Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

6. Tüketim toplumunun tüm hızıyla etrafımızı kuşattığı bir dönemde, kalıcı ve insanları değişmez olana odakla- weyan eserlerin ortaya çıktığını pek görmüyoruz. Ortaya çıksa dahi niteliksiz ve salt zekice yazılmış, okura bir şey söylemeyen, isyankâr bir üsluba bürünmüş yazılar tüketilmekte ve ilgi görmektedir. 9 Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki altı çizili söz- lerden herhangi biriyle anlam yakınlığı oluşturma- maktadır? wwwwwwwwwwwwwwww A) Beğenilen, çok okunan B) Bir ileti, düşünce sunmayan POTENT Uzun soluklu olabilmeyi başaran D) Tüm toplumlara seslenmeyi başaramayan Sanatsal nitelikler taşımayan MANIAYA We

Oas 3.0) Bu kabiledeki insanlar son derece dürüst, sade ve eli açık insanlar. (II) Herhangi birinden sahip olduğu bir şey istenince hemen veriyorlar. (III) Kötünün ne olduğunu hiç bilmiyorlar, çalmıyorlar, öldürmüyorlar. (IV) Komşularını kendileri kadar çok seviyorlar. (V) Dünyada onlar ka- dar tatlı dilli insanlar yoktur, her zaman gülüyorlar. Numaralanmış cümlelerin hangisinde "nitelik - varlık" ilişkisiyle oluşan bir ad aktarması yapılmıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V 16

4. Öyküde şiirsellik, aslında üslubun süsü olarak karşımıza çıkar ve öyküyü süsler. Üsluba ruh kazandıran, betimlemeyi durağanlık- tan kurtaran, böylece öyküyü ilginç kılarak zihinlerde yer etme- sine yarayan bir imkândır bu. Şiirin imkânları öyküyü uzun an- latmaktan alıkoyar, dili ve anlatımı zenginleştirir. Belki de bu yüz- den özellikle durum öyküsü için şiirsellik daha önemlidir. Şiirde öykü ise şiirin "az sözle çok şey anlatma" maharetini yok eder ve böylece şiir "konuşkan" bir hâl alır. Betimlemeler ve olay şi- irle anlatılırken şair, ister istemez didaktik olmaktan, fikrini söy- aktik olmaktan lemekten kendini alamaz. Bu parçadaki altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Özlülükten uzaklaşmak B) Hatırlarda kalmak C) Doğallıktan yana olmak D) Anlatımı canlı ve kılmak E) Tasvirlerdeki tekdüzeliği kırmak 43

1. töder AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI-SOSYAL Bİ 1. Bu testte sırasıyla, Türk Dili ve Edebiyatı (1-24) Tarih-1 (25-34) Coğrafya-1 (35-40) ile ilgili 40 soru varc 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1 2. İnsan kimi zaman içini dökmeden edemez. Bir dost, bir arka- daş o dakikalarda paha biçilemez bir değer kazanır. Ancak her şey bir dosta söylenmez ki. O zaman insan, alır eline ka- lemi ve içinin kıvrımlarında dolaşmaya başlar. Masanın ba- şında, kalemin ucunda döker tüm iç dünyasının inceliklerini. Sonra da tüm bu anlatılanları tesciller gibi üzerine bir de tarih atar. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada altı çizili sözlerle an- latılmak istenenlerden biri değildir? A Duygu ve düşüncelerini anlatarak rahatlamak Pic dunyanın labirentlerinde gezinmek CSöylenilenleri veya yazılanları kaydetmek D) Hissettiklerini yazıya geçirmek E Herkesten farklı olduğunu vurgulamak 1 1 1 I 1 Salah Birsel'e göre şiir, "Şiirin hiçbir anlamı olmaması değil, şiirin o anlamı bağırmamasıdır." Caloh Birsel'in bu sözüyle an- 3. Shakes aynı oy ve ölçü onardc ikisind Bu pa asağı A) B) et 7 la

3 3 AYT/TDE-SOS-1 1. Bu testte 1-24 Türk Dili ve Edebiyatı, 25-34 Tarih, 35-40 Coğra 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal E 1. 10 TÜRK DİLİ VE EDEE BILIMLER- I. Her edebî ifade, aynı zamanda bir ileti aracı olarak muhataplar arasında zihin ve dil iletişimine imkân tanıyacaktır. II. Edebiyatın üstün bir idrak zeminine dayanması, onun günlük dilden bir yönüyle uzak olması ile ilgilidir. III. Kurmacaya dayanan ve geleneksel anlatı tekniklerle oluşturulan romanları anlamak, kavrayış gücü gerektirir. IV. Günlük dilin ve ilmî ifadenin en önemli özelliklerinden biri, gerçek dünyanın anlam kalıplarına ait önermeler taşımasıdır. V. Edebî dilin en belirgin özelliklerinden biri, onun imgesel dünyada vücut bulmasıdır. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde altı çizili sözcükler, anlamca birbirine en yakındır? A) I ve II B) II ve III D) I ve IV E) IV ve V C) II ve IV

4. Türkçe (1) Uzun bir zamandır edebiyat dergilerinde, edebi- yatımızda neden nitelikli cinayet romanlarının yazıl- madığı üzerine enine boyuna tartışmalar yapılıyor. (II) Yazılan birkaç nitelikli romanın hakkı veriliyor ama bu konunun bir tarz hâline gelmesinin biraz zaman alacağı da söyleniyor. (III) Aslında ortada bir sorun olduğunu düşünmüyorum zira roman, toplumsal yaşamı yansıtan bir tür. (IV) Adli kayıtları incelediğinizde görürsünüz ki ülkemizde işlenen ci- nayetlerin çok ama çok düşük bir kısmı planlı işleni- yor. (V) Bu da şu gerçeği ortaya çıkarıyor, romanci ya tamamen Batılı örneklere özenecek ya da kendi kurgu gücüne güvenecek aksi hâlde ülkemizde gö- rüp de anlatacağı bir hikâye yok. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. de bir değerlendirme yapılmıştır. B) II. de hem olumlu hem olumsuz eleştiri yapıl- mıştır. C) III. de bir yargının gerekçesine yer verilmiştir. D) IV. de yargı bir koşula bağlanmıştır. E) V. de parça bir sonuca bağlanmıştır.

nmek, züm- onra tbol lar U- 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklemden sonra gelen sözcük ya da sözcükler atılırsa anlamda bir daralma olmaz? A) Birçok romanı, öyküyü, ilk sayfalarında terk ederim bana bir şey vermediklerini düşünerek. B) Herhangi bir konuda bilgisi, hüneri olan kişilerin ilk işleri, halktan soyutlamak oluyor kendilerini. Bazı ozan ve yazarlar vardır yaşadıkları dönemde yeterince tanınmamış. D) Birey olma yetkinliği kazanamamış kişilerde sık gö- rüldüğünü biliyoruz bencilliğin. E)) Karikatürlerin, gazete ve dergi sayfalarından evlerin, galerilerin duvarlarına çıkmasını istiyorlar onlar.

J 5. Aşağıdakilerin hangisinde yargının nedeni be- lirtilmemiştir? A) Sait Faik'in adı, yalansızlığı, dobralığı yüzünden huysuza çıkmış; devresinde geniş bir ahbap top- luluğu oluşmamıştır. B) Sait Faiksiz, bir insandaki yazma tutkusunun de- rinliğini, yaşamla yazısı arasındaki mesafesizliği tam bilemeyiz. C) Sait Faik, edebiyat dünyasında yavaş yavaş "yeniden" keşfedilen bir yazar olduğundan ede- biyat fakültelerinde tezler hazırlanıyor hakkında. D) Sait Faik'in, dostluk kurduklarında yabana atıl- mayacak derin izler bırakması, hakkında yazılan bu derleme kitabı doğurmuş. E) Sait Faik hakkında tüm belgelere başvurularak bir kitap yazılması, daha önce yazılanların göz- den geçirilmesine yol açmaktadır.

2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde anlam açık değil dir? A) Kesinlikle buradan ayrılmayacağım mı dedi? B) Bu kitabı okursan, hiç pişman olmazsın. C) Bu romani sana kimin önerdiğini biliyor musun? Düşüncelerimi yalnız sana söyleyebiliyorum. E Bu konuyla ilgili fazla bir şey bildiğini sanmıyorum. D)

Elestino makak 9. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerin hangisi- nin anlamdaşı yoktur? A) Siyah bir minibüs akşam saatlerinde sokağın başında bir süre durdu. B Yazdıkları hakkında yaptığımız eleştirilerimizi dikkate alırsa doğru yolu bulacaktır. C) Bizim milletimizin elinden ekmeğini alırsınız ama vatanını asla alamazsınız. D) Söylediğim her söze mutlaka verebilecek bir cevabı vardı. E) Kitabın arka kapağında değerlendirme yazıları vardı.

gisi 8. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin ya- zımı yanlıştır? A) Gündemden bihaber yaşayan insanlara sempatiy- le bakmıyorum. B) Aşırı ırkçılık cereyanına kapılmamak gerekir. C) Evin dekorasyonunu bizzat kendim yapacağım. D) Ülkedeki bilimum mağazalarda indirim başladı. E) Bu Ankara yazın egzoz, kışın kalorifer dumanı ko- kuyor. 65

7. Bir kitapçı rafında veya yazarının onu kilitlediği çekmecede sabırla okurunu bekleyen her kitap bünyesinde farklı okumalara müsait, Babil Kütüphanesini anımsatacak zengin olasılıklar ağı barındırır. Vasat bir okur bunu ayırt edemese bile bilinçli bir okur ya da bir eleştirmen, kitabın potansiyelini görmeye daha yatkındır. Bu parçada geçen "vasat bir okur" sözüyle hangi tür okura gönderme yapılmıştır? A Kitap eleştirisi yapamayan B) Okuma alışkanlığı zayıf olan C) Olayları hayalinde yinelemeyen D) Kendini olgu ve durumların dışında tutan E) Okuduğundan birikim elde etmeyen

17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgülün (,) kulla- nımı yanlıştır? A) Kendini böyle bir insan ve böyle bir yazar yapan şeyi, çocukluğunda ve gençliğinde arıyor bu kitapta hem de en ufak bir benmerkezcilik sergilemeden. B) Kesintili olarak yaklaşık kırk yılı kapsayan bu gün- lüklerde, yolu yayımcılığa evrilen bir yazarın yaşa- mının yanı sıra Türkiye'nin yakın tarihinde yaşa- nanlardan da izler bulacağınızı umuyorum. C) James Joyce kitaplarını okumak, anlamak ve hatta onlar hakkında konuşmak ve hepsinden önemlisi de çevirebilmek için öncelikle bu büyük ismi anla- mak gerekiyor. D) Bir gölge, açık bir pencere, ele geçirilmiş bir mü- hür ya da bir mektup çok şey ifade eder tarihin tek mumla aydınlanan odalarında. C E) Sanat hayatla hayat da sanatla anlamlandırılır ve bu ikisi hem birbirlerinin varlığını belirler, hem de birbirlerini tehdit eder.

8. Insan dediğin bir buğday tarlası gibi olmalı Esti mi rüzgâr bir değil milyonlar için esmeli Bir tek meyve veren dalı kesmeli insan dediğin derya misali Üstünde milyonlarca dalga İçinde kıyametler kopmalı Insan dediğin derya misali Uçsuz bucaksız olmalı Bu dizelerde aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmamıştır? AZıtlıklardan B) Benzetmelerden Deyimlerden Yinelemelerden ET Nitelemeden

amlı ldı. söz- 14. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerin hangisinin kullanımında "sesteşlik" söz konusu de- ğildir? A) Çayın kenarında mola verdik ve sıcak çay içtik. B) Gül ki gül yüzünde güller açsın. C) Kuşun sağ kanadında bir yara vardı, ama kuş sağdı. D) Bu bir göz odada iki göz onu seyrediyordu. E) Ayşe topu atınca yoldan geçen ata çarptı.

T 7 7 11. I. lyilik ülküleri dışında bir yaşamı öğütleyen her düşünce de düşüncesizliktir aslında. II. Çünkü yaşamanın ve evrenin niteliği üstünde durmaz olur böylesi. III. Demek yaşam ve evren üstüne kafa yormamak tehlikeli. IV. İyilik ilkesini yadırgayanlar da kimi başarılar kazanabilir ancak vicdanını, özünü doyuramayınca gerçekten mut- lu yaşayamazlar. ✓ V. Bu yöndeki aranmalardan uzak duran kişi iyilik ilkesine de yabancılaşır. Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir bütün oluşturabil- mek için hangi cümleler yer değiştirmelidir? A) IV ve V D) II ve III Gar B) III ve V E) I ve II C) III ve IV 14. (1) kıy tüs ka yo le h N 15.