Anlam Bakımından Sözcükler Soruları

1. 2² TYT/ Temel Türkçe TEMEL TÜRK 1. Bu testteki toplam soru sayısı 40'dır. 2. Cevaplarınızı, cevap kağıdının "Türkçe Testi" için ayrıla Nurullah Ataç, nesnel verilere bağlılık ve tarafsızlık ölçütlerinin idealize edildiği eleştiri kanonunu kırarak eleştirmenin, sanat eseri karşısında şahsi duygulanım ve izlenimlerini merkeze aldığı yeni bir anlayış yarat- maya çalışmıştır. Okur nezdinde uyandırdığı ilgi ölçü- sünde hararetli polemiklerin nesnesi hâline gelmiştir. Eleştiri faaliyetini, ele alınan eserden hareketle yeni bir estetik metin yaratma edimi olarak değerlendiren Nurullah Ataç'a yöneltilen itirazların başında, onun tu- tarlı ve sağlam temellere dayalı bir anlayış inşa ede- mediği vurgusu gelmektedir. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Coşkun konuşmaların merkezinde bulunmak B) Edebiyat alanında canlı tartışmalar başlatmak C) Ateşli kalem kavgalarından etkilenmek D) Yıkıcı kavgaların odak noktasında olmak E) Saldırgan eleştiriler tarafından yönlendirilmek 418,75 63,95

18. Insan sosyal bir varlıktır. Toplum içinde huzurlu yaşamak için insanlar arasındaki ilişkileri düzenleyen bazı kurallara ihtiyaç vardır. Tarih boyunca birçok toplum, medeniyet gelip geçmiştir. Her toplumun insan ilişkilerini düzenlemek için yazılı veya yazısız bazı kuralları vardır. Bu kural ve ilkeler toplum düzenini sağlamada belirleyici olmuştur. Bu parçadan hareketle; 1. Din II. Örf, adet ve gelenekler V III. Hukuk V kavramlarından hangilerinin toplum düzenini belirle- mede etkili olduğu söylenebilir? A) Yalnız 1 BI ve II D) I ve III C) II ve II E) I, II ve III A

-3-4-1 m. Yaşa- ara uzat- an ve ha- 22. "Demre'yi geçer geçmez doğanın ve iklimin değiştiğini görür- sünüz. Nefis, mis gibi bir dağ havası sarar sizi. Olağanüstü bir sessizlik başlar. Arada bir keçi sesleri duyulur. Sonra bir yığın Likya mezarlarıyla karşılaşırsınız." Parçada hangi duyumla ilgili bir ayrıntıya yer verilmemiş- tir? A) Dokunma D) Koklama B) Görme E) Duyma C) İşitme

2. gelişen - anlaşılmaz olarak - gitmek D) tekdüzeleşen - giderek - ulaşabilmek Eyerleşen - değerlenerek - yer vermek rahat: Sıkıntı veya yorgunluk, tedirginlik vermeyen. • açmak: Ayırmak, tahsis etmek. • yerinde: Zamanı, yeri uygun düşmek. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "rahat, açmak, yerinde" sözcükleri belirtilen anlamlarını she karşılayacak şekilde kullanılmıştır? * Havanın insanı bu denli açtığı, her şeye rahat ulaşıldığı böyle bir coğrafyada yerinde olsam devamlı kalırdım. Çocuğun başarılı olması için ona üst katta rahat bir oda açmalarını yerinde bir davranış olarak görüyorum. XH Hâli vakti yerinde, oldukça da rahat bir adam olan babam; bazen derdini açacak kimse bulamazdı yanında. Morali yerinde olduğunda onun açmayacağı, rahat ulaşamayacağı insan yoktur, diyebilirim. E) Babası yerinde bu adama her konuyu rahat şekilde açıyor, onun tespit ve önerilerini dikkate alıyordu. 1

• sıkmak: Bunaltmak Ⓡ tarz: Anlatım • silinmek: Unutulmak Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "sıkmak, tarz, silinmek" sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekilde kullanılmıştır? A) Müşterinin elini sikti, bu tarz elbiselerdeki desenlerin asta silinmediğini belirtti. B) Mürekkep lekesine benzettiğim ve beni sıkan bu yazı neyse ki silindi de kâğıda kendi tarzıma uygun bir el yazısı ile düşüncelerimi yazabildim. C) Viday sikan contanın üretim tarzı yakın zamanda silinip gidecek, dedi büyük bir ciddiyetle. D) Okru sıkan bir tarzda yazarsanız eserleriniz kısa rede silinir gider. E) Makine, kagidi güzelce sıkarak ona uygun şekli veriyor. eski tarz kitap basma alışkanlığını âdeta siliyordu. 3. Kv de Ke ke Bi do yu Å

130. pertirsed Nitelikli bir yazar mı olmak istiyorsunuz? Öyleyse ilk va- pacağınız iş, tutacağınız sanat akımının ilkelerin bellemek olmalıdır. Yoksa hangi yolda yürüdüğünüzü bilmez, yapıt- larınızın çerçevelerini belirleyemezsiniz. Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Yumuşak, sabırlı, şefkatli bir insan sanmıştım ben o ya- zari. B) Edebiyatla uğraşan her sanatçının bir akıma mutlaka bağı olması gerekir. C) Yeni bir kitap alırken kitap ve yazarı ile ilgili inceleme yapılması yerinde olur. D) Günümüz gençleri, yeni şeyler öğrenmekte oldukça zorlanıyor. E) Aşı konusuna ilk zamanlar pek çok insan şüpheyle yak- laşmıştı.

14. Ben, bir edebiyatçı olarak felsefe hakkında iri sözler etme hakkını kendimde görmüyorum. Ama herhangi birinin kahvehanede söyleyebileceği lafı biraz daha düzgün söy- lemesinin felsefe sanıldığı bir ülkede yaşıyoruz. Önemli olan, edebiyatçının felsefeden nasıl yararlandığıdır. Ma- alesef edebî metinleri bu anlamda değerlendiren eleş tirmenler yoktur. Metnin felsefesini, yazarın felsefesini irdelemiyorlar. Edebiyat, tabii biraz da konu edebiyatı gibi algılanmış bizde. Sinemaya gidiyorum dendiğinde "Konu- su ne?" diye soran izleyicinin, aynı zamanda okur karşılık- ları var. Onlar, filme alınan romanları okumayanlardır aynı zamanda. Konusunu biliyor, kitabını niye okusun! Bunları okur saymak yanlış. Bu parçada "iri” sözcüğü aşağıdaki anlamlardan han- gisine karşılık gelecek şekilde kullanılmamıştır? By büyük A) iddialı D) gösterişli E) abartılı C) hacimli

3. B berfelek E Poyraz Musa dün akşamdan bu yana hemen hemen hiç soluk almadan ince, telaşsız bir uyumla kürek çekiyor- du. Onun bu kürek sevdası babasına çekmişti. Kimi za- man belli belirsiz bir yel esiyor, sonra yitiveriyordu. De- likanlının ter kokusuna küreklerden gelen deniz kokusu karşıyordux Yorulmuştu ya aldırmıyordu. Bu hayattan çektiklerini de yorgunluğunu da denizin apak kesildiğini görünce unuttu. Seher yeliyle birlikte içine, onu alıp uçu- ran bir sevinç geldi oturdu. Akşamdan beri sanki kürek çekmiyormuşçasına birden canlandı, küreklere asıldı, altındaki kayık uçuyordu. Bu kayık daha 100 kilo yük bile çekerdi O Bu parçada "çekmek” sözcüğü aşağıdaki anlamlar- dan hangisine karşılık gelecek şekilde kullanılma- mıştır? x. A) Taşıma gücü olmak B) Birine herhangi bir bakımdan benzemek CGüç durumlara dayanmak, katlanmak D) Bir duyguyu içinde yaşatmak EYürütmek, sürmek →

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad ve sıfat tamlaması birlikte kullanılmıştır? A) Böyle soğuk bir havada piknik yapılır mı hiç? B) Onun için en önemli görev sınavı kazanmaktı. CHEserlerinin tamamını bu müzeye bağışlamıştı. D) Bu konuda kurulun kararını beklemek zorundayız. E) En zor olan davranış, affedebilmekmiş.

SORU 3: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "gerçekleşmemiş bir beklenti" söz konusudur? A) Biraz önce baktığınız çim biçme makinesinin daha sağlam olduğunu düşünüyorum. B) Onun bu haline kendimi bildin bileli gülerim. C) Yere düşen saatimi sizin tamir edebileceğinizi söylüyorlar. D) Yeni alınan dört futbolcuyla takımımızın şampiyon olacağına inanıyorum. E) Annemin anlattığı masalların hiç bitmeyeceğini sanıyordum.

16. Sanat ve edebiyat (yazın), tarihin ilk dönemlerinden bu yana varolageldiklerine göre estetiğe dair kimi düşün- celerin de ilk zamanlardan beri bulunduğu farz edilebilir || (varsayılabilir). Fakat, elimize ulaşan yazılı kaynaklara gö- re estetikle ilgili ilk sistematik (yerleşik) düşünceler, kadim IV (eski) Yunan gibi insanlık tarihinin nispeten geç bir dönemine tarihlenmektedir. Yunan filozoflarının en etkilile- rinden biri olan Platon, estetik hakkında ilk sistematik teoriyi (kuramı) ortaya koymuş kişi gibi görünmektedir. Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin anla- mı, ayraç içindeki sözün anlamıyla örtüşmemektedir? A) I B) II C) II D) IV E) V

Tokniği B eği en masin- ngeller. Than ta- bu Kafa Dengi Türkçe Testi 7. Yazarlığın bencilce, takıntılı bir uğraş (meşguliyet) olduğunu 1 anımsatmaya gerek yok. Hangi itki (zorunluluk) saatler || boyu, sonu müphem (belirsiz) bir çabanın peşinde koşmayı ||| sağlar, bunu kestirmenin de kolay olduğunu söyleyemem. Kimi özel hissetmek için masa başına otururken kimi ruhsal iztiraplarını (sıkıntı) dindirmek, içe kapanık hâllerinden kur- IV tulmak ya da kendi kendine konuşmak için yazmayı seçmiş- tir. Bu durumda yaşam öyküleriyle bizim imgelemimizdeki V (hayal dünyası) karşılıkları arasında uçurum olması kaçı- nılmazdır. Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin anla- mi parantez () içindeki sözün anlamıyla uyuşmamak- tadır? A) I B) II C) III D) IV E) V 8. Karşımda koltuğa oturmuş, bir saattir konuşuyor. "Bu çetre- filli konulara girmeye ne gerek vardı?" diyorum kendi kendi- iroom bunların beni yorduğu-

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım ya vardır? A) Eksik olduğu iddia edilen 116 bin 854 kita kayıtlara göre Milli Kütüphaneden Yazma Eserler Kurumuna devredilmiş. B) Avrupa Birliğinin tam üyelik için Türkiye'd beklentilerine verilecek cevaplar konusun Türk kamuoyunda net bir yaklaşım yok. C) Geçen hafta Resmi Gazete'de yayımlana yürürlüğe giren söz konusu Yönetmelik'in maddesine özellikle dikkat etmelisiniz. D) Istanbul'un Asya Yakası'nda, Üsküdar ilçesinde bulunan 15 Temmuz Şehitler Anıtı'nı bir gün içinde binlerce insan ziya etti. E) Türk Dili dergisinde Ekim 1951'den 2011 yılına kadar yayımlanmış olan makale, ş 20.038 metin dijital ortama aktarıldı.

tten den Z. 10. "Bulutla arkadaş olanın, sakanın suyuna ihtiyacı olmaz" cümlesinin özellikleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Devrik, birleşik, olumlu, fiil B) Kurallı, basit, olumsuz, fiil C) Kurallı, birleşik, olumsuz, fiil D) Kurallı, sıralı, olumsuz, isim E) Devrik, birleşik, olumlu, fiil 1

Salondan içeri girdiğini görünce yanına gidip konuşmak istedim. Kılık kıyafetinden cebinin para gördüğü belliydi. Yine de yanına gidip konuşmak isteğime engel olamıyor- dum. Oturuşundan, hareketlerinden paranın ne demek ol- duğunu görüyordum. Onunla üniversite yıllarında güneş görmeyen bir evde kaldığımız günler geldi aklıma. A Bu parçada "görmek” sözcüğü aşağıdaki anlamlar- dan hangisine karşılık gelecek şekilde kullanılma- miştir? A) Yüzü bir yöne doğru bakmak (B) Bir olaya tanık olmak C Anlamak, sezmek DY Göz yardımıyla bir şeyin varlığını algılamak E) Bir şeye erişmek

organizmalar birbirleri ile belirli bir ilişki içinde yaşarlar. Bu ilişki bir beslenme ilişkisidir ve çok sayıda Doğada 1 11 halkadan meydana gelmiştir, zararlı ve yararlı organiz- malar doğada bir arada ve belirli bir denge içinde bulu- nurlar. Doğal denge adı verilen bu sistemin bir kefesinde zararlıların, diğer kefesinde yararlıların bulunduğu tera- ziye benzetilebilir. Dışarıda herhangi bir müdahale yapıl- ||| IV madığı sürece bu terazi sürekli dengededir. V 12. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerle ilgili eşleş- tirmelerden hangisi yanlıştır? olara AT- 1- İsim kökünden türemiş sözcük Br II - Hem yapım eki hem çekim eki almış sözcük B III-Kurallı birleşik fiil DIV-Birleşik sözcük D 2 Kök hâlinde basit sözcük türemis rak öğ ta ha lik b 15