Dünya Edebiyatında Romanın Tarihçesi Soruları
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın Tarihçesi1a
bu to
zengindir. F
rkiyede
1.
Koradeniz
05
----
Bu
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
Roman, Batı'da sözlü edebiyat geleneğindeki destan
türünün geçirdiği olgunlaşmanın sonucunda ortaya çık-
mıştır. İlk örneklerini XV. yüzyılda Fransız yazar Rabe-
lais vermiştir. Bugünkü romanı hatırlatan ilk eser XVI.
yüzyılda Rönesans'tan sonra
Decameron'dur. XVI. yüzyılda
tarafından yazılan
tarafından yazılan
ise Gulliver'in
Don Kişot, roman türünün ilk başarılı örneği sayılmakta-
dır. XVII. yüzyılda klasisizm akımı mensuplar arasında-
ki tek romanci Madame De La Fayette'tir. Bu yüzyılda
İngiltere'de Robinson Crusoe'u,
Gezileri'ni yazmıştır. Bu türün yetkin örnekleri XIX. yüz-
yılda verilmeye başlanmıştır. Roman, bir tür olarak ka-
rakteristik özelliklerini romantizm ve realizm sayesinde
XIX. yüzyılda kazanmıştır. XX. yüzyıldaki sosyal ve tek-
nolojik gelişmeler de romana yansımıştır.
----
----
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda-
kilerden hangisi getirilmelidir?
(A) Boccaccio - Cervantes - Daniel Defoe - Jonathan Swift
B) Cervantes - Daniel Defoe - Boccaccio - Jonathan Swift
Daniel Defoe - Jonathan Swift - Boccaccio - Cervantes
B) Jonathan Swift - Boccaccio - Cervantes - Daniel Defoe
EX Boccaccio - Daniel Defoe - Jonathan Swift - Cervantes
T@stokul
2. (1) Türk edebiyatında Tanzimat Dönemi'nden önce Türk
edebiyatında roman türünde eser verilmemiş; roman
türü, edebiyatımıza Tanzimat'la birlikte çeviri şeklinde gir-
miştir. (1) Türk edebiyatında ilk çeviri roman, Yusuf Kamil
Paşa'nın Fransız yazar Fenelon'dan tercüme ettiği Tele-
mak adlı eserdir ve bu çeviriyi Robinson Cruson 16
te Cristo Kontu vb. romani
roman omekin
3.
4.
Ür
Tanzing
hangis
A Es
Vilk
B) D
Ze
LI
VE
Dj Ta
C
Ta
E
VII.
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın TarihçesiTES
1.
DUNYA ED
Roman türüyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden han-
gisi yanlıştır?
A) Roman, Avrupa'da sözlü edebiyattaki destan türü-
nün devamı olarak ortaya çıkmıştır.
LIVUS
B) Roman türünün ilk örneklerini 15. yüzyılda Fransız
yazar Rabelais vermiştir.
C) Miguel de Cervantes'in Don Kişofu, roman türünün
ilk başarılı örneği kabul edilir.
D) 17. yüzyılda klasisizm etkisindeki Madame De La
Fayette'in "Madame Bovary" adlı eseri, psikolojik ro-
82
manın ilk başyapıtı kabul edilir.
v
E) Daniel Defoe'nun Robenson Cruze'u ile Jonat-
han Swift'in "Guliver'in Gezileri" İngiliz edebiyatının
önemli eserlerindendir.
slugyub smuA (0
Mersin Bir
loiyeleti (3
laimhnetlusüsde
4.
fon
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın TarihçesiTYT/Türkçe
34. Cervantes'in yaşam öyküsü ilahiyat öğrenimiyle sakin sakin
başlıyor ama sonra bir kavgaya kansan Cervantes, hasmini
yaralıyor ve cezadan kurtulmak için yurt dışına kaçıyor. On-
celeri İtalya'da yaşıyor, oda hizmetçisi olarak çalıştıktan sonra
sahte bir isimle İspanyol donanmasında asker oluyor. Cervan-
tes 1571'de İnebahti Savaşı'nda Osmanlı ordusuna karşı sa-
vaşıyor. Aslında hasta ve güverteye bile çıkmaması gerekiyor
ama gerçek bir maceracı olarak kendini çatışmanın içine ati-
yor. Göğsünden vurulan yazar sol elini de kaybediyor. Bundan
sonra Cervantes'e "Lepontolu tek elli" de deniyor. Donanma-
da subay olan Cervantes'in gemisini günün birinde korsanlar
ele geçiriyor ve onu esir alarak Cezayir'e götürüyor. Defalarca
kaçmaya çalışsa da her defasında yakalanıyor. Beş yıl sonra
nihayet serbest bırakılıyor.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Cervantes'in yaşam öyküsünün ilahiyat öğrenimiyle başla-
dığına
B) Cervantes'in 1571 de inebahtı Savaşı'na fiilen katılıp Os-
manlı ordusuna karşı savaştığına
C) Hasta olduğu ve güverteye bile çıkmaması gerektiği için
karada kalıp çatışmanın içine girmediğine
D) Defalarca kaçmaya yeltense de her defasında yakalandığı-
na
E) Belli bir müddet sonra esir olarak götürüldüğü Cezayir'de
serbest bırakıldığına
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın Tarihçesi10. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Empresyonizm gerçeği değil, gerçeğin bizde bıraktığ izle
nimi esas alır.
B) Flaubert, Madame Bovary adlı eseriyle realizminden ro-
mantizme geçiş yapmıştır.
C) Klasisizme bağlı sanatçılar eserlerinde ideal ve mükem-
mel insanı işlemişlerdir.
D) Montaigne dünya edebiyatında deneme türünün kurucu-
sudur.
Moliere, Fransız tragedyasının en önemli isimlerinden biridir.
17 Comedi
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın Tarihçesi4.
Aşağıdakilerin hangisinde Divanü Lügati't-Türk
ile ilgili bilgi yanlışı vardır?
AXI. yüzyılda Kaşgarlı Mahmut tarafından yazıl-
mıştır.
B) Türkçenin, Arapçadan üstün bir dil olduğunu ka-
nıtlamak için yazılmıştır.
C) Eski Türk şiirinden seçilen sav, sagu ve koşuk ör-
nekleri vardır.
D) Oğuz lehçesi ile kaleme alınmıştır.
E) Türk boylarının yaşadığı yerleri gösteren bir ha-
rita da eserin içinde bulunur.
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın Tarihçesiana
llar
12. Kapsamlı bir roman olan ----. üç ciltten oluşmaktadır.
----'nun en önemli ve tanınmış eseri olan roman,
Tanzimat sonrası edebiyatımızda ilk çeviri eserlerden
biri olup dilimize "Bir Hikaye-yi Mağdurin" adıyla ak-
tarılmıştır. - akımının etkisiyle yazılan eserde kü-
rek mahkûmu Jan Valjean'ın hayatı anlatılır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağı-
da verilenlerin hangileri getirilmelidir?
A) Sefiller, Oblomov, romantizm
B) Emile, Rousseau, romantizm
C) Ölü Canlar, Gogol, realizm
D) Sefiller, Victor Hugo, romantizm
E) Diriliş, Tolstoy, realizm
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın Tarihçesi8. Aşağıdakilerin hangisinde "klasik sanatçılar gibi kendini
gizleyerek olay ve durumları nesnel bir bakışla" ele alan ro-
man yazarları bir arada verilmiştir?
A) Goethe-Charles Dickens
B) Victor Hugo - Steinbeck
C) Emile Zola - Victor Hugo
D) Puşkin - G. Flaubert
E) Ernest Hemingway - Stendhal
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın Tarihçesi1. Yolculuğumuzun altıncı günü Yarmouth Limanı'na vardık. Rüz-
går ters yönde estiği, hava da durgun olduğu için fırtınadan beri
pek az yol alabilmiştik. Burada demir atmak zorunda kaldık.
Rüzgår ters yönden yani güneyden esmeye devam ediyordu.
Yedi sekiz gün orada yattık. Bu süre içinde Newcastle'dan pek
çok gemi aynı limana geldi. Nehirde seyahat için uygun rüzgâ-
nın beklenebileceği ortak limandi orası.
Bu parçanın alındığı Robinson Crusoe romanı ile ilgili ola-
rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Doğa-insan çatışması üzerine kurgulanmış bir psikolojik
roman örneğidir.
B) Daniel Defoe tarafından kaleme alınmış realist bir roman-
dir.
C) Ingiliz edebiyatına ait, birçok dile çevrilen bir eserdir.
D) Ana kahramanı ıssız bir adaya düşen, macera düşkünü
denizcidir.
E) Batı'nın sömürgeci anlayışının sembolik örneği olan ro-
manda Robinson Crusoe'nin serüvenleri anlatılır.
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın Tarihçesi4. (1) Roman türü, Avrupa'daki siyasal, ekonomik, toplumsal ve
bilimsel değişimlere paralel olarak Rönesans'tan sonra ortaya
çıkar, toplumsal yapının yeni ifade aracı olarak kabul görür.
(II) Dünya edebiyatında modern romanın ilk örneği Ispanyol
yazar Kafka'nın XVII. yüzyılda yayımladığı Don Kişot (Don
Quijote) adlı eserdir. (III) Bu yüzyılda ve daha sonraki yüz-
yıllarda roman türü İngiltere, Rusya ve Fransa başta olmak
üzere tüm dünyada büyük bir gelişim gösterir ve yaygınlık ka-
zanır. (IV) Victor Hugo, Balzac, Flaubert, Stendhal, Dostoyev-
ski, Tolstoy, Emile Zola gibi dünya çapında üne sahip yazarlar,
bu türün en başarılı örneklerini verirler. (V) Türk edebiyatında
ise ilk örnekleri Tanzimat Dönemi'nde yazılmaya başlanır.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı var.
dir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın TarihçesiV
an
dir.
e-
7
Ankara Yayıncılık
20. Gün geçtikçe yaram iner derine
Sultanım, kimseyi koymam yerine
Yeter ki gel, âmâdeyim emrine
Târık gibi gemileri yak da gel
Bu dizelerde altı çizili sözde görülen söz sanatı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) İstiare
C) Telmih
B) Tevriye
D) Mecazımürsel
E) Tecahülüarif
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın TarihçesiAYT/ Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1
10. Hasret sana ey yirmi yılın taze bahari,
Vaslınla da dinmez yine bağrımdaki ağrı.
Aşağıdakilerin hangisinde bu beyitlerde görülen ka-
fiye ile benzer kafiye kullanılmıştır?
A) Hasret çekerek uğruna ölmek de kolaydı,
Görmek seni ukbadan eğer mümkün olaydı.
B) Sırretmeye elden seni, bir perde olurdum.
Toprak gibi her çiğnediğin yerde olurdum.
C) Bir başka füsun fışkırıyor sanki yüzünden,
Bir yüz ki yapılmış dişi kaplanla hüzünden.
D) Dünyayı boğup mahşere döndürse denizler,
Tek bendeki volkanları söndürse denizler!
E) Vur şanlı silahınla, gönül mülkü düzelsin,
Sen öldürüyorken de vururken de güzelsin!
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın Tarihçesi9. Arzu Öğretmen sınıfa gelirken yansıttıkları edebi akım
ra göre bazı roman adlarını kartlara yazdı ve öğrencile
ne dağıttı.
Aylin
Sefiller
(Victor Hugo)
Sena
Genç Werther'in
Acıları (Goethe)
Duygu
Gülün Adı
(Umberto Eco)
D) Engin
Aycan
Savaş ve Barış
(Tolstoy)
Engin
Monte Kristo Kontu
(Alexander Dumas)
Sonra da sınıftaki diğer öğrencilerine bu romanların ya
leştirmede o kartı elinde tutan öğrenci bir adım öne ç
sıttıkları edebî akımlarla eşleştirmesini yaptırdı. Her e
yordu.
Buna göre "realist roman") dendiğinde hangi öğrenc
nin öne çıkması gerekir?
A) Aycan
B) Duygu
E) Sena
C) Aylin
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın Tarihçesiyapılmamıştır?
kunazlık gibi insa-
madan ne kadar
ş. Söylediğine
onlardan kur-
biraz da utana-
Düşmanlarımın
o da kaçmak-
hlike karsısın-
9. Fabl; sonunda ders verme amacı güden, güldüren,
düşündüren ve genellikle manzum şekilde yazılan bir
türdür. Fablın kahramanları genellikle hayvanlardır ama
bu hayvanlara insani özellikler verilir. Tıpkı insanlar gibi
düşünür ve konuşurlar. Fabl türü eğitimde de çok fazla
kullanılır. Dünyadaki en önemli fabl yazarları
➖➖➖➖➖➖➖➖
Maupassant, Aisopos, Beydaba'dır.
Victor Hugo, Aisopos, Şeyhi'dir.
----.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki-
rden hangileri getirilmelidir?
La Fontaine, Balzac, Şeyhi'dir.
Çehov, La Fontaine, Şinasi'dir.
Aisopos (Ezop), Beydeba, La Fontaine'dir.
OĞRETEN SORU
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde
Aint edebiyatında Beydeba tare
ile ve Dimne iki çakalın hikâye
kv. yüzyılda Şeyhi'nin yazdığ
tinda ilk fabl özelliği gösteren
XV
Dünya edebiyatında Hayvan
adlı eserler fabl türünden etk
Fransiz debiyatının en öne
ne'dir.
Eski Yurtan'da ilk fabl dener
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın Tarihçesi27
Westphalia Barışı (24 Kasım 1648) aşağıdakilerden
hangisinde ilk olma örneğine sahiptir?
A) Çok taraflı diplomasiye dayanma
B) İnanç hürriyetini sağlama
C)
D) Banş sürecini başlatma
5) Krallar laratından imzalanma
Sınırlarda değişiklik ön görme
n
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın TarihçesiAnlatmaya Bağlı Metinler
ya iki kilometre ka-
ükseldiğini gördü.
ç potadan geliyor-
ü; içinde bir korku
rini uzatıp ısıtmak
e doğru yola çık-
et, ayağında kadi-
k geniş adımlarla
Dilan çıkını çok ra-
kamçılayarak mo-
için çıkını kah bir
na sıkıştırıyordu.
miştir. +
lerindendir. +
T. X
en hangileri ve-
ile V
ile III
anlatılması, ki-
kesiti içinde ele
Diçimde anlatıl-
mlarının yer al-
ürlerinin bulun-
rdir.
rin hangisin-
4D Serisi Ⓡ
7. Ağustosböceği bütün yaz
Saz çalmış, türkü söylemiş
Karakış birden bastırınca
Şafak atmış zavallıda
Bir şey bulamaz olmuş yiyecek
Smu Koca ormanda ne bir kurtçuk, ne bir sinek
Gitmiş komşusu karıncaya
- Aman kardeş, demiş, hâlim fena
Bir şeycikler ver de kışı geçireyim
den Yaz gelince öderim
he Hem de faizi maiziyle
ÜNİTE - 1
Ağustosu geçirmem bile
Ödemezsem böcek demeyin bana
Karınca iyidir, hoştur ama eli sıkıdır
reb Can verir, mal vermez
- Sormak ayıp olmasın ama demiş
Bütün yaz ne yaptınız?
- Ne mi yaptım, demiş ağustosböceği
Gece gündüz türkü söyledim, fena mi ettim sizce?
- Yoo, demiş karınca, ne mutlu size!
Ama hep türkü söylemek olmaz
Kışın da oynayın biraz.
Bu parça ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Didaktik bir anlatım sergilenmiştir.
B) Olağanüstü ögelere yer verilmiştir.
) Günlük konuşma dili kullanılmıştır.
D) Bir halk masalından alınmıştır.
E) Kalıplaşmış söz öbeklerine yer verilmiştir.
p
Lise Türkçe
Dünya Edebiyatında Romanın Tarihçesi13. Duyguların ve düşüncelerin coşkulu bir biçimde dile geti-
rildiği şiir türüne lirik şiir denir. Eski Yunan'da "lyra(lir)" adı
verilen bir çalgı eşliğinde okunduğu için bu adı almıştır.
Çoğunlukla aşk, gurbet, özlem, ölüm gibi konuların işlen-
diği şiirler lirik özellik gösterir. Okuyucuya duygu yoğunluğu
yaşatmak ve estetik haz vermek lirik şiirde temel amaçtır.
Bu şürlerde akıcılık, coşku ve duygusallik ön plandadır. Bir
kadın şair olan........
..Kirik şiirin dünya ede-
biyatında öncüsüdür. Divan edebiyatında özellikle gazeller,
murabbalar ve şarkılar; halk edebiyatında, koşmalar ve se-
mailer lirik şiir türüne örnektir. Yunus Emre, Fuzuli, Baki,
Nedim, Karacaoğlan, Ahmet Haşim ve Yahya Kemal lirik
şiirleriyle tanınırlar.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Sapho
B) Ariosto
C) Homeros
D) Dante
E) Marinetti