Tiyatro Türleri ve Temel Tiyatro Terimleri Soruları

t köylüler renin özel köy kah- rlikte, ge- anat tiyat- er taşır. en hangi- Karagöz şağıda- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir dir? A) Orta oyununun ilk bölümü zurnanın "Pişekâr havası"nı çalması üzerine Pişekâr'ın sahneye girmesiyle başlar. Karagöz oyununun "Giriş" bölümünde Hacivat bir semaî veya gazel okuyarak sahneye girer ve "Yar bana bir eğ- lence!" diyerek eğlenmek istediğini dile getirir. C) Karagöz oyununun konuları arasında genellikle gerçek- çi hikâyeler bulunmakla birlikte, Ferhat ile Şirin ve Leylâ ile Mecnûn gibi klasik destansı hikâyeler de yer alır. D) Orta oyununda Pişekâr tiplemesi, Karagöz'deki Hacivat'a karşılık gelir. E) Hikâyelere dayanan Karagöz oyunu "Bu kıssadır, bir mecmua kenarına kaydedilmiştir, biz de gördük, söy- ledik." sözleriyle bitirilir.

"Sanata olan sadakatimiz uğruna her tehlikeyi göze alıp gizli hâkimleri, maskeli cellatları, işkenceleri, uzuv kesme ve kelle uçurma cezaları bulunan bu küçük ruh engizisyonunun bin bir yolsuzluğunu ortaya çıkarmaya çalışacağız. Elimizden gelir- se 19. yüzyılda hâlâ zabıta kundakları ile sarılmış bulunan tiyatroyu, o kundaklardan parçalayarak kurtaracağız." Bir eserinin ön sözünde tiyatro ve sanatla ilgili düşünce- lerini bu parçadaki gibi açıklayan Fransız yazar ve yaza- rın eseri aşağıdakilerden hangisidir? A) Aristophanes - Ornithes B) Racine - Iphigenie C) Corneille - Le cid D) Moliere - Tartuffe E) Victor Hugo - Hernani

30 m A) Muallim Naci B) Recaizade Mahmut Ekrem C) Direktör Ali Bey D) Abdülhak Hamit Tarhan E) Ahmet Mithat Efendi E) V 12. Devrinde asıl şöhretini sağlayan yanı mizah yazarlığıdır. Di- yojen, Çıngıraklı Tatar ve Hayal dergilerinde çoğu imzasız ya- yımlanan mizahî yazılarında siyasî mizah yanında daha çok sosyal mizaha, insanlığın ve toplum düzeninin genel anlam- da kusur ve aksamalarının eleştirisi yoluna gitmiştir. Daha çok Moliere'den adapte ettiği Ayyar Hamza piyesi günümüz- de de oynanmaktadır. Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir? AYT SORU BANKASI 3. C E

ŞEN TÜRK EDEBİYATI ni k- u amak Yayınları 4. Ahmet Vefik Paşa'yla ilgili aşağıdaki cümlelerden hangi- sinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Lehçe-i Osmanî adlı Anadolu Türkçesine ait ilk sözlüğü hazırlamıştır. B) Ebulgazi Bahadır Han'ın Şecere-i Türk adlı eserini Çağa- tayca'dan çevirmiştir. Müntehebat-ı Durub-ı Emsal adlı eseri atasözleri derle- mesidir. D) Azarya gibi kendi yazdığı komedileriyle tiyatro alanında büyük başarılara imza atmıştır. E) Fezleke-i Tarih-i Osmanî adlı eserinde millî temele dayalı tarih anlayışını yansıtmaktadır. Türkce'nin

(1) Namık Kemal, edebî yönünün yanında siyasi yönüyle de dikkat çeken bir isimdir. (II) Vatan, hürriyet, eşitlik gibi konulara şiirlerinde yer vererek dönemin simgesi olmuştur. (III) Paris'e kaçan oradan Ziya Paşa'yla Londra'ya geçen sanatçı Ziya Paşa'yla birlikte Londra'da "Hürriyet gazete- sini, İstanbul'a dönünce "İbret" gazetesini çıkardı. (IV) İnti- bah romanı yayımlanınca, romanın halk üzerinde yarattığı heyecan üzerine Kıbrıs'ta Magosa zindanında kaldı 38 ay. (V) Bu siyasi kimliğini şiirlerine yansıtan sanatçı, Tanzimat Dönemi'nin en gür sesli şairi oldu. ?be Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? BY H C) III D E) V AYINLARI

C) E) Erbain: Kırk Yılın Şiirleri 21. Tarihî olayları günümüzü anlatmak için ele alansanatçı, ça- ğımızdaki sorunların benzerini geçmişte görmüş ve onlara eğilmiştir. Tarih konulu oyunlarında günümüzden, günümüz insanı ve sorunlarından hareket eder. Trajedi ve dram motif- leri ağırlıklı olan oyunlarında Schiller, Arthur Miller, Dostoyev- ski ve Goethe etkisi görülür. Oyun kişilerini kendi dönemle- Soun rine göre konuşturmaya çalışır. Şeyh Bedreddin, Yunus Em- re, Hürrem Sultan, Hacı Bektâş-1 Velî, Atçalı Kel Mehmet gi- bi tarihî şahsiyetleri; oyunlarına konu edinmiştir. "Türk tiyat- rosunun Shakespeare'i" olarak bilinen sanatçının eserleri çok sayıda ödül almıştır. Bu parçada söz edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Necati Cumalı Orhan Asena 4. B) Güngör Dilmen D) Turgut Özakman E) Ahmet Turan Oflazoğlu TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1 9 24 a gram tuz ile b gram (su kans karışım elde ediliyor. b=3 a+30 +32 +30 750 212/20 olduğuna göre, bu karışımın yüzde kaçı tuzdur? +3₂ B) 20 C) 25 D) 30 30 = 2 E) 35

Victor Hugo, Cromwel adlı eserinin ön Özelliklerini şu sözlerle açıklar: "Bu tür tiyatronun özelliği gerçektir. Gerçek, yaşamda olduğu gibi karşılaşan iki ti- pin; yüce ile gülüncün birleşmesinden doğar. Doğada olan her şey sanatta da vardır." Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi ge- tirilmelidir? Fransız romantiklerinden sözünde A) dram D) vodvil B) komedi C) trajedi Exentrika komedisi

4. D) Ahmet Vefik Paşa Yusuf Kamil Paşa ----, Osmanlı tiyatrosunun modern bir tiyatro haline gelmesi için çaba harcarken bir taraftan da eserler verir. Ona göre "Tiyatro bir eğlencedir ama eğlencelerin en faydalısıdır." İlk eseri ---- kendisinin Magosa'ya sürülmesine sebep olur. Fakat piyes büyük rağbet görür, üç yıl içinde altı yüz defa oynanır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir? A) Ahmet Mithat - Çerkez Özdenler B) Namık Kemal - Vatan yahut Silistre C) Şinasi - Şair Evlenmesi D) Recaizade Mahmut Ekrem - Atala E) Abdülhakhamit Tarhan - Nesteren Pane

10. Kavuklu (Ses gelen tarafa dönerek) Senin çenen ama açık kalmış. Siz çilingir misiniz? a açık PRA Pişekâr - Hayır, efendim; bendeniz bu mahallenin muhtarı- yım. Bir müşkülünüz mü var? Kavuklu - Bizim yok ama burada bir düşkün var. Pişekâr - Ne düşkünü? Kavuklu - Senin gibi bir tımarhane düşkünü. Pişekâr - Efendim, "Bir müşkülünüz mü var?" dedim, yani bir işiniz mi var? Kavuklu - Evet, bir dişimiz var, iki babamız. Sen bizi hindi çobanı mı zannettin? Pişekâr - Hayır, hindi çobanı mindi çobanı değil, ben sizi hiç- bir şeye benzetemedim. Kavuklu - Efendim, sayenizde biz de adamız. Bu metin ve türü ile ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır? A) Geleneksel Türk tiyatrosunun bir türü olan orta oyunundan alınmıştır. B) Kavuklu ve Pişekâr, toplumda belli bir kesimi temsil eden "tip" özelliği taşır. C) Karagöz'den farkı, perdede değil meydanda oynanması ve oyundaki kişilerin canlı olmasıdır. D) Bu tür oyunlar; bir meydanda, etrafı seyircilerle çevrili yu- varlak bir alanda oynanır. lovish ly E) Ait olduğu oyunun "fasıl" bölümünden alındığı anlaşılmak- tadır. Ziya Gökalp 12. S V 5 S C

ya- tır? Örnek - 275 1. "Duhter-i Hindu", Doğu edebiyatından Abdülhak Hâmit ta- rafından uyarlanmış bir tiyatro eseridir. evgi- lekken II. "Atala" adlı eser, aynı adlı Fransız romanından tiyatroya Recâizâde M. Ekrem tarafından uyarlanmıştır. 9. ÜNİTE III. "Nesteren", aruz vezniyle yazılmış manzum bir oyundur. IV. Tanzimat edebiyatının ikinci döneminde yazılan tiyatro eser- lerinden çoğu okunmak için yazılmıştır. tmiyor sini her ton değil en yarar- V. Tanzimat edebiyatının ikinci döneminde, komedilerde klasi- sizm; dramlarda ise romantizm akımının etkisi görülür. Çözüm Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangilerinde bir bil- gi yanlışı vardır? A) I ve II B) I ve IV D) III ve IV C) I ve Ill E) IV ve V

1. 2 Romantizm akımı klasisizme tepki olarak doğmuştur. 1 Tiyatroda trajedi ile ön plana çıkmışlardır. Victor Hugo || ||| önemli temsilcileri arasındadır. Tasvire önem verilir. IV Cromwell adlı yapıtın ön sözünde bu akımın özellikleri V verilmiştir. Bu parçadaki altı çizili ifadelerden hangisi bilgi yanlışına neden olmuştur? A) I B) II C) III D) IV E) V 4.

3. Tiyatro türünde olduğu kadar mizah alanında ve gezi yazı- si türünde de önemli çalışmaları vardır. Tanzimat'tan son- ra çıkarılan ilk mizah sözlüğünün de yazarı olan bu sanatçı Moliere'den yaptığı çevirilerle tanınır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada tanıtılan sanatçıya ait bir eser değildir? A) Lehçetü'l-Hakayık B) Seyahat Jurnali C) Ayyar Hamza D) Kokona Yatıyor E) Kamus-i Türki

21. Gonca ve arkadaşları Devlet Tiyatroları Şinasi Sahnesinde sergilenen bir oyuna gitmeye karar verirler. Gonca, afişlerden tiyatro konularını inceler ve aşağıdaki afişlerin fotoğraflarını arkadaşlarına göndererek onlardan birini seçmelerini ister. E DEVLET TİYATROLARI ŞİNASI SAFINESİ Bu oyunda Cumhuriyet Dönemi'nde yazılan ilk epik tiyatroyu izleme fırsatı bulacaksınız. A DEVLET TİYATROLARI ŞİNASİ SAHNESİ Buzlar Çözülmeden oyununu izlemeden yazarın toplumsal bir sorunu gerçekçi bir bakışla ele aldığına tanıklık edeceksiniz. Nea DEVLET TİYATROLARI ŞİNASİ SAHNESİ Canlı Maymun Lokantası adlı oyunda Doğu ile Batı düşünce ve yaşam tarzını bir arada göreceksiniz. Dider sevfava ceciniz DEVLET TİYATROLARI ŞİNASİ SAHNESİ Erkek egemenliğinin hâkim olduğu kırsal kesimde kadınların yaşadığı dramı Sanı Naciye oyununda fark edeceksiniz. AA Ar T Buna göre Gonca'nın gönderdiği afişlerde aşağıdaki yazarlardan hangisine ait bir oyundan söz edilmemiştir? A) Güngör Dilmen B) Haldun Taner C) Cevat Fehmi Başkut D) Recep Bilginer E) Orhan Asena

2. 1. Sophokles → trajedi Moliere → komedi II. III. Victor Hugo → dram Corneille → dram IV. V. Aristophanes → komedi Yukarıda numaralanmış sanatçı - tür eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

6. Bizde Batılı anlamda tiyatro, Tanzimat'la başlamış; 1 yatro eserini, Şair Evlenmesi adlı yapıtıyla Şinasi verm ' || Ahmet Vefik Paşa gerek Moliere'den yaptığı çevirilerle gere ||| A) I B) II. tiyatro binası kurmasıyla tiyatroya büyük hizmetler verm III. Bu parçada, numaralanmış bölümlerin hangisinde birt yanlışı vardır? B) II D) Yu Sami Paşazade Sezai'nin Afife Anjelik adlı eseri Türk edeb dir IV tında ilk romantik dram olarak kabul edilir. Nesteren ve Li te oyunları Abdülhak Hamit Tarhan tarafından hece vezi yazılmış dram türündeki eserlerdir. V C) III D) IV E) 1. E) V A B C

5. Komedya ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Konular günlük hayattan, kişiler halktan seçilmiştir. B) İzleyicinin korkmasına ve acı duymasına sebep olabilecek her çeşit olay sahnede gösterilebilmiştir. C) Antik Yunan ve Roma komedyaları diyalog ve koro bölüm- lerinden oluşmuş; manzum olarak yazılan bu metinlerde üç birlik kuralına uyulmuştur. D) Antik komedyanın en tanınmış yazarları, Corneille ve Racine'dir. E) Üslupta soyluluk aranmamış, metinde her çeşit kaba söze yer verilebilmiştir.