Sözcükte Yapı Soruları

4. İlk kez yurdumdan uzakta yaşadım bu duyguyu Bebeklerin ulusu yok Bebekler, çiçeği insanlığımızın Ve geleceğimizin biricik umudu Bu şiir parçasıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Ünsüz sertleşmesi örneği bulunan türemiş ad vardır. B) Birden çok çekim eki almış sözcük vardır. C) Ünlü türemesini örnekleyen türemiş yapılı söz- cük vardır. D) Kökü eylem olan üç sözcük vardır. A E)Kökteş özelliği taşıyan sözcükler vardır. 7

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yapım eki alan sözcük sayısı ötekilerden daha fazladır? A) Yaz başlarında bu ilçeye ilk, yerli turistler gelir; dış ülkeler- den ise yaz ortasına doğru turistler gelir. Yabancı sözcükleri ve dil özelliklerini ilgi çekmesi için kullan- mak dile vurulan büyük bir darbedir. C) Rüya bir yönden kişinin ruhsal açıdan dinlenmesine yardım eder, kişi rüya görürse dinlenmiş olur. D) Köşedeki masada üç kafadar baş başa vermişler, hararetli bir biçimde konuşmaktaydı. E) Dışarıda kar, rüzgâr ve soğuk insanın iliklerine işliyecek ka- dar güçlüydü, burnumuzu bile çıkarmadık. 1 1

6. X. İsim köklerine gelen "-ay/ -ey" eki, isimden isim türeten bir görev üstlenir. H. Edilgenlik eki "-il(-il /-ul / -ül)", fiilden fiil türeten ek göre- vinde kullanılır. H. "-in(-in / -un / -ün)" eki, iyelik eki göreviyle kullanılabilir. IV. Isim köklerine gelen "-e, -a" eki, isimden (fiil türeten bir görev üstlenir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, yukarıdaki açıklamalar- dan herhangi birini örneklendiren bir kullanım yoktur? A) İnsan, yaşadığı yerin suyuna, toprağına benzer. BYCinayet denildi, gerçek çok farklı çıktı. C) Şiirin herkesçe kabul gören ortak bir tarifi yok. Dinsanlar birey hâlinde eğitilmelidir. LE Cam, ayna gibi yüzeylerde tozlar hemen fark edilir. Bazı kökler hem isim hem fiil olarak kullanılabilir ve bunlar Dim bu köllore "ortak kök"

8. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde hâl eki almış bir sözcük yoktur? A) /Damlaya damlaya göl olur. B) Akılsız başın cezasını ayaklar çeker. Kurunun yanında yaş da yanar. D) Deniz kenarında dalga eksik olmaz. E) Maşa varken elini ateşe sokma.

"Buzdolabı" belirtisiz ad tamlaması bl- çiminde oluşmuş bir bileşik sözcüktür. "Yayınevi" bileşiğinde, ikinci sözcük anlam değişimine uğramıştır. K. "Kuşkonmaz" bileşiğini oluşturan söz cüklerin her ikisi de anlam değişimine uğramıştır. IV. "Binbaşı" sifat tamlaması biçiminde oluşmuştur. V. Cumartesi" sözcüğünde ses düşmesi meydana gelmiştir. Yukarıdaki bileşik sözcüklerden hangisi için yapılan açıklama yanlıştic? A) L E 9All DYN. BAT.

5. "Uçaksavar, mirasyedi, ateşkes, uyurge- zer" gibi sözcükler aşağıdaki yöntemler- den hangisi ile oluşmuştur? A) Birinci sözcük gerçek anlamını yitir- miştir. B) Ikinci sözcük gerçek anlamını yitirmiş- tir. C) Sözcüklerin her ikisi de kendi öz an- lamları dışında kullanılmıştır. Bir isim ve bir fiilimsinin birleşmesi ile meydana gelen bileşik isimlerdir. E) Eylem soylu sözcükler birleştikleri sözcüklerle birlikte tür bakımından de- ğişikliğe uğramış, ad ve sıfat oluştur- muştur.

Test 3 4. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili söz- cük birden çok yapım eki almıştır? A) Iki gece yatıya kaldılar. B) Köyün yukarısındaki ağaçlıkta buldu- lar. UM-ut-u CHiçbir zaman umudunu yitirmedi. O, unutkanlığı lle meşhurdu. E) Zamanla bir başak gibi olgunlaştı. unut-kan

5. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin aldığı ek diğerlerinden farklı bir görevdedir? A) Bu kitabı dayısı ona doğum gününde hediye etmişti. B) Yemek kitabı hazırlamak için annesinden tarifler topla- mıştı. C) Üniversite sınavına hazırlık kitabı büyük bir özenle yazıl- malıdır. D) Kitabı kaybolunca ödevini hazırlamakta büyük zorluk yaşadı. E) Yeni kitabı satışa çıkınca reklamını her yerde yapacak- mış.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük isim hâl eki almamıştır? A) Sınavı kazanamadığını duyunca kahrolduk. B) Misafirlerimize çeşit çeşit ikramlarda bulunuyoruz. C) Köy meydanında toplananları evine davet etti. D) O hastanenin başhekimi çok başarılı bir cerrahtı. E) Komşumuzun oğlu özel bir okula kaydolmuş.

11. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi yalın hâldedir? A) Gözlemlerimiz sayesinde konuyla ilgili fikir sahibi olabili- riz. B) Bu yola çıktığımda dostum dediğim insan hep yanım- daydı. C) Sesi güzel olan kişiler bu yarışmada oldukça şanslıydı. D) Tapuyu şuradaki kutulardan birine koymuştum. E) Bu ayın sonunda vergilerin yatması gerekiyor.

3. Başka bir dilden dilimize giren sözcükler ancak Türkçe yapım eki aldıklarında türemiş sayılır. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz- cük kök hâlinde değildir? A) Hürriyet konusu ilk kez Şinasi tarafından işlen- miştir. B) Şahsî meselelerinizi sonraya saklayın. C) Hayvanat bahçesine gitmek istiyoruz. D) Adamın derdine kara sevda diyorlar. L E) Görgü kurallarına uymaya çalışırsanız iyi olur. ÇÖZ KAZAN 6. 149

ru Bankası 15. Ramazan ayı boyunca iki minare arasına yazı yazma 1 geleneğidir mahya. Gece, siyah pelerinini omuzlarına 11 alıp sokağa çıktığında başlar mahyaların ışıklı şarkısı. 111 IV Öylesine güzeldir ki, yakamozlar kıskanır onları; mehtaplı gecelerde ay bile saklanacak bulut arar. V Yukarıdaki numaralanmış sözcüklerden hangisi yapı bakımından diğerlerinden farklıdır? A)T B) II CHIT DUV E) V

7. İnatçı insanları kimse sevmez. Hangi seçenekte altı çizili sözcüğün aldığı yapım eki- nin işlevi, bu cümledeki altı çizili sözcüğün aldığı ya- pım ekinin işleviyle aynıdır? ** A) Yazar her şeyi bilmek zorunda değildir. B) Konuklarımızı dün gece çok iyi ağırladık C) Eğitim konusunda son yıllarda herkes yorum yapıyor D) Bazı şiirler yazıldığı dönemin eseridir aslında. E) Kişilik doğuştan gelmez sonradan kazanılır.

10. Tarihim, şerefim, şiirim her şeyim 1 11 ||| IV Yeryüzünde yer beğen Nereye dikilmek istersen Söyle, seni oraya dikeyim V Bu dizelerdeki altı çizili sözcüklerin hangisinde "-im/- im" eki ötekilerden farklı bir görevde kullanılmıştır? B) II Türkçe Soru Bankası A) I C) III D) IV C E) V

Aşağıdaki sözcüklerin köklerini bulup "isim kökü" 2 3 45 Sözcük Kimlik Çevre Dilenci Mutluluk 5 Ayrilik 6 Sevdalı 7 Adımlar 8 Yaklaştı 9 Ağardı 10 Getirdi Kök kim-isim 11 fiil 12 13 14 Dile-fir 3a7-153 Ayic-fiil 15 Sev-fil 16 At-fit 17 Pakin S18 Ak- isim 19 Getir 20

Aşağıdakilerin hangisinde zarf-fiil, birlikte kul- lanıldığı eylemle kaynaşarak birleşik eylem oluşturmuştur? A) Şirketi, içinde bulunduğu ekonomik krizden nasıl çıkaracağını düşünüp durdu. B) Gelmeden önce telefon etmeniz çok iyi oldu. C) Niçin siz de diğer çalışanlara katılmıyorsunuz? D) Masanın üstündeki dosyayı inceleyip bana uzattı. E) Yanımızdan geçenler bizi alkışlamadan geç- meyecekler. 9.8m