Tanzimat Dönemi Şiiri Özellikleri Soruları

9. (Insan dışındaki varlıklara insana ait özellikleri yükle- yerek başlarından geçen olayları ibret verecek biçimde anlatan kisa manzum hikâyelere "fabl" denir. (II) Bu türün ilk örnekleri arasında Hintli filozof Beydeba'nın Kelile ve Dimne adlı eseri yer alır. (III) Batı'da bu türün başlatıcı Aisopos (Ezop) olmuştur. (IV) La Fontaine de bu türün başarılı örneklerini vermiştir. (V) Tanzimat Dönemi'nde Batılı anlamdaki fabl türünün örneklerini veren ilk sanatçı ise Namık Kemal'dir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Riq bry bry bry bry bry bry bry B) ÜÇ C) Ba D) Üs E) KL 13. Aşa den A) B)

9)Edebiyatımızda eleştiri türünde yazılan ilk eser ve yazarı hangisinde doğru olarak verilmiştir? A)Zemzeme - Recaizade Mahmut Ekrem B)Demdeme - Muallim Naci C)Tahrib-i Harabat - Namık Kemal D)Zafername - Ziya Paşa E)Tercüme-i Manzume-Şinasi

Cumhuriyet Dönemi Türk tiyatrosunun kimliğini bulmasında ve kurumsallaşmasında en büyük paya aittir. 6.Bu cümledeki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Halit Fahri Ozansoy B) Mümtaz Zeki Taşkın C) Hüseyin Cahit Yalçın D) Muhsin Ertuğrul E) Hüseyin Rahmi Gürpınar

1. Recaizade Mahmut Ekrem ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Şiir, roman, tiyatro, öykü ve eleştiri türünde eserler vermiştir. B) Şiirlerini açık, sade bir dille yazmış, şiirde ahenk unsurlarını önemsemiştir. C) Tanzimat ve Batı düşüncesinin yeni kuşakla- Üstad-i ra aktarılmasında önemli rol oynamış Ekrem olarak adlandırılmıştır. CHAPPENBER OF D) Siir, ahlaka hizmet etmek zorunda değildir." diyerek sanat için sanat anlayışına bağlı kalmıştır. DIV E) İlk edebi bilgiler kitabı olan Talim-i Edebiyat'ı yazmıştır.

eni bir ses geti- hece ölçüsüy- en"i kullanarak etirdikleri yeni Şiirin içeriğini atı'ya yüzlerini ğıdakilerden an Dönemi önemi dergisi ile k Anadolu anlayıştır. e hem de nlayışıyla uygularla inilmeye edebiyatı ce vezni de hece nde bil- staları e tani- nlamı yatçı- mina nimin Cesa- evi ile m..." ? 3. ADIM 8. birlikte edebiyata dâhil olduğu bilinmektedir. Fakat Abdülhak Serbest ölçü ve kafiyesiz şiir anlayışının Nâzım Hikmetle Hamit Tarhan, Nâzım Hikmet'ten önce --- adlı eserinde ölçü- süz ve kafiyesiz şiir örnekleri vermiştir. hangisl Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden getirilmelidir? B) Bálådan Bir Ses C) Hacle A) Makber E) Sahra D) Ölü 9. Şinasi'nin 1861'de Tercüman-ı Ahvál gazetesini çıkarması Türk edebiyatında önemli dönüm noktalarından biri olmuştur. Bu gazeteyle birlikte edebiyat dünyası hareketlenmiş, Batılı tarzda eserler verilmeye başlanmış, Türk edebiyatını geliştire- cek metinler hazırlanmıştır. Tercüman-i Ahvâl gazetesi kadar gazetenin ön sözü olan Tercüman-ı Ahvâl Mukaddimesinin de büyük önemi vardır. Şinasi, ilk defa bu ön sözde nokta- lama işaretlerini kullanmış ve gazetede yer alan metinlerde de-Şair Evlenmesi gibi- kullanmaya devam etmiştir. Böylece noktalama işaretlerinin kullanımı Türk edebiyatında kendini göstermeye başlamıştır. Yukarıdaki bilgiler de göz önüne alınarak Tercüman- Ahvâl Mukaddimesine kadar kullanılmayıp ilk defa bu ön sözde kullanılan noktalama işaretlerinin Türk edebiyatın- da yol açtığı en önemli sonuç hangisi olabilir? A) Bu ön sözden sonra noktalama işareti kullanımı yaygın- laşmıştır. B) Noktalama işaretlerinin kullanımıyla birlikte Türk edebiya- tının düşünce sistemi değişmiş, Batı dünyasına yakın bir düşünce yapısına geçiş başlamıştır. C) Noktalama işaretleri türlerin gelişimini etkilemiş, divan edebiyatı türleriyle Batı edebiyatından alınan türler birlik- te kullanılmıştır. D) Noktalama işaretleriyle beraber kaside, gazel, murabba, şarkı gibi divan edebiyatı nazım türleri terk edilmiştir. E) Şiirde noktalama işaretlerinin kullanımı uygun olmadığı için yalnızca nesirlerde noktalama işaretleri kullanılmıştır. 10. Aşağıdaki yazar - eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) Muallim Naci - Istilahat-ı Edebiyve T. BAKA uyusun ay büyüsün 1. sen uyu uyusun bul ışıklar uyanmasın c sen uyu uyanmasın karagümrük uyusu atatürk bulvarı'nda sen uyu uyusun is gemiler uyanmas Bu dizelerle ilg A) Hece ölçüs B) Noktalama C) Ahenk sağ duğu D) Birden fa: E) Cumhuri- 2. Garipçiler çıkmışlar: Buna gö benimse A) Artil Me B) Sa Ba A G C) A D)

18. Hikâyelerini Yadigârlarım, Haspa, Hâlâ Güzel; şiirlerini Sümbüle adlı kitapta toplayan Nabizade Nazım; tasvir ve tahlillerin geniş yer tuttuğu Türk edebiyatındaki realist romanlardan Zehra ile karabibik adlı natüralist nitelikler taşıyan eserleri kaleme almıştır. Bu cümledeki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangisinde belirtilmiştir? A) Yadigârlarım, Haspa ve Hâlâ Güzel hikâye değil, tiyatro türünde eserlerdir. B) Zehra realist değil, romantik bir romandır. ) Sümbüle, Muallim Naci'nin şiir kitabıdır. D) Nabizade Nazım, şiir türünde eser vermemiştir. E) Karabibik, kahramanlarının psikolojik özelliklerine önem veren realist bir romandır. DENEME-6

AYT / TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 1 15. Tanzimat Dönemi şairleri, şiirde ele aldıkları konular, yap- tiklan yenilikler veya savundukları şiir anlayışından dolayı kimi adlarla anılır: Biriner "vatan şairt”, birine "tezatlar şairi”, birine "eski taraftarı", birine "hikemî şiirin son ustası" yakış- tırması yapilir. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi bu parçada sözü edi- len sairlerden değildir? A) Ibrahim Şinasi B) Namık Kemal C) Ziya Paşa D) Muallim Naci E) Abdülhak Hamit Tarhan Tezather said

E) Ziya Paşa - Tercüman- Ahval 12. Batı etkisindeki Türk edebiyatının öncülerinden olan Şinasi, Türk edebiyatında "ilklerin adamı” olarak anılır. Bunun nedeni birçok türün, yeniliğin öncüsü olmasıdır. dla Örneğin Bu parçanın sonuna aşağıdakilerden hangisi geti- rilemez? A) ilk şiir çevirilerini yapmıştır. B) ilk özel gazeteyi çıkarmıştır. ilk kez Türkçe sözlük yazmıştır. D) ilk kez noktalama işaretlerini kullanmıştır. E) ilk kez hak, adalet, eşitlik gibi konuları işlemiştir. 2

11. Tepeden iniyor bakın Şu kızın nişanlısı şanlıdır Yaradan nazardan esirgesin Koca dağ delikanlıdır Ne kadar da kızardın aman aman Neden böyle başına çıktı kan Beri gel bayılma a kız hemen a Yüreğin de pek heyecanlıdır Şair, bu şiirde olduğu gibi şiirin sadece Batı'ya değil, millî örneklere de bağlanmasını istemiştir. Şair, “Köylü Kızların Şarkısı" adlı bu şiiri ile edebiyatımızın ilk ve şaşılacak kadar yeni olan ahenkli köy şiirini ortaya koymuştur. Bu parçada sözü edilen şair, aşağıdakilerden hangisidir? A) Muallim Naci B) Nabizade Nazım C) Şinasi D) Recaizade Mahmut Ekrem E) Ziya Paşa

11. Tepeden iniyor bakın Şu kızın nişanlısı şanlıdır Yaradan nazardan esirgesin Koca dağ delikanlıdır Ne kadar da kızardın aman aman Neden böyle başına çıktı kan Beri gel bayılma a kız hemen Yüreğin de pek heyecanlıdır Şair, bu şiirde olduğu gibi şiirin sadece Batı'ya değil, millî örneklere de bağlanmasını istemiştir. Şair, “Köylü Kızların Şarkısı” adlı bu şiiri ile edebiyatımızın ilk ve şaşılacak kadar yeni olan ahenkli köy şiirini ortaya koymuştur. Bu parçada sözü edilen şair, aşağıdakilerden hangisidir? A) Muallim Naci B) Nabizade Nazım C) Şinasi D) Recaizade Mahmut Ekrem E) Ziya Paşa

21. Tanzimat edebiyatıyla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Her iki dönemde de Batı edebiyatındaki edebî akımlardan etkilenilmiştir . B) 1. dönemde "sanat toplum için" anlayışıyla eser verilirken 2. dönem sanatçıları "sanat sanat için" anlayışıyla eser vermiştir. C) Her iki dönemde de dilde sadeleşme fikri öne çıkmış ve eserlerde sade bir dil kullanılmıştır. D) 1. dönem sanatçıları klasisizm ve romantizm akımından etkilenirken 2. dönem sanatçıları realizm ve naturalizm akımından etkilenmiştir. E) 1. dönem sanatçılarıyla birlikte edebiyatımıza hak, adalet, özgürlük, millet, vatan gibi kavramlar girmiştir.

. Aşağıdakilerden hangisi İbrahim Şinasi'nin edebiyatı- mıza getirdiği yeniliklerden biri değildir? A) Batılı anlamda ilk tiyatro eserini kaleme alma B) Noktalama işaretlerini yazı diline kazandırma C) Dilde sadeleşme hareketinin öncüsü olma X D) Edebiyatımızda ilk şiir çevirilerini gerçekleştirme E) Özel gazeteyi çıkarıp halk için yazma düşüncesini orta- ya atma

---- 1868'de "Hürriyet" gazetesinde yayımlanan adhi maka- lesinde; ulusal değerlerimizi yansıtan halk edebiyatının örnek alınması gerektiğini dile getirir ve yapıtların, halkın anlayabile- ceği bir dille ortaya konması gerektiğini vurgular. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilebilir? A) Namık Kemal-Şiir ve inşa B) Ziya Paşa- Şiir ve inşa C) Şinasi-Mukaddime D) R. Mahmut Ekrem-Zemzeme E) Ziya Paşa-Harabat

10. Aşağıdaki beyitlerin hangisi ayraç içinde verilen ifadeyi örneklemez? E? A) Sâz u söze kalmadı evvelki gibi meylümüz Ya'ni dilden ârzû başdan hevâ eksilmede (birtakım zevklerden uzaklaşma) B) Düşdüm belâyı aşka hiredmendi asr iken El şimdi benden alduğı pendi bana virür (aşk derdine tutulma) Kendinin gayret-i milliyyesi koymaz yoksa Çekilir yük mü bu mihnet kişi olsa hammâl (aşk derdinin ağırlığından usanma) D) Zevki kederde mihneti râhatda görmüşüz Âyînedir biri birine subh u şâmımız (çileden mutluluk duyma) E) Zamân gelir ki cihân içre ins ü cân kalmaz Degil degil yalınız ins ü cân cihân kalmaz (hayatın geçiciliğini vurgulama)

Divan edebiyatı sanatçıları kafiyeyi göz için yaparlardı, Tanzi- mat şairleri ise divan şairlerinden farklı olarak şiirde, “kulak için kafiye" anlayışına yöneldiler. Aşağıdaki Tanzimat şairlerinden hangisi "kulak için kafiye" anlayışını benimseyen şairlerden biri değildir? A) İbrahim Şinasi B) Namık Kemal C) Abdülhak Hâmit D) Recaizade M. Ekrem E) Muallim Naci 3-E 2-D 1-C

D) Sabr u takatsiz çıkıp bir gül dahi peyda eder Hande sığmaz goncenin zira lebhandarina E) Kamu bimârina canan deva-yi derd eder insan Niçin kılmaz bana derman beni bimar sanmaz mi 16. AI g 14. Tercüman- Hakikat'te sık sık çıkan eski tarz gazelleri divan şiirine bağlı bir zümreyi harekete geçirdi. Daha ziyade genç şairlerin bu gazellere yazdığı yüzlerce nazire ve tahmis kısa sürede gazete sütunlarını eski edebiyat taraftarlarının merkezi haline getirdi. Gazete sütunları aşk, şarap ve meyhane konulu manzumelerle dolmaya başladı. Bu sırada kendi şiirlerine de takma adla nazire yazmaya başlayınca yeni edebiyat taraftarları harekete geçti. Gazetede kendisine yönelik eleştiriler yayımlanmaya başlanınca arkadaşlarıyla beraber gazeteden ayrıldı. Bu eleştirilere Saadet gazetesinde Demdeme başlığı altında ağır bir cevap verdi. Öyle ki verdiği cevaplar, çok ağır bulunarak hükümet tarafından olaya müdahale edildi. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi bu parçada sözü edilen sanatçıya aittir? A) Zafername B) Takdir-i Elhan Istilahat-i Edebiyye D) Sabr u Sebat E) Talim-i Edebiyat DENEME-3