Cümlenin Yardımcı Öğeleri Soruları

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelerin sıralanışı “zarf tümleci, dolaylı tümleç, özne ve yüklem" biçimindedir? A) Sözünü ettiğiniz bütün bu zenginler, bulundukları yere öyle kolay gelmediler, B) Dün gece mahallede sebebini henüz bilmediğimiz büyük bir patlama meydana geldi. C) Köyün yaşlıları, yol sorununu çözmek için önümüzdeki hafta kaymakamla görüşeceklermiş. D) Buradan ayrıldıktan sonra yeni bir işe başlamış, kendisine yeni bir hayat kurmuştu. E) Derslerinde en iyi olanımızı tüm okulun önünde takdir etmeleri bizleri de kamçılamıştı.

anı; Kenan DİL BİLGİSİ 1. Aşağıdaki parçada yer alan cümleleri anlamları yönünden inceleyiniz. İncelediğiniz cümlelerin anlamlarına göre türlerini söyleyiniz. Odaya dönünce genç askerleri Ayşe'nin sandalyesi etrafında diz çökmüş buldum. Haşmet Bey ve ihtiyar Sabri Paşa da dahil olduğu halde, İzmir kızına kılıçlarını vakfediyorlardı. İhsan'ın biraz kısık sesini duydum: - Her azamız kopuncaya kadar İzmir yolunda kılıcımızı kınına koymayacağız. Deminki kavi, muzaffer Ayşe, âciz bir çocuk gibi, zavallı bir ana gibi hıçkıra hıçkıra ağlıyordu. Ne oluyorsunuz, dedim. Milletin bizim gibi gayri müsellâh kısmı kılıçlılardan daha çok. Harp bitti. Medeni sulhün nimetini bize Mister Cook anlattı. Bunun üstüne çay içmez misiniz?

5. (1) Hayalimdeki evin pencereleri dağlara bakmalı. (II) Pen- cereden dağlar ve dağların üstünde yıldızlar görünmeli. (III) Gece bitmeden, güneş yıldızları silip süpürmeden pen- cereye koşmalısın. (IV) Gecenin eremediği ve sislerin karartamadığı sabahyıldızını görmelisin. (V) Görmekle de kalmayıp ömür boyu sevmelisin bu yıldızı. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde, "yüklemin bildirdiği işten etkilenen varlığı" bildiren öge kullanılmıştır? A) I ile II D) III ile V B) I ile III E) IV ile V C) III ile IV

k t 30. Modernizm, bir ideoloji olarak Sanayi Devrimi sonra- si oluşan devasa kentlerde yaşam alanı bulmuştur. Kalabalıkların yığın hâline dönüştüğü ve birbirini tanıma- dan birbirinin yanından geçen insanların yorgun bakış- ları, kentsel yalnızlığı derinleştirir. Bireycilik, modern hayat için kazanım mı yoksa insani değer açısından büyük bir kayıp mi hâlâ tartışılır. Modernizme eleştirel bir gözle bakan düşünürlerin tespiti şudur: Modernizm, insanı köksüz bir parçaya dönüştüren, bireyin ruhunda yaralar açan bir ideolojidir. Bu parçada anlatılanları karşılayan en kapsamlı yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Sanayi Devrimi'nden sonra ortaya çıkan modernizm, günümüzde hâlâ tam anlamıyla anlaşılamayan kapi- talizm sonrası bir durumdur. B) Modernizm üzerine yapılan araştırmalar, beklenen faydayı sağlamaktan çok uzaktır. C) Sanayi Devrimi'nden sonra büyük kentlerde ortaya çıkan modernizm, insanları yalnızlığa itip köksüzleş- tiren bir sistemdir. D) Modernizm, insanı yalnızlığa ve bireyselliğe ittiği için toplumda ve ekonomik hayatta derin yaralar açmak- tadır. E) Sanayi Devrimi'nin ortaya çıkardığı en büyük sorun, insanlar arasında ayrımcılığa yol açan modernist anlayıştır.

ki- Vip in- iy- ve 11. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde fiilimsi yoktur? A) V BHT 2x D IV 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne yoktur? A) Karpuz kabuğu denize düştü mü yurdum insanı pijama- larını giyerek ormanın tam ortasında mangalinyeller. Osmanlıda bilim insanlar hastalıklara iyi gelecek bir ila- ci/kendi laboratuvarlarında kılı kırk yararak geliştirdiler. Emekliye ayrıldıktan sonra her sabah pakkala gider kol tuğuna kurulur ve özenle gazete/okurdu. Elindeki imkânlara bakmadan çocuklarının mutluluğunu görmek için evine bir internet bağlattı. Yaz yağmurları düşünce Adanalı irgat çocuklarının elleri şeftali, yırtılmış ayakkabılarından görünen topuklar/tü- tün yaprağy kokardı. 185

$ SUPARA 6. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yalnızca özne ve yüklemden oluşmuştur? A) Hepimiz, iletişim araçlarının, teknolojik gelişme- lerin etkisi altındayız. B) Kaybettikten sonra bulduğumuz şeye çocukluk denir. C) Kitabın içeriğinin başka bir dile aktarılması çeviri için yeterli değildir. D) O, sevdiklerine inanılmaz derecede ilgi gösterir E) Salt yaşamı yansıtan sanatçılar, sanatın yaratıcı niteliğinden uzaklaşır.

TAYY fornem 2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi sadece özne ve yüklemden oluşmaktadır? A) Zihnindeki saplantıyı, kafasından bir türlü ata- mıyordu. B) İnsan, hiçbir zaman vurdumduymaz olmamalı. - C) Yorgun insanların sinirleri, dinlenince yatışır. D) Başından atmak istediği insana muhtaç oldu. E) Köyün en güzel, en alimli kızı gelin oldu.

3. Kasabaya indiğimde onlara birkaç parça kumaş almayı unut- mamalıyım. Yukarıdaki cümlenin ögeleri sırasıyla aşağıdaki sorulardan hangisine cevap olarak verilmiştir? A Nereye, ne zaman, kime, ne, neyi? B Ne zaman, kime, ne? Ne zaman, neyi? Nereye, niçin, ne kadar, ne? E) Ne zaman, kime, ne kadar, ne?

13./1. Yakup Kadri, her bir romanında, çöken Osmanlı Devleti'nin yozlaşmış bir kurumunu ele alır. II. Topluluk üyeleri yayımladıkları bildiride edebiyat ve estetik ilkelerine bağlı kalacaklarını açıkladı- lar. III. Şekerci, yirmi yaşındaki bir delikanlının böyle bir kutuyu kime göndereceğini kestirmişti çoktan. IV. Adam, arıcılık üstüne pek çok kitap okuduğunu söyledikten sonra, arıları anlatmaya başladı V. Bir küçük sahilin yukarısında, bir apartman terası kadar ufak bu kır kahvesinin tahta masaları üs- tünde, hâlâ karıncalar gezer. Numaralanmış cümlelerden hangi ikisi ögelerinin sıralanışı bakımından özdeştir? A) I ve II D) IV ve V B) I ve IV C) III ve IV E) V ve VI 48 Yazıt Yayınları

14. Gıda teknolojisi alanında çalışan bilim insanları, bazı araştırma sonuçlarını mikrobiyolojideki değerlendirmek için laboratuvar çalışmalarına başlamışlar. Bu cümlenin yer tamlayıcısında aşağıdakilerden hangisi vardır? A) İsim tamlaması C) Birleşik fiil E) Edat öbeği B) Sifat tamlaması D) Zarf-fiil

6. (I) Yeni bir sanat dalı olan karikatürün ilk örnekleri 1897 yılında Amerika'da New York Journal'da ya- yımlandı. (II) Kısa bir süre sonra bayrağı Fransa ile Belçika devraldı ve bu ülkelerdeki grafik sanat- çıları dünyanın en çok sevilen çizgi romanlarından bazılarına hayat verdi. Bunlar arasında elbet- te Tenten'in ve onun yaratıcısı olan Herge'nin ayrı bir yeri var. (IV) Tenten'in basit çizimlerine rağmen neden dünyanın en popüler çizgi karakteri olduğu bugün çokça tartışılmaktadır. (V) Karikatürün yay- gınlaşmasında ve dünyaca tanınıp sevilmesinde Hergé'nin çabası göz ardı edilemez. (VI) "Taklit aslı- nı yaşatır." düsturunca çizilen her karakterin az ya da çok Tenten'i hatırlatması da es geçilecek bir başarı değil. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV E) VI

1972 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde düz tümleç (nesne) kullanılmıştır? A) Yazarlıkta başarıya ulaşmak mümkün değildir. BBabası cüzdanını bugün kaybetmiş. İnsanlar güzel şeylerden çok etkilenirler. D) Ahmet'in ceketi lime lime olmuştu. Bu yıl da kış çok sert geçti. E) Ögelerine ayur mısınız A'yı?

6. Aşağıdaki atasözlerin hangisi ögelerinin sayısı bakımından ötekilerden farklıdır? 397 önu A) Garip kuşun yuvasını Allah yapar. B) Akıl akıldan üstündür. 33 C) Zenginin malı züğürdün çenesini yorar. Dy Iş insanın aynasıdır. Y Arı bal alacak çiçeği bilir.

Y Deneme 7 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru, özneyi buldurmaya yöneliktir? A) Bu yörenin en sevilen yemeği hangisidir? B) Dün kaybolan minik köpek bulundu mu? C) Yurdumuza gelen turist sayısı bu yıl ne kadar artmış? D) Şehrin en ünlü meydanında neler var? E) Bu ameliyat için hangi doktoru önerirsiniz?

9. Aşağıdaki cümlelerden hangisi ayraç içinde verilen özelliği taşımamaktadır? fiilim fi A) Altın Ayı Ödülleri'nin dağıtıldığı Berlin Uluslararası Film Festivali, 63. kez sinemaseverlere kapılarını açıyor. (Gi- rişik birleşik cümle) 4 BY Anadolu'da yangın gözetleme kulelerinin en yoğun ol- duğu yer, Batı Karadeniz'dir. (Kurallı isim cümlesi) C) Orman çekimlerimiz için Cide'ye, kasaba çekimlerimiz için de Şenpazar'a gittik. (Öge ortaklığı olan sıralı cüm- le) DY Tosya Çarşısı hem görünümüyle hem de esnafıyla kim- liğini korumayı başarmış az sayıdaki yerden biridir. (Bağ- li bir cümle) Alanya'nın turistlik otelleri kadar, upuzun sahili de çok etkileyiciydi. (Basit yapılı cümle)

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaç farklı bir görevde kullanılmıştır? A) Ne geçmişi düşünüyor ne geleceğe güveniyor, ikisini de dengelemeyi biliyordu. B) Hem dostlarını hem ailesini sürekli arıyor, hiçbi- rini ihmal etmiyordu. C) Ya doğduğun yeri ya doyduğun yeri seçecek- sin, bunu biliyor olman gerek. D) Bu çocuklar gerek yaşamayı gerek sorumluluk almayı biliyordu. E) İster arabayı ister bisikleti al yanına, benim için fark etmez.