Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960) Soruları

K ₁ X15 ASA5 K A 16. Aşağıdakilerin hangisinde verilen bilgiler ayraç NAL içindeki sanatçıya ait değildir? ve çalkantılı A) Eserlerinde doğa, toplum ve zaman ilişkilerinin bireyin iç dünyasındaki yansımalarını dönemlerin bireyler üzerindeki etkilerini yansıtmış, üç romanını Dar Zamanlar başlığı altında bir üçleme olarak yayımlamıştır. (Adalet Ağaoğlu) B) Bireylerin iç dünyasını ve durumunu gerçekçi bir dille Zaman akışını kırarak hayatın çeşitli anlarını bir arada anlattığı Parasız Yatılı adlı romanında kronolojik verir. (Füruzan) C) Bireyin iç dünyasını başarıyla yansıttığı Aylak Adam yapıtında iç konuşma, geriye dönüş gibi modernizm akımının romanda sık kullandığı anlatım tekniklerine yer vermiştir. (Yusuf Atılgan) D) Hikâye, roman, şiir, deneme, biyografi gibi türlerde eserleriyle tanınan yazar; O/Hakkari'de Bir Mevsim'de bireyin sorunlarını işlemiştir. (Vüsat O. Bener) E) Modernist tekniklerin kullanıldığı çok katmanlı yapısıyla dikkat çeken Tutunamayanlar'da Türk aydhinin var olma sorunlarını, yabancılaşmaya yol açan sebepleri benzersiz ironisiyle işlemiştir. (Oğuz Atay) AYT/T Edebiy 18. Ona Kimli millî Türk Onu Ana ve y verr doğ dön dize Dör hec büy Bu ha A) B) C)

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Sait Faik Abasıyanık, Çehov tarzı öykünün edebiyatımızdaki öncü isimlerindendir. B) Reşat Nuri Güntekin'in hikâyelerinde gözleme dayalı gerçekliğin önemli bir yeri vardır. C) Mustafa Kutlu uzun hikâyenin, Ferit Edgü ise minimal hikâyenin edebiyatımızdaki tanınmış temsilcilerindendir. D) Topal Koşma ve Bozbulanık Nezihe Meriç'in hikâye türündeki eserlerindendir. me te E) Samiha Ayverdi, hikâyelerinde okuyucuyu fantastik gerçekçiliğin gizemli ve düşsel dünyasına sürükler. 20

2. Millî Edebiyat Dönemi'nde Ziya Gökalp, Ali Canip Yöntem, Meh- met Fuat Köprülü, Halide Edip Adıvar, Yusuf Akçura, Yahya Kemal gibi isimler öğretici metin türünde (fikra, makale, soh- bet, anı vb.) birçok eser kaleme almış; bu dönemde yaşanan olaylar ve siyasi ortam neticesinde daha çok milliyetçi bir an- layışla; tarih, dil, bilim ve siyasetle ilgili konular işlenmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen eserler- den biri değildir? A) Millî Edebiyat Meseleleri B) Gençlik ve Edebiyat Hatıraları C) Siyasi ve Edebî Portreler D) İstanbul'un İç Yüzü E) Ago Paşa'nın Hatıratı

11. 1970'li yıllardaki siyasi savrulmaları öyküleştirmiş, kadın ve çocuk sorunlarına eğilmiş olan sanatçı Türk edebiyatının önemli kadın öykücülerindendir. Kendi iç yalnızlıklarını sürdüren kadın ve genç kızları anlatma- daki başarısı ve şiirli havasıyla ön plana çıkan sanatçı Topal Kosma eseriyle ödüller kazanmıştır. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A Halide Edip Ad/var B Nezihe Meriç Pınar Kür DY Alev Alatlı EX Adalet Ağaoğlu

k r i 3 Türk Dili ve Edebiyatı 20. Ulusların tarihsel serüvenleri içinde yaşadıkları olağa- nüstü dönemler vardır ve bu dönemler daha çok kur- maca metinler aracılığıyla zenginleşir, anlam kazanır ve ulusal kimlik edinmede önemli görevler üstlenirler. lık tarihi içinde yaşadığı var olma mücadelesinin uç Milli Mücadele Dönemi de Türk ulusunun binlerce yıl- noktalarından biridir ve ulusumuz için yaşamsal bir öneme sahiptir. Bu yüzden Cumhuriyet kuşağı roman- cıların büyük bir bölümü ulus olma, toplumda ulus bi- linci uyandırma ve ulusal kimlik edinme sürecinin hız kazandığı bu dönemde yaşananları kurmaca metnin dünyasından vererek bir yandan savaşın nedenlerini ve sonuçlarını sorgulamış; bir yandan da ulusumuzu bekleyen çatışma alanlarına ve bunların sürekliliğine işaret ederek toplumsal duyarlılığı canlı tutmuşlardır. Aşağıdaki yazar ve eserlerden hangisi bu parçada değinilen özellikleri yansıtmamaktadır? A) Attila İlhan - Sırtlan Payı B) Tarık Buğra - Küçük Ağa C) Kemal Tahir - Esir Şehrin İnsanları D) Samim Kocagöz - Kalpaklılar E) Yaşar Kemal - Yılanı Öldürseler 08 VB)|

A A R 30. Cumhuriyet Dönemi edebiyatının tarihî gelişimi içinde, dört farklı eğilimde gelişmiştir. Bu dönemde millî ve dini özellikle de 1940-1960 yılları arasında Türk hikâyeciliği duyarlılığı yansıtan, bireyin iç dünyasını ele alan, top- lumcu gerçekçi ve modernizmi esas alan öyküler yazıl- mıştır. Cumhuriyet Dönemi'nde 1940-1960 yılları arasında görülen hikâye eğilimleriyle ilgili olarak aşağıdaki eşleştirmelerin hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır? A) Bireyin iç dünyasını ele alan hikâye - Peyami Safa B) Toplumcu gerçekçi hikâye- Emine Işınsu C) Modernist hikâye - Yusuf Atılgan D) Bireyin iç dünyasını ele alan hikâye-Tarık Buğra E) Millî ve dinî duyarlılığı yansıtan hikâye - Mustafa Ne- cati Sepetçioğlu

eser 3. Hikâye, roman, tiyatro, fıkra gibi birçok farklı türde e veren sanatçı, şiirsel ve yoğun anlatımı, gerçekçi ve et kileyici çevre betimlemeleriyle etkili bir üsluba ulaşmış tir. Sanatın insanı yüceltmesi gerektiğini düşünen yazar, kişi ve olayları derinlemesine incelemiş; toplu alarak bireysel ve toplumsal çatışmaları psikolojik açı- mun tarihini ve ortak değer yargılarını, sorunlarını ele dan görmüştür. Cumhuriyet Dönemi'nin en önemli hika- ye ustalarından olan yazar, hikâyelerini "Oğlumuz, Yarın Diye Bir Şey Yoktur, İki Uyku Arasında" adlı eser- lerde toplamıştır. Bu parçada tanıtılan hikâye yazarı aşağıdakilerden hangisidir? A) Tarık Buğra B) Oktay Akbal C) Haldun Taner D) Samet Ağaoğlu E) Aziz Nesin

20. Ömer Seyfettin, Sait Faik Abasıyanık, Memduh Şevket Esendal, Refik Halit Karay, Sabahattin Ali, öykünün Türk edebiyatında bir edebî tür olarak yerleşmesinde yoğun emek sarf etmişlerdir. Bu- gün geldiğimiz noktada "hikâye anlatma" tarzında klasik yapıda öyküler yazmaya devam eden yazarlar olduğu gibi, daha çok ima yoluyla anlatan, imgesel bir dil kullanarak daha kısa metinler kuran yani küçürek öyküler yazanlar da vardır. Türk edebiyatın- da küçürek öykü dendiğinde - akla gelen isimlerdir. 50190 08 Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi ge- tirilemez? A) Necati Tosuner C) Nezihe Meriç E) Ferit Edgü nell B) Hulki Aktunç D) Haydar Ergülen

22. Aşağıdaki "eser - edebî tür - yazar" eşleştirmelerin- den hangisi yanlıştır? A) Şişhaneye Yağmur Yağıyordu - roman - Haldun Taner B) Politikada 45 Yıl - anı - Yakup Kadri Karaosmanoğlu Mahur Beste - roman - Ahmet Hamdi Tanpınar DYKaldırımlar - şiir - Necip Fazıl Kısakürek E) Tuna Kıyıları - gezi - Falih Rıfkı Atay

6. ... Ne âlâ, derken Kapı şiddetle çalınmaz mı... Bakın kim! Zaten Ev değil, han gibi bir şey; gece gündüz işler. Gönderin kahveye, Åsım, gelen erkekse eğer. - Ahmet'in annesi gelmiş... Nasıl Ahmet, oğlum? Hani bizdeydi bugün... Ha; küçük Ahmet... mâlum. Bize ait değil öyleyse... Haber ver içeri. - Gir dedim istemiyor; sen bana gönder pederi, Diye ısrar ediyor. Girsene hemşire hanım; - Varmayın üstüme! Ne var a kuzum, anlayalım? -Ne kafam kaldı dayaktan ne gözüm, hep şişti Karşı koysaydım eğer mutlak işim bitmişti. Ağladım, merhamet et, yapma dedim... Kim dinler. Boşamakmış beni dünden beri efkârı meğer. Üç çocuk annesi, emzikli kadın, tek başına Koca berhâneyi silsin de süpürsün de sana Yine sen bilmeyerek zalim, onun kıymetini Dene bîçarede kalkıp kolunun kuvvetini! "Köse İmam" adlı mazmun hikâyeden alınan bu dizelerden hareketle Mehmet Akif Ersoy ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İçinde yaşadığı toplumla ilgili siyasi ve sosyal konuları işlemiş, halkın yaşayış tarzını ve değerlerini yansıtmıştır. B) Divan şiiri geleneğinden yararlanmış; bu şiiri, taklit yanlışına düşmeden yeni şiir anlayışıyla birleştirmiştir. C) Şiirde hayali değil, gerçeği esas almış, gözlemlerini dönemine göre yalın bir dille anlatmıştır. D) Aruzu Türkçeye başarıyla uygulamış, dizeleri yer yer kırarak şiiri düzyazıya yaklaştırmıştır. E) Şiirde halkın konuşmalarını diyaloglar şeklinde vermeyi başarmıştır.

Deneme 23. Ali: - Ben Orhan Kemal'in yalnızca hikâyelerini okudum. Fuat: Ben de yazarın, kendi yaşamını anlattığı ilk dönem romanlarını okudum. Helin: Ben, aynı zamanda dizisini de izlediğim, Güllü'nün Serap Hanım'a dönüştüğü yapıtı okudum. Yapıtın, TV'ye başarıyla aktarıldığını düşünmüyorum. Pelin: Benim okuduğum yapıtta, görevine sıkıca bağlı bir fabrika bekçisinin trajikomik yaşamı anlatılıyordu. Hakan: - Ben de yalnızca tiyatro türündeki yapıtını okudum. Bu diyalogla ilgili olarak I. Ali, Devlet Kuşu'nu okumamıştır. II. Fuat'ın okuduğu romanlardan biri de Eskici ve Oğulları'dır. III. Helin'in sözünü ettiği roman, Üç Kâğıtçı'dır. IV. Pelin, Murtaza'yı okumuştur. V. Hakan, İspinozlar'ı okumuştur. yargılarından hangileri söylenemez? A) I ve III (B) II ve III N D) III ve V E) IV ve V C) II ve V

4. Kaportacı birkaç gün hiç uğramamıştı yanına. Onun da içinde- ki kuşku biraz yatışır gibi oldu. Gönlünde tomur tomur yeni, pembe karanfiller açtı. En pembelerini tahtaya geçirirken fes rengine boyadı. Boyarken kendini yorgun duydu. Bu kasayı bugün bitirmeliydi. Yetişmedi. Kasa resimlemede ününü duy- muş biri, eski kasasını süsletmeye getirecekti, getirmedi. Belki yarın... O yarın olunca boyanacak kasa değil, yine kaportacı çıkageldi. Gün batımıydı. Dosdoğru atölyeden geliyordu. Gün boyu tam altı kasa boyadığını söyledi. Tek renk üstüne. Tabanca boyayı sıkıyorsun, vizzt, vizzt, vizzt, bir uçtan giriyor, öteki uçtan çıkıveriyorsun. (...) Fırçanın ucu iyice titredi. Bir kuşun kanadı kırıldı. Kanat, başını alıp gitti. Onu yakalayama- dı. Kulağının arkası yandı, kaşındı. "Hem, kasa boyamak yetmez." diyordu beriki. "Kasayı yapmak da gerek." Neden yetmezmiş, anlamıyordu. İçerik ve üslup özellikleri dikkate alındığında bu metnin aşağıdaki sanatçıların hangisi tarafından yazıldığı söyle- nebilir? A) Adalet Ağaoğlu B) Sadri Ertem C) Reşat Nuri Güntekin \D) Orhan Kemal E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

dışı bir salımsı Cabinda Öykü ngisi 8. Türk edebiyatında 20. yüzyılın ikinci yarısı çeşitliliğin her düzeyde olduğu bir özellik taşır. Yerleşik ve alışılagelmiş olanın terk edildiği anlayışlar birçok edebî türde kendini gös- termiştir. Bu bağlamda öyküde de gelenekselin yerine yeniye bırakma eğiliminden söz edilebilir. Modernizm olarak nitelen- dirilen bu harekette kadın öykücüler de tarafını belli etmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki altı çizili sözle belirtilmek istenen sanatçılardan değildir? A) İnci Aral B) Buket Uzuner Nezihe Meriç D Adalet Ağaoğlu E) Halide Nusret Zorlutuna

11. 11. III. IV. V. star Vardir. (D) Hikayeciliği ile ön plana çıkan sanatçının deneme ve incelemeleri de vardır. Bazı hikâyeleri, hacim bakımından roman sınırına yaklaşsa da konu, konunun işlenişi yönüyle hikâye olarak nitelendirilebilir. Son derece duru, yalın akıcı bir üslubu vardır. Ömer Seyfettin'e benzeyen, başı sonu belli olay hikâyeciliğinin bir temsilcisidir. Kişilerini geniş tasvir ve tahlillerle değil, olaylar ve durumlarla birlikte anlatmayı yeğler. Mustafa Kutlu ile ilgili yukarıdaki değerlendirmelerin hangisinde bilgi yanlısı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 4. A Ta A B

- Asıl adı Yusuf olan ----, edebiyatımıza düşünceyi getiren şairdir. Şiirlerinde duygu ve hayal unsurlarını bir tarafa bırakmış ve öğretici tarza yönelmiştir. Gazellerinde, hayran olduğu İstanbul Türkçesine yönelirken kasidelerinde ağır bir dil kullanmıştır. Oğlu Ebul Hayr'a öğüt vermek için yazdığı didaktik mesnevisi önemli eserlerindendir. Bu parçadaki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Nâbî D) Nedim B) Fuzûlî C) Şeyh Gâlip E) Sultan Vel

7. BIREYIN ICÇ DUNYASINI ESAS ALAN ROMAN-HİKAYE(GÜR) 2 Ahmet Hamdi Tanpınar'la ilgili olarak; L Romancılığının yanı sıra siyaset adamlığı ve toplum önderi kişiliği ile de ön plana çıkmıştır. 11. Eserlerinde İstanbul ve buraya özgü yaşam biçimi ve kişiler ağırlıklı olarak işlenmiştir. III. Geçmişten bugüne toplumsal değişimin bireye yan- sımaları, kişilerin içinde bulundukları topluma uyum sağlama çabaları romanlarında en çok işlediği tema- lardandır. IV. Kendine özgü anlatımı ile eserlerinde iç - biçim uyu- munu en başarılı biçimde yansıtmayı başarmıştır. V. Romancılılığının dışında öykü, deneme ve maka- leleri ile de edebiyatımızda özgün ve kalıcı bir yer edinmiştir. yargılarından hangisi yanlıstır? C) III. A) I. B) II. D) IV. E) V.