Edebi Sanatlar (Söz Sanatları) Soruları

13 AYT-TÜRK DİLİ VE EDEBİY BENİM HOCAM 17. Yıllar önce kurumuş, yaşlı sürur ağacı, Teot Şimdi yerde biten de gökten gelen de aci. (Ali Ağır) (Sürur: mutluluk) Bu misralarda altı çizili kelimeler arasındaki edebî sanat aşa- ğıdaki şiir parçalarının hangisinde yoktur? Al Olmayıp sihr-i harama meyyal Şi're sa'y et ki odur sihr-i helah (Sünbülzade Vehbi) B) Bu şehr-i Sitanbul ki bî misl ü behâdır Bir sengine yek-pare acem mülkü fedadır (Nedim) C) Nigin bir damlacık göğsünde bir umman huruşandır? (M. Âkif Ersoy) D) Var olan yoklukların ömrünü sürüyorum Aşklar bomboş kuruntu, hürriyetler esaret (Necip Fazıl Kısakürek) E) Ya gezen bir ölü yahut gömülen bir diriyim Mumyadır canlıda cansız da bu kabristanda (F. Nafiz Çamlıbel /benimhocam

Edebi Sanatlar ÚNÍTE 3 şiir hangilerin 1. Şair Nüzhet, Sivas'tan geçerken uğradığı bir kahvehane- de kendisine kulpu kırk bir fincanla kahve getirirler. Nüz- het kahvesini içtikten sonra fincanı kahveciye gösterir ve -Bunu İstanbul'a götür” der. Kahveci, "İstanbul'a götürüp de ne olacak?" diye sorar. Nüzhet, sözünün ardını getirir: Orada her şeye bir kulp takarlar. Belki ona da bir kulp ta- kan bulunur." Bu parçadaki altı çizili bölümde aşağıdaki söz sanat- larından hangisi vardır? B) Teşbih A) Mübalağa Ç) Tevriye E) Kiraye D) Tecahülüarif

7. Gün açar, Karin verir yağmurlu toprak. İncesu Deresi, merhaba. Saçakta serçeler daha çılgındır, Bulutlarda kartal, Daha çalımlı. Koparır göğsünden bir düğme daha, Tezkere bekleyen biri. İncesu Deresi, merhaba. Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangileri var- dır? A) Teşbih - istifham - mecazımürsel B) Hüsnütalil - teşhis - tenasüp C) Teşhis - nida-tenasüp D) İntak - kinaye - nida E) Telmih - istiare - tenasüp Edebiyat Soru Bankası 95

39. Hocam âşık olanlarun işi âhila zâr olur Hasretinden ol maşûkun gözi yaşı binar olur Düni güni kilur Zâri yani görmek diler yâri İşitmezler bu haberi ışksuzlar bî-haber olur (âhila zâr: inleme, maşûk: sevgili, düni güni: gece gün- düz, bî-haber: habersiz) 42. 1. Teşbih II. Tezat III. Teşhis IV. İstiare Bu dizelerde, numaralanmış söz sanatlarından han- gileri vardır? A) Yalnız I. B) Yalnız IV. C) I ve II. E) III ve IV. D) II ve III. 9

FINU 6. Bu cümle dakilerd A) Söz Bırak beni haykırayım, susarsam sen matem et; Unutma ki şairleri haykırmayan bir millet, Sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk gibidir; Zaman ona kan damlayan dişlerini gösterir, Bu zavallı sürü için ne merhamet, ne hukuk; Yalnız bir sert bakışlı göz, yalnız ağır bir yumruk! Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisine örnek göste- rilemez? bir B) S V A) Dolaylama D) B) Benzetme C) Duyu aktarımı E D) Insandan doğaya aktarma E) Karşıt anlamlilik

dö- im- niş- 15. Güzellik damla damla birikmiş de sen olmuş Gönülde açan çiçek yanağında bep olmuş Bu dizelerde görülen edebî sanatlar, aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?...sa için no Jel- u Ben A) Tezat - Cinas en- istiare nerede B) stiare - Tevriye C) Kinave - Mecazımürsel D) Tenasüp - Cinas E) Tezat - İstiare Yanaktak siyah nokta V 92 Doğru Yanlış

Kendi hüsnünden utanmış da kızarmış yanağı Yüzün örtüp kapamış saçları baştan aşağı 5.Bu dizelerde yer verilen sanat aşağıdakilerden hangisidir? (2012) AHüsnütalil B) Tezat C) Tevriye D) Cinas E) Mecazımürsel

İpekler tel tel bir araya geldiler dokunmak üzere Lale neredeyse menekşeye, gül suya dokunmak üzere Bu dizelerde aşağıdakilerin hangisinde verilen söz sanatlarından yararlanılmıştır? a)Teşhis - istifham B) Hüsnütalil - cinas C) Tenasüp - tevriye D) Tezat - cinas E) Cinas - tenasüp

9. "Bu adam ben onu tanıdım tanıyalı böyledir, kapısı her zaman herkese açıktır." Bu cümlede anlatılmak istenen, adamın konuksever olduğudur. Buna göre bu cümledeki anlam olayı için, 1. Benzetme II. Ad aktarması III. Kinaye IV. Güzel adlandırma V. Doğadan insana aktarma belirlemelerden hangisi doğrudur? A) B) II. C) III. D) IV. E) V.

5. Kendi yaşantımı düşündüm; bulunduğum çevreleri, iş yerlerini, tanıdığım insanları... Boş verebilseydim, hiçbir şeye aldirmasaydım, üzülecek yerde gülsey- dim... Ama yapamadım, anlamamıştım yaşamın maskeli bir balo olduğunu. İnsanların her gün, her an değişik maskeler taktıklarını... Ben de kendi- me çeşitli maskeler hazırlamalıymışım! Boy boy, renk renk... Yerine göre kullanmalıymışım, duruma göre... Güleç, kızgin, asik suratlı, üzgün, peri- şan, mutlu... Hepsinin yeri geldi ama yapamadım. Hep kendi yüzümü taşıdım. “Binbir surat" denilen insanlar arasında maskesiz biri yaşayabilir miydi? Dayanabilir miydi? + Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda veri- lenlerden hangisi yanlıştır? A) Benzetmeden yararlanılmıştır. B) Öykülemeye başvurulmuştur. C) Niteleyici sözcüklere yer verilmiştir. D) Örneklerden yararlanılmıştır. E) Karşıt kavramlar kullanılmıştır.

4. Nihayetsiz çöllerin üstünden hep beraber Geçerken bulmadılar ne bir ot ne bir yosun Ürkmeden su içsinler yavaşça susun, susun Bir sebile döküldü bembeyaz güvercinler Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Hece ölçüsüyle yazılmıştır. B) Farklı uyak türleri kullanılmıştır. C) Sarma uyak düzeniyle oluşturulmuştur. © D Redife yer verilmiştir. E) Belli bir durak düzeni vardır.

13. Bir güzeli bir çirkine verseler YAYINLARI Güzel, ağlar, çirkin, güler bir zaman Bu dizelerdeki altı çizili sözcükler arasındaki anlam ilişkisi, aşağıdaki dizelerin hangisinde yoktur? A) Kulağım kirişte ölümü özledim anne Yaşamak isterken delice B) Insanlar yüzyıllardır evler yaptılar Irili ufaklı birbirinden farklı C) Gül gülse daim ağlasa bülbül aceb değil Zira kimine ağla demişler kimine gül D) Gerçek, hayali aştı, ufuklar uzak değil En olmaz isteklere uzanmak yasak değil E) Bir bahar sabahının karanlığında issiz Gökte diz çökmüş iki titrek ışıklı yıldız

3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde kinaye vardır? A) Yenik düşüyor her şey zamana Biz büyüdük ve kirlendi dünya B) Dağ dağ o güzel ses bütün etrafı gezindi Görmüş ve geçirmiş denizin kalbine sindi C) Kalem böyle çalınmıştır yazıma Yazım kışa uymaz kışım yazıma D) Eskiden vardım ben, şimdi hiçim ben Şimdi bir hiçim ben, eskiden vardım Gözümün yaşı sel oldu aktı Akti da taş taş üstünde bırakmadı

Deneme =; 8. Dünyanın bir yazı bir kışı vardır. Her yolun bir sonu bir başı vardır. Her aşkın sonunda gözyaşı vardır. Akar damla damla sel olur gider. Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından har si yoktur? A) Ünsüz değişimi B) Ulama C) Kaynaştırma D) Yumuşamaya aykırılık E) Ünlü düşmesi Vesisin

Deyuride dll goncaya benzet- kişi (benzeyen) uzca gonca (ken- söylenmiştir. Toprak aldi 8. el ögelerinden benzetilen ile u tür istiarede Z Ben toprak oldum yoluna Sen aşırı gözetirsin Bu dizedeki altı çizili sözde aşağıdaki söz sanatla- rindan hangisi vardır? A) Tezat B) Tevriye 7 güzel çeyiz çekilmiş." di- peyiz'e benze- zeyen, "çeyiz" Flendir, ancak öylenmemiş zetilen (çeyiz) D) Teşhis C) Kinaye Meca OO E) Telm en yalnızca me yönünün Bu tür istia- Eetilen söy- benzetileni kaç özellik a söylenir. 9. Sokaklardan feraceler, şallar geçiyor Kim bilir hangisi hüzünlü hangisi mutlu Bu dizelerde aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır? ki zaman A) Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği şeyi bilmez görünme de zama- kemirmesi zetildiğini enin (ke Srebiliriz. B) Bir sözcüğü benzetme ilgisiyle başka bir sözcük yerine kullanma C) Bir olgunun gerçek nedenini bir yana bırakarak olguyu başka bir nedene bağlama D) Bir sözcüğü iki gerçek anlama gelecek şekilde kullanma E) Bir sözü benzetme amacı olmadan anlamca ilişkili bir söz yerine kullanma olduğu istiare 40

E) IV ve 11. Testokul Bir sözün benzetme amacıyla, başka bir söz yerine kullanılmasıdır. Benzetilen ya da benzeyenden yal- nizca biri kullanılır. Herhangi bir kıssaya, geçmişteki bir olaya, meşhur hikâyelere, efsanelere, ünlü bir şahsa, çeşitli ina- nışlara, ayetlere veya bir hadise ya da yaygın bir atasözüne işaret etmek sanatıdır. Insan dışındaki varlıkları insan özelliğiyle donatma sanatıdır. Aşağıdaki dizelerden hangisi yukarıda açıklanan söz sanatlarından herhangi birini örneklemez? A) Şiirler doğacak kıvamda yine Duygular yeniden yağacak kıvamda B) Sen henüz vurulmadın uçarken göklerinde Sen henüz bir oltaya takılmadan derinde C) Erzurum garında banklar üstünde Uyku tutmuyor karanlıkları D) Çatı katlarında bodrum katlarında Gölgendi gecemi aydınlatan eşsiz lamba E) Seni saklamak için görüntülerinden faydalandım Salome'nin Belkıs'ın Boşunaydı saklamaya çalışmam öylesine aşikârsın bellisin 1. Fasikül 15