Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar Soruları

4. Bu son kitabında yazar, bilerek açmadığı ama aralık bıraktığı kapılardan geçmeyi okurlarına bırakıyor. Bu cümledeki yazarın, kapıları bilerek açmayıp ara- lık bırakması sözüyle anlatılmak istenen aşağıda- kilerden hangisidir? Her şeyi söylememe B) İçeriği zenginleştirme C) Uygun sözcükler seçememe D) Anlatımda tekdüzeliğe düşme E) Okura deneyimlerini kullandırma 2007 - ÖSS

Firm 5. Dünyaca ünlü edebiyat eleştirmeni Wayne C. Booth'a şairle ilgili düşüncelerini sorduğumda, "Şair santimle yazar, kiloyla satar." yanıtını vermiştir. Eleştirmenin şairle ilgili olarak bu yanıtıyla dile getir- diği görüş aşağıdakilerden hangisidir? CAXK AXKitaplarını yazması uzun zaman almaktadır. Gle B) Yazacak yeni konu bulmada sıkıntı çekmektedir. C) Yazılarında yalın bir dil kullanmaktadır. oly D) Az sayıdaki kitabı çok baskı yapmıştır. E) Kitaplarında güncel konuları ele almaktadır. umaralanmış lan açıklama ulunuluyor ✓ ediliyor. V erektiği belirti- sarısından söz 17 www.ethemtefekyayinlari.com

26. Kardeşlerim Sıska öküzün yanına koşulup şiirlerimiz Toprağı sürebilmeli Pirinç tarlalarında bataklığa girebilmeli Dizlerine kadar Bütün sorular sorabilmeli Bütün ışıkları derebilmeli Yol başlarında durabilmeli Kilometre taşları gibi şiirlerimiz Yaklaşan karanlığı herkesten önce görebilmeli Bu dizelere göre 1. Sorgulayıc II. Barışçı III. Aydınlatıcı IV. Yenilikç özelliklerinden hangileri şiirin işlevleri arasında olmalıdır? A) Yalnız I B) Yalnız II Bu E) II ve IV C) Yalnız III 28.

Aşağıdaki yargılardan hangisi kişisel düşünce içermemektedir? Engin denizlerde, dünyanın gürültüsünden pa- tırtısından uzak, düşsel bir adanın şiiriyle büyü- lenmemiş insan sayısı azımsanamayacak kadar çoktur. B) insanoğlu yüzyıllardır mutluluk, dirlik, düzenlik, ölümsüzlük yönündéki özlemlerini çoğunlukla uzak bir ada görüntüsüyle dile getirmeyi seçmiştir. Kendini issiz bir adada en çetin güçlüklerle karşı karşıya düşünen, parklarda Robinsonculuk oy- nayan çocuklar bugün de var. D) Bir edebiyat yapıtında anlatılan olayın yeri olarak değerlendirilen ada, yalnızlığın sembolü olma- sıyla coğrafyacının veya haritacının adasından farklıdır. Coğrafyacı açısından ada; konumu, yüzey şekil- leri, yüz ölçümü, nüfusu ve iklimi incelenecek her yanı suyla çevrili bir kara parçasıdır. Diğer sayfaya geçiniz.

26. Kardeşlerim Sıska öküzün yanına koşulup şiirlerimiz Toprağı sürebilmeli Pirinç tarlalarında bataklığa girebilmeli Dizlerine kadar Bütün soruları sorabilmeli Bütün ışıkları derebilmeli Yol başlarında durabilmeli Yaklaşan karanlığı herkesten önce görebilmeli Bu dizelere göre 1. Sorgulayıcı II. Barışçı II. Aydınlatıcı TV. Yenilikçi özelliklerinden hangileri şiirin işlevleri arasında olmalıdır? A) Yalnız I B) Yalnız II G D) I ve III Kilometre taşları gibi şiirlerimiz E) I ve IV DYWN C) Yalnız I

kısmına işaretleyiniz. 3. Borç vermek kadar istemek de zordur. Ayrıca borç sahibi bilir ki borcunu ödemeden o borcun hem maddi hem manevi sıkıntısından kurtulamaz. Bu yüzden her ne sebeple olursa olsun borcun ödenmemesi mümkün değildir. Dolayısıyla in- sanların ihtiyaç duymadıkları sürece borçtan uzak durması gerektiği şu atasözüyle sonraki nesillere aktarılmıştır: -- Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki atasözlerinden hangisi getirilemez? A) Borç, yiğidin kamçısıdır. B) Aç yatmak, borç ile karın doyurmaktan yeğdir. C) Borçlu ölmez, benzi sararır. D) Alacağın olsun, vereceğin olmasın. E) Bezirgân, ölülerin borcunu dirilere yükletir.

10. Necip Fazıl, şiiri mutlak hakikati yani Allah'ı arama işi diye tanımlar. Şiirlerinde bu mesaji sezdirir okuyucuya. Onun için çiçeklerden bal toplayan bir arıdır, diyebiliriz. Bu özel- liğinden ötürü büyük şair olmuş. Gönüllerde yer edinmiştir. Bu parçadaki altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisinde vardır? A) Baki, şiirlerini bir kuyumcu titizliğiyle en ince ayrıntıya kadar dikkat ederek oluşturmuştur. B) Ünlü heykeltıraşımız, evindeki eski eşyaları kullanarak orijinal sanat ürünleri oluşturmuş. C) Hocamız, halk yığınları arasındaki anlatıları derleyip değerli bir eser ortaya koymuş bir ustaydı. D) Şiirlerindeki yoğun anlamlar ile okuyucularına farklı ka- pılar açmıştır. E) Farklı konuları bir süzgeçten geçirerek özgün bir eser varatmis.

-35. soruları asagidaki parcaya gore cevaplayınız. 35. Bu parçaya Okurlardan Bir yazıyı okurken goz. salir üzernde kayarak iler- lemez. Birbti arkasına sıçramalar yaparak satirin bir parçasını görür. Her sıçramanın arkasından bir duraklama yapar sonra yeni bir durum alarak satirin diğer parçasına geçer Asil okuma, işte bu durak- lama sasinda olur. İyi bir okuyucu için sıçramalar zayıf okuyuculara nazaran daha geniş bir mesafeye sahiptir. Bu yüzden iyi okuyucularda duraklamalar daha az olmaktadır. Göz okurken kelimelere ne kadar alişkin ise bir sıçramada kavradığı alan da o kadar geniş olur. Géz kelime şekillerine ve bunia- rin içeriklerine alışık olmadığı zaman, satir uzerinde ritmini bozan birtakım gerileme hareketleri yapar Gerileme hareketleri çabuk okumayı ve okunanı ça- buk anlamayı güçleştirir. Sesli okumada satirin goz- A) Anlama gozleri B) Yazilan ma ey Çok Ok kanligi D) Menin sonun E) Düşür kolay le kavranan parçası seslendirilen kisimdan daha uzundur. Bu goz mesafesi. zayıt okuyucularda kısa. Tyr okuyucularda daha uzundur Butün bunlar gözün okuma sırasında harflen teker teker değil, kelimeleri genel şekilleriyle hatta satının büyük bir kısmini bir anda kavradığını ortaya koymaktadır 33. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler den hangisi soylenemez? A) Kişisel görüşler ileri sürülmuştur B) Ahlatlanlar karşılaştırmalar yaparak verilmiştir. C) Yinelemeye yer verilmiştir. D Gerekçesiyle belirtilen yargı kullanılmiştir. 5 Tarik göstermeden yararlanmıştır. artanimuştur . Rendemik 36. Ada bin me ula ula se 11 n TE 34. 1 Sessiz okuma yerine sesli okuma 11. Az okuma ve sözcükleri tanımamaktan kaynak- Tanan tutukluk Ill. Tek tek sözcükleni okumak yerine satılan bütün luklu olarak görme ve okumaya çalışma Bu parçaya göre yukanda verilenlerden hangile- nokumayı yavaşlatan etkenlerden biridir? Alt ve il Bi Yalnizli Cj Yalniz Olve till Evet

16. Öyle dudak büküp hor gözle bakma Bırak, küçük dağlar yerinde dursun Aşağıdakilerden hangisinde bu dizelerde kullanılan söz sanatı vardır? A) Hayat bir ölümdür aşk bir uçurum Ben geldim geleli açmadı gökler B) Gördüm yapraklarımın bir bir döküldüğünü Baharda yaşamanın bilmedim nedir tadı C) Gitmek istediğin yer Kızıldeniz'se gülüm Git öyleyse Musa'nın iziydi terk ettiğin D) Bir şehla bakışın güneş edalım Deliyor ok gibi sinelerimi E) Dadaloğlu'm der ki belim büküldü Gözümün cevheri yere döküldü

18. - 20. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Enosi gan.. Bizzat Mitinin annesi tarafından, evlerine, çaya davet edildi bizimki. Bu davet, gençlerin gordşmesine resmi Izin manasına geliyordu. Buluşmaya başladılar . Borisova parkında dolaşıyorlar, buz patoni yapıyorlar, tiyatroya gidiyorlardı . Once dedikodular başladı, sonra tatsızlıklar. Çünkü Mi- i'nin babası Bulgar çarının has adamlarındandı, savaş kahramanı generaldi, savunma bakanlığı da yapmıştı. Böyle bir adamın kızıyla bir Türk, olacak iş değildi . Bizimkinin ise umurunda bile değildi. Askort kulopte tertiplenen baloda inadına, çarın önünde dans etti Miti'yle. Ele güne meydan okudu. Hemen ardından da "Evlenelim." dedi. Miti düşünmedi bile, "Evet." dedi. Gel gör ki Iki gônül bir olmuştu ama general seyran olmamıştı. Mahalle baskısı, dayanılacak gibi değildi. Aldı bizimkini karşısına, "Bu evlilik mümkün değil, bundan sonra kızımla görüşmezseniz iyi olur." dedi. Dünya, bizimkinin başına yıkıldı. Haftası geçmeden Mitl'yl apar topar bir başkasıyla, bir mühendisle nişanladılar. Bizimki nişanı duydu, daha fena yıkıldı. Zaten görev süresi de bitmişti, o öfkeyle topladı bavulları, Istanbul'a döndü, Halbuki, nişan mişan yoktu. Mit bir başkasıyla evlenmeyi reddetmiş, parmağına zorla takılan yüzüğü fırlatıp atmıştı 20. Bu parçada hangi duyuya özgü ayrıntı- lardan özellikle yararlanılmıştır? 18. Bu parçadan, aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir? A) Koklama B) Dokunma İşitme D) Görme E) Tatma A) Sevgi, insanı kimi zaman fedakârlığa zorlar By Karşılıklı ilişkiler onaylanmazsa sakın- calı olur. CY Aceleyle verilen kararlar insanda piş- manlık oluşturur. D) Sevilen de seven kadar yürekli olma- lidir. EY Anlaşma sağlanmışsa bütün engeller aşılır. 19. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi öne çıkarılmıştır? AY Bireyler arasındaki çıkar Br Mekan tanıtım 1 C) Portre çizimi Arayı bozan kişiler Aki Insan arasındaki ilişki

İSTANBUL'U DİNLİYORUM İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı Önce hafiften bir rüzgar esiyor; Yavaş yavaş sallanıyor Yapraklar, ağaçlarda; Uzaklarda, çok uzaklarda, Sucuların hiç durmayan çıngırakları İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı. Istanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı; Kuşlar geçiyor, derken; Yükseklerden, sürü sürü, çığlık çığlık. Ağlar çekiliyor dalyanlarda; Bir kadının suya değiyor ayaklari; İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı. İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı; Serin serin Kapalıçarşı Civil civil Mahmutpaşa Güvercin dolu avlular Çekiç sesleri geliyor doklardan Güzelim bahar rüzgarında ter kokulari; İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı. İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı; Başımda eski alemlerin sarhoşluğu Loş kayıkhaneleriyle bir yalı; Dinmiş lodosların uğultusu içinde İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı. İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı; Bir yosma geçiyor kaldırımdan; Küfürler, şarkılar, türküler, laf atmalar. Birşey düşüyor elinden yere; Bir gül olmalı; İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı. İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı; Bir kuş çirpiniyor eteklerinde; Alnın sıcak mı, değil mi, biliyorum; Dudakların ıslak mı, değil mi, biliyorum; Beyaz bir ay doğuyor fıstıkların arkasından Kalbinin vuruşundan anlıyorum; İstanbul'u dinliyorum.

11. İçindeki yoğun insanlık sevgisini taşırıp boyalarla 1 tuvallere aktaran adam, Vincent van Gogh. Yaşa- dığı sefil ve yardım dolu bir hayattan sonra elinde II kalan ünlenmiş, mükemmel tablolarıydı. Ama o III tabloların ününü de ancak öldükten sonra gökyü- IV züne yükselen özgür ruhu görebildi. Dünya gö- züyle görüp öğrendikleri Vincent'in ancak canını V yakmış, onu her yarasının üstüne bir pansuman yapmak zorunda bırakmıştı. Yukarıda numaralanmış sözcüklerden hangi- leri bağlaç değildir? A) I yell B) Il ve III D) I ve v C) II ve IV E) IV ve v

22. (1) Bir gülmece havası taşıyan Kesik Bıyık adlı öyküde olay bize kahramanın ağzından anlatılıyor. (II) Anlatımın en belirleyici özelliği konuşma diliyle yazı dilinin ustaca birleştirilmiş olmasıdır. (III) Konuşma dilinde geçen de- yimler, beddualar, halka özgü söyleyiş biçimleri, şaşma bildiren sözde soru cümleleri ustaca kullanılmış. (IV) An- latım devingen ve canlı; cümleler, günlük konuşmalarda olduğu gibi kısa, tek sözcüklük. () Bugün için bile eski- miş, yaşarlığını yitirmiş sözcükler yok gibi. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Yazıldığı dönem göz önüne alınırsa öykünün dili de oldukça sade." cümlesi getirilebilir? A) 1 B) II C) IN D) IV EV

elirli nedenler belirli sonuçları doğurur. C) Karaçamlarla kaplı bu dağın zirvesi dev bir kaya kut- lesinden oluşur. D) Doğal kaynaklara sahip ülkelerin stratejik önemi her geçen gün artıyor. E) Gazel, şairlerin şiirdeki sanat kabiliyetini ortaya koyan bir nazım biçimidir. 11. "İnsanlara maddi refah sağlamayı hedef alan çağdaş medeniyette gittikçe artan manevi susuzluğa, ruhi buna- limlara karşı, Mevlâna'nın doyurucu, gür bir kaynak oldu- ğunu söyleyenler vardır." cümlesinde hangi öge vurgu- lanmıştır? A) Özne B) Belirtili nesne C) Belirtisiz nesne D) Zarf tümleci E) Dolaylı tümleç

daki 25. Aşağıdakilerin hangisinde boş bırakılan yere ayraç içindeki söz getirilemez? le da İşte ek ---- n diği ---- e A) Hep başka anlatımları andıran, bilinen ve kullanılanın tekrarından öteye gitmeyen beylik anlatımlardan kaçınmaya denir. (özgünlük) B) Cümlede insanı zorlamadan okunabilen, ses bakımından uyumlu sözcükleri özenle seçmekle olur. Ayrıca işlenen duygu ve düşüncelerin uyumu da bunda önemli bir etkendir. (açıklık) C) Bir sözcük, söz-olay, olgu, nesneden anlaşılan şeye; bunların hatırlattığı düşünce ya da nesneye denir. Başka bir deyişle sözcüğün söz içerisindeki diğer ögelerle bağlantılı olarak zihinde yarattığı kavramlardan her biridir. (anlam) D) süse, özentiye kaçmadan yapılan anlatıma denir. içtenlik bu anlatımın önemli bir özelliğidir. Uzun cümleler, karışık fikirler, zorlayıcı benzetmeler, edebî sanatların yerli yersiz kullanılması bu anlatımı engeller. (yalınlık E) Cümle yapmacıklıktan, süsten uzak olmalıdır. Aksi takdirde cümlemiz özünü saklayan boyalı bir palyaçoya benzeyecektir. güzel bir anlatımın temel taşlarındandır. (doğallık) ---- nek el, YAYINLARI LIMIT 26. (1) Makber şiiri Adbülhak Hamit'in karısı Fatma Hanım'ın ölümünden sonra Beyrut'ta kırk gün içinde yazılmıştır. (II) Öyle ki bu şiir, İslam inancındaki "kırkı çıkmak" düşüncesinin bir karşılığı olarak değerlendirilebilir. (III) İlk baskısı 1885'te yapılan Makber'in Hamit'in önceki

8. Kendi zamanını tam olarak görmek isteyen bir kişi, ona uzaktan bakmalıdır. Bu cümlede insanlarla ilgili olarak asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Birey için her dönemin öne çıkan eğilimleri ve zihniyeti söz konusu olduğu b) Bir kişinin kendini tanıyabilmesi için kendine yabancılaşması gerektiği C) Kişinin kendi çağını anlaması için başkalarının gözlemlerinden faydalanmasının şart olduğu D) Bir kişinin içinde yaşadığı çağı kavrayabilmesi için aradan uzun zaman geçmesi gerektiği E) İnsanın iç muhasebesini yapması için öz eleştiriye açık olması gerektiği