Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960) Soruları
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)asıl ününü sohbet ve fikra
23. Sanat hayatına şiirle başlayan
türünde yazdıklarıyla sağlamıştır. İstanbul Radyosunda Aile
Sohbetleri adıyla haftalık konuşmalar yapmıştır. Bu sohbet-
leri aynı adla kitaplaştırmıştır. Sade bir dil ve içten bir üslupla
yazdığı eserlerinde iyimser bir bakışla insana ve hayata dair
duygu ve düşüncelerini anlatmıştır. Gençlere doğru yolu gös-
termeye, yaşama sevinci aşılamaya çalışmıştır. Eşref Saat ad-
li eseri de sohbet türünün başarılı örneklerinden biridir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangi-
si getirilmelidir? en ninsis
A) Ruşen Eşref Ünaydın B) Kemal Tahir
C) Şevket Rado
D) Sabahattin Eyüboğlu
E) Halide Edip Adıvar
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)16. Cumhuriyet'in kimsesizlere ve sosyal güçten yoksunlara iyi
bir yaşam için fırsatlar sunan rejim olduğu anlayışını taşır
Yayla Kızı. Petek ismindeki kahramanın yokluktan başarı-
ya/zenginliğe uzanan macerasını içeren olaylar, Ankara'dan
Avrupa'ya açılan mekân genişliğinde aktarılmıştır. Bu serü-
venin akışında, toplumsal ortamda gerçekleşen değişimler
de okurun dikkatine sunulmuştur. Örneğin, eğitimdeki yeni
yapılanma gibi. Romanda buna, fertleri arasında değerler
çatışmasının yaşandığı bir ailenin ilişkileri üzerinden tanık
olunur. Bu aile, saray çevresinden olup saltanatın yıkılması
sonucu sosyal konumlarını yitirmiş; İstanbul'dan yeni güç
merkezi Ankara'ya yerleşmiştir. Olaylarla ilişkilendirilmesi,
esas kahraman Petek'in bu ailenin yanında kalmasıyla sağ-
lanır. Petek'in bu ailede samimiyet kurduğu Benzigül, olay-
ların geçtiği Cumhuriyet'in ilk yılları, rejimin arzuladığı yeni-
liklere açık bir neslin temsilcisidir.
Bu parçada sözü edilen eser aşağıdaki sanatçılardan
hangisine aittir?
A) Tarık Buğra
C) Samim Kocagöz
B) Aka Gündüz
D) Refik Halit Karay
E) Mehmet Rauf
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)102 jisl not
9. Türk edebiyatında yazılan hikâyeler genel olarak olay ve
durum öyküsü olmak üzere ikiye ayrılır.
Aşağıda verilen sanatçılardan hangisinin olay öyküsü
yazarlarından olduğu söylenemez?
A) Sabahattin Ali
B) Abbas Sayar
C) Faik Baysal
SUV
D) Bilge Karasu
E) Rıfat Ilgaz
jolivinis
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)B) geçerliğinden - tutarsızlıkları
e) geliştirilmesinden - belirlenimleri
D) mantığından - hataları
E) yaygınlığından - çarpıklıkları
2. (1) Atasözleri toplumun bağrından çıkmış özlü sözlerdir.
(II) Bazı atasözleri, insana mücadele ruhu aşılar.
(III) Atasözlerinin geneli mecaz anlam taşır. (IV) Doğrudan
doğruya ahlak dersi ve öğüt veren atasözlerimiz de vardık
(V) Bazı atasözlerinde benzer durumlar belirtilerek verilmek
istenen mesajı pekiştirme yoluna gidilir. (VI) Kimi atasözleri
de hem gerçek hem mecaz anlam içerir.
II. cümle: Dağ ne kadar yüce olsa yol üstünden aşar.
III. cümle: Akıllı düşman akılsız dosttan hayırlıdır.
IV. cümle: Çirkefe taş atma, üstüne sıçram
V. cümle: İnsanı gam, duvarı nem yıkar.
VI. cümle: Görünen köy kılavuz istemez.
Bu parçada numaralanmış cümlelerdeki açıklamalara
yukarıdaki atasözlerinden hangisi örnek olarak
gösterilemez?
Conta
A) VI
B) V
Sivri Hoca ile Türkçe
özgürleştirici
CHV
önünüzde. B
Bu parçad
parantez (
A) I
EX11
3
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)17. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Cumhuriyet'in ilk yıllarında olay hikâyesi pek rağbet
görmez, genellikle Çehov tarzı durum hikâyeleri yazılır.
B) Milli Edebiyat Dönemi'nde eser veren birçok yazar
Cumhuriyet'in ilk yıllarında eser vermeyi sürdürmüştür.
C) Milli Mücadele, toplumsal sorunlar, hurafeler, Atatürk
devrimleri Cumhuriyet Dönemi'nin ilk yıllarında hikâ-
yelerde yer verilen başlıca konulardır.
D) Cumhuriyet'in ilk yıllarında çoğunlukla gözlemci ger-
çekçiliğe dayalı hikâyeler kaleme alınmıştır.
E) Cumhuriyet Dönemi hikâyelerinde yazı dili konuşma
diline yaklaştırılmış, halkın anlayabileceği yalın bir dil
kullanılmıştır.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)8.
Olay anlatımına dayanan klasik öykü, kurucusu olduğu için
Maupassant tipi öykü olarak da bilinmektedir. Bu tür öykü-
lerde okuru etkileyecek türden güçlü bir olay; serim, düğüm,
çözüm sırası içinde ve merak duygusunu canlı tutacak şekilde
verilir. Bizde bu öykü türünün en önemli temsilcisi olarak kar-
şımıza Ömer Seyfettin çıkar. Çehov tarzı öykü olarak bilinen
||
III
durum öyküsünde ise hayatın içinden bir kesit aktarılır. Bu
öykü, belirli bir olaya dayanmadığı ve gerilim ögesi içerme-
diği için "serim, düğüm, çözüm" planında ilerlemez. Durum
öyküsünde yazar, sanat yapma kaygısı gütmez, içtenlikli
bir anlatımı yeğler. Memduh Şevket Esendal, bu türün Türk
IV
edebiyatındaki öncüsü sayılır. Sonrasında Sabahattin Ali de
durum öyküsünün başarılı örneklerini verir.
Bu parçadaki altı çizili bölümlerin hangisi bilgi yanlışına
neden olmaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
11.
Yanıt Yayınları
E) V
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)4.
●
●
Klasik öykü tekniğini yıkarak biçim, teknik ve anlatım
olarak kendine özgü bir öykü evreni oluşturdu.
Olayın öyküdeki ağırlığını kırarak başı sonu belli olma-
yan tahlil öyküleri yazdı.
Bazı özellikleri verilen sanatçı, aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Ömer Seyfettin
C) Memduh Şevket Esendal
B) Refik Halit Karay
D) Sabahattin Ali
E) Haldun Taner
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)2021-TYT/Türkçe
34. Asırlar boyunca Bosna Hersek'te hoşgörü ve maddi-
manevi ögelerin sembolü olan tarihi Mostar Köprüsü,
Bosna Savaşı sırasında Hırvat birlikleri tarafından
yıkılmıştı. Köprü Türkiye'nin de katkılarıyla yeniden inşa
edilerek 23 Temmuz 2004'te açıldı. Yeniden açılışının 16.
yılını kutlayan köprü bugün de farklı ülkelerin insanlarını
birbirine bağlıyor.
Bu parçadan Mostar Köprüsü'yle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
clin
A) Şehre ismini veren, ticareti canlandıran köprü
zamanla kültürel ve sportif eğlencelerin de bir
merkezi hâline gelmiştir.
B) Birden fazla ülkenin yardımlarıyla onarımı yapılan
Köprü, kültür turizmini Bosna Hersek'te canlı
tutmaktadır. +
CAnadolu ve Rumeli'nin çeşitli yerlerinde yapılan
köprüler içinde Türk mimarlık tarihinin önemli bir anıtı
olarak değerlendirilmektedir.
DYüzyıllardır insanların bir kıyıdan diğerine geçişine
izin verirken fiziksel ve manevi bir köprü görevi de
görmüştür.
E) Kultürel çeşitliliğin ve insanlar arasındaki
ilişkilerin anlayışa dayandığı bir simge olarak
nitelendirilmektedir.
35. Ja
g
C
a
a
yz
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)prek
şairler-
7" akı-
asvir"
yap-
ir?
Türk Dili ve Edebiyatı
23. Fakir Baykurt'un köy enstitüsünde aldığı eğitimin, yazar,
ğı üzerinde büyük etkisi olmuştur. Mahmut Makal'ın Faki
Baykurt için kaleme aldığı şu satırlar: "Fakir Baykurt, toplu
mu kirizma eden köy enstitülerinde yetişmiş bir aydınımız.
dir. Anadolu halkının toplumsal hayatını, insan ilişkilerini
yakından tanıyordu. Halkın içinden geliyordu. Yapıtlarında
bu hayatı, bu ilişkileri dile getirdi. Anadolu, öteki enstitül
ilkelliğiyle
yazarların yapıtlarında olduğu gibi, Fakir Baykurt'un ya
pıtlarında da, acısıyla, sefasıyla, bağnazlığı ve
canlanmış, dile gelmiş, olduğu gibi edebiyatımıza girmiş
ve dünyaya tanıtılmıştır. Anadolu köy halkı, kendi diliyle,
kendi sorunlarını, yaşamını, çektiklerini, yine kendi çocuk-
larının kalemleriyle gün işığına çıkarmıştır. Yüzyıllardır
üstüne çöken karanlığı da köy enstitülerinde yetişmiş bu
öğretmen ve yazıncı çocukların çabalarıyla yırtmak iste-
miş."
Buna göre aşağıdakilerden hangisi parçada sözü edl-
len yazara ait farklı türde bir eserdir?
A) Yılanların Öcü
B) Efendilik Savaşı
C) Irazca'nın Dirliği
D) Onuncu Köy
E) Amerikan Sargısı
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)a varir,
önüne
alırım.
=ıkmaz
girer
y yolu
ndan.
de bir
kkânı
i anti-
beci
Aşağıdakilerden hangisi Sait Faik Abasıyanık'ın hikâ-
yelerinde karşılaşılan konular arasında yer almaz?
A) İhtiyar bir dilenci, ayakkabı boyacısı çocuk, yaşlı bir
balıkçı gibi sıradan insanlar
B) Anadolu insanının yaşam koşullarının zorluğu
C) İstanbul'un kenar mahallelerinde yaşayanlar
D) İstanbul'da yaşayan azınlıklar
E) İnsanın doğa ile ilişkisi
www.bireyakademi.com
1 51
y PLE
<
3. Cumhuriyet Dönemi hikâyeciliğinde toplumcu gerçek-
angisinde verilen bilgi
77 K 1 9 F T I h i q
5.
B
C
D
E
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)a-
la
Örnek - 9
>
(1) Tanzimat şiirinin ilk kuşağında "özgürlük ve yurt, uygarlık,
hak, adalet" gibi temel kavramlar ilk kez kullanıldı. (II) Bu ku-
şak daha çok, toplumsal temalara ağırlık verdi. (III) Tanzimat'ın
ikinci kuşağında toplumsal temalar daha geriye, ikincil duruma
düştü, fizikötesi gündeme geldi. (IV) Birinciler toplumcu, ikinci-
ler bireyci sanat anlayışını benimsemişti. (V) Tanzimat'ın birinci
kuşağında Namık Kemal, Şinasi, Ziya Paşa, Muallim Naci; ikin-
ci kuşağında Recaizade Mahmut Ekrem, Abdülhak Hamit, Tey-
fik Fikret gibi sanatçılar yapıt verdi.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi
yanlışı yapılmıştır?
A) I.
B) II.
C) III.
2-demo
D) IV.
mü2 enero? noxunui suczalkinnohila 15ssy in pieg
E) V.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)Hikâye (Yapı - Teknik - Tür)
5.
O muydu? Fakat hayır, olamazdı. Pek cılızdı.
Penceremin önünde durmuş, ısrarla vızıldayıp
duruyordu:
"Gazete, havadiiis!"
Aşağı indim. Her günkü satıcıdan almıştım oysa
gazetemi. Kapıyı açtım: Kısa pantolonlu, minnacık bir
çocuk. Savrulan karlarla islanmış gazeteleriyle titreyip
duruyordu.
"Ağabeyim, kusura bakmasın, dedi amca!"
"Ne bu?"
"Elli kuruş borcu kalmış size de..."
"Kendisi nerede?"
Ağlamadı, hıçkırmadı. Taş gibi, "Öldü." dedi. "Dün
Edirnekapı'ya gömdük..."
Elli kuruşu uzattı. Sonra çekip giderken:
"Gazete, havadis!"
Bir hikâyenin son bölümünden alınan bu parça,
aşağıdaki hikâye türlerinden hangisine örnek
oluşturur?
A) Durum hikâyesi
CYKüçürek hikâye
BOlay hikâyesi
D) Halk hikâyesi
Ben merkezli hikâye
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)ortaya
kede-
pluluk
diride
izmet
ik ve
tmak
m bil-
5
20. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
VA) Modern Türk hikâyeciliğinin kurulmasında öncü rol
üstlenen Ömer Seyfettin, hikâyeciliği meslek hâline
getirmiş bir yazardır.
B) Sait Faik Abasıyanık; Havada Bulut, Havuz Başı ve
Son Kuşlar kitaplarında dikkatini tabiata yöneltmiş
durumdadır; böylece olay yarı yarıya azaltılır, "ben'e
ait dikkatler ve yorumlar öne çıkar.
C) Fakir Baykurt; Değirmen, Kağnı, Ses, Yeni Dünya,
Sırça Köşk adlı hikâyelerinde toplumsal gerçekçilik
anlayışıyla edebiyatı propaganda aracı olarak kullanır.
D) Birçok edebî türde başarılı eserler ortaya koyan Ahmet
Hamdi Tanpınar, hikâyelerini Abdullah Efendi'nin
Rüyaları ve Yaz Yağmuru adlı kitaplarda toplamıştır.
E) Küçürek hikâyenin önemli isimlerinden olan Hulki
Aktunç, orijinal bir üslupla yeni anlatım olanak-
ları denemiş; Gidenler Dönmeyenler, Kurtarılmış
Haziran adlı eserleri kaleme almıştır.
Diğer Sayfaya Geçiniz.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)64
Öhööö!
Bıyıklar Konuşuyor
Made in Turkey
Bu eserlerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Kahramanlarının aynı olması
B) Manzume türünde olmaları
C) Aynı türde yazılmış olmaları
D) Dillerinin çok ağır olması
E) Alanlarında ilk olmaları
111
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)5. Cumhuriyet'in ilk yıllarında ulusal sanayinin kurulmasına
öncelik verilmiş ancak halkın elinde yeterli sermayenin
olmaması nedeni ile bu gerçekleşememiştir.
Bu durumun aşağıdaki ilkelerden hangisinin uygu-
lamaya konulmasıyla aşılmaya çalışıldığı savunula-
bilir?
A) Halkçılık
C) Milliyetçilik
B) Laiklik
D) Cumhuriyetçilik
E) Devletçilik
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)ebi-
rin
stir.
lan
pla
nde
da-
13.) "Hikâye" adlı çalışmasında hem öykünün hem roma-
nın kurallarını ortaya koymaya çalışan
realizm
ve romantizm hakkında da bilgiler vermiştir. Yazar, bu
çalışmasında Ahmet Mithat Efendi'yi hikâye türünün
Türk edebiyatındaki öncüsü olarak göstermiştir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han-
gisi getirilmelidir?
A) Ömer Seyfettin
B) Halit Ziya Uşaklıgil
C) Sami Paşazade Sezai
D) Ahmet Hikmet Müftüoğlu
E) Recaizade Mahmut Ekrem