yelidir
12.Değirmen değirmen beni de öğüt
Ben meyvesiz ağaç, yürüyen söğüt
13.Aramızı kesti dumanlı dağlar
Artıyor efkarım yine bu çağlar
14.Bu islıkla uzayan, dönen, kıvrılan yollar
Uykuya varmış gibi görünen yollar
15. Susuz değirmenlerin ne ile döner çarkı
Kerem etmeyen beyin fakirden nedir farkı?
16.Doğru söylerim halk razı değil
Eğri söylerim Hak razı değil
17.Bülbül eyler güle naz
Ağlayan çok gülen az
18.İncecikten bir kar yağar
Tozar Elif Elif diye
Deli gönül abdal olmuş
Gezer Elif Elif diye
19.İçimizde sonsuz çalkanan deniz
Gülümseyen yüzü kaderin bize
Yıldızların altın bahçesindeyiz
Ebediyetinle geldik diz dize
20.Her yalana kanmışım
Her söze inanmışım
Ben artık sevgiden de
Bıkmışım usanmışım
Lise Türkçe
Şiirde Ahenk Unsurlarıanlış-
Bülbül havalanmış yüksekten uçar;
Has bahça içinde gülüm yar, deyi.
Seni seven yiğit serinden geçer,
Güzeller içinde yârim var, deyi.
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlış-
tır?
ALÇapraz uyak düzeni vardır.
BEpik şiir türündedir.
C) 11 li hece ölçüsü kullanılmıştır.
DRedif kullanılmıştır.
EXYarım uyak vardır.
FL