Anlam Bakımından Sözcükler Soruları

"Katı" sözcüğünün farklı cumlelerde kazandığı anlamlar: Çok uğraşmasına rağmen hamur fazla katı olmuştu. ( Aynı yanlışı sürdüren insanlara karşı çok katıydı. Yeni müdür, mesai konusunda oldukça katıydı. P W ETKİNLİK -1 Aşağıdaki cümlelerde yer alan altı çizili sözcüklerin cümlede kazandığı anlamları karşılarındaki boşluklara yazınız. Haberi bütün okula iletmiş. 2. Dereyi izleyerek köye ulaştık. 3. Kardeşim öğretmenliği seçti. 4. Toplantıyı öbür haftaya attılar. 5. Çürüyen sebzeleri çöpe döktü. kendi ker da biraz ni. Düny duğu sa Bu parç karşılık A) Bira C) Bü Çöz

ve 2 3. Okulunu bitirip bir işe girince mutlu olacağını sanıyordu. Ancak bir süre sonra her gün aynı şeyleri yapmaktan çok sıkılmıştı. Nihayet kararını verdi, bu monoton hayattan uzaklaşmak için kariyerini hiçe sayarak bir köye yerleşti ve kendine yeni bir dünya kurdu. Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Kısa yoldan zengin olmanın pratik yollarının anlatıldığı bu dizi, sıkıcı içeriğine karşın kısa sürede yüz binlerce izleyiciye ulaşt B) Sezonun ortasında takımda iyi performans sergilemeyen vasat oyuncularla yollar ayrıldı. C) Ne beni dinliyor ne de başkasını, kendi bildiği yalan yanlış yöntemleri inatla uygulayarak başarılı olacağını saniyor. D) Kitap okumak kişiyi hem günlük yaşamın tekdüzeliğinden uzaklaştırıyor hem de ona yorum ve analiz yeteneği kazandırıyor. E Saatlerdir derin vadilerde devam ettiğimiz yolculuğumuzu, dağın eteğindeki bir köyde sonlandırdık,

2. Tebessüm ve kahkaha insanın iç dünyasını bedene yansıtan işaretlerdir (imlerdir). Sırıtmadan farklı olan 1 gerçek gülümseme, fizyolojik (bedensel) olarak bey- || nin kimyasal yapısını etkiler ve insanın kendini iyi his- setmesine imkân (olasılık) tanir. Gülmek beynin salgı- ||| ladığı "endorfin" miktarını (ölçüsünü) artırır, bu madde IV kişinin sakinleşmesini ve kendini daha iyi hissetmesi- ni sağlar. Gülümsemenin bedene yaptığı bazı etkiler V (tesirler) şunlardır: Kasları gevşetir, ciğerleri ve kalbi ra- hatlatır ve sıkıntıyı giderir. A Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı ayraç () içindeki açıklamayla uyuşmamak- tadır? C) III DNV V

13. Kelebekler, kanatları çıkmadan önce bir süre kozanın karanlığında kalır. Bu, en büyük, en hakiki sevinçlerin; zorluklardan, karanlıklardan sonra geldiğini anlamamız için bir işarettir. Bu metnin ana düşüncesi aşağıdakiler- den hangisidir? Sıkıntı ve güçlüklerin sonunda gerçek mutluluklar vardır. B) Kelebeklerin uzun zaman kozada kalması gerekir. C) Kelebeğin oluşumu belirli aşamalarda gerçekleşir. D) Engeller, deneyim kazandıkça daha kolay aşılır. x

20. Diyalektik yönteme göre yaşam, gerçekte nasılsa öyle incelenmelidir. Yaşamın sürekli bir ---- hâlinde olduğunu biliyoruz, dolayısıyla yaşamı bu akış ---- incelemeliyiz. Bu- nun sonucu olarak da şu soruyu sormalıyız: Yaşam nereye doğru gidiyor? Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han- gisi sırasıyla getirilmelidir? A) gelişim - olmaksızın B) sessizlik - etkisinde C) durgunluk - dâhilinde D) devinim - içinde E) değişim - kapsamında, hareket endem

6. Şimdi bir kitap okuyorum. Bu kitabın yazarı "İnsan kafası, sahibinin yapmak istediği şeyi yapmak çarelerini mutlaka bulacak şekilde yaratılmış bir makinedir." diyor. "----" diyen atasözü de bu düşünceyi onaylıyor. Kimi insanlar nice büyük işleri yalnız kararlılıkları sayesinde başarmışlar; o işleri yapmayı akıllarından bile geçirmeyen insanlarsa alınan sonuç karşısında şaşakalmışlardır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? A) Çabalama ile çarık yırtılır. B) Azmin elinden hiçbir şey kurtulmaz. C) Dağ ne kadar yüce olsa yol üstünden aşar. D) Herkes ektiğini biçer. E) Kaşığı herkes yapar ama sapını ortaya getiremez. 43

Upaz anlatımdan lmasıdır. 12. Biz hız çağında yaşıyoruz, tamam ama edebiyat yavaş- lık isteyen bir alan. Yazan için de, okuyan için de. Bana yıllardır, her ay, yazarının kendi olanaklarıyla bastırdığı ya da adını pek bilmediğim yayınevlerince basılmış ortalama beş kitap gelir. Bu kitapların yazarları içinden daha sonra var olabilmiş olanlarının sayısı ne yazık ki bir elin parmaklarını geçmez. Çoğu da kaybolup gitti zaten. Çünkü zor olan "imza" olmak değil, "yeni imza" olabilmek. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağı- dakilerden hangisidir? A) Özgünlük içtenlik Çağdaşlık C) Gerçekçilik Ey Doğallık

5. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisinin sesteşi (eş seslisi) yoktur? A) Önceki eviniz, şehir merkezine çok daha ya- kiner Bu söylediklerinin hepsi yalan, boşuna bunları bana anlatma. C) Adam evde üç boğaza bakıyor, sana nasıl para versin ki... D) Kazaya karışan yolcuların hepsi sağ, korkula- cak pek bir şey yok. E) Kaç yıl oldu gelmedi, ne aradı ne de sordu. T

hika- amıyla eyledi etmeye da kale u. Sözcükte ve Söz öbeğinde Anfort r KONSEPT BİLGİ Kinayeli söyleyişte "tariz" anlamı vardır. Kinaye ile karıştırmamalısınız! mecas gerez Aşağıdaki dizelerin hangisinde kinayeli bir söyleyiş yoktur? A) Meşhur bir sözdür sen kazan sen ye El için yok yere ateşte yanma B) Müdür bey gerçekten yufka yürekmiş İşim inşaatta kazma kürekmiş C) Bir yetim görünce döktür dişini Bozmaya çabala halkın işini D) Herifçioğlu Sen Mişel'de koyuvermiş sakalı Neylesin bizim köyü, nitsin Mahmut Makali E) Sensin beni en onulmaz yerimden vuran Fakat sensin yine boş ömrü dolduran

2. SCO Güldükçe gönlüme inciler döktü Baktıkça ufkumda şafaklar söktü İçime bir tatli baygınlık çöktü Koynunda rüyaya dalasım geldi Bu dörtlüğün üçüncü dizesinde görülen anlam olayı aşağıdakilerden hangisidir? A) Kişileştirme B) Dolaylama C) Benzetme D) Ad aktarması E) Deyim aktarması Kuzum) odevlerini yaptır Mı? T 1 I 1 1 1 1 I I 1 1 1 I 1 1

8. Karain Mağarası, Antalya ilinin 30 kilometre kuzeybatısında eski Antalya-Burdur kara yoluna 5-6 kilometre uzaklıktadır. Türkiye'nin en büyük doğal mağaraları arasında olan bu doğal oluşum, önünde bulunan traverten ovasından 150 metre, denizden ise 430-450 metre yüksekliktedir. Insanlık tarihinin başlangıcındaki süreç içinde mağara, Alt Yontma Taş Çağı'ndan başlayarak Neolitik, Kalkolitik, Eski Tunç gibi Prehistorik Çağlarda ve Klasik Çağ'da insanlar tarafından kullanılmıştır. Bu mağarada yapılan kazılarda elde edilen arkeolojik buluntular, hemen yakınında bulunan Karain Müzesinde sergilenmektedir. Bu parçada aşağıdaki sözcüklerden hangisinin örneği yoktur? A) Sesteş (eş adlı) sözcük B) Mecaz anlamlı sözcük C) Somut anlamlı sözcük D) Soyut anlamlı sözcük E) Terim anlamlı sözcük

Duygu ve hayallerin düzyazı biçimiyle şiirsel bir dille anlatıl- masına sone denir. Bu şiir türünde iç ahenk ve olay örgüsü 1 de vardır. Bu özelliğiyle, öykü ile şiir arasında bir tür sayılır. Edebiyatımızda bu türün başarılı örnekleri Servetifünun || Dönemi'nde verilmiştir. Halit Ziya'nın Mezardan Sesleri, ||| Mehmet Rauf'un Siyah İnciler'i, Yakup Kadri'nin Erenlerin IV V Bağından eserleri bu türde kaleme alınmıştır. Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

11 Antep'te beni en çok etkileyen şey sanırım tarihin elle tutulurluğu. Bu şehir kendi mimarisinde, kültüründe bir gizi imgeleyip saklıyor. İşte bu da beni derinden etkiliyor. Zamanı hissetmemizi, ona dokunmamızı sağlayan bu muhteşem kent, bana soyutları somut- laştırıyor. Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? A Geçmişin varlığını sürdürmesi B) Geçmişe gelecekten çok güvenilmesi Geçmişin eleştiriden geçirilmesi DY Geçmişin örnek alınarak geliştirilmesi F Geçmişe her yönden bağlanılması

12 Merhaba Eren! Sana çok güzel bir isim buldum: Eren. Ama ben, hep sana hep isim aramakla meşgulüm. Daha çok hoşuma gideni bulursam bunu da değiştiririz! Seni bundan sonra böyle çağıracaklar. Bayan Eren... Nasıl, hoşuna gitti mi? Bu kelime biraz ressam Derain'e benziyor diye takılıyor kulağıma. Ama çok anlamlı çok güzel... Amacına ulaş- mış demek. "Ermek" fiilinden... Erişmek, varmak... Aynı zamanda senin "Ernestine"i hatırlatıyor. Babanın sana verdiği isimden çok da değişik bir isim değil! Bu parçada altı çizili sözcüklerden hangisi mecaz anlamlıdır? Aygüzel 7-C çağıracaklar 8-A 9-C hatırlatıyor 10-D 11-D 15 1 aramakla takılıyor 12-D 31

3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içindeki anlam olayına yer verilmemiştir? A) Kalanlar ortada genç, ihtiyar, kadın, erkek Harap olup yaşıyor talihin azabıyla (Kinaye) B) Bir noktada birleşmiş vatanın dört bucağı Gurbet çeken gönüller kuşatmıştı ocağı (Dolaylama) C) Hayattan canlı ölüm, günahtan baskın rahmet Beyoğlu tepinirken ağlar Karacaahmet (Deyim aktarması) Aşk ateşi gir canıma, beni yakıp yandırmaya Yedi deniz suyu yetmez, bu ateşi söndürmeye (Mübalağa) Yabancı yolların üstünde ağladım, koştum Bahar âşığıyım, kıştır ismim ey dostum (Kişileştirme)

8. Kimi deyimler o ulusun gelenek ve göreneklerini, inanç- larını, yaşam biçimini bildirirler. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde böyle bir deyim kullanılmamıştır? A) Öğretmene çocuğunu teslim ederken “Eti senin, ke- miği benim." dedi. B) Büyük sözüme tövbe, bir daha kimseye güvenme- yeceğim. C) Kimseyle böyle kötü konuşma, ağzından yel alsın. D) Yıllardır biriktirdiklerimle güzel bir ev aldım, darısı başınıza. E) Yaşamı boyunca elini sıcak sudan soğuk suya sok- madı