Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerD) III ve VI
E) IV ve VI
aan
27. As
n
25. Jules Verne'in çeşitli öngörülerinin gerçekleştiğini
işitmek, yazarı benim gözümde daha da büyüttü.
Bir yandan okuma zevkimi artırırken öbür yandan
insanın buluş ve keşiflerine inancın yalvacı olarak
zihnime yerleşti Jules Verne.
Bu parçadaki altı çizili sözcüğün anlamı, aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) dönemeç
B) bilgin
C) saklayan
D) haberci
E) ilk
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler(1) iyi bir sinema izleyicisi olduğum için, sinema eleştirmen-
lerinin bir film hakkındaki değerlendirmelerini önemserim.
(II) Bazen, aklımdan geçenlerin onların söyledikleriyle
aynı karede buluştuğu olur. (III) Böylece sinemaya ilişkin
beğenilerimin inceldiğini görüp sevinirim. (IV) Onların bir
filmle ilgili uyarı levhalan dikmeleri bana tuhaf gelmez. (V)
Zevkleri emekleme çağındaki izleyiciler için bu levhaların
önemli olduğunu düşünürüm.
1.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki altı çizili sözlerden
birinin açıklaması niteliğinde değildir?
A) Özgünlüğe ulaşmak
B) Yönlendirici olmak
C) Benzer görüşlere sahip olmak
D) Bir alanda yetkinleşmek
E) Daha yolun başında olmak
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerYAYIN
7
.
Bu sanatçımızın şiirleri hayatın aynasıdır. O, yaşananlara
I
hiçbir zaman kayıtsız kalmamış, gördüklerini, duyduklarını,
II
LİMİT
duygularının özsuyunda yoğurup anlatmıştır. Son zaman-
larda toplumsal yozlaşmayı yergilerine konu edinmiştir.
Bunu yaparken de nükteyi elden bırakmamıştır. Bunları
Goldrocs so .
yapmanın ötesinde hayat tecrübelerinden yararlanarak
kurtuluş reçeteleri yazmıştır.
v
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin an-
lamı aşağıda yanlış verilmiştir?
A) 1. Yaşanan gerçekleri şiire konu edinmek
8) II. Toplumsal hayatın dışında kalıp kendi kabuğuna
çekilmemek
III. Yaşananlara kendi duygularını da katarak dile ge-
tirmek
D) IV. İnsanları güldürürken düşündürmeyi elden bırak-
mamak
E) V. Yaşama dair yol gösterici ve çözümleyici fikirler ver-
mek
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerA.
TÜRKÇE TES
1. Bu testte 40 soru vardır.
2. Cevaplarınızı cevap kâğıdının Türkçe Testi için ayrılan kısmına işaretleyini
3.
1. Bazı yazarlar karakter tahlilleri yaparken burunlara
özel bir dikkat göstermişlerdir. Bazı yazarlar ise Refik
Halit Karay gibi kendi kendisiyle bile tatlı tatlı -- Bütün
karikatürlerinde burnu kocaman çizilen yazar, kendini
şu şekilde övünerek teselli eder: “Aynaya bir bakıp
Allah'a bin hamd edesim var. Karikatüre --- Ünlüler ge-
nellikle mutsuzdurlar."
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) öfkelenmektedir – hiç bakmayan
B) dalga geçer – uygun yüze sahip olamayan
C) sinirlenir - malzeme olan
D) sohbet eder – konu olmayı başaran
E) eleştirir - göre düşünen
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerTürkçede deyim ve atasözleri gerçek anlamlarının yanın-
da mecaz anlamları ile kullanılır.
Aşağıdaki atasözlerinin hangisi yalnızca gerçek anla-
miyla kullanılabilir?
A) Dostluk başka, alışveriş başkadır.
B) Doğmadık çocuğa don biçilmez.
C) Lafla peynir gemisi yürümez.
D) At, sahibine göre kişner.
E) Bozacinin şahidi şıracı olur.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerOrta
orta-Zor
Kolay-Orta
Sina
B
SÖZCÜKTE ANLAM
3.
Milletlerin (ulusların) kültür ve medeniyet göstergelerinden
o
5.
G
Heğildir.
< için ciddi
dayız. Aksi
ir
etli bir
biri olan sanat, aynı zamanda toplumların geçmişleri,
e
Ö
tarihsel birikimleri hakkında da bilgiler sunmaktadır. İlk
a
B
e
arti budur.
tami
Dlacağız.
mizin
a
insanlardan günümüze kadar gelen medeniyetleri
II
(uygarlıkları), sahip oldukları eserlerden (yapıtlardan)
TIT
tanımak mümkündür (olağandır). Bu nedenle tarihte
IV
görülen her medeniyet; varlığını, gücünü, değer ve
inançlarını gösteren sanat eserleri ortaya koymuştur.
Buradan hareketle sanat tarihinin insanlık tarihi kadar eski
gilardan
olduğu söylenebilir. Sanat insan tarafından ve insan için
C
var edilir. Sanatın konusu da dolaylı veya doğrudan
alnız III
insandır. Yaşadığı toplumun ve medeniyetin bir bireyi olan
insan, yaşantısı içinde sanat eseriyle tanışır. Sanat eseri
ile etkileşimi neticesinde birey, sanat eseri ile estetik bir
alaka (ilgi) kurar.
V
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi,
parantez içinde verilen sözcüğe anlamca uygun
değildir?
6.
ik
AM
B) IL
CV
D)
E) III
en
ane
"Çalakalem tamamlayıp bastırdığınız bu şiirlerin dikkat
çekier bir yönü yok." cümlesindeki altı çizili sözcüğün
yakin anlamlısı aşağıdakilerin han
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerLİMİT YAYINLARI
7.
Bu sanatçımızın şiirleri hayatın aynasıdır. O, yaşananlara
hiçbir zaman kayıtsız kalmamış, gördüklerini, duyduklarını,
II
duygularının özsuyunda yoğurup anlatmıştır. Son zaman-
III
larda toplumsal yozlaşmayı yergilerine konu edinmiştir.
Bunu yaparken de nükteyi elden bırakmamıştır. Bunları
Coldiroco sot
yapmanın ötesinde hayat tecrübelerinden yararlanarak
kurtuluş reçeteleri yazmıştır.
V
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin an-
lamı aşağıda yanlış verilmiştir?
1. Yaşanan gerçekleri şiire konu edinmek
8) II. Toplumsal hayatın dışında kalıp kendi kabuğuna
çekilmemek
e II. Yaşananlara kendi duygularını da katarak dile ge-
tirmek
D IV. İnsanları güldürürken düşündürmeyi elden bırak-
mamak
E) V. Yaşama dair yol gösterici ve çözümleyici fikirler ver-
mek
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler() Düşüncemin bulandığını seziyordum. (II) İstasyon dışındaki
dünya ile ilişkilerim de gittikçe zayıflıyordu. (III) Hikâyelerim için
güncel olaylar bulmakta, insanları ve maceraları birbirine bağ-
lamakta eski becerim kalmamıştı. (IV) Savaş bitmişti ve cep-
helerden akın akın dönen askerler geçiyordu trenler dolusu.
Onlardan kırık dökük bilgiler toplayarak savaş hikâyeleri
yazdım bir süre.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde deyim
aktarması yoluyla mecaz anlam kazandırma söz konusu
değildir?
A)
B) 11
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler5.
(1) "Zamana Karşı Orhan Kemal" kitabında yer alan sert
eleştirileri göz ardı etmedim. (II) Bu kitap sadece usta
yazan yücelten bir çalışma olsun istemedim. (III) Tercihimi
kullanabilir, bunlardan bazılarını kitaba almayabilirdim. (IV)
Böyle yapsaydım kitabın ruhu, bedenine oturmamış olurdu.
(V) Zaten bu yazılann hepsi arşivde var, iyi bir araştırmacı
bunların hepsine kolayca ulaşabilir. (VI) Aslında böyle bir
yöntem seçmesi yazarın değeriyle ilgili.
2.
Bu parçada geçen "kitabın ruhunun bedenine oturmaması"
sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Amacın ortaya konan ürünle bağdaşmaması
B) Sunulan çözümün sorunlara yönelik olmaması
C) Kullanılan dilin okurun dünyasına yabancı olması
D) Kitapta sunulan bilgilerin geçerliliğini yitirmesi
E) İçeriğin üslup zenginliğinden yoksun olması
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler3.
Şair, sahici bir tutumla kendi hikâyesini
yazıya dökme ve ortaya koyma cehdini
sergileyebiliyorsa buna saygı duymamız gerekir.
Tabii son kertede şairin paylaşılmaya değer bir
hikâyesinin olup olmadığı önemlidir.
Bu cümledeki altı çizili sözü anlamca
karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerden
hangisinde vardır?
A) Kendine güvenmiyorsan yaşam yarışında iki
kere yenilirsin.
B) Herkes dünyanın düzene girmesini ister, fakat
çabayı komşusundan bekler.
C) Risk almak için yeterince cesur olmayan,
hayatta hiçbir şey başaramaz.
D) İnsan tehlikeyle karşılaşmadan ona nasıl tepki
vereceğini anlayamaz.
E) Ne kadar az bilirsek o kadar çok kuşkulanırız.
JRKÇE DENEMELERİ
I. Tanpınar'ın 1946'da ön sözsüz yayımladığı Be
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükleraplarınızı, cevap kâğıdının Türkçe Testi için ayrılan kısmina
3.
S
1. Sina Akyol, şiir yaşamına Su Tadinda'yla başladığı
günden bu yana daima okurunu da işin içine katmış,
hatta okurunu şair yapacak boşluklar bırakmaya
başlamıştır. Dizelerinde avazı çıktığı kadar susması
bundan. Bu suskunluk, okur için bir sağaltım süreci aynı
zamanda. Akyol'u ckumak; okuru besleyen, koruyan
ve düşündüren bir uğraş...
Bu parçada geçen "avazı çıktığı kadar susmak"
sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Anlamı oluşturmada okurun da sorumluluk almasını
sağlamak
B) İlk şiirlerinden itibaren okurun düşüncesine uygun
yazmak
C) Şiirinin anlam derinliklerini yüksek kültüre mensup
okurlara açmak
D) Kısa şiirler yazarak okuru dinginleştirmek
EY Edilgen bir okur kitlesi oluşturmaya çalışmak
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler17
7. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin eş seslisinin
sözlük anlamı ayraç içinde verilmemiştir?
A) Satranç oyununda en sevdiğim söz: Şah ve mat. (Parlak
olmayan, donuk.)
B) Pusula, kutup noktasında çok hızlı dönermiş. (Küçük bir
kâğıda yazılmış kısa mektup.)
C) Bahar gelince bahçeye renk renk çiçekler diktik.
(Beklemek için birini bir şeyin başına getirmek.)
D) Belinden bir kese çıkardı, keseden para aldı. (Kısa,
kestirme yol.)
E) Çay Karadeniz'de en çok yetiştirilen bitkidir. (Dereden
büyük, irmaktan küçük akarsu.)
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklery
sont
soyut-
0. Soyut kavramlardan birçoğu somut kavramları karşıla-
yan sözcüklerle anlatılır, buna “somutlaştırma" denir.
Buna göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde so-
mutlaştırmaya başvurulmuştur?
A) Çok eski bir apartman olmasına karşın su tesisatın-
da sorun yok.
B) Tekneleri daha yakından görebilmek için hep birlik-
te iskeleye gittik.
C) Dün çaldırdığı çantasını, polis bugün bir ara sokak-
taki çöp kutusunda bulmuş.
D) Deneme sınavlarında iyi puanlar almaya başlayın-
ca umutları yeşerdi.
E) Bu kış bu kadar çok yağmur yağacağını hiçbirimiz
tahmin edememiştik.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerBu parçada numaralanmış sözcüklerin türü aşağı-
dakilerin hangisinde sırasıyla doğru verilmiştir?
11
IV
isim
Sifat
Zamir
Edat
B)
Sifat
Zarf
Zamir
Bağlaç
C)
İsim
Zarf
Sifat
Zarf
D)
Sifat
İsim
İsim
Edat
ismi
Zarf
Sifat
Sifat
Bağlaç
loğal
mut-
liyor.
ede-
yap-
13. Gene de hiç kimse kurtulamaz içinde büyüyen
Bu korkunç boşluktan, diyorum.
Kurtarırsa o kurtarır bizi, ne aşklar, ne yaşlanmak
Ne avuntular dışarıda.
Dünyada mutluluk adına ne varsa başkaca
Evcek, evlerde yaşar yaşarsa
rada
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
uza-
sta-
8
A) Yeterlik fiilinin olumsuz biçimi
B) Geniş zamanın koşulu
şık 3
C) Uzaklaşma durumu eki
D) Belirtme durumu eki
E) Tamlayan eki
atal-
ve-
Uşen
bel-
lem-
nim-
dırır.
14. Yayımlandığı dönemde pek çok sanatçının edebiyat
dünyasında tanınmasına imkân sağlayan Pazar
Postası'nda İkinci Yeni şairlerinin eserlerine yer veril-
diği bilinen bir husustur.
Bu cümlenin öznesinde aşağıdakilerden hangis
yoktur?
A) İsim-fiil aruhu
B) Sifat-fil grubu
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler21.
Var
ede
sa
tığ
ne
S:
VE
ş
20. Günlük hayatta kullandığımız çaydanlık sözcüğünde sizce
de bir tuhaflık yok mu? Bence hafif bir garabet var. Çince
çay sözcüğü Farsçada kap anlamına gelen yahut biz-
deki -lik eki işlevine sahip olan -dan ekini alarak çaydan
olmuş. Aslında içine çay konulan kap veya çaylık anlamın-
daki çaydan sözcüğü yeterliyken Türk insanı hiç gereği
yokken çaydan'ın sonuna bir de -lik eki atarak çaydanlık
sözcüğünü türetmiş. Bu durum etimolojik olarak biraz si-
kıntılı. Türkçe aynı muameleyi yağdanlık ve buhurdanlık
sözcüklerine de uygulamış. Yağdan zaten yağlık anlamın-
dayken fazladan bir ek almış ve yağlıklık gibi bir anlama
gelmiş. Buhurdanlıkta da aynı durum söz konusu. Fakat
mumluk ya da mum kabı anlamındaki şamdan sözcüğüne
-lik eki atıp şamdanlık yapmayı düşünmemişler. Farkında
olunmadan yapılan bu eklemeler etimolojik açıdan sorun
gibi görünse de kullanım açısından yanlış değildir.
2
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ula-
şılamaz?
A) Buhurdanlık, yağdanlık gibi sözcüklerin oluşmasında
üç dilin etkisi vardır.
B) Türkçede bazı sözcüklere eklenen ekler bilinçli olarak
eklenmemiştir.
CY Çaydanlık, yağdanlık gibi sözcükler etimolojik açıdan
sorunludur.
joy fürkçede bazı sözcüklere gereksiz yere ek getirilmiştir.
E) Kap anlamına gelen sözcüklere eklenen -lik ekinin kul-
Vlanımında istisnalar vardır.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler11.1.
Yüz yıl öncesine kadar pek çok bilim insanı,
cansız nesneler ve yaşayan raklar arasın-
da net bir çizgi olduğuna inanıyordu.
II. Watson ve Crick tarafından 1953'te Nature da
yayımlanan makale, bilim tarihinde bir dö-
nüm noktası olarak kabul edilmişti.
I. Aniden gelen bu şöhret, 128 satırdan ibaret
makalenin içerdiği bilginin, hayatın şifresini
çözmesinden kaynaklanıyordu.
IV. DNA'nın moleküler yapısının açıklandığı bu
makale ile moleküler biyolojinin temelleri ati-
tarak bu görüş derinden sarsıldı.
V. Pek fazla tanınmayan bu gençlerin başarısı,
birden, dünyanın en ünlü bilim insanları ara-
sına girmelerini sağladı.
Yukarıda numaraalnmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında
hangisi baştan üçüncü olur? la in
A)!
B) 11
C) III
E) V