Edebiyat Nedir? Soruları

31. Kök Türkler Dönemi'ndeki eğitim, töre an- layışı çerçevesinde gelişmişti ve Hunlardaki eğitime benzemekteydi. Kök Türklerdeki eğiti- min Hunlardan farklı olan yanı, yazının taşlara kazınmış olmasıdır. Bu durum Kök Türklerde planlı, yöntemli bir eğitim anlayışının oldu- ğunu açıklamaktadır. Bu parçadan kesin olarak çıkarılabilecek yargıaşağıdakilerden hangisidir? A Kök Türkler de Hunlar da eğitime ve bilime büyük önem vermiştir. B) Kök Türklerde sözlü töre yazı ile gelişmiş, bilgiler artmış ve yaygınlaşmıştır. C) Yazının kullanılması Kök Türklerde örgün eğitim yapıldığını gösterir. Kök Türklerde yazı, sosyal hayatta da yay- gın olarak kullanılmıştır. E) Kök Türklerdeki eğitim anlayışı Hunlardan devralınmıştır. 32. Tiyatro her şeyden önce dil olduğuna göre oyun yazarı olmak isteyen genç, Kök Türk Yazıtları'ndan günümüze dek bütün Türk edebiyatından sorumlu tutmalı kendini. Divan Lanimali final dergisi 33,

meyebiliriz. C) Matematiği ana dilinizle anlamaya çalışmalısınız. D) Bilim dili tektir. E) Sonuç olarak matematik evrensel bir uyumun di- lidir. 19 ve 20. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. Kanon sözcüğünün ses ve anlam olarak Türkçede ilk çağrıştırdığı kavram kanundur, Anlamsal olarak "ka- nun" sözcüğü ile bağlantılı olarak Türkçeye yerleşen kelimenin asıl anlamı dinidir. Başlangıçta kilisenin çıkardığı kural, kanun ve yönetmelikler anlamında kullanılan kanon sözcüğü, dinî bir kavram olmanın verdiği kuvvetle gelenek ve mevcut durumun oluş- turduğu hâkim ve baskıcı söylem ile bağ kurar. Bu bağlantı üzerinden edebiyat için de kullanılmaya başlayan sözcük "herhangi bir otoritenin ya da otori- telerin kutsadığı iyi yazarlar listesi ve buna eklenecek isimlere verilen onay ya da izin" anlamında edebiyat içerisinde özgün bir yer kazanır. 19. Bu parça için aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Tanımlayıcı anlatımlı cümleler kullanılmış, örnek- leme yönteminden yararlanılmıştır. d B) Bilgi verme amaçlı cümleler kurulurken dil gön- işlevde kullanılmıştır. "Kanun" sözcüğünün tarihi seyir içinde anlamları aktarılmıştır. D) Kelimelerin zaman içinde anlam değiştirmeleri oldukça doğaldır. E) Zamanla "kanun" sözcüğü edebiyat içinde de kendine özgün bir yer edinmiştir.

7. Philokleon: Dostlar çoktan duydum sesinizi Ama çıkıp gelemem ardınızdan Bırakmıyorlar beni mahkemeye Gidip yargı vermeye Koro: Kimmiş o? Söyle dostlarına Kimmiş seni eve kapayan Bu dizelerin şiir türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Epik D) Lirik B) Pastoral C) Didaktik E) Dramatik

5. 1. Ahmet Mithat Efendi, Letaif-l Rivayat adlı ese-. rinde, sanat toplum içindir, ilkesiyle hareket et- _miştir.. II. Küçük Şeyler, Sami Paşazade Sezai tarafın- dan realist bir tavırla yazılmıştır. III. Tanzimat hikâyelerinde, çevre tasvirleri anlatı- ma katkı sağlamak için konuyla bütünleştirile- rek yapılır. restlany IV. 1. Tanzimat Dönemi'nde yazılan hikâyelerde Batı edebiyatının etkisi görülmez. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerin- de bir bilgi yanlışı vardır? A) I ve Il B) I ve IV D) II ve IV C) II ve III E) III ve IV

Türk edebiyatının Batılı anlamda ilk hikâyeleri aşağıdaki dönemlerin hangisinde yazılmıştır? Mis A) Tanzimat Dönemi B) Servetifünun Dönemi C) Fecriati Dönemi -D) Halk Edebiyatı Dönemi E) Millî Edebiyat Dönemi panties 15

Bon bisküvinin yarısı tabakta, diğer yarısını ise ağzım- da gezdirip duruyorum. Gece yeryüzüne o kadar ani indi ki hayat karşısında kendimi ışıksız ve savunmasız his- sediyorum (III) Buğulu çayın sevecenliğine sığınmanın bir faydasının olmadığını düşünüyorum Hülyalarm Holl- ywood yıldızları süslüyor daima. (M) Nedense bir türlü müm- kün olmuyor bu. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde karamsarlık" söz konusudur? C) I 1) kötümserlik

2. Bir araştırmacı 19. yüzyıl öncesi Türk hikâye gele- neği üzerine araştırma yapacaktır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi araştırma- cının inceleyeceği metinlerden biri olamaz? A Kitab-ı Dede Korkut B Salur Kazan'ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi ex Imam Ali'nin Mağrib Ejderhası ile Yaptığı Gaza D) Letaif-i Rivayat E) Ercişli Emrah ile Selvihan

TEST 1 Cumhuriyet 1. Toplumcu gerçekçi çizgide hikâye ve romanlar yazmıştır. Dünyaca tanınmış mizah hikâyeleri kaleme almıştır. "Mar- kopaşa" adlı mizahi hiciv dergisini çıkaranlar arasındadır. "Damda Deli Var", "Fil Hamdi", "Sizin Memlekette Eşek Yok mu?" adlı hikâyeleri vardır. Bu açıklama aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir? A) Aziz Nesin B) Yaşar Kemal C) Kemal Tahir D) Sabahattin Ali E) Mahmut Makal 4.

6. Tûr ne hacet âşıklara Çün her yerde mâşuk bile Daim münacat ideler Bir dem ayru olmayalar Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangi- si yanlıştır? A) Bir ilahiden alınmıştır. B) İlk dizede telmih vardır. C) 8'li hece ölçüsü kullanılmıştır. D) Zengin uyak kullanılmıştır. E) Tasavvufi sembollere yer verilmiştir.

biyatının en çok ku Bu nazım türü tarik lar alır. Hacip tarafından yazılan 9. Hakaniye lehçesiyle kaleme alınan ese. rin bazı bölümleri beyitlerle yazılmış olup esas metin bölümlerinde dörtlük tercih 4. Ilahi nazım türü din edilmiştir. Bu bölümlerde bilginin ya rarları ile cahilliğin zararları, cömertliğin övgüsü, cimriliğin yergisi, kibirliliğin kö tülükleri, dünyanın geçiciliği gibi konular işlenmiştir. Dini-ahlaki içerikli öğretici bir eserdir. Islam dininin etkisiyle eserde Arapça-Farsça birçok kelime kullanıl mıştır. İslamiyet etkisindeki Türk edebi- yatının, Islam inançlarını telkin eden ilk eseri olması yönüyle de önemli bir yere sahiptir. Bilig, devlet adamlarına öğüt önüyle pendname özelliği 11 beyit ve 173 dörtlükten olu- Resnevi özelliği taşır. Mani iyelenen dörtlükler beyit- serpiştirilmiştir. Yer yer yer verilen eser Hakaniye IV zılmıştır. numaralanmış yerlerin ai yanlışı vardır? C) III D) IV E) V en ilk sözlüğüdür. Bir azırlanmasına karşın, bilgisi, sosyoloji ve de içermektedir. Kaş- ndan 1073-1077 yılla- stir. Islâmiyet öncesi Cinlerinden örnekler e önemli bir yapıttır. n eser aşağıdaki- Bu parçada söz edilen eser ve yazarı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? A) Divanü Lügâti't-Türk - Kaşgarlı Mah- mut B) Muhakemetü'l-Lügateyn - Ali Şir Nevai C) Divan-ı Hikmet - Ahmet Yesevi D) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip E) Atabetü'l-Hakayık - Edip Ahmet Yük- neki Aşağıdaki tarika tirmelerinden ha pılmıştır? 3. A) Halvetîlik - dur B) Gülşenilik-tap C) Mevlevilik-ay D) Kadirilik-dem E) Bektaşilik - ne 2. Aşağıdakilerin türü ile ilgili ya A) Tasavvuf ede lan nazım tür B) Genellikle he la ve özel bir C) Divan edebi cat nazım tü D) En önemli te Kunus Emre E) Dörtlük say değişen dic Dost senün y

1. 03 Doğadaki en sert ağaçlardan biri olan ve içeriğinde doğal olarak bulunan yağıyla birlikte en zorlu hava şartlarında bile yıpranmayan teak ağacı, bahçesine mobilya seçen kişi- lerin ilk tercih ettiği ürünler arasında yer alıyor. Çoğunlukla Endonezya'da üretilen teak ağacından imal edilmiş bahçe mobilyaları seçiminde, bu ürünlerin devlet lisanslı ormanlar- dan kesildiğinden ve A kalite ağaçların kullanıldığından emin olunması gerekli. Doğada nadir bulunan teak ağacından yapılan bir bahçe mobilyasını seçerken kullanılan ağacın yaşı ve mobilyanın yapım şekli de çok önemli. Uygun fırınlama yöntemleriyle kurutulan ve doğru makinelerle işlenen teak ağacı, en kaliteli bahçe mobilyalarına hayat verirken elde edi- len ürünler çok uzun yıllar kullanılabiliyor. 2. 1-2 soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Bu parçada teak ağacı ile ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisine değinilmemiştir? LA) Dayanıklı ve ender yetişen bir ağaç türü olduğuna B) Bahçe mobilyaları yapımında tercih edildiğine C) Bazılarının kesiminin devlet kontrolünde yapıldığına D) Her coğrafyada sıkça rastlanan bir tür olmadığına Eşlenirken yaşı genç olmayanların dayanıksız olduk- larına 1. Teak ağacı nerede ve hangi şartlarda yaşam alanı bulmaktadır? LH. Teak ağacının değerli olmasının sebepleri nelerdir? Teak ağacından elde edilen mobilyalar çok pahalı midir? Bu parçada yukarıdaki sorulardan hangilerinin ceva- bi bulunmaktadır? A) Yalnız I D) Il ve ill Kafa Dengi B) Yalnız II Eve Ill CHive II ilgi ya. ha bu tir ki la b b C

3. Sevgi, doğal olmalı bence. Dünyayı bir kum tanesinde gör- mek... Belki de bir kum taneciğini bir kum taneciği gibi gör- mektir önemli olan. Küçük olanın, gereksiz olarak görülenin aslında öyle olmadığını fark etmektir. Bir arıyı, Tanrı'nın taşıyı- CISI olarak gördüğünde arıyı sevmek daha kolaydır oysa oldu- ğu gibi, öylesine bir arı olarak sevmek bu denli kolay gelmez insana. Bence, asıl sevgi işte böyle bir şeydir. ‒‒‒‒ Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre aşağıdaki- lerden hangisinin getirilmesi uygundur? A) Araya hiçbir düşünce, doktrin, felsefe ve inancın girmediği bir yoğunlaşma anıdır B) Gözünün gördüğü her ne varsa Tanrı'nın bir yansıması olduğunu bilmektir C) Doğayı gözlemlemek, neyin hangi amaçla var olduğuna kafa yormaktır Dinsanların gereksiz olarak nitelendirdiklerine değer ver- -mektir k E) Gerekli gereksiz ayrımı yapmaksızın her şeyi kucaklamak- tır

er- h- m- K- 31. Matbaa bir yandan yazılı eserleri daha önce ulaşamadıkları mekânlarda daha önce ulaşılmamış hızlarla dolaşıma sokarken diğer yandan el yazısının çok daha geniş yazma stillerini azal- tip standartlaştırarak seri üretilmiş kitapları birbirine benzer me- talar haline getirdi. Bu hızlı ve köklü dönüşüm, matbu kültür ve yazma kültürü arasında değerler çatışması doğurdu. Nispeten kısa sürede yaşanan bu dönüşüm yazma kültürünün kurumları- ni derinden sarstı. Bireyselleşmiş modern yazar figürü böyle bir bağlamda ortaya çıkar. Elizabeth Eisenstein gibi araştırmacılar bu figürü, matbu kültüre tepki olarak değerlendirirken, Walter J. Ong gibi araştırmacılar matbu kültürün sayesinde bu figürün fi- lizlendiğini vurgular. İki yazar da yazının tek tipleşmesini, stan- dartlaşmasını, çizgiselleşmesini ve metalaşmasını yazar figürü- nün ortaya çıktığı zemin olarak değerlendirir. Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisidir? A) Matbaayla standart ve hızlı bir üretime geçilmesi B) Matbaanın yazarları standartlaştırmas El yazısının matbaa nedeniyle önemini yitirmesi D) Matbaanin modern yazar figürünün ortaya çıkmasındaki rolü E) Matbaanın tarihçesi

a kal- an ku- I, tatlı ni dü- edbirli küçük an- anışla 14. Kimi insanların düşünme ve düşüncelerini dışa vurum bi- çimi, üzerimizde o kadar somut bir izlenim bırakır ki ister istemez dikkatimizi çeker. Sanki düşünce ve konuşmala- ri dar kalıplar içine tıkılmıştır. Düşünüp konuşurken hep belirli kalıplara uyarlar. Dolayısıyla onların nasıl düşünüp düşüncelerini açığa vuracaklarını önceden kestirebiliriz. Yüzeysel gazete haberlerinde ve kötü romanlarda karşı- laşılan bir dile başvururlar. "Hesaplaşmak", "gününü gös- termek" gibi sözleri yineleyip dururlar. Böyle bir konuşma tarzı da bir insanı tanımamıza katkıda bulunacak özellik taşır. Çünkü öyle düşünüş biçimleri ve öyle deyişler vardır ki bunlardan konuşma sırasında yararlanmamak gerekir ya da yararlanılması uygun kaçmaz Kötü konuşma üslu- bunun yavanlığı, bu anlatım biçiminde yankılanıp durur ve hatta bazen konuşanı bile korkutur. Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Üslup, konuşmada dikkat edilmesi gereken bir durumdur. B) Sürekli tenkit etmeyi sürdürenler, düşünce ve ifadele- rinde de tutarsız olur. C) Doğal olmayan hiçbir konuşma güzel bir üsluba sahip değildir. D) Herkesin anlayacağı nitelikteki bir anlatım, her zaman olumlu bir etki bırakır. E) Kalıplaşmış birtakım sözler düşüncelerin karmaşıklığı- na neden olur. 1

1. TARTIŞMA- ATIM TÜRLERİ e SÖZLÜ ANLATIM TÜRLERİ up konuşmalarına tartışma özellikleri ve sınırlarıyla tartışmayı başlatmak se eşit konuşma rafsız olmak, ta toparlamak, 10. Aşağıdakilerin hangisinde sözlü anlatımla ilgili bilgi yanlışı vardır? A) Günlük konuşmalarda, 'konuşmanın yapıldığı yer kişi ve zaman, konuşmanın içeriği ve biçimi üzerinde etkilidir. B) Sözlerin ve düşüncelerin; dinleyicilerin algılarına yaşına ve kültürel özelliklerine uygun olması gerekir C) Konuşmada sesin belli bir tonda ilerlemesi, söyle nenlerin inandırıcılığını artırmada önemlidir. n izle p tart D) Argo sözler ve sözcüklerin yerel ağızdaki söylenişleri sağlıklı bir iletişim kurulmasına engel olur. E) Sözlü anlatımda, yazılı anlatımda olduğu gibi İstanbu ağzı esas alınmalıdır. reu

7. Dede Korkut Hikâyeleri'yle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Olağanüstü olaylarla gerçek olaylar iç içedir. B) Eser, Türklerin İslamiyet'i kabulünden önce Çinlilerle yaptıkları savaşları anlatmaktadır C) 15. yy.da yazıya geçirilmiştir. D) Dede Korkut, hikâyelerin yazarı değil; hikâyelerde adı geçen bilge bir halk ozanıdır. EX Yapıtta nazım ve nesir birlikte kullanılmıştır.