Dil Bilgisi Düzeyinde Anlatım Bozuklukları Soruları

7. Fecr-i Âti ve Milli Edebiyat şiirinin karşılaştırıldığı aşa- ğıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Fecr-i Âti şiirinde sanat tek amaçtır; Milli Edebiyat'ta, toplumcu bir sanat anlayışı vardır. B) Fecr-i Âti şiirinde, Fransız edebiyatı; Milli Edebiyat şii- rinde gelenek önemsenerek divan şiiri örnek alınmıştır. C) Fecr-i Âticiler, aruz ölçüsünü kullanmış; Milli Edebi- yatçılar ise şiirlerini hece ölçüsüyle yazmışlardır. D) Fecr-i Âti şiirinde en yaygın nazım biçimi serbest müs- tezattır; Milli Edebiyatçılar, genellikle dörtlük kullan- mışlardır. E Fecr-i Âti şiirinde dil, süslü ve sanatlıdır; Milli Edebiyat Dönemi şiirinde dil, sadedir. br

12. Pandemi ile birlikte çok şey değişti. Bu değişimden en çok da tüketim sektörü nasibini alıyor. Tüketim sektörü- nün başında da haliyle moda sektörü gelir. Markalar ve üreticiler darboğazdayken tüm tüketim alışkanlıklarımızın değişeceği yeni bir döneme gideceğiz. Bu parçada, İş (kılış) eylemi Birden çok çekimli eylem III. -Dilek kipi IV. Geniş zaman kipi Gelecek zaman kipi örneklerinden hangileri yoktur? A) I ve II D) III ve IV B) I ve III E) IV ve V C) II ve IV 15. A 0 d ABC DE D E

(3.) Aşağıdakilerin hangisinde "de, da” bağlacı, cümleye öteki- lerden farklı bir anlam katmıştır? A) Yakup Kadri'nin Kiralık Konak adlı romanını ben de küçük- ken okumuştum. B) Ünlü şairlerimizden birkaçı da yarınki şiir gecesinde şiir oku- yacak. C) Bu teklifle ilgili detayları mutlaka bir avukatla konuşun da öy- le karar verin. D) Sokağın girişindeki sekiz katlı apartman da geçen yılın son- larında yapılmıştı. E) Yağmur mevsimi gelip çatmadan evin çatısını da yenileme- ye karar verdiler. 6. 171

Ne zaman duygularımı inciten bir haber okusam veya izlesem bunun içime ağdığını, yayıldığını hissediyo- rum Unutamıyorum, aklıma geliyor durup dururken. Unutamıyorum, bir yargıevine dönüşüyor yüreğim. Başlıyorum, haberde anlatılan olayın öznelerini sor- gulayıp yargılamaya. Bunları uykularıma, düşlerime taşıdığım da oluyor. Uni Duyarlı Alingan M V. Hayalperest IV. Kötümser Bu parçaya dayanarak, kendisinden böyle söz eden bir kişiyle ilgili olarak yukarıda verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Yalnız I D) II e IV B) Yalnız II C) I ve III. E) III ve IV

Çağımızda elektronik, yazı ve resim teknikleriyle pek çok iletişim aracı ve biçimi vardır. Bununla birlikte yazı başta olmak üzere bu iletişim yolları icat edilinceye kadar binlerce yıl sözlü iletişim en eski ve verimli iletişim biçimi olmuştur. İnsanların yüz yüze ve konuşmaya dayalı olarak iletişim kurduğu ortama "sözlü kültür ortamı" adı verilir. Sözlü kültür ortamı ikiye ayrılır. İnsanların hafızalarından başka bir kayıt imkân ve tekniğinin bilinmediği kültürel yapılara birincil sözlü kültür ortamı adı verilir. Günümüzde olduğu gibi yazı ve elektronik kayıt imkân ve tekniklerinin bilindiği ve bulunduğu kültürel yapılar ise ikincil sözlü kültür ortamı olarak adlandırılır. 39. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) Sözlü iletişim gelişerek sözlü edebiyat geleneği oluşturmuştur. B) İletişim araçları değişse de insanlar eski çağlardan beri iletişim kurmuşlardır. C) Sözlü iletişim, eski olmasının yanında yüksek verimliliği olan durumdur. Dy İletişim, yüz yüze ve konuşma gözetilerek yapılırsa sözlü kültür ortamı oluşur. E) İletişimi sağlayan sözlü kültür ortamı kullanılan teknik imkanlara göre ikiye ayrılır.

2. Eşit bölmelendirilmiş, düşey kesiti verilen düzlemde noktasal ışık kaynağı, yeterince uzun perde ve özdeş düzlem aynalar şekildeki gibi yerleştirilmiştir. || B) 2,5 ışık kaynağı Her bölme bir birime karşılık geldiğine göre, noktasal ışık kaynağının I aynasındaki görüntüsü, perdede kaç birimlik aydınlık bölge oluşturur? A) 2 C) 3 perde D) 3,5 E) 4 4. 168

7. (1) Üstüme bir kubbe gibi kapanan şehirden kaçar gibi gittim çocukluğumun kasabasına. (II) Bal rengi ışıkların tatlı tatlı yansıdığı pencerelerden yorgun bir kehribar sarısı akar olmuş. (III) Buğulu, taze ekmek kokan evle- rin kabukları kuruyup çatlamış. (IV) Gölgesinde tasasız oturduğumuz o ulu ağaçlar gölgelerini bile bırakmadan göçmüş. (V) Çocukluk neşesiyle uzandığımız cennet çayırlar çöle yaslanan bir kıraçlığa teslim olmuş. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sözü edilen yerin eski görünümüyle ilgili bir çıkarım yapılamaz? A) I B) II C) III D) IVE) V

7 Tekerleğin icadı insanlık tarihinde önemli bir aşamadır. İstanbul'un fethi de öyle... Rönesans'ın önemini kim inkâr edebilir ya da elektriğin icadını?.. Ne var ki tarihe bu gözle bakmak yanıltıcıdır. Hünerli bir el olmasaydı tekerlek olmayacaktı; yeni dünya görüşünü tasarlayan hümanistler olmasaydı Rönesans, Fatih olmasaydı fe- tih de olmayacaktı. Roosevelt'in ikna becerisine değin- meden Amerikan halkının Büyük Buhran'la nasıl başa çıktığı kavranabilir mi? Hitler ve Stalin'in kibirlerini es geçerek dönemin Almanya'sını veya Sovyetler Birliği'ni anlamak mümkün değil? Elektrik son iki asrın en büyük buluşu belki ama Tesla, Volta, Edison olmasaydı bugün hâlâ karanlıkta olacaktık. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Tarihin, belirli olay ve kişilerin yönlendirmesiyle şekil- lendiği B) Önemli olayların perde arkasında büyük insanların bulunduğu C) Her icadın kendisini bulan bir dâhinin varlığına muh- taç olduğu D) İnsanın, tarihin seyrini değiştiren asıl unsur olarak öne çıktığı E) Uygarlığın, varlığını büyük düşünen insanlara borçlu olduğu

27. Romantik sanat anlayışını ilk defa sistemli bir estetik ve dış dünyaya sunulan, toplumsal sorunları ve olay- kuramı hâline sokan Eugène Véron, sanatın topluma ları yansıtan bir ayna olduğu anlayışının yanlış olduğu- olarak tanımlar ve sanatçının bir dâhi olduğunu, eserin nu belirttikten sonra, sanatı "duygunun dile getirilmesi" şiddetli ve derin etkisinin, yaratıcısının kişiliğinde bu- lunduğunu söyler. Sanatçının: "Kısacası, eserin değeri sanatçının değerinden doğar. Sanatçının sahip olduğu özelliklerin ve melekelerin izlerini taşıdığı içindir ki eser bizi çeker ve büyüler." şeklindeki açıklaması dikkate şayandır. Véron'da sanatçı o denli ön plana geçiyor ki sanat eseri karşısındaki heyecanımız esere değil de sa- natçıya olan hayranlığımız şeklinde yorumlanıyor. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Sanatçının yazın dünyasındaki asıl değeri, yarattığı eserin estetiğine, niteliğine ve eseriyle kurduğu iliş- kiye bağlıdır. B) Sanatçı, kendi yaşantılarını ve tanık olduklarını ol- duğu gibi anlatabildiği oranda edebî eser başarılı olur. C) Sanat eserinin değerini belirleyen ölçüt, yaratıcısının sahip olduğu yetenek ve donanımdır. D) Sanat; toplumun yansıtılması değil, eserin iç dina- mikleriyle ve yapısal unsurlarıyla ilgili bir etkinliktir. E) Romantik sanatçılar, sanat eserlerine gereken önemi verirken eserin özgünlüğünü dış etkenlere bağlamış- lardır.

Ağır bir şey ile başka bir şeyin üzerinden Kalabalığın içerisinde birbirlerini ezercesine koştular geçip çiğnemek Sıvı içinde bastınp karıştırarak eritmek Harcamak Tatlının şerbetini bu suda ezelim Bu parayı resmen bir haftada ezdi UBE. Dayanıklılığını aşacak derecede çalıştıra- Düşmanı ezici kuvvetiyle yendi rak yormak Tekr Şekillerle belirtilmiş cümlelerin hangisinde "ezmek" sözcüğünün anlamı ile kullanımı birbirine uymamaktadır? A) B) C) D) X

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu var- dır? A) Yarın, İstanbul Boğaziçi Üniversitesinde saat 10.00'da iki gün sürecek önemli bir bilgi şöleni başlıyor. B) Bazı gençlerin böyle garip huyları olduğunu sonradan fark ettim. C) Mevki sahibi birtakım kişiler, edebiyatla hiç ilgilenmemiş- ler, okulu bitirip diplomayı çerçevelettikten sonra hiçbir şey okumak gereğini duymamışlar. D) Bu kitap, şiir severlerin kitaplığında bulunması gereken bir Cemal Süreya belgeseli. E) Şiir ve edebiyatın genel sorunları üzerine yazdıkları, onun edebiyat üzerine derinlemesine düşündüğünü gösteren ör- neklerdir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır? A) Ev sahibi, misafirlerine kahve ikram etti. B) Her başarısıyla ailesini sevindiriyor, gurur veriyor. C) Eserlerinde toplumun sorunlarını sade bir dille anlatıyordu. D) Oylamada çekimser kalan milletvekilleri uyarıldı. E) Düşüncelerini toplantıda yüksek sesle belirtti.

7. Aşağıdakilerin hangisinde nesne-yüklem uyum- suzluğundan kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır? A) İzlediklerine çocuklar (hemen kanıyor ve inani- yorlardı. B) Yaz ortasında yağan yağmur insanlar serinleti- yor ama hasta ediyordu. C) Yazılmış en iyi şiir kişiye özeldir ve daha yazıl- mamıştır. D) Babasına bu konuda hayranlık duyar ama bazı- konularda uyarırdı. E) Ünlü müzisyenin verdiği konser büyük alkış top ladı ve duygulanıp ağladı.

14- Doğaya büyük bir tutkuyla bağlı olduğumuzu ve sevmemiz gerektiğini aklımızdan çıkarmamalıyız. Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? e) Nesne eksikliği Gereksiz sözcük kullanılmas Özne-yüklem uyuşmazlığı Dolaylı tümleç eksikliği Deyimin yanlış anlamda kullanılması

5- "(1)Babam edebiyata, özellikle şiire çok düşkündü. (II) O yaşımda beni karşısına alır, Namık Kemal'den, Ziya Paşa'dan beyitler ezberletirdi. (III) Şiirleri, manasını anlamadan, papağan gibi ezberlerdim. (IV) Manalarını da açıklamaya çalışırdı ama ben anlayamazdım. ( Ezberlediğim şiirler arasında "Hürriyet Kasidesi" de vardı." Parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde "dolaylı tümleç eksikliğinin neden olduğu" bir anlatım bozukluğu vardır? a) b) c) d) e) || ||| V IV 1

9. Doğru bir cümle, dil bilgisi kurallarına uygun olmalıdır. Uygun- luk; öge ve tamlama bakımındandır. Öznenin eksikliği ya da belirsizliği anlam açıklığını bozar. Bu açıklamalara göre aşağıdakilerin hangisinde özne ek- sikliğinden doğan bir anlatım bozukluğu vardır? A) Kardeşini kırmışsın, artık kimseyle konuşmuyor. B) Gözleri bir radar olmuş, etrafta onu arıyordu. C) Bildikleri ona yetmiyor, onu tatmin etmiyordu. D) Üzüm bağları bu yöre insanının mutluluğu ve geçim kayna- ğıdır. E) Olaylar su üstüne çıkmış, durdulamaz bir hâl almıştı.