Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

12. Doğadaki seslerin taklit edilmesiyle oluşan sesle- rin tipatıp aynısına yansıma denir. İnsanlar, hay- vanlar, cansız varlıklar ile araç ve makinelere ait yansıma sözcükler dilimizde çok fazla yer almak- tadır. Yansıma sözcüklerde ana unsur "ses" fak- törüdür. Bir sözcükte "ses" Öözelliği kaybolmuşsa sözcük yansıma sözcük olmaktan çıkmıştır. Aşağıdakilerin hangisinde yansıma sözcük yoktur? Aranızda fısıldaşmayı bırakında aramıza dönün bir an önce. Hıçkırık genellikle kısa sürelidir ve böyle kısa sureli hıçkırıklar bir hastalığa işaret etmez. Rüyada at kişnemesi görmek, devlet kademesinde büyük bir mevkiye ulaşmak ya da önemli bir okulu kazanmak olarak yorumlanmaktadır. Bu soğuk kış gününde, pencerenin kenarındaki sandalyeye oturmuş, rüzgarın uğultusunu dinliyordu. Buzun çatırdama sesleriyle hemen toparlanan arkadaş grubu, apar topar kıyıya çıkmak istedi.

1. İnsanın çelişkilerini anlatırken kendisinden bir yazar; dış dünyayı, çelişkileri, karanlıkları, aydınlıkları yaşantıya dönüştürerek anlatabilmekten Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han- gisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir? A) bahsetmeyen - faydalanır B) yola çıkmayan - mahrum kalır C) uzaklaşan beceremez D) sakınan-uzak kalır E) faydalanan - kaçınır 13

6. Sistemin varlığını koruması ve parçaların uyumu üzerine kurulu olan kişisel gelişim kitapları, 19. yüzyıl başlarında özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde yayımlanmaya başlanır. Botton, başarılı insanların hedeflerine kendi ça- balarıyla nasıl ulaştıklarını anlatan kişisel gelişim kitap- larının gerçekte bunları okuyanları "hüznün kucağına" bıraktığını söyler. İnsan bir anda servet edinebilen, is- tediği yaşama kavuşanların hikâyelerini okuyup da nasıl mutlu olabilir ki? Botton'un da ifade ettiği gibi "Bizlere anlatılan başarı öykülerinin çoğu sansürlenmis, geriye hayran olunacak parıltılı yönleri kalmıştır. Bize sunulan, sürecin kendisi değil yalnızca sonuçlarıdır." Bu parçada Botton'un kişisel gelişim kitaplarını eleştirme nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Bireyi yöneleceği alan bakımından sınırlandırması B) Kişilerin nasıl başarıya ulaştığını değil başarılarını ele alması CEle alınan kişilerin başarı süreçlerini detaylandırma- masi BY Okuyucuları gerçekçi olmayan beklentilerin içine sokması E) Bireyi toplumun genel akışına uydurmayı amaçla- ması

SIRA SENDE Aşağıdaki cümlelerdeki yan anlam olabilecek sözcüklerin altını çiziniz? 1. Tozlu rafların arasında kalan klasik eserlerin yaprakları zamanla sararmıştı. 2. Elleri trençkotunun cebinde, gözlerini karşı kıyıya dikmiş, saçları geriye uçuyor. 3. Beşiktaş sırtları pırıl pırıl, aradaki boğaz parçası masmaviydi. 4. Onun en büyük hayali üniversite okumaktı bunu da başardı. 5. Bozulan televizyonu çalıştırmak için saatlerce uğraştı. 6. Belediye görevlileri parktaki ağaçların kuruyan dallarını temizlendi.

6. Paydos bundan böyle çılgınlıklara Sert konuşmaya başladı aynalar Bu dizelerdeki altı çizili söz grubunda görülen anlam olayı aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Eyvah ne yer ne yâr kaldı Gönlüm dolu âh ü zâr kaldı B) Hülyası kalmayınca hayatın ne tadı var Bitsin hayırlısıyla bu beyhude sonbahar C) Sözü keskindir, doğru olmayana Kimse düşmeye onun diline D) Ayva sarı, nar kırmızı, sonbahar Her yıl biraz daha benimsediğim E) Dertli ne ağlayıp gezersin burda Ağlatırsa Mevla'm yine güldürür

12. Zorluk elbet gelir geçer Kimse kalmaz azığından Yoksulun da sahibi var Kursağına düşer payından Aşağıdaki atasözlerinden hangisi bu dizelerde anlatılmak istenene anlamca en yakındır? A) Aza kanaat etmeyen çoğu bulamaz. B) Ekmekle oynayanın, ekmeğiyle oynanır. Ağılda oğlak doğsa ovada otu biter. D) Aslan yattığı yerden belli olur. -E) Köpeğin ahmağı baklavadan pay umar.

diye cıktı. en- aki SÖZ ÖBEKLERİNDE ANLAM 10. Ondan önce konuşur gibi yazan yoktu; o, düzyazıyı takı elbise ve kravattan kurtaran kişi olarak bilinir. Bu cümledeki "takım elbise ve kravattan kurtarmak" sözüy anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Düzyazıdaki gereksiz sözcükleri ayıklamak B) Sözcük kullanımında titiz davranmak g Dili yapaylıktan arındırıp doğallaştırmak D) Ağırbaşlı bir anlatımı yeğlemek E) Yeni sözcükler kullanmayı tercih etmek 1

Sanatçının yeni kelime türetme çabası Nasreddin Hoca'nın, Akşehir Gölü'ne maya atmasına benzer. Hoca da o bir kaşık yoğurdunu Akşehir Gölü'ne atarken mayanın tutmayacağını biliyordu. Peki neden yaptı öyleyse? O anda tuhaflık olsun diye. Hoca ile Nurullah Ataç arasındaki fark şudur: Biri haya- tinin bir tek anında bir tek kaşık yoğurda kıydı. Nurullah Ataç hem kendisine hem bilgisine hem de bize kıydı. Bu parçaya göre Nurullah Ataç'ın yeni kelime türetme çabası aşağıdaki deyimlerin hangisi ile ilişkilendirilebilir? A) Arabanın tekerine taş koymak B) İğne deliğinden geçmek C) Zor kullanmak D) Kendi hesabına çalışmak F Havanda su dövmek baise ut Cuteushony LA

Bir dergiyi açıyorum, sıradan bir kompozisyon, "deneme" kılıfında karşıma çıkıyor. Bir başkasında, pekâlâ "inceleme" denebilecek bir metin, yine "dene- me" başlığıyla yayımlanmış. Kitapçıda, bir hanı- mefendinin günlük siyasi yazılarını topladığı kitabı alıyorum elime, onun türü de "deneme" oluvermiş. Bir başkası, bölük pörçük anılarını kaleme almış ve "deneme" diye yayımlamış. Deneme türünde azımsanmayacak sayıda kitap çıkıyor fakat ben bu berekete sevinemiyorum. Bu parça, aşağıdakilerden hangisiyle devam etti- rilirse yazarın yakındığı durumun sebebi veril- miş olur? A) Denemenin özünde "ben" düşüncesi olduğunu, insanın iç dökme isteğinden doğduğunu biliyo- ruz. B) Böylece, düşük nitelikli metinlere ve kitaplara saygın bir kılıf, bir ambalaj görevi kazandırılıyor denemeyle. C) Daha farklı konularla yazılması gereken bir tür olduğuna karar vermişiz. D) Farklı bir üslup kullanmak yerine denemenin sınırsız imkânlarından yararlanmak istiyorlar. E) Okunan eser sayısına bağlı olarak toplumun da gelişmişlik düzeyi artırılır anlayışına karşı çıkıyo- ruz.

yapılmamıştır. 2- ÖĞRETEN SORU / ÖSYM Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerden hangisi ger- çek anlamında kullanılmıştır? A) Ayağında, burnu aşınmış eski bir kundura vardı. B) Dikiş makinesinin kolunu koparacakmış gibi çeviriyordu. C) Çok uzaklardan atıldığı belli iki el silah sesi duydidu. D) İri, hantal gövdesini zorlukla sürüklüyor gibiydi. E) Ninem, yorganımıza kırmızı çiçekli, basma bir yüz geçirdi. Çözüm

9. Başanlı yazarlar, yapıtlarını ortaya koyarken sözcüklerin ilk ve temel anlamlarıyla yetinmez, onlara yan anlamlar kazandırmak için çabalar. Sözcüklere birden çok anlam kazandırmakla kalmaz, yeni duygu ve düşünceleri, yeni kavramları bu yolla anlatmayı dener; böylece dilin anlam ve anlatım olanaklarını zenginleştirir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu parçada ileri sürülen tutuma uyulmamıştır? A) Görevliden işittiği ağır sözler karşısında şaşırmıştı. B) Gönlünde beslediği duygu, aniden ortaya çıkıverecek diye korkuyordu. C) Çevirilerinde kullandığı akıcı dil, onu farklı kılıyordu. D) Sık ağaçların arasında ilerlerken büyük bir mağaraya rastladı. Yanıt Yayınları E) Misafirler, sıcak bir karşılamanın ardından odalarına çekildi.

bütününün aşağıdakilerde Zihnin karanlık bölgelerini ay Kalıplan kimp duyguların pe peşinde koş G Belli bir yazı türüne bağlı kalmaksızın yazmak D Hayalle gerçek arasında ilgi kurmak EDüşünce zenginliği kazandırmak için uğraşmak Bu 2. apılabileceğ Kalemini değdirdiği sözcük koşup bir başka sözcüğe haber veriyor sanki; rahat bir söyleyiş, sentetik unsurlardan, kaba ve katı ifadelerden arındırılmış, herkese değen geniş omuzlu cümlelerden oluşmuş yapıtlar yazmıştır. Bu cümlede geçen "herkese değen geniş omuzlu cümleler" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Derin anlamlar içeren cümleler B) Sembollerle bezenmiş yapıdaki cümleler C Geniş bir okuyucu kitlesine seslenen cümleler D) Okuyucuya uzak, anlaşılması zor cümleler E) Sade, açık, anlaşılır cümleler 3. Sanatının ilk yıllarında bağımsız hareket edemeyen, başkalarının doğrularıyla hareket eden hall oynayan bir yazardı.

k 3 9. Benzetme ilgisi bulunmaksızın, neden-sonuç gibi türlü kullanılması sanatına mecazımürsel (ad aktarması) ilişkilerle bir sözcüğün başka bir sözcük yerinde denir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecazımürselden yararlanılmıştır? Yarından sonra ülkemizin usta kalemleri bu salonda gençlerle buluşacak. B) Kıtlık yıllarında insanlar geçinebilmek için kıraç yerleri bile ekmiş. C) Korkularının esiri olan biri hiçbir şey için ümit beslemesin, derdi. D) Kasadaki çürük çarık meyveleri başkalarına vermeye kalkışman doğru değil. E) Bütünlemeye kalan öğrenciler on beş günlük kurslara devam ederdi. 1.

6. Pir Sultan Abdal'ın; Pir Sultan'ım, ulular izin izle, Kemliği terk eyle, iyliği gözle. Hasmin karıncaysa merdane gözle, Nasihatim dinle, sakın gururdan. şözlerinde aşağıdakilerin hangisi vurgulanmamıştır? A) Büyükleri örnek almak B) Kötülükten sakınmak C) Düşmanına karşı mert olmak D) İyiliksever olmak E) Tutarlı olmak E

1. 2. Bu testte 40 soru vardı Süreniz 50 dk.dır. 1. Günümüzde tüm insanları ele geçiren (etkisi altına I almak) daha hızlı olma kaygısı yapılan çoğu işte kendini iyiden iyiye (fark ettirmeden) hissettiriyor. U Eskiden daha uzun sürelerde gerçekleştirilebilen işleri teknolojik gelişmelerle birlikte artık saatlere, dakikalara ve hatta bazen saniyelere bile sığdırabiliyoruz. İnsanların amansız (acımasız) III rakiplerinden biri olan zamana karşı elde edilen bu başarıların tatmin edici (doyurucu nitelikte olan) bir tarafı olduğu kesin. Daha hızlı olması için üzerinde çalışılan konulardan biri elbette bir IV yerden başka bir yere gitmek. Henüz ışınlanma gibi bir lükse (gereksinim dışı olan) sahip değiliz. V Ancak bu, hipersonik hızlarda seyahat etme yollarının araştırılmasına engel değil. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı parantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır? C) III A) I B) II D) IV E) Aynı dönemlerde yaşamış olan pek çok yazar, ürettikleri eserlerle birbirlerine kol kanat olmak gibi bir güzelliği paylaşmıştır. Diğer sannt disiplinleri de bu payle aragrafın Şifresi - TÜRKÇE DENEMELERİ

2. Cahit Sıtkı Tarancının en büyük endişesi, insan ve onun kainat karşısındaki savunmasızlığıdır. Kozmik düzenin en temel çekirdeğini oluşturan insanın bütün duyguları, dramı şairi yakından ilgilendirmekte âdeta; "arzın kımıldanışlarını kaydeden sismograf gibi" evrende insanı kuşatan temel değerlere anlam kazandırmaya çalışmaktadır. Bu parçada "arzın kımıldanışlarını kaydeden sismograf gibi" sözü Cahit Sıtkı Tarancı'yla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini ifade etmektedir? A) Hassas olması B) Bilimselliğe dayanması C) Gerçekliği sorgulaması D) Ayrıntıları önemsemesi E) Yenilikler keşfetmesi