1960 Sonrası Türk Edebiyatında Hikâye Özellikleri Soruları

Deneme-6 11. (1) Mürekkep, çizim ya da yazı için kullanılan ve içinde asıltı hålde pigment bulunan sividir. (1) lik kez MO 2500'lerde Çin ve Misir'da kullanılmıştır. (1) Bati'ya ilk kez Çin ve Japonya'dan getirildiği için Batılılar tarafından Çin ya da Hint mürekkebi olarak anilmaktadir. (IV) Mürekkep 15. yüzyıldan başlayarak Batı'da da üretilmeye başlanmış, özellikle Alman ve Felemenkli sanatçılar tarafından uygulanmiştir. (M) Teknik çizimin her zaman temel gereçlerinden biri olan çini mürekkebi, resim alaninda en yaygın biçimde Çin ve Japonya'da kullanılmıştır. Bu parçada numaralanmış cümlelerde mürekkeple il- gili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede işlevinden de söz edilerek tanımı yapılmıştır. B) II. cümlede tarihiyle ilgili bir bilgi verilmiştir. C) III. cümlede Batililann adlandırması, nedeniyle verilmiştir. D) IV. cümlede Batı sanatında 15. yüzyıldan itibaren önemli bir yere sahip olduğu belirtilmiştir. E) V. cümlede Çin ve Japonya'da resim sanatındaki ro- lüne değinilmiştir.

21. 1. "Sanat, sanat için" anlayışı benimsenmiştir. II. Şiirde hece vezni kullanılmıştır. III. Bu edebiyatta nazım birimi genelde beyittir ancak dört- lük ve bentlerle kurulan nazım şekilleri de vardır. IV. Genelde tam ve zengin kafiye kullanılmıştır. Kafiye, göz içindir. V. İslamiyet'in etkisiyle geliştiği için Arapça, Farsça söz- cükler kullanılmıştır. Divan edebiyatıyla ilgili yukarıda numaralanmış cüm- lelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

20. Aşağıdakilerden hangisi bir gazelin makta (son) bey- tidir? A) Aşk mıdır ki bivefa güller elinden geceler Inletip bülbülleri ta subh-u güya eyleyen B) Kimsesiz bir kimse yok herkesin var kimsesi Kimsesiz kaldım medet ey kimsesizler kimsesi C) Künc-i mihnetde rakibá beni tenhâ sanma Kår ger sende yatursa elemi bende yatur D) Suya versün bağbân gülzân zahmet çekmesün Bir gül açılmaz yüzün tek verse min gülzâre su E) Fuzuli rind-i şeydadır hemişe halka rüsvadır Sorun kim bu ne sevdadır bu sevdadan usanmaz mi O S Ze B A

Edebiyat derslerinde işlenen metinlerin ve yazarlarının öğ- encilerde salt kuru bir isim, soyut bir kavram olarak yerles- memesi, ezber bilgisine dönüşmemesi için analitik (çözüm- lemeli) okumadaki anlam ve zaman haritalarıyla görselles- tirilmeleri ve ait oldukları doku içine yerleştirilmeleri gerek- mektedir. Anlam haritası, metinlerin yüzeysel anlamlarını or- taya koymada etkili bir görsellik sunmaktadır. Zaman harita- sında ise yazar ve metin, hem yüzeysel anlaşılmadan kurta- nilarak hem de onlara zaman içerisinde bir görsellik kazan- dırılarak sunulmaktadır. Bu sayede öğrenci, incelediği ya- zarı ve metni soyutlanmış bir parça olarak değil, ait oldu- ğu zamanın fotoğrafı içerisinde bütün olarak görebilmekte- dir. Böylece öğrenciye, yaşadığı zamanın çok uzağındaki edebî eserlerin ve değerlerin somut bir biçimde kavratilma- si sağlanacaktır. . Bu parçadan hareketle vurgulanmak istenen aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Edebiyat dersleri, amacına uygun işlenmediği için ve- rimli geçmemektedir. B) Her döneme ait yapıtlar, mukayese edilerek derslerde incelenmelidir. C) Edebiyat kitaplarında soyut konular ele alınmalıdır. D Edebi eserler, sanatçıları ve dönem özellikleri hesaba katılarak incelenmelidir. E) Edebiyat derslerinde metinler; sanatçı, yapıt ve dö- nemlerle ilgili görsellerle somutlanarak işlenmelidir. yer veril-

8 5. Çoğunlukla insanlar, hayvanlar ile cadı, cin, peri gibi varlıkların başından geçen olağanüstü olayların an- latıldığı masal türünün belirleyici özellikleri: Olayla- rin miş'li geçmiş zamanla anlatılması, olayların ha- 11 1 yal ürünü olması, yer ve zamanın belli olmaması, ||| toplumsal konuların işlenmesi, eğitici nitelik taşı- IV V ması şeklindedir. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerden hangi- sinde bir bilgi yanlışı vardır? C) III D) IV A) 1 B) II E) V

Duyu organları 9. X, Y, Z ve T duyu organlarında bazı reseptör çeşitlerinin bu- lunma durumu aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Duyu Organi X Y Z T Mekanore- septör Yok Yok Var Var Kemore- septör Var Yok Yok Yok Foto- resptor Yok Var Yok Yok Termore- septör Yok Yok Var Yok Tabloda gösterilen duyu organları ile ilgili aşağıdaki bilgi- lerden hangisi doğru değildir? A) X duyu organının uyarılmasını sağlayan moleküller resep- törleri uyarmadan önce çözünürler. Y duyu organi görme sürecinde görev yapar. Z duyu organı vücudumuzun dış yüzeyini kaplar. D) Z duyu organı farklı uyarı çeşitlerini alabilecek reseptörle- re sahiptir. E) Duyu reseptörleri T organının her kısmına yayılmış olarak bulunur.

14. Gökyüzünde turnam bölüktür bölük Ayrılık elinden ciğerim delik Onü muhabbet de sonu ayrılık Depreştirmeyin eski yaram çok benim Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Basit, türemiş ve birleşik isim vardır. B) Hem yapım hem çekim eki almış sözcük vardır. C) Türeme esnasında ünlü kaybına uğramış sözcük kul- lanılmıştır. İsim kökünden türemiş sözcük vardır. E Hem iyelik hem hål ekl almiş sözcüğe yer verilmiştir.

18.1. Otomobil birdenbire yavaşladı. Yolun sol tarafı sarp bir kesme idi ve sağ tarafta, iki minare boyunda bir yar, esner gibi ağzını açmıştı. Yol birdenbire darlaşıyordu. Motorun hafifleyen gürültüsü arasında aşağıdan gelen bir su şırıltısı duyuluyordu. Henüz taş bile döşenmemiş olan şosenin bu kısmında çökme ve kayma tehlikesi bulunduğu için yolcular burada yayan yürür ve otomobiller yavaş yavaş ilerlerdi. II. A AYT Deneme Sınavı - 4 Kapının sağ tarafında bazısı giyimli, birtakımı da gecelik enta- rileri, Şam hırkaları ile dört beş kişi, İstanbul'un son büyük zel- zelesinden konuşuyorlardı. Gümrük aracılarından Faik Efendi, kırk beş yaşlarında, uzun kara bıyıklı, esmer bir adam. Ayağı- nın birini altına alarak, kaşlarını yukarı aşağı oynatarak anlatı- yor: "Ben, hareket olurken Eminönü'ndeydim." diyor. İki farklı hikâye metninden alınan yukarıdaki parçalarla ilgili I. Her iki metin de gözlemci bakış açısıyla yazılmıştır. II. Her iki metinde de betimleyici ögeler ağırlıktadır. III. Her iki metinde de bilinç akışı tekniği kullanılmıştır. yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız D) I ve II C) Yalnız III E1, II ve III

12. Tamlayanı düşmüş ad tamlamalarında tamlanana getirilen -ler, -lar takısı, kimi durumlarda, sonuna geldiği sözcüğün değil, tamlayanın çoğul olduğunu gösterir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uy- gun bir durum vardır? A) Okuma alışkanlığı, toplumun gelişmişlik düzeyini belirleyen en önemli faktörlerden biridir. B) Üç kardeş için evleri fırtınalı bir havada sığınila- cak bir liman gibiydi. C) Yaptığı iş görüşmelerinin hepsi olumsuz sonuç- lanınca ne yapacağını şaşırdı. D) Yazarlar arasında seçim yapmak hiç ona göre değildi. E) Kitaplarını kütüphanesine çok büyük bir özenle yerleştiriyor.

7. (1) Kentin çevresi, trekking yapmak isteyenlere ilginç güzergâhlar sunuyor. (II) Tropikal bir ormanı andıran bitki örtüsünün kapladı- ğı bu parkurlardan biri, görkemli güzelliğiyle geçenleri kendine hayran bırakan Kemerdere Köprüsü'ne varıyor. (III) Bir bölümü toprağın altında kalan köprünün alt bölümlerinde Romalılarla Pontusluların savaşını canlandıran silik asker kabartmaları var. (IV) Burayı görünce Amasra'nın altı kim bilir nasıl tarih hazine- leriyle gizli diye düşünüyoruz. (V) Bakacak'a kadar uzayabilen bu yürüyüşleri bir rehberle yapmak, dönüş yolunu bulmak iste- yenlere yararlı oluyor. Bu parçadan numaralanmış cümlelerin hangileri ögelerinin dizilişi yönüyle özdeştir? A) I ve II D) III ve IV B) I ve IV E) IV ve V C) II ve V

29. Zaman zaman susuzlukla karşı karşıya kalan büyük kent- lerin asıl sorunu su kaynağı sıkıntısı değil, eldeki suyun kalitesinin düşmesidir. Diğer bir deyişle kentte sınırsız su kaynağı bulunsa da susuzluk yaşanabilir. Bunun en büyük nedeni ise kirlenmedir. İçme suyu kaynaklarının kirlilik derecesi belli bir düzeyi aştıktan sonra en gelişmiş arıtma tesisleri bile bu kaynakları temizlemede yetersiz kalır. Bu sebeple susuzluk sorununun çözümü için yeni su kaynaklarının aranmasından çok baraj havzalarının daha iyi korunması, atıkların ayrıştırılarak yeniden kullanılması, çöplerin kontrol tesislerinde toplanması gibi uygulamalara gidilmesi gerekir. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir? AP AY Çöp ve atıkların dönüştürülmesindeki başarısızlığın su kaynaklarını azalttığına B) Baraj havzalarındaki yetersizliğin günümüz kentlerinin öncelikli sorunu olduğuna C Su kaynaklarının kirlenmesinin arıtma tesislerindeki yetersizlikten kaynaklandığına D D) Temiz su kaynaklarındaki azalmanın atık kontrolü uygulamalarını önemli kıldığına E Doğal su kaynaklarındaki kirlenmenin alternatif kaynak arayışlarını hızlandırdığına

7. Aşağıdaki dizelerden hangisi, yapısı bakımın- dan ötekilerden farklıdır? A) Yıldızların yıldızları vurduğu gecede Gelincikler açar güllerden önce de 1 B) Ülkenin en dertsiz adamının Gömleğini giymeliymiş Bas C) Susar beşikte çocuk Güneşi kuşanarak B D) Ben bir duvarım hiç güneş görmedim Sen hiç güneş görmemiş bir başka duvar BA E) Şakır şakır güneşle yıkanır kiremitler Haberin olmaz çiçek açmış yemyeşil dallardan TÜRKCE SORU BANKASI

Destan: Milletlerin yaşadıkları tarihî olayların efsanevî ve mitolojik unsurlarla yoğrularak oluşturduğu millî karakter taşıyan uzun manzum eserlerdir. Çok uzun bir süredir halkın arasında inanılarak gerçekmiş gibi anlatılan hayal gücüne dayalı olağanüstü öykülere "Efsane" denir. 1. Bu tanımlardan hareketle Destan ve Efsane arasındaki farkları yazınız.(10p) taillesd g

FİİLLER KARMA - 1 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer alan eylem- erin tamamıkılış bildirir? A) Yazmak, görmek, uyumak, vurmak, B) Gülmek, oynamak, gezmek, koşmak C) Düşmek, büyümek, oturmak, kararmak D) Kesmek, bilmek, kırmak, bozmak E) Oturmak, susmak, kızarmak, zayıflamak

28 ve 29. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. Ağaçlar meyve, sert kabuklu yemiş ve yapraklan ile in- sanların ve diğer canlıların beslenmesine katkıda bulu- nur. Diğer bitki ve canlılara uygun yaşam ortamı sağla- yarak şehir biyoçeşitliliğinin artmasını sağlar. Yetişkin bir ağaç her yıl ortalama 150 kg karbondioksit tüketir. Böy- lece soluduğumuz havanın kalitesini artırır, şehirleri daha yaşanabilir kılar. Uygun şekilde yerleştirilmiş ağaçlar, ısı- nın 2-8 °C serinlemesine yardimci olur. Böylece ağaçlar toz, kir, duman gibi parçacıkları yaprakları ve kabuklan ile filtreler 28. Bu parçada ağaçlarla ilgili aşağıdaki sorulardan han- gisinin cevabı yoktur? Havanın kalitesini nasıl arttın? Q By Kentsel yaşamı nasıl destekler? Cy Kentsel isi fazlalığını nasıl denneter? Canlıların beslenmesine ne ile katkı sağlar? Tozları ve zararlı gazlanı hangi amaçla filtreler? 30 1 1

9. (1) Yahya Kemal'in şiirlerinde sıkça görülen temalardan biri de İstanbul'dur. (II) O, yüreği İstanbul için atan ve gerçek bir İstanbul sevdalısı olan sanatçılardandır. (III) O, İstanbul'un birçok semtine şiirleriyle kişilik kazandırmış, başarıyla tasvir etmiştir. (IV) Hatta bu semtler, onun şiirleriyle ölümsüzlük kazanmıştır diyebiliriz. (V) Yahya Kemal, şiirlerinde bu semt- leri, asırların arasından süzülmüş, işlenip çağdaş bir hâle getirilmiş bir kültürün ürünleri olarak görür ve anlatır. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde anla- tim bozukluğu yapılmıştır? A) 1 B) II C) III D) IV E) V