Cümle Çeşitleri Soruları

(1) Yaşıyor olmak ne kadar tuhaf bir şey. Laf olsun diye söylemiyorum. (II) Yağmurun kapısını islattığı bu mekanda, buğulu bir camın ardında, (III) karanlık suların üstündeki işıklı gerdanlığı izlerken bunu iliklerimde hissettim. Bu duygu birdenbire, kolumu sıkan niyeti (IV) kestirilemez bir (V) yabancı gibi varlığını belli etti. 51. Numaralanmış sözcüklerden hangisi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır? AI B) II C) III D) IV E) V

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yapıca ötekilerden farklıdır? A) Hastalığın tedavisi için önce sebeplerini bulma- mız gerekiyor. B) Keskin toprak kokusunu büyük bir huzurla çek- tim içime. C) Küçük kapinin önünde durduklarına göre mutla- ka birini bekliyorlardı D) Pencereden yansıyan aydınlık, kadının kınalı saçlarını parlatıyordu. E) Siyah gözlerini üzerime dikerek keskin bir bakış attı bana.

3. Aşağıdakilerden hangisi basit bir isim cümlesidir? A) Deveyi yardan uçuran, bir tutam ottur. B) Misafir ev sahibinin kuzusudur. C) Sabir acıdır, meyvesi tatlıdır. D) Gönül kimi severse güzel odur. E) Akıllı köprü arayıncaya dek deli suyu geçer.

TYT / TÜRKÇE T 12. (1) Çoruh Nehri, Mescit Dağlarından doğarak Gürcistan si- nırları içinde Karadeniz'e dökülüyor. (11) En hızlı akan ne- hirlerimizden biri olduğundan sporcuların ilgisini çekiyor. (111) Her yıl dünyanın pek çok yerinden gelen rafting, kano ve nehir kayağı gibi sporları yapan sporcuları ağırlıyor. (IV) Artvin civarında yaklaşık 260 kilometre uzunluğundaki bölümde 4 farklı etapta rafting yapılıyor. (V) Özellikle pro- fesyonel sporcuların tercih ettiği nehirde, raftingin zorluk derecesi birden altıya kadar çıkıyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi yapı bakımından ötekilerden farklıdır? A) I B) II C) III D) IV E) v

. (1) Zengin bir manzara, ses ve lezzet deneyimi sunan gölk- yısına vardığımda güneş neredeyse batmak üzere. (II) in sanlar canlı müziğin ritmine kapılmış. (III) Her yere etkileyici bir atmosfer hâkim. (IV) Göl kiyisi popüler kafeleri, sanat ga- lerileri, toplanma alanları , bahçeleri ve çok daha fazlasını zi. yaretçilerine sunuyor. (V) Yorulmaya başlıyorum ama Onta. rio Gölü'nün kuzey kıyısındaki tahta iskelede yürümeden de ayrılamıyorum buradan. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümle bileşik yapılıdır. B) II. cümle basit yapılıdır. C) III. cümle yüklemine göre isim cümlesidir. D) IV. cümlede yan cümlecik nesne görevindedir . E) V. cümlede, cümleler birbirine bağlaçla bağlanmıştır

B) edatın e) Anlamca kaynaşmış birleşik fiilin D) yor" eki almadığı hâlde ünlü daralması görülen sözcüğün E Farklı türlerde zamirlerin ve 19. (1) Dumlupınar Şehitliği'nde yer alan Şehit Baba Oğul Anıtı, şehit babasını kucaklayan bir oğlu göste rir. (II) Anit, Çetmeli Kara Ali Çavuş ile oğlu Mehmer Onbaşı anısına dikilmiştir. (III) Balkan Savaşı'na gi- dip on bir yıl değişik cephelerde savaşan Ali Çavuş on dokuz yaşına gelen oğlu ile Dumlupınar Meydan Muharebesi'nde karşılaşmış ve 31 Ağustos günü sonsuzluğa uçmuştur. (IV) Oğlu Mehmet Onbaşı ise 9 Eylül'de İzmir'e giren birliğin başında şehit olmuştur. (V) Anıtın altındaki mermer kitabede ise bu olay anla- tıldıktan sonra, “Yüce kahramanları minnet ve şükranla aniyoruz." yazılıdır. Bu arçada numaralanmış cümlelerden hangisi yükleminin türüne göre diğerlerinden farklıdır? A) B) II C) III D) IV EV diğer sayfaya geçiniz.

1 EĞİTİM KURUMLARI 9. (1) Kesilerek tüm ihtişamını kaybetmiş ağaçlarla doluydu 12. Kar çevre. (II) O ağaçlar sert ve çıkıntılı kayaları avuç gibi kav- ola rardi. (III) Bazıları uçurumun dibine bakmaya çalışırken akı yerlere eğilirdi. (IV) Pinarın tatlı sularını içmek için kıyısına As üşüşürlerdi. (V) Sırası geldiğinde Beşparmak'ın keskin de uçlarından yavaş yavaş göğe uzanırlardı. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi yapı bakımından diğerlerinden farklıdır? bas it torten. B) II C) III D) IV E) V A AY

x 3 Aşağıdaki birleşik cümlelerden hangisi oluşum yönünden diğerlerinden farklıdır? by Acı veriyorsa geçmiş, geçmemiş demektir. Cesareti olmayanın hep bir bahanesi vardır. C) Insanı hayallerine ulaştıracak en önemli şey, cesaretidir. D) Her insan yapmadığı tüm iyiliklerden sorumludur. E) İnsanlara güvenip yola çıkanlar yarı yolda kalırlar. 13

13. () Şehzade denince akla çok genç bir portre ge- lir genellikle. (11) Osmanlı tarihi uzun yüzyıllar çok genç yaşta tahta oturan, uzun müddet savaştığı için yaşlanamadan ölen veya devrilen, dolayısıyla da yerini yine genç evladına bırakan padişahların hikâyeleriyle doludur. (III) Osman Gazi'den Kanu- ni Sultan Süleyman'a ortalama her yüzyılda dört padişah gelmiş ve her biri ortalama bir kuşağa pa- dişahlık yapmıştır. (IV) Padişahların farklı saltanat süreleri olsa da her yeni kuşak kendi padişahıy- la birlikte geliyordu. (V) Bu geleneği bozan, uzun ömrü ve iktidarı paylaşmaya zerre fırsat vermeme- siyle meşhur kanuni olmuştur. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi yapısı yönüyle diğerlerinden farklıdır? A) B) II C) III D) W E) V

9. () Türk Dil Kurumu, motive etmek için vaktiyle güdülemek kelimesini önerdi, ilgi görmedi. (II) Bu kavram daha sonra 2000'li yıllarda yönlendirmek, isteklendirmek sözleriyle karşılandı. (III) Türkçede üç karşılığı varken motive etmek bugün dillerden düşmüyor. (IV) Aydınlarımız, basınımız, öğrencilerimiz bu tür Türkçe kelimeleri duyuyor, eminim bir süre sonra da unutuyor. / Çünkü bunlar ne görüntülü ne de yazılı basında işlenip tanıtılıyor. Numaralandırılmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümle sıralı, fiil cümlesidir. B) II. cümle kurallı, birleşik cümledir. C) III. cümle birleşik, fil cümlesidir. D) IV. cümle sıralı, kuralli cümledir. E) V. cümle bağlı, fiil cümlesidir.

12. () Şiir bir iç kale sanatıdır. (I) Çünkü dil, vasıta olarak değil, malzeme ve doku olarak kullanıldığı zaman milletin iç kalesidir. (III) Dil, bir milletin insanının, tarihinin, kültürünün ta kendisidir: köpüğüdür, çiçeğidir, tacıdır. (IV) Onunla yapılan sanat, bir iç kale sanatı olur. (V) Şair, zaferlerini yavaş yavaş orada yaşar ve şiirin Roma'sından kartallarını zamanla surlarının dışına çıkarır. Numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? AH. cümle anlamca olumlu, basit bir isim cümlesidir. B) II. cümlede yan yargı zarf tümleci görevindedir . e ill. cümle öznesi ortak sıralı bir cümledir. D) IV. cümle yan cümleciği özne olan birleşik bir cümledir. EX V. cümle nesnesi ortak bağlı bir cümledir. 42 Paragrafin Sifres

Aşağıdakilerden hangisinde yan cümle kullanıl- mamıştır? Af Kitapların ön sözünü okuma alışkanlığı, çağımızın en büyük sıkıntısı olarak kendini göstermeye baş. ladi. B) Ormanlık alanda piknik için bir araya geldikleri gün yanlarında getirdiklerinin pek de yenecek bir şey olmadığını fark eitiler. C) Yaptığı maçın seyir zevkinin yüksek olduğuna inanmak; kendi gücünü görmezden gelmek, de- ğerli olmamak anlamına gelebilirdi. 1) Sinemaseverler bu ay vizyona giren filmleri bir bir incelemelerine rağmen hak ettikieri ilgiyi filmiere göstermediler. Ders notlarini bir bir inceledi ve yeterli bir not kay- nağı elde etti desem yanlış olmaz.

Ses Bilg 1. Ağaçların bile sıhhatine imrenerek yürürdüm. Ben de onların arasındaydım ve onların arasında günlerim geçip gitti. Bazen bir gülücük gibi çiçeklerin çokça açtığını fark ederdim. Yalnız bende meçhul bir hastalık vardı, sekiz yaşımdan beri çekiyordum. Sana bunu hiç söyleyemedim.

10. Duvarlar çıkıyor önüme Şehrin mahpus yüzlü duvarları Hiçbir sır kalmamış ardında hiçbir duvarın Nereye gitti diyorum, benim elbisem nerede Şehir soyunmus diyor biri Şehrin elbisesini çalmışlar Erdem Bayazıt'ın "Şehrin Ölümü" adlı şiirine ait olan bu dizeler aşağıdakilerden hangisine örnek oluşturmaz? A) Olumsuz, devrik, basit fiil cümlesi kurulabilir. B) Fiilimsiler girişik birleşik yapılı cümle oluşturur. C) İç içe birleşik cümle kurmak mümkündür. D) Bir cümle veya çekimli eylem de yan cümle görevi üst- lenebilir. E) Bir öge açıklanarak yinelenebilir. 8

APOTEMI 7. Yurdumuzun bozkırlaşan ovalarını yeniden ormanlaştırmak, bu toprakları güzelleştirip zenginleştirmek için hepimiz üze- rimize düşen görevi eksiksiz yapalım ki çocuklarımıza, ya- şayabilecekleri bir cennet köşesi kalsın. Bu cümlede kaç tane yan cümlecik kullanılmıştır? A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 APOIAMI

24. (1) Farkındayım, zihnim olaylara, olgulara olumsuz ya- nından bakmaya alışkın. (II) Eleştiride de öz eleştiride de dozu kaçırdığım, acımasız göründüğüm yerler olabi- lir. (III) Sonuçta yüksek sesle yapılmış itirazlar çoğu. (IV) Genellikle belirli olaylar ve kişilerden hareketle yazıldı- ğından aslında görünmez muhatapları var. (V) Sanki el kol hareketleriyle bağırıp çağıran bir adam görüyoruz. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) X. cümle yapısına göre sıralı bir cümledir. B) II. cümle yapısına göre bağlı bir cümledir. C) III. cümle devrik bir isim cümlesidir. D) IV. cümle birden fazla yan cümleciği olan isim cüm- Residir. E) V. cümle birleşik fiil cümlesidir.