Anlam Bakımından Sözcükler Soruları

Sadece hayallerin parlaklığı (ilgi çekiciliği), kullanılan dilin inceliği (kıvraklığı), kompozisyonun kusursuzluğu (mükem- III melliği), fikirlerin değeri (niteliği), ifadenin çekiciliği (albeni- IV si) nesir için kâfi ise de şiir için değildir. Bu cümlede numaralanmış sözcüklerden hangisinin an- lamı, ayraç içinde yerilenle uyuşmamaktadır? BY (DV

11. Ocağına düşmek deyimini birine yardım etmesi için yalvarmak, 1 koruması için ona sığınmak istediğimizde kullanırız. Ramak kal- || mak ise tehlikeli bir şeyin olmasına çok az kalmak anlamında kullanılır. Bunların yanında zılgıt yemek sözünü azarlanmak an- ||| lamında; kalburla su taşımak tabirini verim alınamayacak bir IV işle uğraşmak manasında kullanırız. Yapılan işin sonunda ne kâr ne zarar edildiğinde de el elde baş başta deriz. V Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yanlış kul- lanılmıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

11. Aşağıdakilerin hangisinde "tutmak" sözcüğünün anlamıyla kullanımı birbirine uymamaktadır? A) B) D) Anlam Yakalamak, ele ge- çirmek Kaplamak, bürü- mek C) Beğenilmek, hoşa gitmek Oyalamak, meşgul etmek E) Dinlemek, uymak, kulak vermek Kullanım Onu tutup bana getirmen gerek yordu. Yollarını duman tutmuş, kaldım gur- bette. İstanbul'da oynadığı oyun çok tut muştu. Her ayrıntısı birbirini tutan bir yaşa mimiz vardı. Öğütlerimi tutarsan sene sonunda sevinen sen olursun. 12, Karşı komşumuz Berkant Bey'in evinin etrafini polisler sarmışt

1. Mutlaka sizin de cebinde akrep taşıyan bir arkadaşınız vardır. Bir ortama girdiğinizde asla elini cebine atmaz, bir işe birlikte girdiğinizde paçaları sıvamaz. Anlayacağınız || başınıza çorap örer. Çoğu kez bu davranışının yanlış ||| olduğunu söylemekten dilinizde tüy biter, yorulursu- nuz. Bütün bunlara rağmen o yine bildiğini okumaya devam eder. Bu parçada numaralanme sözlerle ilgili olarak, I. Cimrilik, II. işe girişmek için hazırlanmak, III. Zor duruma düşürmek V IV. Konuşamaz olmak,. V. İstediği gibi davranmak durumlarından hangisinin anlamı yanlış verilmiştir? C III D) IV EW A) I B) II 3. Y A R

Bu parçada aralanm nin anlamı ayraç içinde verilenle uyuşmamakta- dir? A) I B) II C) III D) IV E) Y 2. Çağdaş dünyada toplumsal hayatın şekillenmesinde eğitim başat bir rol üstlenmektedir. Bu sebeple de toplumların siyasi, ekonomik, kültürel gelişimlerinin ve gelişim süreçlerinde yaşadıkları çeşitli sorunların eği- tim-öğretim alanıyla ilişkili olması şaşırtıcı değildir. Bu parçada altı çizili sözü anlamca karşılayabile- cek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Öykünün en hareketli kahramanı olarak görülen Fi- ruze'yi değişik bir son bekliyordu. B) Fuarda dinamik hareketleriyle herkesi etkileyen yazar, bir de fotoğraf çekimine katıldı. C) Kitabın yazım sürecini etkileyen faktörlerin başında piyasadaki bu belirsizlik geliyordu. D) Bu zamana kadar yazılmış tüm eleştirileri unutup yeni bir yazı yazmaya koyuldu. E) Eleştirmenin romanın baskın karakteri üzerine yap- tığı yorumlar medyada taraftar bulmadı. yarıçap

si, kuru- 11. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur? Borç yiğidin kamçısıdır. Sakla samanı gelir zamanı. C) Ateş düştüğü yeri yakar. DY Gülme komşuna gelir başına. Dost ile ye, iç; alışveriş etme. N

m 6. Acemi katır kapı önünde yük indirir Bu atasözünde vurgulanan aşağıdakilerden hangisidir? A) Çalışkanlık, kanaat B) Tecrübe, beceri C) Sabır, kötümserlik D) Cömertlik, samimiyet E) Alçak gönüllülük, iş birliği

TEST - 1 5. Sait Faik, hikâyelerinde konu ve olaydan çok, şiire ve etkiye en uygun zaman parçaları üzerinde durmayı seven, bu dramatik anları incelemekte büyük başarı gösteren bir İstanbul hikâyecisi idi. Çalışkan, işinde gücünde insanlar gördükçe şehirden, kalabalıklardan sevinç duydu; kötülüklerle karşılaştıkça kırlara, kıyılara, sakin tenha adalara (Burgaz, Hayırsız Adalar), balıkçılara sığındı. Ada ve deniz hikâyelerinde kahraman sayısı az ve sınırlı, şehir hikâyelerinde ise dikkati dağıtacak kadar bol ve çeşitlidir. Sait Faik, yığınlar içindeki gizli dramları bulup çıkardığı gibi tabiat senfonisini de derinlere işleyen bir ustalıkla yaşatmayı bildi. İnsanları, kırları, denizi, tabiat köşeleri ve hayvanlarıyla hayatın bölünmez bütünlüğünü işledi. Kalemini güzelliklerin hakkını aramak, vermek, göstermek uğrunda kullandı. Bu parçadaki altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) İlgiyi üzerinde toplamak By Geniş toplum kesimlerindeki C) Bir işle meşgul D) Etkisini okurda güçlü bir biçimde duyurmak E) Vakit dilimleri 6. İyi bir öğretmen, gerçek bir hazinedir; ilkokul öğretmeniniz 1 11 sizi fikren yeşertir, içinizi iyi duygularla doldurursa onun IV ||| hakkında karar vermek ve ona güven duymak için bunlar yeterlidir. V

de Anlam 9. (1) Tanpınar'ı sanatkârane üsluba götüren başlıca amil- lerden biri onun dünyaya bir ressam gözü ile bakmasıdır. (II) Bir ressam için olduğu gibi Tanpınar için de dünya bir ışık, şekil ve renk cümbüşüdür fakat Tanpınar tabiat ve insanın sadece dış görünüşüne bakmaz, onların derinli- ğine de iner. (III) Halit Ziya büyük bir yazar olmakla bera- ber, umumiyetle hayatın yüzeyselliğinde kalmıştır, onda Tanpınar'ın eserlerindeki baş döndürücü derinlik yoktur. (IV) Çok geniş kültüre sahip olan Tanpınar; tarih, psikoloji ve felsefeye de meraklı idi, diyebilirim ki son çağ Türk edebiyatında beşerî kültür ile güzel sanatlara Tanpınar kadar ihtiras ile sarılan, onlarla ruhunu besleyen başka bir Türk yazarı yoktur. (V) Hayatı bir sanat eseri kadar güzel bulan Tanpınar'ın içinde onun sırlarını araştıran bir filozof, psikolog ve sosyolog merakı da vardı, o bu cephesiyle Halit Ziya'dan ve diğer üslupçu yazarlardan ayrılır, onların çok üstüne çıkar. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede neden-sonuç ilişkisi kurulmuştur. B) II. cümlede bir saptama yapılmıştır. C) III. cümlede hem olumlu hem olumsuz eleştiriye yer vermiştir. D) IV. cümlede varsayımda bulunulmuştur. E) V. cümlede karşılaştırma yapılmıştır.

5. Dünyanın bir yazı bir kışı vardır. Her yolun bir sonu bir başı vardır Her aşkın sonunda gözyaşı vardır Akar damla damla sel olur gider Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Birden çok tamlananı olan işim tamlama- si vardır. B) İkileme zarf görevinde kullanılmıştır. C) Zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır. D) Birleşik sözcük kullanılmıştır E) Tamlayanı bir sifat tarafından belirtilen isim tamlaması vardır.

Etkinlik: Aşağıda metinde verilen bazı kelimelerin anlamları yazılmıştır. Kelimeleri bulup bulmacaya yazınız. 31- : İnsanlarda korku, kızgınlık, kıskançlık, üzüntü gibi duygusal nedenlere bağlı olarak kendini gösteren duygu yoğunlaşması durumu.

için an- ur. Bu Örnek 6 Bir dilin tarihsel, bölgesel, siyasal nedenlerden dolayı ses, yapı ve söz dizimi özellikleriyle ayrılan koluna ----; bir dilin iz- lenebilen tarihî dönemlerinde ayrılmış koluna ----; toplumun belli bir kesimi tarafından kullanılan, kendine özgü sözcük, deyim ve deyişlerden oluşan özel diline de ---- denir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangi- si sırasıyla getirilmelidir? A) şive - ağız-argo B) lehçe - jargon - ağız C) lehçe -şive - argo D) ağız-şive - jargon E) şive-lehçe - argo

2. Geçenlerde bir ozan arkadaşım, dört beş dizelik yeni ve güzel bir şiirini okudu bana; o şiir üzerine konuşurken uzun şiir-kısa şiir konusuna da değindik. Şunu merak ediyordum: Arkadaşımın o dört beş dizeyle verdiği, vermek istediğinin tümü müydü? Bir ozan, niçin kimi zaman düşüncelerinin ardına takılıp gidebildiğince gidiyordu da kimi zaman az sözle yetiniyordu? Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Sözcük seçimine azami özen göstermek Sanatsal gücünü çok iyi kullanmak Aklından geçenleri uzun uzun anlatmak D) Konu seçiminde hiçbir sınır tanımamak E) Fikirlerini çok sanatlı şekilde yansıtmak 4.

1. Dağ başını duman almış, gümüş dere durmaz akar. II. Önümüzdeki yıl futbolun beşiğine gitmeyi çok istiyorum. III. Öğretmenimiz, bir Karadeniz ağzıyla bir Konya ağzıyla ko- nuşuyordu. IV. İşçiler tarlada akşama kadar haril harıl çalıştı. V. Kafayı kullanıp sonunda istediğine kavuşmuştu. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? led leev A) I.de, yan anlamlı sözcük kullanılmıştır. B) II.de, dolaylama yapılmıştır. C) III.de, terim anlamlı sözcük vardır. D) IV.de, ad aktarması yapılmıştır. le uts 2001 tinels E) V.de, "yokluğu çekilen veya çok istenen bir şeye erişmek, onu elde etmek" anlamında bir sözcük kullanılmıştır. Vine

Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük gerçek anlamın dışında (mecaz anlamda) kullanılmıştır? A) Bekçi, merakı artınca cesaretini toplayıp sesin geldiği yöne gitmiş. B) İyice geciken küçük çocuk, karanlıkta evinin yolunu kaybet- miş. C) Adam, bir de bakmış ki küçük bir kız, sokağın başında ses- sizce ağlıyormuş. D) Bizim yörenin ozanlarının her sene gerçekleştirdiği atışma- lara bayılıyorum. E) Bahçe kapısının her iki kanadı da açık unutulmuştu.

Anlam Devam etmek . Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "sürmek" sözcüğünün anlamıyla kullanımı birbirine uymamaktadır? B) Bir malı satışa sunmak C) Zaman geçmek p) Uzatmak, ileri doğru itmek Olmaya devam etmek SÖZCÜKTE ANLAM Sözcükte Anlam Özelli Cümle Kullanım Yağmurlar nisan sonuna kadar sürer. İhracat fazlası ürünleri iç piyasaya sürüyor. Çok sürmez, kardeşin de buraya yerleşir. Tencereyi ateşe doğru sürmüştü. Her sınıfın kontrolü bir saat sürmüştü. Saatlerdir gözüne uyku girmeyen, konuşmakta orlanan anneannem saat beşe doğru 4. 5.