Edebiyat Nedir? Soruları

23. Seranad, Kar, Selam, Köpük gibi bilinen şiirleriyle beğeni top- layan ancak yıllarca kitap çıkarmamakta direnen şairin 1974'te şiir kitabını yayımlaması yılın sanat olayı olarak değerlendiril- di. Bir yandan Türk şiirinde yeni bir şiir dili ve yapısı kurmaya yönelik çabası, öte yandan şiire taşıdığı duyarlıkla Cumhuriyet Dönemi'nin önde gelen şairleri arasında yer aldı. Hece ölçüsüyle kaleme aldığı şiirlerinde yer yer Batı şiirinin sone kalıplarını da kullanarak şiirde uyak ve ses uyumuna bağlı kaldı. Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir? A) Ahmet Muhip Dıranas B) Ahmet Kutsi Tecer C) Behçet Necatigil D) Fazıl Hüsnü Dağlarca E) Ahmet Hamdi Tanpınar nugim they sic 91

2. Oğuz Türkçesinin Anadolu'daki ilk ürünleri Bu sözler, aşağıdakilerin hangisiyle sür- dürülürse verilen bilgi yanlış olur? A) manzum ve mensur biçimde yazılıp öğretici, aydınlatıcı ve yol gösterici ol- muştur. B) genellikle sade, açık ve anlaşılır bir dille yazılmıştır. C) ağırlıklı olarak tasavvuf geleneği etra- fında oluşturulmuştur. D) Islam medeniyetinin etkisiyle şekillen- miş; dil, bu medeniyetin getirdiği yeni kavram ve söyleyişlerle zenginleşmiş- tir. E) Selçuklu Devleti'nin resmî dilinin Fars- ça olmasının da etkisiyle çoğunlukla Farsça ve Arapça olarak yazılmıştır. 5

4. Aşağıdaki şairlerden hangisi Servetifünun şa- irleri ile aynı dönemde şiir yazmasına rağmen onların şiir anlayışını yansıtmamaktadır? A) Mehmet Akif Ersoy B) Namık Kemal Yahya Kemal Beyatlı D) Ziya Gökalp E) Tevfik Fikret

1 I FOR I 1 A Bulutlar ufka yaklaşıyor önce. Ufuk görünmez oluyor son- ra. Bir sis kütlesi, denizin üstünden gelmeye başlıyor, göz göre göre. Güneşi donduracak kadar sert bir soğuk kap- liyor havayı. Kar geliyor, diyor şehrin yaşlıları. Sadece yaşlılar değil en genç insanlar bile anlıyor karın geldiğini. Bu parçada geçen "Güneşi donduracak kadar sert bir soğuk" sözünde, aşağıdaki açıklamaların hangisine uygun bir söz sanatı vardır? A) Bir sözü benzetme amacıyla başka bir söz yerine kullanma Bİnsanlara özgü bir niteliği cansız varlıklara aktarma Bir durumu, gerçekte olduğundan daha üstün gösterme q D) Bir sözcüğü, iki anlamını birden sezdirecek biçimde kullanma E) Birkaç şeyi söyledikten sonra onlarla ilgili başka şeyleri bir sıra gözeterek anlatma

8. Bu doktorlar bir âlem arkadaş!' Neredeyse söylediklerinin hiçbirini anlamadım. Görünen o ki bildiğimiz Türkçeden ayrı olarak yalnızca kendi aralarında kullandıkları bir söz dağarcığı ile de iletişim kurabiliyorlar. Yazıları da bir acayip! Hepimizin bildiği harfler ama şekil şemal kargacık burgacık. Dumanla ya da ışıkla haberleşseler sanki da- ha iyi olacak. Hoş, benim kulaklarla beraber gözler de emeklilik dilekçesini verdi lakin yine de kâğıttaki yazıdan doktorun beni nereye gönderdiğini anlamış oldum. Dilim de dönmüyor ya bizim oralarda söylendiği gibi "Rütgen cekilcekmiş." Zaten aklımdakileri İstanbul Türkçesiyle di- yebilseydim bu kafayla âlim olurdum alimallah! Bu parçada aşağıdakilerden hangisine bir gönderme yoktur? A) Standart dile B) Bazı iletişim araçlarına C) Dilin alıcıyı harekete geçirme işlevine D) Jargona E) Beden diline

J cabe xonkitabe pelikanki od mmm vi.com.tr .tr www ankitabe obevi.com pelikanki www.pelik www.pelike mmm J'mm. Wi.com.tr un abevi.com. Hankitabevi pelikánkitok TEST 1 Yunan mitolojisinde insan başlı, gövdesi aslan biçi- 95, minde olan gerçek dışı yaratığa sfenks adı verilir. Eski Mısır mitolojisinde de sfenksin insanları kötülüklere ve saldırılara karşı koruyan güçlü bir yaratık olduğu- na inanılır, tapınaklara kralları ve tanrıları simgeleyen sfenks heykelleri yapılırdı. Mısır'daki en ünlü sfenks heykeli Gize'de, Nil Irmağı kıyısındadır. Eski krallık döneminden kalma aslan gövdeli bu sfenksin yüzü Kral Kefren'in yüzüne benzetilmiştir. Bir bölümü dev bir kaya kütlesinden yontulmuş, bir bölümü de kesme taştan yapılmış yaklaşık 21 metre yüksekliğinde ve 73 metre boyundadır. Doğuya Nil Irmağı üzerinden Kahire'ye doğru bakar. Gize'deki Büyük Sfenks'in ayakları arasında, doğan güneşe adanmış bir tapınak ve üzerinde 18. hanedandan genç Prens Tutmosis'in başından geçen serüvenin kazılı olduğu granit bir yazı vardır. Yazılanlara göre prens avlanırken yorgun düşer ve sfenksin gölgesinde uykuya dalar. Skenks düşünde onunla konuşur, kumlara gömülmekte olan heykelini ve tapınağını kurtarırsa krallığı prense vereceğini söy- ler. D Falleten F Geleceğin Soru mga Bu parçadan hareketle; 1. sfenkslere yüklenen manevi anlam, II. sfenkslerin yapıldığı dönemler, III. sfenksi ilk olarak kimin yaptığı bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız B) Yalnız II D) I ve II Vücudumu C) Yalnız III E) Il ve Ill Yaz SIC his: ger dah çür gib rel cal ölç ka da ku it c ka lik in öl m ka n 9 a E

temada ir nitelik akısına ma çalış 16 8. Mene kömek ede bilersiniz? (Azeri Türkçesi) Bana yardım edebilir misiniz? (Türkiye Türkçesi) Yukarıda verilen cümlelerden yola çıkılarak aşağ dakilerden hangisine ulaşılamaz? ATürkçenin farklı kollarında söz dizimlerinin ayr olduğuna B) Bazı sözcüklerin söyleyişlerinde farklıklar olduğuna Azeri Türkçesinin Türkiye Türkçesinden daha es bir dil olduğuna D) Türkiye Türkçesinin Azeri Türkçesine yakın bir d olduğuna E Her iki dilin de sondan eklemeli bir yapıya sahip olduğuna

12 Divan şairi; şiirlerinde daha çok aşk, sevgi, güzel ve gü- zellik gibi konuları dile getirirken insanı kuşatan butun maddi kültür unsurlarından istifade etmiştir. Bunlardan biri de kıyafettir. Aşağıdaki beyitlerden hangisi bu parçada anlatılan- larla ilişkilidir? A) Nihâl-i derddür Mecnûn yir itmiş sâyesin ähû Başında kuş yuvası börk, ayağında selâsil su B Ya Rab belayı aşk ile kıl aşina beni Bir dem belâ-yı aşktan etme cûdâ beni CNe yanar kimse bana âteş-i dilden özge Ne açar kimse kapım bâd-ı sabâdan gayrı D Değildim ben sana mâil sen ettin aklımı zâil Bana ta'n eyleyen gâfil seni görgeç utanmaz mi E) Can verme sakın aşka aşk afeti candır Aşk afeti can olduğu meşhuru cihandır 15. Asuman, Bölükbaşı larım! Koyuverin, aba Andan sonra hasim lim. Andan suya at Oğlan abdest alıp il etti. Niyazı kabul o Bakalım Asuman Asuman eyitti: Aman ey sevdiğin Kerem eyle bana Bey baban kast Kerem eyle bar Bu parçayla i mez? A) Bir halk hi B) Mensur ve

2. Kıl çadırlar, kaşmir keçisi kılından üretildiği için yazın serin, kışın sıcak tutuyor. Ateşte yanmıyor; üzerinde yılan, akrep yürüyeme- diği için daha güvenli bulunuyor. Kıl çadırda kışın yağmurlu ha- valarda gözenekler kapanıyor, bu özellik yağmurun ve soğuğun girmesini engelliyor; yazın ise gözenekler açılıyor, rüzgârın geç- mesini sağladığı için hava dolaşımı meydana geliyor, serin olu- yor. Kıl çadırlar, zorlu hava koşullarına karşı da dayanıklı. Şiddet- li rüzgârlarda kolay kolay zarar görmüyor. Bu parçada kıl çadırlarla ilgili anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? A) Kırsal kesimde haşerata karşı güvenli kullanım deneyimi sun- maları B) Yağışlı havalarda içeriyi nemden etkin bir biçimde korumaları Ani hava akımları karşısında diğer çadırlara göre dayanıklı ol- maları DY Ağırlıklı olarak kaşmir keçisinin yetiştiği yörelerde görülmeleri Ham maddesinin özelliğinden dolayı tercih edenlere birçok fayda sağlamaları

t- ak -? 4. 1. Nihayetsiz çöllerin üstünden hep beraber Geçerken bulmadılar ne bir ot ne bir yosun, Ürkmeden su içsinler yavaşça, susun, susun! Bir sebile döküldü bembeyaz güvercinler... benimhocam TESTO AYT B 5. II. Ne hasta bekler sabahı Ne taze ölüyü mezar Ne de şeytan bir günahı Seni beklediğim kadar III. Biliyorum gölgede senin uyuduğunu Bir deniz mağarası kadar kuytu ve serin Nazların âleminde yumulmuş kirpiklerin Yüzünde bir tebessüm bu ağır öğle sonu IV. Benim bu gidişe aklım ermiyor Fukara halini kimse sormuyor Padişah sikkesi selam vermiyor Kefensiz kalacak ölümüz bizim V. Nazlı yâre selâm saldım almamış Almazsa gam değil almayıversin Sevdiği Kemter'den vazgeçti ise Bergüzâr verdiğim almayı versin. Yukarıda bazı şiirlerden parçalar verilmiştir. Bu parçalardan hangileri aynı kafiye örgüsüyle yazılmıştır? A) I ve II B) II ve III C) I ve III D) II ve IV 6. E) IV ve V Musa - Zaten emeli yüzünden okunuyor, Kur'an'ı hifzetm kadar gönlüme ferahlık geliyor. Mirvan - (Aziz'e) Ziyad, oğlunun

"İnsanın en asil uzvu hangisidir?" diye sorsalar hepimizin vereceği cevap budur: Dimağ! Hâlbuki dimağdan daha yüksek ve hatta insanı diğer yaratıklardan ayıran ve onu bütün hayvanlara nazaran üstün bir konuma çıkaran dimağ değil, sadece elimizin başparmağıymış. Başparmağın diğer parmaklarla birleşip iş görebilecek bir vaziyette olmasıdır ki insana unsurlar üzerinde üstünlük imkânını veriyor. Bunu söyleyen doğa tarihidir. Bu parçadan hareketle Herkes, insanın en soylu organının dimağ olduğunu kimag düşünür. II. Doğa tarihi, medeniyetin oluşumunda başparmağın önemini vurgulamaktadır. Insanı üstün kılan aslında dimağdır. Başpa Başparmak, öteki parmaklarla birleşmesiyle fonksiyon kazanır. yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız I BYalnız III D), Il ve IV C) I ve IV E) I, II, III ve IV)

sanılan anabilir. avranış e oku- arfleri ya da ardır. Eimle esin sel r? a 11 36. Bilimsel ve toplumsal konularda, siyaset, ekonomi, sanat, spor vb. alanlarda yazılan, açıklayıcı veya yorumlayıcı || niteliği olan gazete veya dergi yazılarına makale denir. ||| Bilimsel dergilerde yayımlanan makaleler; tıp, ekono- mi, sosyoloji, felsefe vb. alanındaki düşüncelerin rahat IV ve samimi bir üslupla ortaya konulduğu yazı türüdür. Ga zetelerde yayımlanan makalelerde halkı aydınlatmak ve V nimbis 08 bilgilendirmek amaçlanır. Güncel bir sorun ortaya konur, değerlendirilir ve sonuca varılır. Bu parçada altı çizili yerlerden hangisinde bilgi yan- lışlığı yapılmıştır? A) I B) II C) III D) IV HE) V

EDYAYINLARI 11. 1. A nabi 2.B 3.A 4.B 4. 12. Milli Edebiyat akımından etkilenen Beş Hececilerden olan "Çoban Çeşmesi, Dinle Neyden, Şarkın Sultanları" gibi şiirleriyle tanınmıştır. b "Gurbet "Kirpi" mahlasıyla mizahi yazılar yazan ----, Hikâyeleri", "Memleket Hikâyeleri" adlı öyküleriyle nemended nibad gimibe tanınmıştır. Tul III. Şiirlerinde Istanbul, deniz, sonsuzluk, ölüm vb.mes ettoms konulardan bahseden -----, Batı şiiriyle divan şiirini harmanlanmış ve Aziz Istanbul, Eğil Dağlar gibi d kitapların sahibi olan bir sanatçıdır. er absqveq @ ulusal duyguları ön plana çıkaran ve yiğitliksit 5.A IV. 8.D 9.A 10.C 11.C 12.B 7.B 6.D ---, temalarını işleyen epik şiirler yazmıştır. Türk denizciliğini araştıran ve Türk denizcilerini anlattığı "Gemiciler" şiiri çok ünlüdür. Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki cümlelerde yer alan boşluklara getirilemez? minah oviA 83 (0 A) Faruk Nafiz Çamlıbel snuduhos Janau sbila (3 B) Refik Halit Karay C) Yusuf Ziya Ortaç D) Yahya Kemal Bayatlı 1620 E) Enis Behiç Koryürek UT leignań nobialblabijega Tablicah hid yos13 16A terme (A 610 TY (G % 10 en (0 1. "Milli Şair unvanıyla Millî Edebiyat akımının temelini atan önemli bir şairdir. Cenge Giderken şiiriyle dikkati çekmiştir. Yalın dili ve hece ölçüsünü ilk kullanan şair olması bakımından edebiyatımızda tarihsel bir yeri vardır. Türkçe Şiirler, Türk Sazı, Ey Türk Uyan, Zafer Yolunda önemli eserleridir. 100

Yunan mitolojisinde insan başlı, gövdesi aslan biçi- minde olan gerçek dışı yaratığa sfenks adı verilir. Eski Mısır mitolojisinde de sfenksin insanları kötülüklere ve saldırılara karşı koruyan güçlü bir yaratık olduğu- na inanılır, tapınaklara kralları ve tanrıları simgeleyen sfenks heykelleri yapılırdı. Mısır'daki en ünlü sfenks heykeli Gize'de, Nil Irmağı kıyısındadır. Eski krallık döneminden kalma aslan gövdeli bu sfenksin yüzü Kral Kefren'in yüzüne benzetilmiştir. Bir bölümü dev bir kaya kütlesinden yontulmuş, bir bölümü de kesme taştan yapılmış yaklaşık 21 metre yüksekliğinde ve 73 metre boyundadır. Doğuya Nil Irmağı üzerinden Kahire'ye doğru bakar. Gize'deki Büyük Sfenks'in ayakları arasında, doğan güneşe adanmış bir tapınak ve üzerinde 18. hanedandan genç Prens Tutmosis'in başından geçen serüvenin kazılı olduğu granit bir yazı vardır. Yazılanlara göre prens avlanırken yorgun düşer ve sfenksin gölgesinde uykuya dalar. Skenks düşünde onunla konuşur, kumlara gömülmekte olan heykelini ve tapınağını kurtarırsa krallığı prense vereceğini söy- ler. Bu parçadan hareketle; 1. şfenkslere yüklenen manevi anlam, H. sfenkslerin yapıldığı dönemler, III. sfenksi ilk olarak kimin yaptığı bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir? Yalnız I ( D) Ive II Yalnız II ELI ve III Yalnız III ww.pelikankitabevi.com.tr

Sir Walt WHITMAN, "Büyük şiirler için büyük dinleyici- 2 1/1 ler gerekir." der. Şairin bu sözü, sadece şiir ve dinleyici- si için değil, her metin için ve genel olarak okur kimliği için düşünülmelidir. Buradaki "büyük şiir" de "büyük okur" da, karşısındaki metni iplik iplik çözen, sadece o metinle sınırlı kalmayıp karşılaştıran, eleştiren "etkin okur kimliği'ne bağlı bir şeydir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçadan çıkartılabile- cek en kapsamDyargıdır? A) Edebiyatla ilgili olmak çağdaşlığımızı gösterir. B) Büyük eserler insanlarda derin izler bırakır. C) Metin okumak yanında o metni eleştirebilmek de çok önemlidir. Kaliteli eserler, kaliteli okurların derinlemesine oku- ma yapmasıyla değer kazanır. Büyük okur, her türde edebî metinle ilgilenir ve çalışmalar yapar.

16. Türkolojinin, Türkiye'deki kurucusu kabul edilen ----, Türkiyat Mecmuası'nın çıkarılmasına öncülük etti. İslam Ansiklopedisi'nin yayımlanmasında görev aldı. Türk tarihi ve edebiyatı alanındaki araştırmalarıyla tanındı, bu alanda pek çok makale ve kitap yazdı. Edebiyat Araştırmaları, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Tür- kiye Tarihi, Türk Edebiyatı Tarihi, Türk Dili ve Edebiyatı Hakkında Araştırmalar, Divan Edebiyatı Antolojisi, Türk Saz Şairleri Antolojisi yazarın başlıca eserleridir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getiri- lebilir? A) Fuat Köprülü B) Eflatun Cem Güney C) Cevdet Kudret Solok D) Ziya Gökalp E) Perte Naili Boratav