Divan Şiiri Soruları

Aktif Öğrenme 13. Fahr-i âlemsin velâkin fa'sı yok Gevheri Kaansın velâkin ra'sı yok Dilerim Hak'tan bunu rûz u şeb Sana bir merkep vere lâkin ba'sı yok Bu dizelerde fahri sözcüğünden fa yok olunca geriye "eşek" anlamına gelen sözcük, gevher kelimesinden ra'yı çıkarın- ca geriye kalan "gaver" sözcüğü hem geviş getiren hem de kene anlamıyla kenelerin kaanı şekline dönüşmektedir . Merkep sözcüğünden ba'yı çıkarınca "merk" sözcüğü kalır ki bunun anlamı da "ölüm" demektir. Dolayısıyla karşı ta- rafın kusuru ve ayıbı gözler önüne serilmeye çalışılmıştır. SDE Bu açıklamaya göre yukarıda verilen dizeler aşağıda- kilerden hangisini örnklemektedir? A) Hicviye B) Methiye C) Fahriye D) Pendnâme E) Kıyafetnâme balone

3. Edebiyatımızda aruzu Türkçeye başarıy- la uyarlayan sanatçılar, aşağıdakilerden hangileridir? A) Tevfik Fikret - Yahya Kemal - Şinasi B) Yahya Kemal - Ziya Paşa - Mehmet Âkif C) Ahmet Haşim - Cenap Şahabettin - A. Ha- mit Tarhan D) Mehmet Âkif - Faruk Nafiz Çamlıbel - Mu- allim Naci E) Tevfik Fikret - Mehmet Âkif - Yahya Kemal - - - - -

10. Sultân-ı rüsul şâh-ı mümeccedsin efendim Bî-çârelere devlet-i sermedsin efendim Dîvân-ı ilâhîde ser-âmedsin efendim Menşûr-ı leamrükle müeyyedsin efendim Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim Hakdan bize Sultân-ı Müeyyedsin efendim Bu beyitlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Tenasüp sanatına başvurulduğu B) Münacat\türüne örnek olduğu C) Kafiye ve redif kullanıldığı D) Nida sanatına yer verildiği E) Teşbihler ile Hz. Muhammet'in tasvir edildiği

AYC E 3. Mesnevi nazım biçimini kullanmamak II. Tasavvuftan etkilenmemek 6. III. Şûhane gazel örnekleri vermek IV. Sebkihindi akımından etkilenmek Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri Nedim ve Baki için ortak özelliktir? A) Yalnız! B) I ve 11 C) I ve III E) Yalnız IV D) III ve IV USUZ Abdal

AL 3. Ben Nebi iken Âdem su ile çamur arasındaydı. Hz. Muhammed 6. Aşa ede Bu hadisten hareketle ortaya çıkmış edebî tür aşağıdaki- lerden hangisidir? A) o B) Nutuk C) ilahi Ir A) Nefes D) Şathiye E) Devriye

22. Bekâyi Erbâb-ı irfanun ser-bülendi İznikli Mehmed Efendi'dür. Kat-i meratib-i mutâde ile Galata'da mesned-nişin-i hükumet-i şeriyye olmışlar idi. Bu beyt-i ranâ zâde-i tab-ı âlem-ârâlarıdur. Beyt Ehl-i dil kuy-1 yâre cem olsun Hacı hacıyı Mekke'de bulsun Bin üçde İstanbul'da fevt oldi. Bu parçada bir divan şairi farklı yönleriyle tanıtılmış ve şairin şiirlerinden örnek verilmiştir. Yukarıda verilen metin ve açıklamalardan hareketle bu parçanın aşağıdaki eserlerin hangisinden alındığı söylenebilir? A) Şikâyetnâme B) Hest Behişt C) Harnâme D) Siham Kaza EY Hüsnü Aşk

11 Nazım Biçimleri , Türleri 13 3. Sözlük anlamı "kadınlarla âşıkâne sohbet etmek" anlamın gelen edebiyatımıza Arap edebiyatın- dan girmiş divan edebiyatı nazım şekli aşağı- dakilerden hangisidir? A) Kaside B) Gazel C) Müstezat D) Mesnevi bobo E) Kita Aşağıdaki beyitlerden hangisi bir mesneviden alınmıştır? ri

19. Lalidin canimga adlar yakılur Kaşı kaddimni cefâdan yâ kilur Min cefası va'desidin şâd min Ol vefa bilmen ki bilmes ya kilur Bu dizeler biçim ve içerik özelliğine göre aşağı- daki nazım şekillerinden hangisiyle yazılmış ola- bilir? A) Gazel B) Tuyuğ C) Şarkı D) Murabba E) Muhammes

Aramızı karlı dağlar alınca, Gayrı dost iline gidip gelinmez. Yahşi himmet gerek rah-i talepte, Beyhude laf ile himmet alınmaz. Geçti bu devranın devri bozuldu. Gülistan bezminin gülleri soldu. Çay taşları yakut bahasın buldu. Cevherler ummana düştü bulunmaz. Nazım şekli: Nazım Türü: Konu: Tema: Vezin:

22. 1. Zülf-i dilber gibi ey Zâtî perîşansın yine Cevri bî-had yoksa bir yâr-i peri-şânun mi var II. Ey Necati yaraşır mutribi şeh meclisinin Raksedip okuya bu şi'r-i teri döne döne III. Garâbet olmasa ma'nâda Nâili nazmin Garîbdir bu ki elâzı âşinâ düşmez Bu beyitlerin kronolojik olarak yazılma sırası aşağıda- kilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) III - || - B) || - III - 1 C) 1 - || - III D) || - I - II E) |- |||- || 5 Diğer Sayfaya Geçiniz.

s! 7. Perîşân-hâlin oldum sormadın hâl-i perîşânım Gamindan derde düştüm kılmadın tedbîr-i dermânim Ne dersen rûz-gârım beyle mi geçsün güzel hânim Gözüm cânim efendim sevdiğim devletlü sultânım Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Lirik bir söyleyişi vardır. B) Divan şiiri geleneğini yansıtmaktadır. C) Kafiyelenişi gazeldeki gibidir. D) Sevgiliye sitem söz konusudur. E) İçeriği yönüyle koşmayı andırmaktadır.

7. Sen böyle soğuk yerde niçin yatar uyursun Billâhi döğer dur hele dâyen seni görsün Dahi küçüceksin yalınız yatma üşürsün Serd oldu havâ çıkma koyundan kuzucağım Bu dizeler, aşağıdaki şiir geleneklerinden han- gisine aittir? A) Divan şiiri geleneği B) Sözlü edebiyat geleneği C) Halk şiiri geleneği D) Modern şiir geleneği E) Serbest şiir geleneği

1. Divan edebiyatında düşünce çığırı açmıştır. E 11. Şiirlerinde toplum düzensizliklerini, hayatın kişiyi kötü- lüklere götüren yönlerini göstermeye çalışmış; din ve töreyle ilgili öğütler vermiştir. III. Yaşadığı dönemde hikemî gazel tarzında yazdığı şiirle- riyle ünlenmiştir. IV. Şiiri düşüncelerini anlatmada bir araç olarak görmüştür, bundan dolayı dili devrine göre sade, üslubu sağlam ve akıcıdır. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi numaralanmış cümlelerde sözü edilen sanatçıya ait değildir? A) Mönşeat B) Hayriye C) Tuhfetü'l Harameyn D) Hayrabat E) Fezail-i Mekke ID 2. A GB ON

16. 1. Okumaktan mana ne kişi hakkı bilmektir. a Çün okudun bilmezsin ha bir kuru emektir. q II. Yoluna can revân etsem gerek cânım dedim Q Yüzüme bin hışım ile baktı dedi cânın mi var b Yukarıdaki beyitler için aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? AL Her ikisinin de nazım birimi aynıdır. B) 1. beyit düz kafiyeden oluşmaktadır. Her iki beyitte de tema aynıdır. DI I. beyit didaktik, II. beyit lirik özellik taşımaktadır. E) Sade bir dil kullanılmıştır.

16. Bugünden ahdim olsun kimseyi hicv etmeyem illa Vereydin ger icâzet hicv ederdim baht-1 nâ-sâzı Beni dûr etdi zîrâ dergeh-i devlet-penâhından Nice hicv etmeyim bir öyle gaddâr u çep-endâzı By beyitler aşağıdaki eserlerin hangisinden alınmıştır? Sihâm-ı Kaza B) Harnâme C) Mantıku't-Tayr D) Şikâyetnâme E) İskendernâme

7 3. "Mahallîleşme akımı'yla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Halk söyleyişlerine şiirlerde yer verilmiştir. B) Divan şiirinin soyut dünyasının dışına çıkılmıştır. C) Şiir zevkinin ulusallaştırılması hedeflenmiştir. D) Nabi'nin öncülüğünde gelişmiştir. E) Yerel hayattan beslenilmiştir.