Tiyatro Türleri ve Temel Tiyatro Terimleri Soruları

A 12. Ortaoyunu seyirciyle çevrili, üstü açık bir alanda oynanır. Genellikle daire veya elips biçiminde olan bu alana de- adı verilir. Alanda çalgıcılar için bir köşe ve dekor yerine kullanılan iki kafes paravana bulunur. Bu kafes, parava- nalardan daha küçük ve çift kanatlı olana dükkân daha büyük ve iki, üç hatta bazen dört kanatlı olanına nir. Ortaoyunu, dört bölümden oluşur. Zurnanın Pişekâr bölümü başlar. Elindeki şakşakla havası çalmasıyla oyun alanına giren Pişekâr seyircileri selamlar, onlarla ve zurnacıyla konuşur, daha sonra oyunun adını söyleyerek oyunu başlatır. Bundan sonra, zurna Kavuklu havası ça- larken meydana Kavuklu ile Kavuklu arkası gelirler. Ka- vuklu ile Kavuklu arkası oyuna girdikleri zaman araların- da söyleşirler. Çoğu kez bu söyleşmenin sonunda aniden Pişekâr'la karşılaşıp korkarlar, bu korku ve şaşkınlıkla bir- birlerinin üzerine düşerler. Bundan sonra, oyunun Pişekâr ve Kavuklu arasında geçen konuşmaların yer aldığ bölümü gelir. Ed-Sos-1 D) fasıl ---- Aşağıdakilerden hangisi bu parçada boş bırakılan yerlerden herhangi birine getirilemez? A) yeni dünya B) muhavere giriş 14. Ar C) palanga la L r

et r. ti bir in n, isi Yanıt Yayınları 12. Dramla ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Yaşamın hem acıklı hem gülünç yönlerini verir. B) Konularını tarihten ya da günlük yaşamdan alır. C) Kişileri toplumun her kesimden insanlar olabilir. D) Üç birlik kuralına uyma zorunluluğu yoktur. E) Seçkin bir üslupla, düzyazı şeklinde yazılır.

3. Modern tiyatronun dışında kalan, kökeni eski inanç ve törelere dayanan seyirlik türler, geleneksel tiyatro kavramıyla açıklanır. Bu başlık altında Karagöz, orta oyunu, kukla, meddah ve köy seyirlik oyunu gibi gösteri türleri yer alır. Bunlar arasında seyirlik köy oyunlarının kökeni, tarih öncesi bolluk törenlerine uzanır ve ilkel inançlara dayanır. Bu göstermelik türler klasik tiyatrodan çok farklıdır. Şarkı, dans ve söz oyunlarının yer aldığı geleneksel tiyatro, yazılı bir metne dayanmaz. Güldürü ögesinin ön planda olduğu geleneksel tiyatronun ders verici ve eğitici yönü de vardır. Bunlar genellikle sahnesiz tiyatro- lardır. Karagöz ve orta oyunu birbirine yakın olmakla birlikte sahneleniş tekniği bakımından ayrışır. Bu parçaya göre geleneksel tiyatronun ortaya çıkışında, 1. Müzik II. Tören III. Gelenek IV. Eğlence gereksinimi faktörlerinden hangileri etkili olmuştur? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız II E) II, III ve IV C) I ve II Yanıt 6.

4. (1) Trajedi, seyircilerin korku ve acima duygulanını kabartarak ruhu tutkulardan kurtarmayı amaçlayan çok eski bir tiyatro türüdür. (II) Konularını mitoloji ve tarihten alir. (III) Kişiler, doğaüstü güçlere sahip varlıklar veya toplumun üst kesimin- den insanlardır, dil ve anlatımda da oyun kişilerine uygun olarak seçkinci bir yaklaşım sergilenir. (IV) Ahlak ve erdem gibi evrensel değerlerin anlatıldığı trajedide zaman, yer ve olay birliğine dayanan "üç birlik" kuralına uyulur. (V) Yunan edebiyatında Euripides ve Sophokles, Fransız edebiyatında Moliere bu türün tanınmış sanatçılan arasında yer alır. Klasik trajedinin anlatıldığı bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

er Ü ci D- te a, 11 6. Cumhuriyet Dönemi'nde Türk tiyatrosu hem kurumsal açıdan hem tiyatro sanatı açısından gelişir, belirli bir noktaya ulaşır. Bu dönemde Türk tiyatrosunun çağdaş bir nitelik kazanarak Batı tiyatrosu düzeyine gelmesinde öğrencilere tiyat- ro dersleri verdiren, yerli oyunculara öncelik tanıyan, Türk yazarlan destekleyen, sahneye çıkmalan konusunda kadın oyunculan yüreklendiren ---- katkısı büyüktür. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangi- sinde verilenler getirilmelidir? A) Darülbedayide-Muhsin Ertuğrul'un B) Diyojen'de-Teodor Kasap'ın C) Darülbedayi'de - Haldun Taner'in D) Darülelhan'da - Muhsin Ertuğrul'un E) Gedikpaşa Tiyatrosu'nda - Güllü Agop Efendi'nin

3. (1) Karagöz, tuluata dayanan bir oyundur; oyunun söz- lerini, her sanatçı oyun sırasında kendine göre düzenler. (II) Oyunun ana tipleri Hacivat ile Karagöz'dür. (III) Haci- vat, okumamış halk bilgesini; Karagöz ise eğitimli ve gös- terişi seven aydın tipini temsil eder. (IV) Karagöz oyunu "hayali" veya "hayalbaz" denen bir kişi tarafından oynatilir ve seslendirilir. (V) Sandikkår, yardak ve dağrezen oyun sırasında hayali'ye yardımcı olan kişilerdir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde ve- rilen bilgi yanlıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

9. Aşağıdakilerden hangisi gölge oyunundaki kişi ve o kişinin öne çıkan özelliklerinden biri değildir? A) Kavuklu - medrese eğitimli B) Çelebi - mirasyedi C) Tuzsuz Deli Bekir - kabadayı D) Zenne - kadın rolü yapan erkek E) Beberuhi - cüce

10. Yalnız Pişokar ilo Kavuklu arasında geçen konuşmadır. Bu bölümdo Kavuklu, bir tokorlomo soylor ve olağandışı bir olayı kendi başında geçmiş gibi anlatır; Pişokâr da bunu gorçokmiş gibi dinlor, sonunda bunun bir rüya olduğu an- Jaşılır. Karşılıklı söz oyunlarıyla yürütülen bu bölümün orta oyununun asıl konusuyla bir ilgisi yoktur. Bunlar Kavuk- lu'nun söz ustalığını gösteron tokorlomolerdir. Bu parçada orta oyununun hangi bölümünden söz edilmektedir? A) Dibace B) Muhavere D) Mukaddimo E) Bitiş C) Fasil

Feis 5. Orta oyunuyla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yan- liştir? A) Palanga denen orta oyunu alanı daire ya da elips biçi- minde olur, izleyiciler bu alanın çevresinde sıralanır. B) Başlıca dekoru, yeni dünya denen kafesli bir paravan ile iki kanatlı daha küçük bir paravan ve arkalıksız bir iskemledir. C) Klasik bir orta oyunu Karagöz oyunundakine benzer biçimde giriş, karşılıklı konuşma, fasıl ve bitiş bölümle- rinden oluşur. D) Alana önce çalgı eşliğinde oyunun iki ana tipinden biri olan Pişekâr girip oyunun adını söyleyerek gösteriyi başlatır. E) Oyunun son bölümü olan bitiş bölümünde sahnede sadece Kavuklu kalır, gelecek oyunun yerini ve zama- nını belirterek oyunu bitirir.

12. Karagöz: (Penceresinden) Hoş geldin keçi suratlı. Hacivat: Geliverse karşıma, o söylese ben dinlesem, ben söylesem o dinlese. Karagöz: (Penceresinden) Şu Hacivat da benden bir temiz dayak yese. Hacivat: İkimiz de söyleşirken bizi temâşâya tenezzül eden ahibbâ safâyâb olsalar diyelim, işimizi Mevla'm rast getire, yâr bana bir eğlence medet! Karagöz: (Pencereden) Geliyorum, patlama. Hacivat: Yâr bana bir eğlence medet! Karagöz: (Atlar, boğuşmaya başlarlar. Hacivat kaçar, Kara- göz sırtüstü yatar.) Aman of... Öldüm bayıldım, eski hasır- lar gibi yerlere yayıldım. (Ayağa kalkarak) Amanın ense kö- küm, şakaklarım, kulaklarım, seni gidi utanmaz arlanmaz idare fitili, mum bacaklı adam seni, hele bir daha gel de bak sana neler yaparım! İçerik özellikleri dikkate alındığında bu parça, Karagöz oyununun hangi bölümünden alınmış olabilir? on sa A) Mukaddime C) Tekerleme Ej Bitiş B) Muhavere D) Fasil 14. Es hu sa X

els 11. L Trajedi-Kusursuz ve seçkin dil Komedi → Realizm akımı Epik Tiyatro →→İzleyiciyle konuşma IN Antik Tiyatro → Eski Yunan ve Roma tiyatrosu V. Aristocu Tiyatro → Üç birlik kuralına uyma Yukandaki numaralanmış tiyatro türlerinden hangisi karşısında verilenlerle ilişkilendirilemez? A) 1 B) D) N EV

3. Eski Yunan edebiyatında trajedi türünün önemli isimle- rindendir. Sophokles'in getirdiği yenilikleri benimsemiş, devam ettirmiştir. Kahramanlarını genellikle acı çeken ve çektiren kadınlar arasından seçmiştir. İphigenie, Troya Ka- dınları oyunları arasındadır. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden han- gisidir? A) Homeros B) Aristophanes D) Euripides C) Aiskhylos E) Menandros

4. Yazılı bir metno bagh olmadan ama örgüsü Önceden bilinen, oyunculann bu ürgüya göre o andaki buluşla nyla konuşarak geliştirdikdori halk fiyatrosu turu Düşünceleri, duygulan sözsüz olarak gövde ve yor hareketleriyle yansıtan oyun Bir tiyatro enorinin sabnoyo konması, sahneye gore düzenlenip uygulanması Yabancı bir tiyatro eserini yer, şahms adian, doyimlen, gelenek ve görenekleriyle yerli hayata uygulayarak çe virmo Aşağıdaki tiyatro terimlerinden hangisi verilen açıkla. malardan biriyle eşleştirilemez? A) Pandomim C) Adaptasyon E) Mizansen B) Tuluat D) Sufior

els ****** 5. İnsanın yaşama, doğaya olan uyumsuzluğunu, doğadan kopmuşluğunu sezdirici bir yolla XX. yüzyıl ortasında yeni bir öz ve biçimle veren tiyatro türüdür. Aristocu anlamda usla bağdaşmaz bir öz ve biçim kullanılır, Samuel Beckett oyunlan bu türün örneği kabul edilir. Bu parçada sözü edilen tiyatro türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Absürd tiyatro C) Epik tiyatro E) Benzetmeci tiyatro B) Kabare tiyatrosu D) Antik komedya

12. . Olay örgüsünün gelişmesinde gerilimi ortaya çıkaran, kişiler arasında ya da bir kişinin kendi kendisiyle olan mücadelesi Aralarında sebep-sonuç ilgisi bulunan olayların oluş- turduğu bütünlük Oyun kişilerinden birinin kendi kendine yaptığı konuş- ma Oyuna konu olan olayların başlama zamanı ile bitiş zamanı arasında geçen süre Aşağıdaki kavramlardan hangisi verilen açıklamalar- dan biriyle ilişkilendirilemez? A) Olay zamanı C) Çatışma E) Senaryo B) Dramatik örgü D) Monolog

9.. Duygu ve düşüncelerin kaş, göz, ağız, yüz hareketle- riyle anlatılması • Oyuncunun, sözü karşısındakine bırakırken söyleye- ceği son söz • Önceden düşünülmeden, belirli bir hazırlık yapılma- dan, içinden geldiği gibi söylenilen söz Hareketli, eğlencell bir konuya dayanan, şarkılara yer verilen hafif güldürü Sıralanan bu açıklamalar arasında aşağıdakilerin han- gisiyle ilgili bilgi yoktur? A) Mimik D) Doğaçlama B) Replik E) Tirat C) Vodvil