Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı Soruları

2.
Onun romanlarında, insanın özüne duyulan güvensizlik, in-
sanın diğer insanları aldattığı, aslında kötü bir varlık oldu-
ğu fikri, arka planda sürekli duyumsanır. Komik ile trajiği
yan yana getirmekten çekinmeyen yazar, dillendirdiği sert
gerçekleri mizah yoluyla yumuşatmaya özen gösterir. Onun
bu denli karamsar hayatın acı gerçeklerine de romanların-
da sıklıkla yer vermesi ---- edebiyat ve sanat anlayışını be-
nimsemesinden kaynaklanır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangi-
si getirilmelidir?
Anatüralist
D) fütürist
B) romantik
E) surrealist
C) klasik
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
2. Onun romanlarında, insanın özüne duyulan güvensizlik, in- sanın diğer insanları aldattığı, aslında kötü bir varlık oldu- ğu fikri, arka planda sürekli duyumsanır. Komik ile trajiği yan yana getirmekten çekinmeyen yazar, dillendirdiği sert gerçekleri mizah yoluyla yumuşatmaya özen gösterir. Onun bu denli karamsar hayatın acı gerçeklerine de romanların- da sıklıkla yer vermesi ---- edebiyat ve sanat anlayışını be- nimsemesinden kaynaklanır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangi- si getirilmelidir? Anatüralist D) fütürist B) romantik E) surrealist C) klasik
HIKAYE, FİİLİMSİ
Örnek Soru 2
Aşağıdakilerin hangisinde ad eylemle kurulmuş yan cümlecik vardır?
A) O, dünyanın birçok ülkesinde özlemle anıldı.
B) Şarkısı söylenen, resmi yapılan bir sanatçıydı o.
C) Söz konusu etkinliklerin merkezinde edebiyat çevresi vardı.
D) Tartışmanız, kimseye yarar sağlamadı.
E) Birçok alanda, çok keskin değişiklikler oldu.
Çözüm
siblinebloy nigcnyo nay
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
HIKAYE, FİİLİMSİ Örnek Soru 2 Aşağıdakilerin hangisinde ad eylemle kurulmuş yan cümlecik vardır? A) O, dünyanın birçok ülkesinde özlemle anıldı. B) Şarkısı söylenen, resmi yapılan bir sanatçıydı o. C) Söz konusu etkinliklerin merkezinde edebiyat çevresi vardı. D) Tartışmanız, kimseye yarar sağlamadı. E) Birçok alanda, çok keskin değişiklikler oldu. Çözüm siblinebloy nigcnyo nay
B B B BB
DENEME SINAVI - 1
35-36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap-
layınız.
Roman, İskandinav edebiyatının o kendine has üslup
kokusunu barındıran bir girişle selamlıyor okuru: "Bir
polis arabası, turkuaza çalan yeşillikler arasından
geçerek dar traktör yolundan yavaşça avluya doğ-
ru ilerliyor. Havanın asla tam kararmadığı bir haziran
gecesi... Burunda ıssız bir yazlık ev duruyor. Garip
boyutlarda, olması gerekenden biraz daha yüksek,
sade, ahşap bir ev... Beyaz köşeleri pul pul dökül-
müş, güneye bakan kırmızı dış kaplaması güneşte
solmuş. Iç içe geçmiş çatı kiremitleri tarih öncesine
ait bir hayvan derisini andırıyor. Hava rüzgârsız ol-
masına rağmen biraz serin. Pencerelerin altı buğu-
lanmış görünüyor. Sadece üst kattakilerden birinde
sarı bir ışık parlıyor."
35. Bu parçadaki altı çizili sözle bahsedilen romana
ilişkin aşağıdaki anlatım niteliklerinden hangisi-
ne gönderme yapılmıştır?
Tutarlılık
B) Özgünlük
D) Özlülük
C) alınlık
E Kalıcılık
36. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler-
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
B B B BB DENEME SINAVI - 1 35-36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. Roman, İskandinav edebiyatının o kendine has üslup kokusunu barındıran bir girişle selamlıyor okuru: "Bir polis arabası, turkuaza çalan yeşillikler arasından geçerek dar traktör yolundan yavaşça avluya doğ- ru ilerliyor. Havanın asla tam kararmadığı bir haziran gecesi... Burunda ıssız bir yazlık ev duruyor. Garip boyutlarda, olması gerekenden biraz daha yüksek, sade, ahşap bir ev... Beyaz köşeleri pul pul dökül- müş, güneye bakan kırmızı dış kaplaması güneşte solmuş. Iç içe geçmiş çatı kiremitleri tarih öncesine ait bir hayvan derisini andırıyor. Hava rüzgârsız ol- masına rağmen biraz serin. Pencerelerin altı buğu- lanmış görünüyor. Sadece üst kattakilerden birinde sarı bir ışık parlıyor." 35. Bu parçadaki altı çizili sözle bahsedilen romana ilişkin aşağıdaki anlatım niteliklerinden hangisi- ne gönderme yapılmıştır? Tutarlılık B) Özgünlük D) Özlülük C) alınlık E Kalıcılık 36. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler-
H
biçim
12. Söylemek istediğiniz her ne olursa olsun, o şeyi en iyi izah
edecek bir kelime, en iyi canlandıracak bir fiil, en güzel nite-
leyecek bir sıfat vardır. Bu durumda o kelimeyi, o fiili, o sifati
bulana kadar sabırlıca aramanız gerekir.
Üslupla ilgili görüşünü bu şekilde açıklayan bir sanatçı
aşağıdaki edebiyat akımlarından hangisinin içinde yer alır?
A) Romantizm
C) Dadaizm
B) Kübizm
D) Realizm
E) Fütürizma
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
H biçim 12. Söylemek istediğiniz her ne olursa olsun, o şeyi en iyi izah edecek bir kelime, en iyi canlandıracak bir fiil, en güzel nite- leyecek bir sıfat vardır. Bu durumda o kelimeyi, o fiili, o sifati bulana kadar sabırlıca aramanız gerekir. Üslupla ilgili görüşünü bu şekilde açıklayan bir sanatçı aşağıdaki edebiyat akımlarından hangisinin içinde yer alır? A) Romantizm C) Dadaizm B) Kübizm D) Realizm E) Fütürizma
dair ufacık bir
1
1
1
1
hşi hayvanlanyla 1
zlı adımlarla
mış, yemeği
ocuklar da onu
sevimliydi, insan
wavrularının
sevimli, hepsiyle
yozish
naisinde
SUPARA
I
1
1
1
1
1
I
1
1
1
Bu cümledeki humaralanmış Sözlerden hangisi
niteleme ya da belirtme sifatı değildir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
15. Bütün ayraçları kaldırdın ama unuttuğun
11
Bir şey vardı yine de çiçekleri sulamadın
III
Gökyüzü sarardı o zaman bulutlar kirlendi
Ve ne kadar az konuşur olduk gün boyu
V
B) II
E) V
Yukarıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerden hangisi
tür bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) I
C) III
D) IV
E) V
16. Çocukken yapmaya çalıştığımız ama çoğumuzun bece-
remediği, sinir bozucu hareket vardı. Bu harekette bir
göğsü-
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
dair ufacık bir 1 1 1 1 hşi hayvanlanyla 1 zlı adımlarla mış, yemeği ocuklar da onu sevimliydi, insan wavrularının sevimli, hepsiyle yozish naisinde SUPARA I 1 1 1 1 1 I 1 1 1 Bu cümledeki humaralanmış Sözlerden hangisi niteleme ya da belirtme sifatı değildir? A) I B) II C) III D) IV 15. Bütün ayraçları kaldırdın ama unuttuğun 11 Bir şey vardı yine de çiçekleri sulamadın III Gökyüzü sarardı o zaman bulutlar kirlendi Ve ne kadar az konuşur olduk gün boyu V B) II E) V Yukarıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerden hangisi tür bakımından diğerlerinden farklıdır? A) I C) III D) IV E) V 16. Çocukken yapmaya çalıştığımız ama çoğumuzun bece- remediği, sinir bozucu hareket vardı. Bu harekette bir göğsü-
R
A
6. Aşağıdakilerden hangisi romantizmin doğup ge-
liştiği ortamdaki olaylar arasında gösterilemez?
A) Fransız İhtilali
B) Duygu okulu
Realizmin katı tutumu
D) Mevcut sanat ve edebiyat anlayışlarına duyulan
tepkiler
E) Batı'da Aydınlanma Çağı ile birlikte matbaa ve
baskı imkânlarının hızlı gelişerek okuyucu kitlesi-
nin genişlemesi ve değişmesi
9.
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
R A 6. Aşağıdakilerden hangisi romantizmin doğup ge- liştiği ortamdaki olaylar arasında gösterilemez? A) Fransız İhtilali B) Duygu okulu Realizmin katı tutumu D) Mevcut sanat ve edebiyat anlayışlarına duyulan tepkiler E) Batı'da Aydınlanma Çağı ile birlikte matbaa ve baskı imkânlarının hızlı gelişerek okuyucu kitlesi- nin genişlemesi ve değişmesi 9.
S
3.
f
4. . Bir dadacının şarkısı
Yüreği dadayla dolu
5.
●
Hep musiki, biraz daha musiki
Havalanan bir şey olmalı mısra
• Makinenin gürültüsü, pistonun gümbürtüsü
Piston... Ton ... Ton ... Ton
e
Sevdalı değil karasevdalıydık ben Anabel Lee
Göklerde uçan melekler bile kıskanırdı bizi
İçerik ve söyleyiş özellikleri dikkate alındığında sıralanan-
lar arasında aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait dizelere
yer verildiği söylenemez?
A) Corneille
C) F. Marinetti
E) Edgar Allan Poe
B) Tristan Tzara
D) P. Verlaine
Bizim yapıtlarımızda karakter yok, durumlarla karşı karşıya
kalmış insanlar vardır. Davranışlarını seçmekte özgür olan bu
insanlar, karsılastıkları durumlarda yaptıkları işlerle kendi öz-
lerini yaratırlar. Belli bir karakter olmadığı için ne yapacakları
önceden bilinemeyen bu insanlar ve onların yer aldığı olaylar
okuyucunun merakını kamçılar.
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
S 3. f 4. . Bir dadacının şarkısı Yüreği dadayla dolu 5. ● Hep musiki, biraz daha musiki Havalanan bir şey olmalı mısra • Makinenin gürültüsü, pistonun gümbürtüsü Piston... Ton ... Ton ... Ton e Sevdalı değil karasevdalıydık ben Anabel Lee Göklerde uçan melekler bile kıskanırdı bizi İçerik ve söyleyiş özellikleri dikkate alındığında sıralanan- lar arasında aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait dizelere yer verildiği söylenemez? A) Corneille C) F. Marinetti E) Edgar Allan Poe B) Tristan Tzara D) P. Verlaine Bizim yapıtlarımızda karakter yok, durumlarla karşı karşıya kalmış insanlar vardır. Davranışlarını seçmekte özgür olan bu insanlar, karsılastıkları durumlarda yaptıkları işlerle kendi öz- lerini yaratırlar. Belli bir karakter olmadığı için ne yapacakları önceden bilinemeyen bu insanlar ve onların yer aldığı olaylar okuyucunun merakını kamçılar.
4.
(1) Hayriye Ünal, yapıtlarında uzun soluklu şiirler yazmaya
yatkın usta işi bir anlatım sergiliyor. (II) Sanatçı başkala-
rında bulunmayan, tıkır tıkır ilerleyen bir şiir oluşturma ye-
tisine sahip. (III) Şiirlerinde kullandığı bazen yarım kafiye,
bazen aliterasyon ve çoğunlukla konuşma dilinin akıcılığı;
okuru hızlı bir okuma serüvenine sokuyor. (IV) Sanatçı, şiir
içinde konuşma dilini kullanırken takıntısız bir şekilde ba-
zi nostaljik kelimeleri de kullanıyor. (V) Bu da şiiri konuş-
ma diline teslim etmemesinin, poetikasının ve şiirin doğa-
sının temin ettiği bir şey.
Bir sanatçıdan söz edilen bu parçadaki numaralan-
mış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden han-
gisi yanlıştır?
A) I. cümlede, bir beğeni dile getiriliyor.
^
B) II. cümlede, sanatçının evrenselliği belirtiliyor. -
III. cümlede, üslubunun okur üzerindeki etkisi belirtili-
yor.
VD) IV. cümlede, dilinin akıcılığından söz ediliyor.
E) V. cümlede, bir çıkarım yapılıyor.
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
4. (1) Hayriye Ünal, yapıtlarında uzun soluklu şiirler yazmaya yatkın usta işi bir anlatım sergiliyor. (II) Sanatçı başkala- rında bulunmayan, tıkır tıkır ilerleyen bir şiir oluşturma ye- tisine sahip. (III) Şiirlerinde kullandığı bazen yarım kafiye, bazen aliterasyon ve çoğunlukla konuşma dilinin akıcılığı; okuru hızlı bir okuma serüvenine sokuyor. (IV) Sanatçı, şiir içinde konuşma dilini kullanırken takıntısız bir şekilde ba- zi nostaljik kelimeleri de kullanıyor. (V) Bu da şiiri konuş- ma diline teslim etmemesinin, poetikasının ve şiirin doğa- sının temin ettiği bir şey. Bir sanatçıdan söz edilen bu parçadaki numaralan- mış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden han- gisi yanlıştır? A) I. cümlede, bir beğeni dile getiriliyor. ^ B) II. cümlede, sanatçının evrenselliği belirtiliyor. - III. cümlede, üslubunun okur üzerindeki etkisi belirtili- yor. VD) IV. cümlede, dilinin akıcılığından söz ediliyor. E) V. cümlede, bir çıkarım yapılıyor.
2.
19. yüzyılın sonlarında Fransa'da ortaya çıkan ve 20. yüzyıl
edebiyatını önemli ölçüde etkileyen ----, bireyin duygusal
yaşantısını dolaysız bir anlatım yerine simgelerle yüklü ve
örtük bir dille anlatmayı amaçlar. Geleneksel Fransız şiirini
hem teknik hem de tema açısından belirleyen katı kurallara
bir tepki olarak başladı. Şiiri açıklayıcı işlevinden ve kalıp-
laşmış bir hitabetten kurtarmayı, şiirle insanın yaşantısın-
daki anlık ve geçici duygulan betimlemeyi amaçladı.
Bu parçadaki boşluğa aşağıdaki edebî akımlardan
hangisi getirilmelidir?
A) ekspresyonizm
C) realizm
E) empresyonizm
B) sembolizm
D) parnasizm
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
2. 19. yüzyılın sonlarında Fransa'da ortaya çıkan ve 20. yüzyıl edebiyatını önemli ölçüde etkileyen ----, bireyin duygusal yaşantısını dolaysız bir anlatım yerine simgelerle yüklü ve örtük bir dille anlatmayı amaçlar. Geleneksel Fransız şiirini hem teknik hem de tema açısından belirleyen katı kurallara bir tepki olarak başladı. Şiiri açıklayıcı işlevinden ve kalıp- laşmış bir hitabetten kurtarmayı, şiirle insanın yaşantısın- daki anlık ve geçici duygulan betimlemeyi amaçladı. Bu parçadaki boşluğa aşağıdaki edebî akımlardan hangisi getirilmelidir? A) ekspresyonizm C) realizm E) empresyonizm B) sembolizm D) parnasizm
Konu, gece gülleri, dizenin ahenkli karanlığında ve güzel
kokulu coşkusu içinde, bir yarı biçim gibi, ancak sezilir
durumda bırakılırsa "düş gücü" onun eksik kalan bölümü-
nü tamamlar. Düş gücü, yarasa kuşu gibi, ancak şiirin yarı
karanlığında uçabilir.
Bu parçada ileri sürülen görüşler aşağıdaki akımlardan
hangisine uygundur?
A) Realizm
B) Klasisizm
D) Natüralizm
C) Sembolizm
E) Parnasizm
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
Konu, gece gülleri, dizenin ahenkli karanlığında ve güzel kokulu coşkusu içinde, bir yarı biçim gibi, ancak sezilir durumda bırakılırsa "düş gücü" onun eksik kalan bölümü- nü tamamlar. Düş gücü, yarasa kuşu gibi, ancak şiirin yarı karanlığında uçabilir. Bu parçada ileri sürülen görüşler aşağıdaki akımlardan hangisine uygundur? A) Realizm B) Klasisizm D) Natüralizm C) Sembolizm E) Parnasizm
"acısını bağrına gömmek" bir şeyin
verdiği üzüntüyü derinden duymak; "acısı ortaya
çıkmak" ise olumsuz sonuçların yavaş yavaş ortaya
V
çıkması anlamlarında kullanılır.
Yukarıdaki deyim açıklamalarından hangisi doğru
değildir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansımadan
oluşan bir ikileme kullanılmıştır?
A) O kadar hastaydı ki gece boyu inim inim
inledi.
E) V
B) Şiddetli yağmurun ardından güneş doğmuş,
her yer pırıl pırıl olmuştu.
C) Masmavi bir deniz, ışıl ışıl bir gökyüzü ve
sımsıcak kumlar...
D) Üzerindeki yırtık pırtık elbisesini çıkarıp yeni
aldığı giysilerini giydi.
E) Güzel güzel konuşup anlaştıktan sonra
geleceğimiz için yeni kararlar aldık.
www.sinavyayin.com
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
"acısını bağrına gömmek" bir şeyin verdiği üzüntüyü derinden duymak; "acısı ortaya çıkmak" ise olumsuz sonuçların yavaş yavaş ortaya V çıkması anlamlarında kullanılır. Yukarıdaki deyim açıklamalarından hangisi doğru değildir? A) I B) II C) III D) IV Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansımadan oluşan bir ikileme kullanılmıştır? A) O kadar hastaydı ki gece boyu inim inim inledi. E) V B) Şiddetli yağmurun ardından güneş doğmuş, her yer pırıl pırıl olmuştu. C) Masmavi bir deniz, ışıl ışıl bir gökyüzü ve sımsıcak kumlar... D) Üzerindeki yırtık pırtık elbisesini çıkarıp yeni aldığı giysilerini giydi. E) Güzel güzel konuşup anlaştıktan sonra geleceğimiz için yeni kararlar aldık. www.sinavyayin.com
11. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Andre Breton, sembolizm akımının kurucusu kabul
edilir; Aragon ve Eluard akımın diğer önemli temsilcile-
ridir.
B) Parnasizmin kurucusu Th. Gautier'dir; Banville, Heredia,
F. Coppe, Leconte de Lisle akımının diğer temsilcileri-
dir.
C) Natüralizmin kurucusu ve en önemli temsilcisi Fransız
yazar Emile Zola'dır.
D) Mark Twain Amerikan edebiyatında, C. Dickens Ingiliz
edebiyatında realizm akımının temsilcileridir.
E) Fransız edebiyatından Lamartine, A. Dumas, V. Hugo,
Chateaubriand romantizmin temsilcileridir.
12. Aşağıdaki verilen sanatçılardan hangisi ötekilerden
farklı bir edebi akımın etkisinde eserler vermiştir?
A) Ahmet Haşim
C) Verlaine
E) Rimbaud
B) Tevfik Fikret
D) Baudelaire
1 !W! 1
15
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
11. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Andre Breton, sembolizm akımının kurucusu kabul edilir; Aragon ve Eluard akımın diğer önemli temsilcile- ridir. B) Parnasizmin kurucusu Th. Gautier'dir; Banville, Heredia, F. Coppe, Leconte de Lisle akımının diğer temsilcileri- dir. C) Natüralizmin kurucusu ve en önemli temsilcisi Fransız yazar Emile Zola'dır. D) Mark Twain Amerikan edebiyatında, C. Dickens Ingiliz edebiyatında realizm akımının temsilcileridir. E) Fransız edebiyatından Lamartine, A. Dumas, V. Hugo, Chateaubriand romantizmin temsilcileridir. 12. Aşağıdaki verilen sanatçılardan hangisi ötekilerden farklı bir edebi akımın etkisinde eserler vermiştir? A) Ahmet Haşim C) Verlaine E) Rimbaud B) Tevfik Fikret D) Baudelaire 1 !W! 1 15
2
Edebiyatın Tarih ve Din ile ilişkisi
Edebiyat ve tarih her zaman doğrudan ilişkili
olmuştur. Hatta uzun bir zaman öncesinde bu
iki alanın birbiri içerisinde kendine yer buldu-
ğu da görülmüştür. Bunun sebebi olarak şunu
söyleyebiliriz: Tarih bir yaşanmışlık ürünüdür.
Bu yaşanmışlıklar içinde, başlıca unsurlar-
dan biri de edebiyattır çünkü edebi eserler,
bize geçmiş hakkında oldukça detaylı ayrın-
tilar sunmaktadır. Kurtuluş Savaşı'nı anlatan
Dikmen Yıldızı, Yaban, Yorgun Savaşçı, Toz
Duman İçinde gibi romanlar bu duruma örnek
olarak gösterilebilir. Aynı zamanda edebi-
yat, tarih ile yakın ilişki kurduğu kadar din ile
de yakın ilişki içerisindedir. Din de insan ile
doğrudan ilişkili bir kavramdır. İnsanoğlu var
olduğundan bugüne kadar edebiyat, tarih ve
din daima birlikte varlık göstermiştir. Bu din
ister İslamiyet ister Budizm ister Hristiyanlık
olsun insanlar, kendinden daha güçlü bir var-
lığa inanma ihtiyacı hissetmiştir. Bu inanma
ihtiyacına yönelik çalışmalar da edebiyata
yön vermiştir. Uygur metinleri, Kutadgu Bilig,
Atabetü'l Hakayık, Divan-ı Hikmet, Fuzuli'nin
Su Kasidesi bu duruma örnek olarak gösteri-
lebilir.
. Din; insanları etkisi altına
alan, onların yaşamlas
ni etkileyen, toplums
düzenin kurallarını be
lirleyen çok önemli
olgudur. Insanin ve top
mun yaşantısını şekil
diren din unsurunun
bi eserleri etkilemes
kaçınılmazdır.
Bu parçadan yola çıkılarak aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?
A) Edebiyat, tarih ve din unsurlarının merke-
zinde insan vardır.
• Edebiyatın merke
insan vardır.İnsa
yaşadığı toplumun
lerinden etkilenir
ögelerin en başın
ve tarih unsuru
unsurların insan
deki etkisinin de
konu alan edebiy
sıması kaçınılma
B) Edebiyatın tarih ve dinle ilişki kurmasının
temel sebeplerinden biri ortak yaşanmış-
lıklardır.
C) Edebi eserlerde farklı dinî unsurların yan-
sımalarına yer verilmiştir.
D) Dinî ve tarihî konular farklı temalarla
edebi eserlerde ortaya çıkmıştır.
E) Edebiyatın din ve tarihle ilişkisi bilimsel
olarak edebî eserlere yansımıştır.
• Türk edebiyatı"
munda, dönem
masında dinin
bir etkisinin ola
nebilir.
• İslamiyet ä
edebiyatında
din ilişkisini
olduğunu sö
kündür. O
lerinin büy
şamanlard
adamların
tadır ve di
törenlerde
konularda
dir. Yine
rinin büy
dini kita
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
2 Edebiyatın Tarih ve Din ile ilişkisi Edebiyat ve tarih her zaman doğrudan ilişkili olmuştur. Hatta uzun bir zaman öncesinde bu iki alanın birbiri içerisinde kendine yer buldu- ğu da görülmüştür. Bunun sebebi olarak şunu söyleyebiliriz: Tarih bir yaşanmışlık ürünüdür. Bu yaşanmışlıklar içinde, başlıca unsurlar- dan biri de edebiyattır çünkü edebi eserler, bize geçmiş hakkında oldukça detaylı ayrın- tilar sunmaktadır. Kurtuluş Savaşı'nı anlatan Dikmen Yıldızı, Yaban, Yorgun Savaşçı, Toz Duman İçinde gibi romanlar bu duruma örnek olarak gösterilebilir. Aynı zamanda edebi- yat, tarih ile yakın ilişki kurduğu kadar din ile de yakın ilişki içerisindedir. Din de insan ile doğrudan ilişkili bir kavramdır. İnsanoğlu var olduğundan bugüne kadar edebiyat, tarih ve din daima birlikte varlık göstermiştir. Bu din ister İslamiyet ister Budizm ister Hristiyanlık olsun insanlar, kendinden daha güçlü bir var- lığa inanma ihtiyacı hissetmiştir. Bu inanma ihtiyacına yönelik çalışmalar da edebiyata yön vermiştir. Uygur metinleri, Kutadgu Bilig, Atabetü'l Hakayık, Divan-ı Hikmet, Fuzuli'nin Su Kasidesi bu duruma örnek olarak gösteri- lebilir. . Din; insanları etkisi altına alan, onların yaşamlas ni etkileyen, toplums düzenin kurallarını be lirleyen çok önemli olgudur. Insanin ve top mun yaşantısını şekil diren din unsurunun bi eserleri etkilemes kaçınılmazdır. Bu parçadan yola çıkılarak aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Edebiyat, tarih ve din unsurlarının merke- zinde insan vardır. • Edebiyatın merke insan vardır.İnsa yaşadığı toplumun lerinden etkilenir ögelerin en başın ve tarih unsuru unsurların insan deki etkisinin de konu alan edebiy sıması kaçınılma B) Edebiyatın tarih ve dinle ilişki kurmasının temel sebeplerinden biri ortak yaşanmış- lıklardır. C) Edebi eserlerde farklı dinî unsurların yan- sımalarına yer verilmiştir. D) Dinî ve tarihî konular farklı temalarla edebi eserlerde ortaya çıkmıştır. E) Edebiyatın din ve tarihle ilişkisi bilimsel olarak edebî eserlere yansımıştır. • Türk edebiyatı" munda, dönem masında dinin bir etkisinin ola nebilir. • İslamiyet ä edebiyatında din ilişkisini olduğunu sö kündür. O lerinin büy şamanlard adamların tadır ve di törenlerde konularda dir. Yine rinin büy dini kita
3
(1) İtalyan yazar Boccaccio'nun yazdığı Decameron
adlı eser, hikâye türünün ilk örneği kabul edilir.(II)
Divan edebiyatında hikâye türünün yerini mersiyeler
tutmaktaydı. (III) Batılı anlamda hikâye, Türk edebiyatına
Tanzimat'la girmiştir. (IV) Bu dönem yazarlarından Ahmet
Mithat Efendi ilk yerli hikâye olan Letaif-i Rivayat'ı
yazmıştır.(V) Servetifünun Dönemi'nde Halit Ziya
Uşaklıgil'in Bir Yazın Tarihi; Milli Edebiyat Dönemi'nde
Ömer Seyfettin'in Yüksek Ökçeler, Refik Halit Karay'ın
Memleket Hikâyeleri başlıca hikâye örnekleridir.
Yukarıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) I
B) II
C) III
D) TV
E) V
5
Fak
tar
düz
İst
bo
on
Gu
İs
p
B
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
3 (1) İtalyan yazar Boccaccio'nun yazdığı Decameron adlı eser, hikâye türünün ilk örneği kabul edilir.(II) Divan edebiyatında hikâye türünün yerini mersiyeler tutmaktaydı. (III) Batılı anlamda hikâye, Türk edebiyatına Tanzimat'la girmiştir. (IV) Bu dönem yazarlarından Ahmet Mithat Efendi ilk yerli hikâye olan Letaif-i Rivayat'ı yazmıştır.(V) Servetifünun Dönemi'nde Halit Ziya Uşaklıgil'in Bir Yazın Tarihi; Milli Edebiyat Dönemi'nde Ömer Seyfettin'in Yüksek Ökçeler, Refik Halit Karay'ın Memleket Hikâyeleri başlıca hikâye örnekleridir. Yukarıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) TV E) V 5 Fak tar düz İst bo on Gu İs p B
9.SINIF: 2.ÜNİTE
EDA YÜKSEL TDE
4.
Tiyatroda karşılaşan Hande ve arkadaşı Ceren ara-
sında şöyle bir konuşma geçer:
Ceren:
Merhaba Hande! Uzun zaman oldu görüşmeyeli.
Uygun bir gününde seni iş yerinde ziyaret etmek isti-
yorum.
Hande:
Merhaba Ceren! Ben de çok isterim görüşmeyi.
Salı günü öğleden önce boşluğum var, senin için de
uygunsa güzel bir kahve ikram ederim sana.
Bu parçada,
1. Gönderici Ceren, alıcı'Hande'dir.
II. "Uygun bir gününde seni iş yerinde ziyaret
etmek istiyorum." ifadesi iletidir.
III. Iletişim dille gerçekleştiği için kanal sözdür.
IV. Bu parçada bağlam tiyatrodur.
V. Ceren'in söyledikleri de bu iletişimin bağlamıdır.
Bu parçayla ilgili olarak numaralanmış cümlelerin
hangisi yanlıştır?
A) 1 B) II
C) III
D) IV
E) V
5.
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
9.SINIF: 2.ÜNİTE EDA YÜKSEL TDE 4. Tiyatroda karşılaşan Hande ve arkadaşı Ceren ara- sında şöyle bir konuşma geçer: Ceren: Merhaba Hande! Uzun zaman oldu görüşmeyeli. Uygun bir gününde seni iş yerinde ziyaret etmek isti- yorum. Hande: Merhaba Ceren! Ben de çok isterim görüşmeyi. Salı günü öğleden önce boşluğum var, senin için de uygunsa güzel bir kahve ikram ederim sana. Bu parçada, 1. Gönderici Ceren, alıcı'Hande'dir. II. "Uygun bir gününde seni iş yerinde ziyaret etmek istiyorum." ifadesi iletidir. III. Iletişim dille gerçekleştiği için kanal sözdür. IV. Bu parçada bağlam tiyatrodur. V. Ceren'in söyledikleri de bu iletişimin bağlamıdır. Bu parçayla ilgili olarak numaralanmış cümlelerin hangisi yanlıştır? A) 1 B) II C) III D) IV E) V 5.
15.0h () yine sabah oldu bak () Acem Hasan
Efendi çayı demlemiştir () Şu simitçi de nerede
kaldı ()
Boş bırakılan yerlere, sırasıyla hangi noktalama
işaretleri konulmalıdır?
A)(())))0
B0000
80000
D) ( ) ( ) (!) (?)
50000
Lise Türkçe
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı
15.0h () yine sabah oldu bak () Acem Hasan Efendi çayı demlemiştir () Şu simitçi de nerede kaldı () Boş bırakılan yerlere, sırasıyla hangi noktalama işaretleri konulmalıdır? A)(())))0 B0000 80000 D) ( ) ( ) (!) (?) 50000