Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar Soruları

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kaynaştırma ünsüzü yok- tur? A) Ona yönelik önerilerimizin etkili olduğunu görüyorum. B) Bu romanın arkası gelecektir, diye düşünüyorum. C) Nedense bu şiirlerde insanı çarpan bir yön vardı. D) Binanın girişindeki bahçeye bir süre hayranlıkla baktı. E) Buraya gelince hepimizde bir heyecan baş gösterdi.

10. Türklerin İslamiyet'i kabul etmesi, edebiyatımızın dönerlere ayrılmasında önemli bir ölçüt olmuştur. II. İslamiyet'in kabulünden önceki dönemde edebiyat Grunteri daha çok ırka ait özellikleri yansıtmıştır. İslamiyet'in kabulünden önceki dönemde verilen eserler sadece sözlüdür. V.İslami dönem Türk edebiyatında Arap ve özellikle Iran edebiyatı etkili olmuştur. Batı etkisinde gelişen dönemde roman ve makale ve gazete gibi veni edebî türler edebiyatımıza girmiştir. Edebî dönemlerle ilgili numaralanmış bilgilerden hangisi yanlıştır? A1 B) II DIIV E) V

Göktürk Yazıtları ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? Bilge Kağan, Kül Tigin ve Tonyukuk adına dikilmiştir. Türk tarihinin ilk yazılı belgesi kabul edilmektedir. Koşuk, sagu ve sav örneklerinin derlendiği bir me- tindir. D) Yabancı etkilerden uzak, arı bir Türkçe ile yazılmıştır. E) 38 harfli Göktürk alfabesiyle yazılmıştır. Prf Yayı 6

Yunus Emre'nin hemen her şiirinde "Ölürse ten ölür, canlar ölesi değil" gibi ilk bakışta kolay görünen ancak benzeri söylenmeye kalkılınca zor olduğu anlaşılan, derin anlamlı sözler vardır ki bu şekilde yapılan sanata da "..." denir. 10. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Sehlimümteni B) Tecahüliârif C) Türk-i basit D) Mecazımürsel E) İrsalimesel nifi bir ahlak

3 2. Ziya Paşa "Kötü asıllı (soysuz) olanlara üniforma soyluluk vermez." diyerek soya çekimin, soylu bir aileden gelmenin, kişilik sahibi olmada önemli bir etken olduğunu iddia eder. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi Ziya Paşa'nın bu düşüncesini desteklemektedir? A) Atı alan Üsküdar'ı geçti B) Asıl azmaz, bal kokmaz. C) Kızını dövmeyen dizini döver. D) Yumuşak huylu altın çiftesi pek olur. E) Babamın adı Hıdır, elimden gelen budur.

1. GİRİS Bir dile ait parçadır ancak bu parça, sadece toplumun belli bir kısmı tarafından kullanılır. Kendine özgü kelimeler ve denir. Aynı ülke içinde deyişlerden oluşan bu özel dile -- denir. Dilin aynı dilin değişik konuşma şekillerine de tarihî süreçlerinde bilinen dönemlerinden önce o dilden ayrılmış ve farklı biçimde gelişmiş kollarına ---- denir. Tek bir dilden ayrılmış ve zaman içinde farklı dil olarak kulla- nılmaya başlanmış ancak birbirinden çok uzaklaşmamış kollarına da denir. ==== ---- Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? A) argo-şive-ağız-lehçe B) argofağız-lehçe-şive şive-argo-ağız-lehçe D) ağız-şive-argo-lehçe E) argo-ağız-şive-lehçe 4.

ncak mak old aleri_a ipl 6 RKÇE Ayağı ile gelmek, alçak gönüllülük göstererek birine karşı alttan alındığını gösterir; bir yerden ayağını ke- T sen kişi ise artık oraya bir dana gitmez, uğramaz. Bi- rine, ayağını denk al deniyorsa uyanık olması ve dik- ||| katli davranması ona salık veriliyordur. Ayakları yere IV değmemek, çok sevinenler için kullanılan bir sözdür; birinin ayağını bağlamak ise ona engel olmak anla- mindadır. V Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yan- lış kullanılmıştır? A)T BY 11 C) III D) IV EXV 1 Pek çoğumuz yaratıcılığın sadece müzik ve ede-

8. Aşağıdakilerden hangisinde doğru bir bilgi verilmemiş- tir? A) Toplumların dünya görüşü, gelenekleri, yaşam tarzı ve felsefesi dile yansımaktadır. B) Bilgilerin nesilden nesile aktarımı dille olmaktadır. C) Dil kültürel devamlılığı sağlar. D) Dil, insana özgü bir anlaşma ve iletişim aracıdır. E) Dili konuşan millet ortadan kalksa bile o dil yaşamaya devam eder.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili tamlama, eksik belirtilmiştir? A) Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Huzur adlı romanı, 20. yüzyılın en yetkin eserlerinden birisidir. B) Oğuz Atay, Tutunamayanlar adlı yapıtında Yusuf Atılgan'ın Aylak Adam romanına göndermeler yapmıştır. C) Sahasında ilk olma özelliği gösteren Çıkrıklar Durunca, Sadri Ertem'in yazdığı önemli bir köy romanıdır. D) Adı Sakarya ile özdeşleşen Faik Baysal'ın Sarduvan adlı yapıtı, yazarın amatörlük dönemi eserlerindendir. E) Kemal Tahir'in maden ve fabrika işçilerinin yaşam koşullarını bütün çıplaklığıyla anlattığı eseri, Göl Insanları adını taşır. Osmanlı Devl devletlerine y eserdir. (II) A Yarımadası W bölgeyi dolaş sıraya göre c lenlerin yanı edilen bu m tarihiyle, mi (IV) Eserin bulduğu ha canlı ve mi keyifli oluy Bu parçac tamlayan yoktur? A) I

Aşağıdakilerin hangisi İslamiyet öncesi sözlü ede- biyatın özelliklerinden değildir? A) Yabancı etkenlerden uzak ulusal bir edebiyattır. B) Dinî törenlerden doğmuştur. Ahenk ögeleri hece ölçüsü, redif ve kafiye; nazım birimi dörtlüktür. D) Sanatlı, mecazlı ve imgeli anlatım öne çıkmıştır. E) Başlıca ürünleri, koşuk, sav, destan ve sagu adla- rını alır.

. İmdi ey oğul, her ne kadar bilmekte eksiksiz olsan da bilginle gururlanma. Ne zaman sana bir iş düşse, iyice bilsen ki sen o işi başarabilirsin, buna güvenme, bir akıl- lı kişiye danışmadıkça işleme, kendi reyini beğenenler- den olma, "danışıkçı bulamazsan börküne danış", de- diklerini işitmedin mi? O halde danışmayı ayıp sanma, rey benim reyimdir, başkası bana elverişli olanı ne bilir, deme, kendi bildiğine gitme. Bu parça aşağıdaki eserlerin hangisinden alınmış olabilir? A) Tazarrunâme C) Kábusname E) Mir'atü'l-Memalik B) Heşt Behişt D) Fezleke

6. 11 Yeni türkle 15. yüzyıl ile 19. yüzyılın sonlarına kadar devam eden döneme verilen isimdir. Bu dönemde Türkçeye Arapça, Farsçadan çok sayıda sözcük ve tamlama gir- miştir. Sanatçılar eserlerinde bunlara sıklıkla yer vermiş, bu da dilin ağırlaşmasına yol açmıştır. Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisi getiril- melidir? ➖➖➖➖ A) Doğu Türkçesi B) Eski Anadolu Türkçesi C) Osmanlı Türkçesi D) Türkiye Türkçesi E) Kuzey Türkçesi -Batt türkçesi Orta torkge Doremi 13-15 44 10 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AKILLI SORU BANKASI

5. < LOTURIT (1) Nevşehir'de tarımsal üretim ön plandadır ve bu üre- timin merkezinde patates yer alır. (II) Patates ile uğra- şanlar zorlu bir mücadeleyle de bas basadır. (III) Özel- likle yetişme döneminde patates suya ihtiyaç duyar ama bölge iklimi buna doğal yollarla çözüm üretemez. (IV) Kuyulardan çekilen sular, borular yardımıyla pata- teslere kavuşturulur. (V) Bu sulama işlemi, patatesin yetişme döneminde günde birkaç kez gerçekleştiril- mektedir. Va Bu parçada numaralanmış cümlelerde patates ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? siyod A) I. cümlede, bir yerdeki üretiminden ve üretim bi- çimlerinden söz edilmiştir. mus B) II. cümlede, üretimiyle ilgili öznel ifadeye yer veril- miştir. C) III. cümlede, yetişme dönemindeki bir gereksinim- den söz edilmiştir. D) IV. cümlede, duyduğu gereksinimin nasıl karşılan- dığı ifade edilmiştir. E) V. cümlede, üretimiyle ilgili nicel ifadelere yer veril- miştir.

92. Aşağıdakilerden hangisi Altay dillerinin ortak özellik- lerinden biri değildir? A) Sözcüksel ve dil bilgisel cinsiyet işaretlemesi yoktur. B) Yapıları bakımından eklemeli dillerdir. C) Soru eki bulunmaz, sorular vurgu ve tonlama ile sağlanır. D) Sıfatlar isimlerden önce kullanılır. E) Eylem şekillerinin çeşitliliği yönünden zengindir.

2. Somut anlamlı kimi sözcükler kullanıldıkları cümlelere göre soyut anlam kazanabilirler. Örneğin "yüz" sözcü- ğü "Karşıma çıkacak yüzü yok." cümlesinde soyut an- lamda kullanılmıştır. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamadaki- ne benzer bir kullanım vardır? A) Çuvalın ağzını sıkıca bağlayıp içeri geçti. B) Gördüğü manzara onu çok etkilemişti. C) Yol kıyısındaki lokantada bir süre mola verdiler. D) Aramızda uçurumlar olduğunu o da kabullendi. E) Ev sahibi tek kelime söylemeden yukarı çıktı.

7. Meğer bir gün ki âteş-i pâre-i Necd Şerer pervanesi Mecnûn-1 pür vecd Siyeh-mesti şarâbı hayret olmış Kararmış gözleri Leyli'yle dolmış Dolaşdurmiş perişân seyri râha Tutulmış kendüsi çün dâm-ı mâha Dönüp ol şu'lei cevvâlei gam Yanup durmakda olmış şem'a hemdem Bu dizelerden yola çıkıldığında mesnevi nazım biçimiyle ilgili, 1. Konu bütünlüğü vardır. II. Beyit hazım birimiyle yazılır III Aruzun uzun kalıpları kullanılır. çıkarımlarından hangilerine ulaşılamaz? Yamız I D) I ve IN B) Yalnız IN E) II ve II C) Yalnız II