Edebi Akımlar Soruları

18. B "Sanat için sanat" anlayışıyla eser veren sanatçılar, akla önem vererek sanatın evrensel insan doğasını anlatması gerektiğini düşünmüşlerdir. • Her yerde ve her devirde geçerli olan evrensel tipler oluşturmayı seçmişlerdir. • Eski Yunan ve Latin edebiyatını örnek almışlar, mitolojiden yararlanmışlardır. Yukarıda bazı özellikleri verilen edebiyat akımı aşağıdakilerden hangisidir? A) Romantizm C) Parnasizm B) Klasisizm D) Realizm E) Sembolizm

20. Bu akım ilk planda geçmişe karşı şimdiki zamanın yü- celtilmesini ifade etmektedir. Temelde dayandığı fikir, geleneksel sanatlar, edebiyat, toplumsal kuruluşlar ve günlük yaşamın artık zamanını doldurduğu ve bu yüzden bunların bir kenara bırakılıp yeni bir kültür icat edilmesi gerektiğidir. Bu akımda geleneksel olanı günün anlayı- şına uydurma, geleneksel yapıyı ve anlatımı reddederek yeniyi ortaya çıkarma anlayışı vardır. Bu parçada sözü edilen edebî akım aşağıdakilerden hangisidir? A) Realizm Modernizm B) Fütürizm D) Sürrealizm E) Egzistansiyalizm

15. Onlara göre; insanın sosyal gerçeği bilimsel bir nesnellikle incelenmeli, dikkatle toplanan belgeler neden-sonuç ilişkisi ve sanat eserinin organik bütünlüğü içinde önceden belirlenen bir sonuca doğru kurgulanmalıdır. Roman, tarihsel bir doküman olarak insanın sosyal gerçeğini fotoğraf nesnelliğiyle ifade etmelidir ve romancı, kendi duygu, düşünce ve beklentilerini romana katmamalıdır. Bu parçadaki altı çizili sözcüğün yerine aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Romantiklere C) Sürrealistlere Doğru E) Natüralistlere B) Realistlere D) Klasiklere Yanlış X

LİMİ 7 15. Loş uçurumlar: mazi, boşluklar, sonrasızlık Acaba neylersiniz yuttuğunuz günleri Alıp götürdüğünüz derin hazları artık Vermez misiniz geri Ey göl! Dilsiz kayalar! Mağaralar! Kuytu orman Siz ki zaman esirger, tazeler havasını Ne olur, ey tabiat o günlerin saklasan Bari hatırasını Sakin demlerde olsun, deli rüzgârda olsun Güzel göl, etrafını süsleyen oyalarda O kapkara çamlarda, sularına upuzun Dökülen kayalarda İster meltemlerinde, bir ürperişle esen Seslerde ister uzak ister yakında olsun Yahut gümüş pullarla sular üstünde yüzen Ay işığın olsun Bu dizelerin içerik ve anlatım özellikleri dikkate alındığında aşağıdaki edebî akımlardan hangisini yansıttığı söylenebilir? A) Klasisizm C) Realizm Doğru E) Parnasizm B) Romantizm D) Sürrealizm alizm Yanlış X

10. XIX. yüzyılın başından itibaren ilk belirtileri görülmeye başlayan bu akım, yüzyılın ortalarından itibaren sanat hayalına hakim olmuştur. Pozitivist felsefe ve gerçeğin nesnel gözlemini esas almıştır. Akıl ve sağduyuyu ön- celeyen akımla gerçekçiliği sanatçının akıl, sezgi, duygu ve hayal gücüyle ifade eden akıma tepki olarak öne çık- mıştır. 1880'lerden itibaren yerini, kendisinin çok açık bir devamı durumundaki bilimin verilerini esas alan akıma bırakmıştır. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Akıl ve sağduyuyu esas alan akım klasisizmdir. B) Parçanın genelinde anlatılan akım realizmdir. C) Tepki gösterilen akımlardan biri romantizmdir. D) Bilimin verilerini esas alan akım natüralizmdir. E) Sezgi ve hayal gücüne bağlı gerçekliği ele alan akım sembolizmdir. I GRO TE

24. Şiir salt bir biçim olarak görülür. Bu nedenle bi- çim güzelliği her şeyin üstünde tutulur. Yine aynı nedenlerle ölçü ve uyağa çok önem verilmiş, ritim ön plana çıkarılmıştır. Şiirde ayrıntılı ve nesnel be- timlemelere yer verilmiş, duygusallik reddedilmiştir. Şiir; Işık, gölge, renk ve çizgilerle sağlanmaya çalı- şılmıştır; şiirde yarar değil, güzellik aranır. Tarihteki mutlu dönemlere duyulan özlem, yabancı ülkelerin manzara ve gelenekleri işlenen konulardır. E Bu parçada söz edilen edebî akım aşağıdakile- rin hangisidir? A) Realizm C) Kübizm O B) Modernizm D) Natüralizm Parnasizm

1. Bireyin, geleceğini kendisinin belirleyebileceğini ileri sü- ren bir akımdır. Yapıtlarda karakter yoktur. Çeşitli du- rumlara karşı karşıya kalmış insanlar vardır. Sartre ve Albert Camus en önemli temsilcileridir. Bu parçada bilgisi verilen edebî akım aşağıdakiler- den hangisidir? A) Parnasizm B) Sürrealizm C) Romantizm D) Sembolizm X E) Egzistansiyalizm Küçük, tekdüze, ürkek vuruşlar Kafeslerde, camlarda titreşerek Durmadan türkü söyler, ağıt yakar Kafeslerde, camlarda titreşerek Küçük, tekdüze, ürkek vuruşlar Bu dörtlük aşağıdaki akımlardan hangisine bağlı rak yazılmış olabilir? www.y A) Romantizm Sürrealizm E) Fütürizm B) Parnasizm D) Egzistansiyaliz 3. Son yıllarda hiçbir kitabı bu kadar zevkle okumadır ni Anadolu'nun binlerce yıllık kültürünü barındıra

1. "Gerçeğin ifadesinde akıl ve mantık perspektifini redde- dip sanatçının hayal gücünü esas alırız. Biz, görülmemiş ve söylenmemiş olan yeni gerçekliğin peşindeyiz. Varlığı, içiyle ve dışıyla birlikte yani bir bütün olarak kavrayıp an- latmak hevesindeyiz." Yukarıdaki parça, aşağıdaki edebî akımlardan hangi- sine aittir? izlenim A) Empresyonizm B) Kübizm D) Fütürizm C Gelecek (>Dişavurum C) Ekspresyonizm E) Sürrealizm CJ Gerçeküstücülük

Rİ un tot A) A) Yansızlık A 32. Aşkta her bitiş acılı, ağrılıdır. Yazdığım insanları anlatırken arada kalmamaya, taraf tutmamaya çalışırım. Edebiyat sa- vunma değil, tanıklıktır. Nefret ya da öç romanları roman değil, ifşa etmedir ve öncelikle yazanı zehirler. Ben kaba gerçek yerine herkesin kendince haklı olduğuna inanarak bakarım kişilerime. Onun kim ve nasıl "o" olduğunu, hangi güçlükler, umutlar, düşüşler, şaşkınlıklar, sürüklenmelerle kimlik kazandığını ya da kimliksizleştiğini anlamaya çalı- şarak onlara bakarım. Genel tutumum çatlaklar, sızıntılar, kanamalar, patlamalar üzerinde yoğunlaşmaktır. Bunu yaparken herkesin yaşadığı duygu durumlarını aktarmaya çalışırım. Mor'daki Armağan gibi taraflardan birinin sessiz- liğinden yola çıktığım da olur. Sessizlik çoğul, yorucu ve kuşkuludur. Nefret, sevgi, acı ve öfke gizlendiğinde daha yoğun yaşanır ve bu durumdaki insan hem kendinin hem de başkalarının düşünce ve davranış kalıplarını durmaksızın sorgular. Bize insanın kolayca söyleyemediğini söyler ve anlatır, Aşağıdakilerden hangisi bu parçada söz edilen yazarın yapıtlarının bir özelliği değildir? Deneme - 1 Butarlılık D) Özlülük C) Kapalilik E) Evrensellik 33. Dünyanın, daha doğrusu doğanın iki yanı vardır. O, bir yan- bizim cınırlılığımızın ürünü, bir yandan özgür, ideal et-

24. XIX. yüzyılın sonlarında Fransa'da doğmuştur. Önceleri resim sanatına özgü bir akımken zamanla edebiyatta da kendine yer bulmuştur. Bu akımın etkisindeki sanatçı- lar, realist ve natüralistlerin insan ve çevreyi yansıtma biçimlerini gayet sıradan ve basit bulurlar. Onlara göre sanatın amacı, gözlemleri bire bir aktarmak değil, göz- lemlerin kişinin iç dünyasında oluşturduğu izleri yansıt mak olmalıdır. Onlara göre bir eserde dile getirilenler, dış dünyada görülen varlığın gerçek yönü değil, kişide bıraktığı etkidir. Bu yüzden "sanat için sanat" ilkesini be- nimsemiş ve kapalı bir anlatımı tercih etmişlerdir. Bu parçada söz edilen edebi akım aşağıdakilerin hangisidir? A) Ekspresyonizm Egzistansiyalizm E) Fütürizm B8drrealizm D) Empresyonizm

16. Bunlar, fertleri kendilerine has özellikleri ile gös- termekten kaçınır. İnsanların ortak özelliklerini um esas alır. Duyarlılık ve hayal dünyası kişiden kişiye değişirken akıl, tüm insanlarda aynıdır. Bu noktadan hareket ederek insanî olmak isteyen bir edebiyatın akla dayanması gerektiğini ileri sürerler. Bu parçada "Bunlar" olarak nitelendirilenlerin temsil ettiği edebiyat akımı aşağıdakilerden hangisidir? Romantizm A) B) Realizm C) Klasisizm D) Natüralizm E) Sürrealizm

4. 1800 ve 1850 yılları arasında Avrupa'da edebiyatı, müziği, felsefeyi ve sanatı etkileyen entelektüel bir akımdır. Bir ölçüde Sanayi Devrimi'ne, Aydınlanma Çağı'na, aristokratik sosyal ve siyasi düzene, doğanın bilimsel rasyonalizasyonuna ve- tepki olarak doğan; doğaya ve duygulara verdiği önemle bilinen bir akımdır. Ortaya çıkışında ise 1789 Fransız İhtilali sonrasındaki toplumsal, siyasal ve düşünsel yapının etkileri vardır. Goethe, Lamartine, Hugo bu akımı benimseyen sanatçılar arasındadır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) Romantizm - klasisizme B) Klasisizm - hümanizme C) Realizm - romantizme D) Natüralizm - romantizme E) Sembolizm - parnasizme

"Romancı, eserinde tarafsızlıkla gerçeği yaşatmak istediği için konuşma biçiminde bir çığır açmış; kişilerini hangi sos- yal gruptan seçmişse o grubun diliyle konuşturmuştur." Aşağıdakilerden hangisi, eserlerinde bu edebî anlayı- şi benimsemiştir? A) Namık Kemal B) Peyami Safa C) Samipaşazade Sezai D) Hüseyin Rahmi Gürpınar E) Refik Halit Karay

7. Cumhuriyet Dönemi'nde ortaya çıkan, birbirinden farklı sa- nat anlayışları vardır. Bu farklılık, her topluluğun dönemin siyasi ve toplumsal etkilerinden değişik biçimlerde etkilen- mesi ya da Batı kökenli sanat akımlarının sanatçılar üzerin- deki yoğun etkisiyle ortaya çıkmıştır. Buna göre, aşağıdaki sanat akımlarından hangisinin Cumhuriyet'ten sonraki topluluklar üzerinde diğerle- rinden daha az etkili olduğu söylenebilir? A) Romantizm C) Gerçeküstücülük B) Varoluşçuluk D) Gerçekçilik E) Simgecilik

5. "Seni hatırlarım sulara günün Şavkı vurunca; Seni hatırlarım, dalgalara ay Renkler verince." Aşağıdakilerden hangisinde, bu dizelerin ait olduğu edebî anlayışı benimsemiş sanatçılar doğru verilmiştir? A) Alphonse de Lamartine - Tevfik Fikret B) Jean Jacques Rousseau - Şinasi C) Dante - Yunus Emre D) Theodore de Banville - Yahya Kemal E) Stendhal - Ahmet Haşim

Örnek 125 "Romanda yazarın temel amaçlarından biri, romanın varoluş sü- recini okuyucuya yansıtmak, en azından sezdirmek ve okuyu- cunun da bu sürece katılmasını sağlamaktır." ● Yukarıdaki düşünce, aşağıdaki edebî akımlardan hangisi- ne aittir? A) Romantizm C) Postmodernizm Çözüm E) Realizm B) Sürrealizm D) Natüralizm