Cümlede Söz Konusu Olanlar Soruları

Findan geliş , zor rofon ses yor. za- naz al- al- A A 15. (1) Duha Türkleri; Ak Todu, Soyon, Kırgız, Hanaçı, Maat Balıkçı ve Hular boylarının karışımıdır. (II) Yaklaşık 44 al leye sahip olan Duha Türklerinin günümüzdeki nüfusu 800 kadardır. (III) Duhaların dilleri Duhaca, Sayan dilleri bundan Tuvacanın ayrıksı bir lehçesi olup Doğu Tuvacası konuşan Toju Tuvaları ile Tofaların lehçesine daha yakındır. (IV) Kızılderililer gibi çadırlarda barınan Duhalar, ren geyik lerini ulaşım aracı olarak kullandıkları gibi boynuz ve sütün- den de yararlanırlar. (V) Duhalar, Moğolistan'ın en soğuk ve en dağlık bölgesi olan kuzeyde, Rusya sınırına yakın "tay- ga" adı verilen ormanlık alanda yaşar. Bu parçada yer alan numaralanmış cümlelerde "Duha Türkleri" hakkında aşağıdakilerden hangisi şöylenemez? A 17. D A) I. cümlede, farklı boyların etkileşimi ve kaynaşmasıyla oluştuğu söylenmektedir. B) II. cümlede, kaç aileden oluşup nüfusunun ne kadar ol- duğu hakkında bilgi verilmektedir. J E III. cümlede, dillerinin bağlı olduğu aile ve benzer özellik gösterdiği lehçelerin hangileri olduğuna değinilmektedir. D) IV. cümlede, sosyal yaşam tarzlarıyla Kızılderilileri ör- nek aldıklarından bahsedilmektedir. V. cümlede, yaşadıkları coğrafyanın fiziki ve coğrafi özellikleri hakkında bilgi verilmektedir. A

7. Aşağıdakilerden hangisi Divanü Lügati't Türk'ün özellik- leri arasında değildir? A) 11. yüzyılda yazılan ilk Türkçe sözlük olarak kabul edilir. B) Araplara Türkçeyi öğretmek için yazılmıştır. C) 7500 Türkçe kelimenin Arapça karşılığı verilmiştir. D) Türklerin gelenek ve göreneklerinden bahsetmiştir. E) Göktürk alfabesi ile yazılmıştır.

Na prvih 14. Ozanımızın günlük dilin ardına düşen şiirleri diriliğini, çekiciliğini hâlâ korumaktadır. Bu cümlede "günlük dilin ardına düşmek" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Şiiri düzyazıya yaklaştırmak B) Şiirlerinde sanatsal bir biçem kullanmak C) Şiirlerinden halkın sorunlarına değinmek D) Şiirin kendine özgü kurallarının dışına çıkmak E) Evrensel temalara yer vermek 11:55

4. Sokrates'in "Bildiğim tek bir şey var o da hiç bir şey bilmediğim." sözü ile aşağıdaki bilgi türl rinden hangisine bir örnektir? A) Sanat bilgisi B) Felsefi bilgi C) Teknik bilgi D) Dinî bilgi E) Bilimsel bilgii

OKULA Y B. Aşağıda bulunan ifadeler doğru ise yanındaki kutucuğa "D", yanlış ise "Y" yazınız "Suyun kaldırma kuvveti vardır." bilgisi sanat bilgisidir. "İbadetler, Allah ile kul arasındaki köprüdür." bilgisi dinî bilgidir. C. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız. 5. Evde A) Bir "Pense, küçük tamirat işlerinde kullandığımız faydalı bir araçtır." bilgisi teknik bilgidir. "Eşkenar üçgende bütün açılar ve kenarlar birbirine eşittir." bilgisi gündelik bilgidir. "Yemek yapılırken sebzeler önce yıkanmalı, sonra doğranmalıdır." bilgisi teknik bilgidir. "Toplumda kadınlara erkeklerle aynı hakların tanınmasını sağlamaya çalışan fikir akım feminizm denir." bilgisi felsefi bilgidir. "Ünlü ressam Bob Ross, doğa resimleriyle ön plana çıkmıştır." bilgisi teknik bilgidir. B) Ha C) Bc D) E E) F

2. Piyasayı düzeysiz anlatıların doldurduğu, edebiyat adına günübirlik karalamaların baş tacı edildiği bir kültür orta- minda böyle bir deneme seçkisinin yayımlanmış olması sevindiricidir. Bu cümledeki altı çizili sözle yazılara yönelik anlatıl- mak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A Estetik bir bakış açısının ürünü oldukları BY Moda söyleyişlerden uzak oldukları CYSıradan olayları konu edindikleri DY Toplumsal sorunlara çözüm üretmeye çalıştıkları E) Özen gösterilmeksizin çalakalem yazıldıkları

5. Dışarıda vakit geçirmek, çocuğun psikolojisini hangi yön- de etkiler? Çevre duyarlılığı ile çocukluk dönemi arasında bir ilişki kurulabilir mi? Oyun mekânlarının çocukların akranlarıyla olan iletişimi- ne etkisi nedir? Açık alanda oyun oynamak, çocuklarda beyin gelişimini özme yet ve problem çözme yetisini geliştirir mi? Aşağıdaki araştırma sonuçlarından hangisi bu sorular- dan herhangi biriyle ilişkili değildir? Dışarıda oynayan çocukların diğer çocuklara zorbalık et- me olasılığının daha düşük olduğu somut olarak ortaya konmuştur. B) Çocukken dışarıda vakit geçiren bireylerin % 87'sinde doğa sevgisinin yetişkinlikte de devam ettiği tespit edil- miştir. Dışarıda vakit geçiren çocukların, icat ettikleri oyunlarla, karşılaştıkları sorunları çözmede farklı fikirler geliştirebil- dikleri saptanmıştır. D) Dışarıda kendilerini mutlu hissedecekleri etkinliklerde bu- lunmanın çocuklarda ruhsal olarak rahatlama sağladığı ifade edilmiştir. Pek çok hastalıkla ilişkilendirilen D vitamini eksikliğinin açık havada vakit geçiren çocuklarda daha az görüldü- ğü belirtilmiştir.

18. (*) Kıskançlık birçok insanın yaşamını etkileyen rahatsız edici duygulardan birisidir. (*) Dolayısıy- la çoğu insan kıskançlıktan nasibini alır. (*) KIS- kançlık, yitirilmek istenmeyen bir kişinin ya da bir ilişkinin yitirileceği ya da tehdit altında olduğu şan- sıyla yaşanan karmaşık bir ruhsal yaşantıdır. (*) Kıskançlıkla birlikte çoğu zaman öfke, değersizlik, mutsuzluk, yalnızlık ve çaresizlik gibi duygular da yaşanın Bu duygulara değersizlik ve özgüven- sizlik ile ilgili düşünceler eşlik eder. Yukarıdaki renklendirilmiş cümlelerden han- gisi çıkarılırsa parçanın anlamında önemli bir değişme olmaz? A) * B) * C) * D) * 20.

2. Şiir ya da roman yazmak bir heves doğrultusunda başlar. Sanat yolunda herkes bu şekilde bir başlan- gıç yapar. Ama bu başlangıç binbir emek ve çalış- mayla yol almazsa sanatçı adayları, kozasından çı- kamayan tırtıllara döner. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? ADüşünülen amacın dışına çıkmak B Hedef doğrultusunda ilerlerken yara almak Belli bir seviyeye gelmekten uzak kalmak D) Sınırlarla örülü, kısıtlı bir yaşam sürmek E) Yaşam standartlarını geliştirmekten kaçınmak

TYT KAT TÜRKÇE 1. 200 yıl sonra ilk defa Türkiye'den de görülebilen bir kuyruklu yıldız keşfedildi. II. Bu kuyruklu yıldızın Güneş'ten iki kat daha büyük ol- duğu söylendi. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir bi- çimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? A) Güneş'ten iki kat büyük olan, Türkiye'den iki asır sonra ilk defa gözlemlenebilen bir kuyruklu yıldız keşfedildi. B) 200 yıl sonra keşfedilen ve dünyadan, özellikle de Türkiye'den görülebilecek olan kuyruklu yıldızın Güneş'in iki katı olduğu söylendi. C) Keşfedilen kuyruklu yıldızın Türkiye'den de görülebile- ceğinin öğrenilmesinden sonra bu yıldızın Güneş'ten büyük olduğu ifade edildi. D) Güneş'in iki katı büyüklüğünde olan kuyruklu yıldızın dünyadan da görülebileceği bilim insanları tarafından söylendi. E) 200 yılı aşkın bir süredir Türkiye'den görülmeyen kuy- ruklu yıldızın Güneş'ten iki kat büyük olması yankı uyandırdı. Cümlenin (Cümle Birleş 3. İçerdi karm lerinin Bu c III. F yarg A)

Deneme-3 14. Resim yapmanın verdiği hazzı hâlâ seviyorum ve resim ya parken daha mutlu bir insan oluyorum ama yazarken dün yayla daha derinden meşgul olduğumu hissediyorum. Resim ve edebiyat "kız kardeş" sanatlar. Columbia Universitesi'nde verdiğim dersin konusu da bu. Öğrencilerimden gözlerini ka patmalarını istiyor ve zihinlerine ilk önce bir imgenin mi yoksa bir kelimenin mi geldiğini soruyorum. Doğru cevap: Her ikisi de! Romanlar, hem Dostoyevski'de olduğu gibi sözel hem de Proust ve Nabokov'da olduğu gibi görsel hayal gücümüze 14 seslenir. Dostoyevski romanlarında unutulmaz sahneler var- dir ama arka planı, mekânı, objeleri hatırlamayız. Okurken zihnimizde resimler ve imgeler canlandırmamızı sağlayan başka romancılar da vardır. Yazarın zihninde, kusursuz söz- den önce, kusursuz bir resim olmalı. 19 20 Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Resim yapmak ve yazmak sanatçı için benzer duygular ifade etmektedir. B) Varlığın görüntüsü ile adı insanların zihnine beraber gel- mektedir. C) Roman okurken zihinde öncelikli olarak hayalin belirmesi hayal gücünü geliştirmektedir. D) Bir roman aynı anda hem görsel bir imge hem de bir kelime çağrıştırmaktadır. E) Yazarın eserini oluştururken sözden önce görselliğe önem vermesi gerekir.

5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde adlaş- mış sıfatlara yer verilmiştir? A) Yumuşak isem kim demiş uysal koyunum Kesilir belki fakat çekmeye gelmez boynum. B) Kanayan bir yara gördüm mü yanar ta ciğerim Onu dindirmek için kamçı yerim, çifte yerim. C) Gecenin tadı yok, farkında mısın Saçların bambaşka, karanlıklarda D) Ne zaman ayrılık saati gelse Bir gariplik çöker içime birden. E) Kara gözlüm, düğün dernek yaklaştı. Vatan borcu biter bitmez oradayım.

6. En güzel eleştiri yazıları; şiir diliyle yazılan, düşündürüp eğlendiren yazılardır çünkü ----. Bu cümlenin sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) eleştirl, her şeyi açıklayacağım diye, kendini her çeşit duygudan yoksun bırakmak değildir B) eleştiri geniş bir bilgi birikimiyle ve kültürle yazılır görüşü yanlıştır C) bunlar, öznel değerlendirmeler etrafında kişiselliğin ön plana çıktığı yazılar değildir D) bu yazılarda amaç, güzellik oluşturmak değil, güzel olanı okura tanıtmaktır E) eleştiride yazının merkezine yazar ve eseri almak yeterli değildir DENEME-1 3 8.

ma ile E) V LİMİT YAYINLARI 5. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi parantez içinde verilen kavramla ilgili değildir? A) Tekkeyi bekleyen çorbayı içer. (sabırlı olmak) B) Gençliğinde taş taşı, ihtiyarlıkta ye aşı. (çalışmak) CMum dibine ışık vermez. (soya çekmek) DJ Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer (tedbirli olmak) E) Bir elin nesi var, iki elin sesi var. (yardımlaşmak) 6. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur? Her koyun kendi bacağından asılır. 3) Son pişmanlık fayda vermez. C) Mum, dibine ışık vermez. DYuvarlanan taş, yosun tutmaz. E) Akacak kan, damarda durmaz. 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde-deyim açıklamasıyla birlikte verilmemiştir? A) Konuşulanlara kulak kesilmiş, onlar dikkatle dinliyordu. B Bu konunun üstünde epeyce düşünüp zamanında çok kafa yorduk. C) Dostlarına gönül koymuştu, onlardan hiçbir şey istemiyordu artık. D) Her yerde ondan bahsediyor, onu bir an olsun dilinden düşürmüyordu. E) Komşumuzun küçük çocuğu, a

aki ştir. e na TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TESTİ BH 7. Üslup, düşüncenin, duygunun giydirildiği elbise, somutlaştırıldığı kalıp olduğuna göre konuyla üslubun et ve tırnak gibi bütünleşmiş görülmesi gerekir. Ne üslup olmadan konu kendi varlığını haykırabilir ne konu olmadan üslup, güzelliğini anlamlandırabilir. Duygu ve düşünce tutarlı, kuşatıcı olursa üslup parlar. Öyleyse üslup bir başına sözü parlatma işi değildir. Üslubun yanında söylenmek istenen şey de en iyi şekilde söylendiği takdirde ortaya istenilen kompozisyon çıkar. 8. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Başkalarının önem vermediği durumda üsluba ağırlık verme ÜNİTE DEĞERLENDİRME B) Anlatılmak istenenleri okura açıkça iletme C) Sadece söyleyiş güzelliğine önem verme D) Anlatım özelliklerini konu çeşidine göre belirleme E) Konuya söyleyiş kadar dikkat etme I. Seven kalbi ezmek, sevmeyen kalbi durdurmaktan daha affedilmez bir cinayettir. Kurtulumocini sirini

2. Yaşar Kemal söyleminde düzyazıyla şiir sarmaş dolaştır. Özellikle de doğayı anlattığı durumlarda şiirsellik, düz- yazısal anlamın önüne geçer; daha ağır basar. Kendisi de yazınsal eylemini açımlarken "yaşamın, doğanın ve insanın içindeki şiiri" yansıtmayı amaçladığını birçok konuşmasında dile getirmiştir. Bundan yola çıkıldığında Yaşar Kemal'in düzyazılarının monoton olduğunu söyle- menin büyük bir hata olduğu anlaşılmaktadır. Bununla beraber Yaşar Kemal'in anlatı coğrafyası da dümdüz değildir. Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabile- cek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? (A) Bu yazar, eserlerinde aynı yörelere ait kurgulara yer vererek kendini tekrar ediyor. Sanatçıyı tebrik etmek gerek, dildeki yenileşmeye la- yıkıyla ayak uydurabilmiş. Yazarın anlatımının, anlatılanlara göre renk ve biçim kazanmasını beğendim. PrOrtaya koyduğu her edebî türde başarılı eserler verdi- ğini görmek sanat dünyası adına umut verici. EYazın dünyasında tarzıyla kendine yer edinmiş bu is- mi dergimizin yeni sayısında görmek ne güzel.