Divan Şiiri Sanatçıları Soruları

26. Yolun başında çok anlamayabilirsin kimin kurt, kiminse yurt olduğunu ama yol sana hep ipucu verecek ve ilerledikçe bu konuda daha seçici olacaksın. II. Bunların bir kısmı bizim için kurt olurken bir kısmı da yurt olacak. 1. III. Fakat bu uzun yolda sağlam yol arkadaşları- nın olması bu yolun senin için anlamlı ve ke- yifli geçmesi için çok önemli. IV. Hayatın bir yol olduğunu düşünüyorum hep, ömrümüz de bir yolculuktur ve bu yolculuk sü- resince karşımıza sayısız insanlar çıkacaktır. V. Ama insanlar garip, bazen kendisine zarar ve- ren insanları tercih ederken bazen iyi insanla- ra çok değer vermiyor ve sanki onlar her daim hayatında olacakmış gibi ihmalkâr davranabi- liyor. Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluşturulmak istendiğinde baştan üçüncü cüm- le hangisi olur? A) I B) II C) III D) IV E) V

13. Bir yazar kafamızdaki bazı soruları kurcaladığı, içimizdeki bazı istekleri kışkırttığı sürece yaşar. (II) Sorunlarımızı ve isteklerimizi ister doğrudan edebi- yattan alalım ister hayatın kendisinden çıkaralım bir süre sonra yazar hakkında edindiğimiz bilgilerle o yazarın bir imgesini ediniriz. (H) Bu imge, kafamızın içinde telefon numaraları ya da adresler gibi, oldu- ğu haliyle durmaz; anılarımız ve beklentilerimiz gibi değişir. (IV) Böylece bu imgeyle birlikte yazarın de- ğiştiğini de düşünmeye başlarız. (V) Bir gün yazarın kitaplarına yeniden döndüğümüzde değişenin kendi soru ve isteklerimiz olduğunu anlayıncaya kadar sü- rer bu durum. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi- sinde tamlayanı düşmüş isim tamlaması kulla- nılmamıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

E) Herkes Türkçe der Ein Sor L 10. (1) Bir çoğunun sadece tarih kuduğu yaşa yaklaş- tığımdan olacak (II) dönüp nüp değişik kaynaklar- dan osmanlı tarihi okuyum. (III) Beni gerçekden çarpan edebiyat çoke er çıkıyor. (IV) Bir tek istisna var: Yusuf Atılgar ölümünden sonra yayımlanan son romanı C stan. (V) Bu romanın iyi olacağını rdum ama bu kadar kusursuz birşey tahmin S yordum. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi- sinde yazım yanlışı yoktur? AYA BY CY D) IV endemik EX 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işa- retinin kullanımıyla ilgili bir yazım yanlışı yapıl- mıştır? A) TDK'nin Kütüphanesi dil kaynakları açısından çok zengin. B) Üniversitelerimizde Türkçe'ye yeterince önem verilmiyor. C) Bu roman da Marmara'dan esintiler taşıyor. D) Ülkemizde 1923'ten itibaren roman, gelişmeye başlamıştır. E) Son romanında, olayları roman kahramanı Su- at'ın ağzından anlatır olayları. 5 liş A B 14 190

erçekleşen prote- grafiklerden han- miktarı miktarı Tezkire ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden han- gisi doğru değildir? A) Eskiden belli bir meslekte yetişmiş kişilerin ya- şam öykülerinin anlatıldığı eserlere denir. B) Kapsadıkları kişilerin mesleklerine göre "şairler tezkiresi,hattatlar tezkiresi" gibi isimler alır. C) Adlara ya da mahlaslara göre alfabetik olarak düzenlenir. D) Edebiyatımızdaki ilk tezkire örneği "Latifi fezki resi"dir. E) Tezkirenin kelime anlamı "zikredilen, sözü ed len, bahsi geçen" anlamındadır. 3.- 20.. P y S

Şairlerin biyografilerine, eserlerine yer veren, şiir- ri hakkında değerlendirmelerin bulunduğu eser- lere şuara tezkiresi denir. Türk şairlerinin biyografilerinin toplandığı ilk Türkçe şuara tezkiresi aşağıdakilerden hangi- sinde verilmiştir? A) Tezkiretül Evliya B) Mecâlisü'n-Nefâis C) Heşt Behişt D) Miratül Memalik E) Latifi Tezkiresi O 7.

30. Bir yıl daha sona eriyor. Çocuklukta, ilk gençlikte zaman bir türlü geçmez! Ama orta yaştan sonra öyle bir hız kaza- nır ki! Bir yıl, bir hafta gibidir. Bir de bakarsınız yaşınız altmışa, yetmişe, belki de seksene varmış! Ne çabuk, ne kadar çabuk geçti dersiniz. Bir şaşkınlık, bir inanmaz- lık... Oysa zaman hep aynı hızdadır, saatler hep eskisi gibi işler. Bir değişen, sizsiniz. Yüzünüz, gövdeniz, kimi zaman da bellek gücünüz... Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Zaman, yaşlılıkta gençliktekinden daha hızlı geçer. B) Her yaşın kendine özgü bir güzelliği vardır. C) İnsan yaşlandıkça anılarına daha çok bağlanır. D) İnsanın fiziksel görünüşü değişse de ruhu hep genç kalır. E) Gençlikte zamana yetişme isteği öne çıkar. 33. Ulus karı önü ların hâl yap erb ya Br ya A E

5. 1. Necatî II. Zâtî III. Nedîm Numaralanmış bu divan şiiri temsilcilerinin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir? A) Aynı yüzyılda ürün vermeleri B) Hamse sahibi olmaları C) Yerel söyleyişlere yer vermeleri D) Sebkihindi akımının temsilcisi olmaları E) Hece ölçüsünü de kullanmaları

15. 126 beymen ibaret olup aruzun "feliatin metáln takin kalibryla yazılan kisa bir tovhid ve naat borümünden sonra devrin padişahini oven 26 bey bir kisim içerir. Bu günün ardindan Seyhi, iş göremediği için otağa salinan, oflakta gördüğü besli öküzere özenen bir eşeğin hikayesini anlabr Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Vesiletü'n-Necat C) Akenderame By Hüsrev Şirn Dj Hayyye E Hamame

Şeyhi a bilgi a veri adığ adi eksi belik mu ilir. Bu lik- G Enderunlu Fazıl ile ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Aşk maceralarını anlatmak için Defter-i Aşk adlı mes- nevisini kalemi almıştır. B) Hubanname adlı eserinin giriş kısmında güzellik ko- nusunu ele almış, dönemine göre yeni sayılabilecek çeşitli coğrafi bilgiler vermiştir. C) Kabusname adlı eserinde bir yolculuğu sırasında başından geçenlere değinmiştir. D) Zenanname adlı 1101 beyitlik mesnevisinde çeşitli milletlerin kadınlarını anlatmıştır. E) Çenginame adlı eserinde İstanbul'daki meşhur kö- çekleri tasvir etmiştir. A C 13

Q ca- Aşağıdaki açıklamalardan hangisi parantez içindeki eserle ilgili değildir? A) Afyonla arabın karşılaştırılarak şarabın üstün tutulduğu 440 beyitlik mesnevi, Fuzûlî'nin mesnevi tarzındaki ilk de- nemesidir. Şah İsmail'e ithaf edilen eser, bazılarına göre Osmanlı Padişahı II. Bayezid ile Şah Ismail arasındaki mücadeleyi sembolize etmektedir. (Beng-ü Bade) B) Fuzuli'ye ait olduğu henüz kesinlik kazanmamış 200 beyitlik bir mesnevidir. Eserde bir bağda meyvelerin ko- nuşmaları, kendilerini övmeleri ve tartışmaları anlatılarak insanların da gerçek değerlerini düşünmeden boş yere anlaşmazlıklara düştükleri alegorik bir şekilde ifade edilir. (Sohbet'ül Esmar) C) Hüseyin Väiz-i Kaşifi'nin Ravzatü'ş-Şühedâ'sı esas alina- rak hazırlanan kitapta Hz. Hüseyin'in Kerbelâ'da şehit edi- lişi anlatılmaktadır. İslâmî Türk edebiyatında maktel türü- nün bir şaheseri olup artistik Türk nesrinin de önde gelen örnekleri arasında yer almaktadır. (Hadikatü's Süeda) D) 134 beyitlik Farsça bir mesnevidir. Türk, İran ve Arap ede- biyatlarında Fuzüli'ye asıl şöhretini sağlayan bu eser, Türk edebiyatının klasik döneminde yazılmış mesnevilerin en güzelidir. (Enisü'l Kalp) E) Tasavvufi ve alegorik mahiyetteki eserde ruh ve beden ilişkisi sembolik olarak ele alınmaktadır. Kahramanları hüsn, aşk, ruh, kan, safra, balgam, sevda, mizaç, sıhhat, dimağ, maraz ve perhiz olan eserde dervişin sülükta ilerle- yerek fena fillåha erişebilmesi için neler yapması gerektiği anlatılır. (Sıhhat-u Maraz)

7. Nâbî ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 7/18:10. A) Oluşturduğu hikemî şiir tarzıyla etkisini Tanzimat şairlerine kadar sürdürmüştür. B) Gazelleri ve özellikle de Hayriyye adlı mesnevisiyle sesini çağlar ötesine ulaştırmış bir şairdir. C) Kamaniçe Kalesi'nin fethini Fetihnâme-i Kamaniçe adlı mensur eserinde anlatmıştır. jem D) Şiirlerinde atasözlerine, deyimlere; sosyal hiciv ve eleştiriye yer vermiştir. E Divan şiirindeki mahallîleşme akımının XVIII. yüzyıldaki en büyük temsilcisidir.

üzyıl) 4. Gayret dedi Aşk'a ey birâder Gel yol eri yolda olmak ister Bâl açdı iki hümâ-yı rif'at Düşdi yola hemçü bûm-ı gurbet Medd-i nigehi edip asâkeş Gitdi iki merdüm-i belâkeş Üftâdelige gam oldi munzam Düşdi yolina harâbe-i gam Bir deşt-i siyehde oldı gümrâh Yeldâ-yi şitâ belâ-yı nâgâh İçerik özelliklerinden hareketle bu dizelerin aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait bir eserden alındığı söylenebilir? A) Şeyh Gâlip D) Bâkî B) Naili E) Nedim e) Nefi

. Aşağıdakilerin hangisinde bütünüyle divan edebiyatı temsilcileri bir arada verilmiştir? A) Şeyhî - Gevherî - Ahmet Paşa BÂşık Paşa - Bâkî - Şeyhülislam Yahya C) Fuzûlî - Nâbî - Seyranî D) Taşlıcalı Yahya - Dertli - Nef'î E) Şeyh Gâlip - Karacaoğlan - Necatî

118 6. Her sözüm gülşen-i manaya gönül bezminden Gül gibi renkli nergis gibi mestane gelir Bu beyit dil ve içerik özellikleri bakımından aşağıdaki şairlerin hangisi tarafından yazılmış olabilir? A) Nábî D) Şeyh Gâlip B) Nailî C) Nedim E) Tatavlalı Mahremi

16. Isfahan Şahı'nın oğlu Ahmet Mirza ile şahın hazinedarlığını yapan keşişin kızı arasında geçen bir aşk hikâyesidir. Birbir- lerini seven bu gençlerin kavuşması için şah, keşişten kızını ister fakat keşiş kızını bir Müslüman'a vermek istemez. Şahın isteğini doğrudan reddedemeyen keşiş, şahtan kendisine bi- raz zaman vermesini ister ve o sürede kızını alıp kaçar. Ahmet Mirza sevdiği kızın ardınca şehir şehir dolaşır. Tam kavuştular derken keşiş kızını yeniden kaçırır. Kahramanımız sevdiğinin peşinden Halep'e varır, oranın paşasına kendini sevdirir. Paşa, keşişi tehdit eder ve kızını Ahmet Mirza'ya vermeye razı eder. İki sevdalının nikâhları kıyılır. Keşişin buna gönlü olmadığı için kızına sihirli bir gömlek giydirir. Bu gömlek son düğmesine ka- dar açılır sonra tekrar kapanırmış. Kahramanımız sevdiğinin düğmelerini bir türlü çözemez. Yüreğinden kopup gelen ateşle yanar, kül olur. Küller dağılmasın diye bekleyen kadının saçla- riküllerin içinde kalmış bir kıvılcımla tutusur; iki âşığın ancak külleri birbirine kavuşur. Bu parçada söz edilen eser aşağıdakilerden hangisidir? A) Ferhad u Sirth C) Leyle vir Mecnun E) Vâmik u Azrá B) Yûsuf Züleyhâ D) Kerem ile Aslı

7. Paris şehrinin sokakları çok geniştir. Yan yana beş araba gitmek olanağı varken kimi yerlerde halkın kalabalığından, üç atlı zorla geçerdik. Sanki şehirdeki bütün halk alay sey- rine gelmişlerdi. Evleri dörder beşer kat olup pencereleri sokağa bakar. Her penceresi erkek ve kadın kalabalığı ile Sıkış sıkıştı. Böylece, hazırlanan eve inilip selama duran askerin dahi sırayla önünden geçip sonunda mareşal dahi bize veda edip evine gitti. Bu parçanın tür özellikleri dikkate alındığında aşağıda- ki eserlerin hangisinden alındığı söylenebilir? A) Nabi'nin Tuhfetü'l-Harameyn'i B) Yirmisekiz Mehmet Çelebi'nin Sefaretname'si C) Evliya Çelebi'nin Seyahatname'si D) Kâtip Çelebi'nin Keşfü'z-Zünun'u E) Fuzuli'nin Şikâyetname'si